sygn. akt IX U 202/23
Decyzją z dnia 13 marca 2023 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał M. M. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w dniu 4 września 2021 r. w wysokości 18 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
M. M. wniósł odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany poprzez przyznanie mu odszkodowania w wysokości odpowiadającej 40 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania powołując się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 4 września 2021 r. M. M. uległ wypadkowi przy pracy. W tym czasie łączyła go umowa zlecenia z R. T. i podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu.
niesporne
W dniu 3 września 2021 r. M. M. przystąpił do demontażu tylnego mostu wózka widłowego, następnie za pomocą sztaplarki wyjęto tylny most i ustawiono na kobyłkach. Następnego dnia, 4 września 2021 r. około godz. 9.30 przystąpił zaś do demontażu podzespołów tylnego mostu. Sprawdził czy most stoi stabilnie na kobyłkach – stojakach (przed warsztatem na podłożu betonowym) i przystąpił do odkręcania śrub mechanizmu różnicowego za pomocą dużego klucza pneumatycznego udarowego. Śruby bardzo ciężko się odkręcały. Jedna ze śrub zatarła się i przyciągnęła most, który zsunął się ze stojaka przygniatając prawą nogę M. M..
niesporne, a nadto dowód: karta wypadku – k. 3-4 akt organu
W wyniku tego zdarzenia u M. M. doszło do złamania kłykcia przyśrodkowego kości udowej prawej, złamania głowy strzałki prawej, uszkodzenia (...). Leczony był operacyjnie – otwarte nastawienie oraz stabilizacja wewnętrzna złamania kłykcia przyśrodkowego prawej kości udowej. Przeszedł artrozę pourazową prawego stawu kolanowego. W dniu 28 lipca 2023 r. przeszedł alloplastykę prawego stawu kolanowego.
Stwierdza się u niego koślawe ustawienie podudzia prawego, obrzęk błony maziowej kolana prawego, blizna pooperacyjna o długości około 30 cm. Zgięcie stawu do 75 st., wyprost – 20 st. Występują u niego zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego prawego po przebytym złamaniu kości udowej prawej.
Następstwa zdarzenia z dnia 4 września 2021 r. w zakresie kolana skutkują 15% stałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 156 tabeli uszczerbkowej, w zakresie kości strzałki 3 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 159 tabeli uszczerbkowej, a w zakresie uda 10 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według najbardziej zbliżonej pozycji 147a tabeli uszczerbkowej, w sumie 28 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii A. K. wraz z opinią uzupełniającą – k. 29, k. 47, k. 51, dokumentacja medyczna – w aktach organu
Lekarz Orzecznik ZUS skutki te ocenił jako: 15% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 156 tabeli uszczerbkowej, 3 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 159 tabeli uszczerbkowej i 15 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według najbardziej zbliżonej pozycji 147a tabeli uszczerbkowej, w sumie 33 %.
Po rozpoznaniu sprzeciwu od ww. orzeczenia, Komisja Lekarska ZUS skutki wypadku oceniła jako: 15% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 156 tabeli uszczerbkowej i 3 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 159 tabeli uszczerbkowej, w sumie 18 %.
niesporne, a nadto dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS i orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – w aktach organu.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolity Dz. U 09.167.1322), zwanej dalej ustawą wypadkową, jednorazowe odszkodowanie przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Definicja stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zawarta została w art. 11 ust. 2 i 3 wskazanej ustawy. W myśl wymienionych przepisów stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały naruszenie sprawności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie.
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, a także w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy (art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej). Przy czym pod pojęciem wypadków przy pracy ustawodawca rozumie jednocześnie wypadki przy wykonywaniu umowy zlecenia, co wynika z przepisu art. 3 ust. 3 pkt 6 ustawy wypadkowej.
W rozpoznawanej sprawie poza sporem leżało, iż odwołujący uległ w dniu 4 września 2021 r. wypadkowi przy pracy. Sporna pozostawała natomiast wysokość stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, będącego skutkiem tego wypadku. Organ, w ślad za orzeczeniem Komisji Lekarskiej ocenił ten uszczerbek na 18 %, z czym nie zgadzał się odwołujący, oceniając go na 40 %.
Z wydanej w niniejszej sprawie na zlecenie sądu opinii biegłego z zakresu ortopedii A. K. wynika, iż uraz doznany przez odwołującego wskutek wypadku przy pracy skutkował w sumie 28 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu u odwołującego: w zakresie kolana skutkują 15% stałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 156 tabeli uszczerbkowej, w zakresie kości strzałki 3 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według pozycji 159 tabeli uszczerbkowej, a w zakresie uda 10 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według najbardziej zbliżonej pozycji 147a tabeli uszczerbkowej.
Opinia biegłego, wydana po badaniu odwołującego się oraz analizie akt sprawy, w tym w szczególności dokumentacji medycznej M. M. (której rzetelność, a w efekcie wiarygodność nie budziły wątpliwości sądu i nie były kwestionowane przez strony postępowania), jest jasna, pełna i spójna, a jej wnioski w sposób logiczny i przekonujący uzasadnione. Biegły szczegółowo opisał stan układu ruchu badanego. Wyjaśnił też zajęte stanowisko i różnicę pomiędzy jego oceną a oceną komisji lekarskiej ZUS. Przyjęty przez biegłego uszczerbek na zdrowiu mieści się w granicach przewidzianych w tabeli znajdującej zastosowanie przy ocenie uszczerbku na potrzeby odszkodowania z art. 11 ustawy wypadkowej. Powyższe, przy uwzględnieniu, iż biegły to wysokiej klasy fachowiec o wieloletnim doświadczeniu klinicznym, wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalności odpowiedniej do schorzenia odwołującego, nakazywało uznać jego opinię za rzetelną i wiarygodną, a w konsekwencji podzielić jej wnioski, nie znajdując podstaw do ich kwestionowania.
Ocena organu i ocena biegłego zakresie uszczerbków 15% według pozycji 156 tabeli uszczerbkowej i 3 % według pozycji 159 tabeli uszczerbkowej były zbieżne. Różnica oceny dotyczyła uwzględnienia dodatkowo przez biegłego (podobnie jak w orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS poprzedzającego orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS) uszczerbku z pozycji 147a. Pozycja ta stanowi: „Udo: złamanie kości udowej – w zależności od zniekształceń, skrócenia, zaników mięśniowych i ograniczenia ruchów w stawach – z nieznacznymi zmianami i skróceniem do 6 cm – 5-15 %”.
Odwołujący nie składał natomiast zarzutów do opinii.
Biegły z zakresu ortopedii A. K. wyjaśnił, że następstwa wypadku przy pracy mogą zostać zakwalifikowane z pozycji 147a przy zastosowaniu § 8 pkt 3 rozporządzenia z tego względu, że przebyte złamanie kłykcia przyśrodkowego uda prawego przezstawowe spowodowały uszkodzenie powierzchni stawowej i wystąpienie wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego. Zawarte w opisie uszczerbku z poz. 147 a sformułowanie „złamanie kości udowej w zależności od zniekształceń” należy rozumieć jako zmiany zwyrodnieniowe.
Sąd przyjmuje takie uzasadnienie za trafne, zwłaszcza, że pozycję taką przyjął także w swoim orzeczeniu lekarz orzecznik ZUS. Należy w ślad za biegłym stwierdzić, że możliwość ustalenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy istnieje także w przypadkach niewymienionych ściśle w tabeli uszczerbkowej. Zgodnie bowiem z § 8 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.
Zgodnie z § 8 tego rozporządzenia - lekarz orzecznik ustala w procentach stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu według oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zwanej dalej "oceną procentową", która jest określona w załączniku do rozporządzenia (1). Jeżeli dla danego rodzaju uszczerbku ocena procentowa określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu, lekarz orzecznik określa stopień tego uszczerbku w tych granicach, biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania (2). Jeżeli w ocenie procentowej brak jest odpowiedniej pozycji dla danego przypadku, lekarz orzecznik ocenia ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej. Można ustalić stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w procencie niższym lub wyższym od przewidywanego w danej pozycji, w zależności od różnicy występującej między ocenianym stanem przedmiotowym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji oceny procentowej (3).
Biegły ocenił na tej podstawie występowanie uszczerbku z pozycji 147a.
Mając na uwadze powyższe Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w oparciu o art. 477 14 § 2 k.p.c. i przyznał M. M. w pkt I wyroku prawo do jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej 28 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. W pozostałym zakresie w pkt II wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. odwołanie oddalono.
1. (...)
2. (...),
3. (...)
17.06.2024 r.