Pełny tekst orzeczenia

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skarżący zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 956/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2023 roku, sygn. akt III K 915/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił wyrokowi obrazę prawa materialnego, a to: art. 23 U.d.i.p. w związku z art. 127 § 1 Kodeksu wyborczego oraz art. 90 § 3 pkt 1 i 2 Kodeksu wyborczego - przez ich błędną wykładnię, polegającą na niezasadnym przyjęciu, iż w braku szczególnych ustaleń pomiędzy pełnomocnikiem wyborczym a pełnomocnikiem finansowym co do podziału pomiędzy nich obowiązków niewymienionych wprost w Kodeksie wyborczym, to wyłącznie na pełnomocniku wyborczym ciąży obowiązek udostępniania informacji publicznej, chociaż Kodeks wyborczy nie wprowadza takiego domniemania kompetencji w zakresie udostępniania informacji publicznej, a w rezultacie uniewinnienie Oskarżonych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja wniesiona przez oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności, należy wskazać, iż skarżący nie zarzucił wyrokowi ani błędów w ustaleniach faktycznych, ani też błędnej oceny dowodów. Stan faktyczny, ustalony przez Sąd Rejonowy, w ogóle nie był przedmiotem jakichkolwiek zarzutów skarżącego. Z tego powodu Sąd Odwoławczy nie ma obowiązku uzasadniać powodów, dla których podziela on ustalenia Sadu Rejonowego, w zakresie ustaleń dotyczących stanu faktycznego, oraz uznaje je za własne.

Pełnomocnik oskarżyciela wskazał, iż art. 90 § 3 pkt 1 i 2 Kodeksu Wyborczego stanowi, iż komitet wyborczy powołuje pełnomocnika wyborczego uprawnionego, z zastrzeżeniem art. 127, do występowania na rzecz komitetu i w imieniu komitetu wyborczego oraz pełnomocnika finansowego, o którym mowa w art. 127. Natomiast art. 127 § 1 Kodeksu wyborczego: „Za gospodarkę finansową komitetu wyborczego odpowiedzialny jest i prowadzi ją, jego pełnomocnik finansowy”. W ocenie skarżącego z powyższego wynika wniosek, iż za udostępnienie informacji publicznej dotyczącej gospodarki finansowej komitetu wyborczego odpowiada sam pełnomocnik finansowy albo odpowiadają wspólnie obaj pełnomocnicy, tak czy inaczej pełnomocnik finansowy ponosi taką odpowiedzialność.

Zdaniem Sądu Odwoławczego nie sposób zgodzić się z powyższym rozumowaniem, które żadną miarą nie wynika z cytowanych przepisów. Przeciwnie, literalna wykładnia wskazuje wprost, że to pełnomocnik wyborczy uprawniony jest do występowania na rzecz i w imieniu komitetu wyborczego. Kompetencje obu opisywanych przez omawiane przepisy pełnomocników są całkowicie rozłączne.

Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, art. 127 cyt. ustawy wskazuje, że za gospodarkę finansową komitetu wyborczego odpowiedzialny jest i prowadzi ją jego pełnomocnik finansowy. Następnie, kolejne artykuły tej ustawy, uściślają jakie dokładnie obowiązki należy przez powyższe rozumieć. Co istotne, żaden przepis nie nakłada na pełnomocnika finansowego obowiązku, jaki chce mu przypisać oskarżenie. Co więcej, żaden z przepisów ustawy nie daje mu kompetencji do występowania w imieniu komitetu na zewnątrz w szerszym zakresie, niż wskazany wprost w tychże przepisach.

Sąd Odwoławczy w pełni podziela ocenę Sądu Rejonowego, iż brak jest czy to zobowiązania ustawowego, czy to w ogóle kompetencji pełnomocnika finansowego, do podejmowania czynności innych, niż wskazane wprost w ustawie, w szczególności do udostępnienia informacji publicznej dotyczącej gospodarki finansowej komitetu. Zupełnie inaczej omówione są przez ustawę kompetencje pełnomocnika wyborczego, któremu zostało przyznane prawo do występowania na rzecz komitetu i w imieniu komitetu wyborczego we wszystkich sprawach, w których ustawa wprost nie wskazuje kompetencji pełnomocnika finansowego. Skoro omawiana w niniejszym postępowaniu kompetencja nie została przyznana pełnomocnikowi finansowemu, jasne jest iż przysługuje ona pełnomocnikowi wyborczemu.

Nie zasługują na uznanie także wywody skarżącego, jakoby ani ustawa, ani Sąd Rejonowy nie precyzował jak należy rozumieć gospodarkę finansową komitetu wyborczego, do której miałyby się ograniczać kompetencje pełnomocnika finansowego, z czego skarżący wnioskuje iż można przypisać pełnomocnikowi finansowemu obowiązek udostępnienia informacji publicznej dotyczącej gospodarki finansowej komitetu. Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że dalsze przepisy ustawy precyzują, na czym polega gospodarka finansowa komitetu i jakie są kompetencje pełnomocnika finansowego (np. art. 142). Po drugie prowadzenie gospodarki finansowej, jest kompetencją dotyczącą wewnętrznych spraw komitetu i nie może z niej, sama przez się, wynikać kompetencja do reprezentowania komitetu na zewnątrz. Takie interpretowanie przepisów, jakie wskazane jest w apelacji, należy uznać za interpretację rozszerzającą na niekorzyść oskarżonych. Nie można się zgodzić z tezą, że kodeks wyborczy nie wprowadza domniemania kompetencji pełnomocnika wyborczego, skoro wprost wskazuje, że to on reprezentuje komitet wyborczy na zewnątrz.

Ponadto wskazać należy, iż skarżący w ogóle nie odniósł się do faktu, iż - jak ustalił Sąd Rejonowy - z zeznań żadnego z przesłuchanych w sprawie świadków, ani też z innych dowodów, nie wynika, by oskarżeni otrzymali od kogokolwiek informację o skierowanym przez Stowarzyszenie (...) do komitetu wyborczego zapytaniu, ani też by otrzymali oni polecenie przegotowania jakiejkolwiek informacji.

Jest to o tyle istotne, że jest to druga równorzędna podstawa wyroku uniewinniającego wydanego przez sąd rejonowy. Ta pierwsza dotyczyła podstawy prawnej, a druga podstawy faktycznej.

Tym samym stwierdzić należy, że nawet gdyby przyjąć za treścią apelacji, iż oskarżeni istotnie byliby osobami zobowiązanymi do udzielenia przedmiotowej informacji, to i tak nie można by przypisać im winy w zakresie niewykonania obowiązku. W sytuacji, w której oskarżeni nie wiedzieli o skierowanym do komitetu zapytaniu, to nie mogą odpowiadać karnie za nieudzielenie odpowiedzi na to zapytanie.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie odniósł się w ogóle w apelacji do tej okoliczności, czyli nie zakwestionował ustalenia sądu rejonowego o braku wiedzy oskarżonych odnośnie wpłynięcia zapytań do komitetów wyborczych.

Sąd Odwoławczy podzielił w pełni zapatrywania sądu rejonowego w obu wskazywanych przez ten sąd aspektach, a tym samym uznał orzeczenie za prawidłowe, a apelację za niezasadną.

Na marginesie należy odnieść się jeszcze do wniosku obrońcy T. S. (1) o umorzenie postępowania. Obrońca wskazał, iż zgodnie z najnowszym orzecznictwem Sądu Okręgowego w Warszawie, prawo do informacji publicznej ma taki charakter, że ewentualne naruszenia podmiotów obowiązanych nie dotyczą bezpośrednio uprawnień podmiotów wnioskujących o informację publiczną, w związku z czym nie mogą być pokrzywdzonym w sprawie. Obrońca wskazał, iż skoro jedynie pokrzywdzony może skierować subsydiarny akt oskarżenia, a Stowarzyszenie (...) nim nie jest, to postępowanie niniejsze należy umorzyć.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że Sąd Odwoławczy nie uznał wniosku o umorzenie za zasadny, powyższej okoliczności (statusu oskarżyciela subsydiarnego jako pokrzywdzonego) nie rozstrzygał, a to z uwagi na fakt, iż w niniejszym postepowaniu zapadł wyrok uniewinniający, który jako korzystniejszy dla oskarżonych niż orzeczenie umarzające postępowanie, nie mógł w zaistniałej sytuacji być zmieniony na orzeczenie mniej dla nich korzystne. Uniewinnienie ma bardziej doniosły wydźwięk w opinii społecznej i oznacza że przeprowadzone dowody pozwoliły na wyjaśnienie sprawy i brak jest podstaw do skazania oskarżonego, podczas gdy wyrok umarzający częstokroć oznacza jedynie iż zaistniały techniczne przeszkody w skazaniu oskarżonego.

Powyższe działanie Sądu wynika z brzmienia art. 414 § 1 k.p.k., który stanowi iż, w razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania, sąd wyrokiem umarza postępowanie albo umarza je warunkowo, jednakże w razie stwierdzenia okoliczności wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 sąd wydaje wyrok uniewinniający. W zakresie orzekania przez sąd odwoławczy kwestię tę reguluje także art. 439 par 2 kpk, który stanowi, że uchylenie orzeczenia jedynie z powodów określonych w par. 1 pkt. 9-11 może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności orzeczono jak w sentencji.

Wniosek

Skarżący wniósł o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego nie zasługiwała na uznanie z powodów wymienionych wyżej, zatem także wnioski apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- niezasadność zarzutów apelacyjnych i brak podstaw do ingerencji w treść wyroku.

- podzielenie ustaleń faktycznych i oceny prawnokarnej wyroku Sądu Rejonowego.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 634 k.p.k. oraz z art. 626 § 1 k.p.k., Sąd Okręgowy ustalił, iż koszty sądowe za postępowanie odwoławcze ponosi oskarżyciel subsydiarny, oraz zasądził od niego na rzecz oskarżonych Ł. P. i T. S. (2) kwoty po 840 (osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem obrońców w postępowaniu odwoławczym.

PODPIS