Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 754/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 6 października 2023 r., sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

P. Ł.

niekaralność oskarżonego

karta karna

300

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Karta karna

Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja obrońcy oskarżonego

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym przez oskarżonego zagraża bezpieczeństwu w komunikacji, a w konsekwencji niesłuszne zastosowanie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 10 lat;

2.  Rażąca niewspółmierność środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym z uwzględnieniem zasad dyrektyw wymiaru kary wskazanych w art. 53 kk i art. 55 kk powinien zostać zastosowany w niższym wymiarze – tj. na okres 3 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna.

Skarżący niesłusznie kwestionował rozstrzygnięcie w przedmiocie środka karnego, tj. orzeczenie wobec P. Ł. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 10 lat. Stanowisko obrońcy, iż adekwatnym wobec zaistniałych w sprawie okoliczności byłby wymiar 3 lat w żadnym razie nie odpowiadało okolicznościom sprawy relewantnym dla oceny stworzonego przez P. Ł. zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym, rzutującego na wymiar wskazanego środka karnego. W ocenie Sądu Okręgowego apelujący nie podał przekonujących argumentów, które miałyby przemawiać za zmianą zaskarżonego orzeczenia w kwestii wymiaru zastosowanego w niniejszej sprawie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Przyczyną zaistnienia wypadku drogowego w dniu 31 lipca 2021 roku było nieprawidłowe postępowanie P. Ł., polegające na przekroczeniu dozwolonej prędkości oraz podjęciu zjazdu na przeciwny pas ruchu z zamiarem wyprzedzenia poprzedzającego go pojazdu, bez upewnienia się, czy ma dostateczne miejsce do wykonania tego manewru, co skutkowało zderzeniem z nadjeżdżającym z przeciwka samochodem O., prowadzonym przez K. G.. (opinia z badań wypadków drogowych k. 164-172).

Zachowania polegające na przekroczeniu dozwolonej administracyjnie prędkość i podjęciu manewru bez upewnienia się, czy może wykonać go bezpiecznie, stanowiły umyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

W wyniku zdarzenia komunikacyjnego będącego następstwem nieprawidłowego zachowania P. Ł. jako kierowcy M. K. - pasażer pojazdu marki A. (...) zmarł na skutek odniesionych wielonarządowych obrażeń ciała, zaś pasażer samochodu osobowego marki O. (...) - Ł. K. doznał obrażeń ciała w postaci złamania obu masywów bocznych kości krzyżowej, złamania kości biodrowej lewej, złamania górnej i dolnej kości łonowej lewej, złamania wyrostka poprzecznego prawego piątego kręgu kręgosłupa lędźwiowego oraz złamania okołokrętarzowego i przypodstawnego szyjki kości udowej prawej w wyniku czego doszło do krwawienia i wstrząsu krwotocznego, co spowodowało ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu i ciężkiej choroby długotrwałej, natomiast kierujący pojazdem O. (...) - K. G. doznał obrażeń ciała w postaci skręcenia stawu skokowego prawego, stłuczenia stawu kolanowego prawego i złamania żebra szóstego po stronie lewej, co spowodowało naruszenie czynności narządu ruchu trwające powyżej 7 dni. (opinie sądowo-lekarskie k. 73-74,85-86,124-125)

Uwzględniając wszystkie okoliczności popełnionego czynu, jak i powyżej przedstawioną wykładnię należało uznać, iż orzeczenie ww. środka karnego w wymiarze 10 lat, było adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, a także do stopnia zagrożenia ze strony oskarżonego dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Przypomnieć należy, że ustalając wymiar ww. środka karnego, sąd powinien mieć na względzie głównie zagrożenie, jakie dla bezpieczeństwa w komunikacji powoduje zachowanie sprawcy przestępstwa. Obowiązek orzeczenia wobec sprawcy przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów, ściśle sprzęgnięty jest bowiem z celem, jaki zakaz ten ma realizować. Ratio legis tegoż zakazu polega zaś na tym, by z ruchu wyłączyć osoby zagrażające jego bezpieczeństwu. Cele zapobiegawcze wysunięte zostają zatem w tym wypadku przed cele wychowawcze (tak wyrok SN z dn. 2007.04.04, III KK 14/07, Biul. PK 2007/11/5). Stopień zagrożenia związany z uczestnictwem konkretnego sprawcy w ruchu należy oceniać zaś na podstawie okoliczności danego przypadku, w tym m.in. rodzaju i wagi naruszonych zasad bezpieczeństwa (wyrok SN z dnia 24 kwietnia 1982 r., V KRN 106/82, OSNPG 1982, nr 8, poz. 108).

Zachowanie P. Ł. polegające na przekroczeniu dozwolonej administracyjnie prędkości i podjęciu manewru bez upewnienia się, czy może wykonać go bezpiecznie, wskazuje na poważne niebezpieczeństwo jakie dla innych użytkowników dróg stwarza oskarżony. Jeśli do tego dodać, że naruszenie przez P. Ł. zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego doprowadziło do wypadku drogowego, w wyniku którego śmierć poniósł M. K., a Ł. K. ciężkiego uszczerbku na zdrowiu zaś K. G. średniego uszczerbku na zdrowiu, to waga naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu jawi się niezwykle poważnie. Tragiczne skutki nagannego zachowania oskarżonego uzasadniają twierdzenie, że jest on osobą stwarzającą realne, poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. W konsekwencji za słuszne należy uznać pozbawienie go możności uczestniczenia w ruchu drogowym w charakterze kierowcy pojazdu mechanicznego na okres czasu przyjęty przez Sąd Rejonowy.

Wbrew wywodom apelacji Sąd Rejonowy uwzględnił dotychczasową niekaralność oskarżonego oraz to, iż nie był on osobą notorycznie naruszającą przepisy ruchu drogowego. Wynika to z faktu, iż omawiany środek karny maksymalnie może być orzeczony na okres 15 lat, zaś wobec P. Ł. został on orzeczony na okres 10 lat. Jest to wysoki wymiar środka karnego, ale wobec przywołanych wcześniej okoliczności sprawy nie sposób stwierdzić inaczej, niż że umyślne naruszenie przez oskarżonego dwóch zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym doprowadziło do śmierci młodego człowieka i poważnych obrażeń u dwóch osób znajdujących się w drugim pojeździe. Mimo incydentalnego charakteru czynu oskarżonego wskazane wyżej racje zadecydowały, iż konieczne było długoterminowe wyeliminowanie P. Ł. z ruchu drogowego w charakterze kierowcy. Nie budzi wątpliwości, że oskarżony jeszcze przez długi czas będzie przeżywał traumę po zdarzeniu i jest to zrozumiałe, tym niemniej okoliczność ta nie jest wytyczną dla słuszności doboru okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wobec P. Ł.. Sąd Okręgowy nie deprecjonuje tego, że oskarżony dotychczas wykorzystywał samochód między innymi celem dojazdu do pracy, ale to także nie jest okoliczność relewantna dla oceny omawianej kwestii. Przyznanie się przez oskarżonego do winy, wyrażenie skruchy oraz przeproszenie pokrzywdzonych zostało uwzględnione przez Sąd Rejonowy. Zachowania oskarżonego, będące niezaprzeczalnie pozytywnymi aspektami jego refleksji wobec nagannego czynu, którego się dopuścił, nie zmieniają jednak tragicznych skutków do jakich doszło, a które dają niezbite podstawy do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres przyjęty przez Sąd meriti.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 6 października 2023 r., sygn. akt (...) – punkty II – VI.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 6 października 2023 r., sygn. akt (...) – punkt I. w zakresie opisu czynu przypisanego oskarżonemu

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustalił, że oskarżony umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Oskarżyciel publiczny trafnie kwestionował niewyeliminowanie przez Sąd I instancji z opisu czynu zarzuconego oskarżonemu zapisu o działaniu w warunkach nieumyślności. Jest racją, iż w świetle poczynionych przez Sąd Rejonowy rozważań i ustaleń faktycznych nie budzi wątpliwości, że kierowca, który przekracza dozwoloną administracyjnie prędkość o co najmniej 10 km/h oraz podejmuje manewr wyprzedzania nie upewniwszy się, czy może go wykonać bezpiecznie, działa umyślnie.

Zgodzić należy się ze stwierdzeniem, że przyjęty przez Sąd Rejonowy opis czynu przypisanego oskarżonemu zawiera wewnętrzną sprzeczność, ponieważ z jednej strony wskazuje, że oskarżony swoim zachowaniem naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym nieumyślnie, a drugiej ze skonkretyzowanego opisu tychże naruszeń, tj. - poruszając się z prędkością większą od dopuszczalnej i wynoszącej ponad 100 km/h nie zachował wymaganej ostrożności i podjął zjazd na przeciwny pas ruchu z zamiarem wyprzedzania poprzedzającego go pojazdu, bez upewnienia się, czy ma dostateczne miejsce do wykonania tego manewru - wynika wprost, iż naruszenie tychże miało charakter umyślny.

Brak wyeliminowania z opisu czynu działania przez oskarżonego w warunkach nieumyślności stanowił wynik przeoczenia Sądu Rejonowego, co też w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia lojalnie wskazał (k. 265 akt). Jednocześnie Sąd podkreślił, że omyłka ta nie miała żadnego wpływu na wymiar kary, co w motywach odnoszących się do reakcji karnej zostało omówione.

Wobec wskazanych względów i słuszności tezy, iż przy opisie czynu należy posłużyć się takimi sformułowaniami, które w sposób niebudzący wątpliwości odpowiadają treści poszczególnych znamion przypisanego sprawcy czynu zabronionego, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w sposób wskazany powyżej.

Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – poza zmianą opisaną powyżej – został on utrzymany w mocy.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 635 kpk w zw. z art. 616 § 1 pkt 2 kpk oraz § 11 ust. 2 pkt 4 i ust. 7 w zw. z § 15 ust. 1 i § 16 zd. 2 in principio rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2023.1964 t.j.) Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej W. K. kwotę 840 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

IV.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Odwoławczy zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za II instancję i wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciążył Skarb Państwa, albowiem przemawia za tym jego trudna sytuacja materialna związana ze znacznymi obciążeniami finansowymi płynącymi z zapadłego wyroku oraz ograniczonymi możliwościami zarobkowymi na skutek konieczności odbycia kary pozbawienia wolności

PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 6 października 2023 r., sygn. akt (...)

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana