Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z 29 lipca 2022 r., znak: (...), (...) Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. zmienił orzeczenie (...) Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w P. z 7 czerwca 2022 r., którym nie uznano I. W. za osobę niepełnosprawną, w ten sposób, że zaliczył wnioskodawczynię do lekkiego stopnia niepełnosprawności z symbolem (...)okresowo do 31 lipca 2024 r. Organ stwierdził, że I. W. ma naruszoną sprawność organizmu, której skutki powodują istotne ograniczenia w możliwości funkcjonowania na poziomie uważanym za typowy dla osoby z pełną sprawnością, czyli że jest osobą niepełnosprawną, a rodzaj i zakres tych ograniczeń istotnie obniża zdolność do wykonywania pracy. (...)Zespół uznał, że I. W. jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim z powodu schorzeń oznaczonych symbolem (...), które w porównywalnym stopniu wypełniły obraz zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczeń w wykonywaniu czynności życiowych. Dla zwiększenia szans na uzyskanie zatrudnienia wskazane jest szkolenie w celu przekwalifikowania zawodowego, a także że wymaga ona konieczności zaopatrzenia w środki ułatwiające funkcjonowanie oraz korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji.

I. W. wniosła odwołanie od tego orzeczenia domagając się przyznania jej umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Odwołująca wskazała, że zmaga się z problemami ze słuchem, dolegliwościami bólowymi oraz zespołem jelita drażliwego. W ocenie I. W. stan jej zdrowia uzasadnia uznanie jej za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

W odpowiedzi na odwołanie (...)Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wskazał, że nie znalazł podstaw do zmiany lub uchylenia decyzji i wniósł o oddalenie odwołania wskazując, że zaskarżone orzeczenie zostało wydane zgodnie ze stanem faktycznym. W uzasadnieniu stanowiska organ rentowy przedstawił argumentację analogiczną do zaprezentowanej w zaskarżonym orzeczeniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. W., urodzona (...), ma obecnie (...) lat. Posiada wykształcenie zawodowe ((...)). Odwołująca jest aktywna zawodowo – pracuje jako pracownik produkcji.

Niesporne , nadto dowód: wniosek o wydanie orzeczenia – k. 66-66v., ocena funkcjonowania społecznego – k. 98-98v. akt organu.

I. W. urodziła się z rozszczepem podniebienia. U odwołującej rozpoznaje się typowy przy tej wadzie niedosłuch przewodzeniowy obustronny w związku z dysfunkcją trąbek słuchowych. Mowa jest nieprawidłowa, nosowa, występują zaburzenia artykulacji. W audiometrii odnotowuje się wyraźny rozstęp powietrzno-kostny. I. W. nie korzysta z aparatu słuchowego. Cierpi na chroniczny nieżyt nosa i zapalenie zatok (przewlekle stosuje leki antyhistaminowe i steryd donosowy). Kontakt z I. W. jest zachowany. Schorzenia i objawy laryngologiczne podawane przez odwołującą powodują u niej niepełnosprawność w zakresie porozumiewania się i czynią ją trwale niepełnosprawną w stopniu lekkim.

Dowód : dokumentacja medyczna – k. 1, 11, 79-80 akt organu, opinia biegłej sądowej z zakresu laryngologii E. B. – k. 47-48 wraz z opinią uzupełniającą – k. 66.

I. W. uskarża się na bóle brzucha, występowanie luźnych stolców „szczypanie" i łzawienie oczu związanej z alergią na kurz, bóle kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, nadpobudliwość nerwową. U I. W. rozpoznano zespół jelita drażliwego. Od około 10 lat jest pod kontrolą endokrynologiczną z powodu mikrogruczolaka przysadki. Kilkakrotnie była hospitalizowana w Szpitalu (...)w S. w celu wykonania badań diagnostycznych. W przebiegu choroby stwierdzano hiperprolaktynemię. Powyższe schorzenia nie powodują niepełnosprawności. M. przysadki poza hiperprolaktynemią nie powoduje żadnych objawów klinicznych. Wymaga obserwacji endokrynologicznej i leczenia. Nie zakłóca jednak w istotny sposób funkcjonowania organizmu. Zespół jelita drażliwego wymaga leczenia, stosowania diety, a przy tym skorzystania z porad psychologa bądź psychiatry. Nie powoduje jednak istotnego naruszenia funkcji ustroju.

Dowód : dokumentacja medyczna – k. 18 (koperta), dokumentacja medyczna – k. 38-46, 69-78 akt organu, opinia biegłego sądowego z zakresu chorób wewnętrznych G. K. – k. 27-28.

U I. W. nie rozpoznaje się choroby psychicznej w sensie procesu psychotycznego. W chwili obecnej jak i historii życia opiniowanej brak jest danych sugerujących występowanie u niej objawów charakterystycznych dla psychoz-omamów, urojeń, rozkojarzenia myślenia. Sprawność intelektualna I. W. jest obniżona do dolnej granicy normy. Jest dobrze zorientowana w otaczającej rzeczywistości oraz w sytuacji społecznej. Dość sprawnie posługuje się pisaniem, czytaniem. Potrafi zadbać o swoje potrzeby życiowe. Od wielu lat sprawdza się jako pracownik produkcji. Funkcje poznawcze, sprawność intelektualna oraz jej funkcjonowanie osobiste, zawodowe i społeczne są na tyle dobre, że nie spełniają kryteriów zaliczenia jej do osób z niepełnosprawnością intelektualną. Występujące u niej objawy czynnościowe typu nerwicowego takie jak problemy jelitowe, bóle głowy, napięcie emocjonalne, stany dysforii nie są na tyle nasilone, aby powodowały niepełnosprawność.

Dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu psychiatrii J. K. – k. 80-84.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na materiał dowodowy w niniejszej sprawie złożyła się dokumentacja dotycząca odwołującego się, w tym również dokumentacja medyczna zawarta w aktach sprawy oraz w aktach organu, której prawdziwości i rzetelności żadna ze stron nie kwestionowała.

Orzekanie o stopniu niepełnosprawności jest regulowane przez ustawę z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 100) oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. z 2021 r. poz. 857).

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych rozróżnić można trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki.

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji (art. 4 ust. 1 ustawy).

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2 ustawy).

Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację (art. 4 ust. 4 ustawy).

Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne (art. 4 ust. 3 ustawy).

Standardy w zakresie kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności uregulowane zostały w przywołanym rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Wyżej wymienione rozporządzenie precyzuje pojęcia użyte przez ustawodawcę, i tak w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności, niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu (§ 29 ust. 1 pkt 1), konieczność sprawowania opieki - całkowitą zależność od otoczenia polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem (§ 29 ust. 1 pkt 2), konieczność udzielania pomocy, w tym pomocy w pełnieniu ról społecznych – zależność od otoczenia wymagającą wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 29 ust. 1 pkt 3). Natomiast w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności czasowa pomoc w pełnieniu ról społecznych oznacza konieczność udzielania pomocy (zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych) w okresach wynikających ze stanu zdrowia (§ 30 ust. 1 pkt 1), a częściowa pomoc w pełnieniu ról społecznych oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności wskazanej powyżej (§ 30 ust. 1pkt 2).

W rozpoznawanej sprawie niespornym było, iż wnosząca odwołanie jest osobą niepełnosprawną. Osią sporu natomiast pozostawał stopień niepełnosprawności, jaki powodują rozpoznane u niej schorzenia. I. W. kwestionowała bowiem zaliczenie jej do lekkiego stopnia niepełnosprawności, utrzymując, iż jej stan zdrowia skutkuje stopniem umiarkowanym. W celu zweryfikowania stanowisk stron Sąd zasięgnął wiadomości specjalnych, dopuszczając dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu chorób wewnętrznych G. K., biegłej sądowej z zakresu laryngologii E. B. oraz biegłego sądowego z zakresu psychiatrii J. K..

Po zbadaniu odwołującej oraz analizie dostępnej dokumentacji medycznej, biegły z zakresu chorób wewnętrznych nie znalazł podstaw, aby uznać niepełnosprawność wnoszącej odwołanie w jakimkolwiek stopniu. W ocenie biegłego stan zdrowia I. W. nie powoduje żadnych istotnych ograniczeń w życiu codziennym i nie upośledza jego funkcjonowania społecznego. M. przysadki poza hiperprolaktynemią nie powoduje żadnych objawów klinicznych. Wymaga obserwacji endokrynologicznej i leczenia. Nie zakłóca jednak w istotny sposób funkcjonowania organizmu. Zespół jelita drażliwego wymaga leczenia, stosowania diety, a przy tym skorzystania ze wsparcia psychologicznego.

Tożsame wnioski płynęły z opinii sporządzonej przez biegłego z zakresu psychiatrii. Biegły J. K. stanął na stanowisku, że u I. W. nie rozpoznaje się choroby psychicznej w sensie procesu psychotycznego. W chwili obecnej jak i historii życia opiniowanej brak jest danych sugerujących występowanie u niej objawów charakterystycznych dla psychoz-omamów, urojeń, rozkojarzenia myślenia. Do tej pory badana korzystała z leczenia psychiatrycznego. Potrafi zadbać o swoje potrzeby życiowe. Od wielu lat sprawdza się jako pracownik produkcji. Funkcje poznawcze, sprawność intelektualna oraz jej funkcjonowanie osobiste, zawodowe i społeczne są na tyle dobre, że nie spełniają kryteriów zaliczenia jej do osób z niepełnosprawnością.

Tak sformułowanych wniosków opinii nie kwestionowała żadna ze stron.

Natomiast biegła z zakresu laryngologii stwierdziła w sposób jednoznaczny, że rozpoznane u odwołującej schorzenia nie powodują większego niż lekki stopień niepełnosprawności. U podstaw tak postawionych wniosków legło rozpoznanie u ubezpieczonej niedosłuchu przewodzeniowego obustronnego w związku z dysfunkcją trąbek słuchowych warunkowany rozszczepem podniebienia u odwołującej. Biegła stwierdziła, że mowa odwołującej jest nieprawidłowa, nosowa, występują zaburzenia artykulacji, jednak kontakt z I. W. jest zachowany. Tym samym, biegła podzieliła stanowisko organu co do stopnia niepełnosprawności odwołującej. Wszystko powyższe, w ocenie biegłej nie dawało medycznych podstaw do tego, by uznać niezdolność do pracy odwołującej bądź jej zdolności do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, a także aby przyjąć, że wymaga ona czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Jednocześnie biegła wskazała, odmiennie niż Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, że zmiany w stanie zdrowia odwołującej mają charakter trwały i nie rokują poprawy.

Do tak sformułowanych wniosków opinii zarzuty wniosła I. W.. Zarzuciła, że podczas badania został pominięty fakt, iż w przeszłości miała operację usunięcia kości w uchu prawym, a także występujące problemy z zespołem jelita drażliwego.

W odpowiedzi na zarzuty odwołującej, biegła z zakresu laryngologii podtrzymała wnioski opinii w całości. Wyjaśniła, że pominięcie informacji o operacji ucha prawego w 12 roku życia nie ma znaczenia w formułowaniu wniosków w opinii, gdyż ocenie podlega funkcja ucha. Poziom słuchu został ustalony w oparciu o analizę audiogramu. Biegła zaznaczyła, że odnotowała informację o zespole jelita drażliwego, ale wpływ tej jednostki chorobowej, pozostającej poza jej specjalnością, nie podlegał ocenie laryngologicznej.

Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu odwoławczym od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, strona odwołująca przedstawia swoje schorzenia oraz ich następstwa w sposób subiektywny. Jednak w ocenie Sądu, opinie sporządzone na potrzeby niniejszego postępowania przez biegłych powołanych w sprawie charakteryzują się zrozumiałością i brakiem wewnętrznych sprzeczności, jak również wnikliwością w zakresie badania strony odwołującej i rozpoznania jej dolegliwości. W rezultacie, całokształt wniosków przedstawionych przez powołanych w sprawie biegłych sądowych odpowiadał na zadane przez Sąd pytania i zawierał logiczny wywód oparty o wszechstronną analizę zgromadzonej dokumentacji medycznej. Biegli w sposób przekonujący uzasadnili swoje stanowisko odnosząc się do obowiązujących przepisów stanowiących podstawę orzekania o stopniach niepełnosprawności oraz wskazując przesłanki medyczne, które legły u podstaw dokonanej przez nich oceny. W konsekwencji, Sąd nie znajdując podstaw do kwestionowania rzetelności oraz wiarygodności sporządzonych ekspertyz przyjął wnioski opinii biegłych za własne. Sąd zważył, iż biegli to wysokiej klasy fachowcy o wieloletnim doświadczeniu klinicznym oraz wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalnościach odpowiednich do dolegliwości wnoszącego odwołanie. Podnieść w tym miejscu należy, iż zgodnie z ugruntowanymi poglądami judykatury, które Sąd orzekający w pełni podziela, samo niezadowolenie strony z treści opinii biegłego, gdy nie zgłasza ona żadnych konkretnych zarzutów w stosunku do opinii czy dowodów na odparcie jej wniosków, nie powoduje konieczności powoływania kolejnego biegłego czy kolejnych biegłych. Odmienne stanowisko oznaczałoby, iż należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, aby upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby zdania takiego samego jak strona. Nadto wskazać należy, że Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego co do stanu zdrowia wnioskodawcy, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego, niż wyrażone w opiniach biegłych.

Wobec tak przeprowadzonych ustaleń, na podstawie całości materiału dowodowego, Sąd w oparciu o treść art. 477 ^{( 14 )}§ 2 k.p.c. zmienił orzeczenie (...) Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 29 lipca 2022 r. znak: (...) w ten sposób, że ustalił, iż lekki stopień I. W. ma charakter trwały, w pozostałej części zaś odwołanie oddalił.

W tym stanie rzeczy, orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Joanna Szyjewska – Bagińska

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Sędzia Joanna Szyjewska – Bagińska