Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 grudnia 2022 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał R. P. jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej z dnia 19 czerwca 2020 r., wskazując, iż komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 15 grudnia 2022 r. ustaliła 10 % stałego uszczerbku na zdrowiu związanego z tym wypadkiem.

R. P. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę.

W odpowiedzi na odwołanie organ wniósł o oddalenie odwołania w całości, podnosząc jak w zaskarżonej decyzji.

R. P. w piśmie z dnia 17 kwietnia 2023 r. sprecyzował żądanie, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie prawa do jednozrazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej od 19% do 23% uszczerbku na zdrowiu. Wniósł również o wyrównanie wypłaconej kwoty odszkodowania z 11.330 zł do 12.690 zł ze względu na treść obwieszczenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej z dnia 16 lutego 2023 r.

W uzasadnieniu R. P. podniósł, że na skutek wypadku utracił paliczek paznokciowy i paliczek podstawowy poniżej 2/3 długości paliczka, zostało uszkodzone śródręcze w zakresie części miękkich, a także nastąpiło upośledzenie funkcji ręki i inne zmiany wtórne oraz wytworzenie blizn, ponadto miało miejsce uszkodzenie części miękkich przedramienia. Wszystkie te urazy należy ocenić na podstawie punktów 136d, 135b i 125a tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania z dnia 18 grudnia 2002 r.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2024 r. R. P. ostatecznie sprecyzował żądanie wskazując, że domaga się zmiany decyzji poprzez uznanie jego prawa do jednorazowego odszkodowania w wysokości ustalonej przez biegłego, tj. za 15% stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Ponadto, nadal domaga się wyrównania kwoty wypłaconej mu części odszkodowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. P. w dniu 19 czerwca 2020 r. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...).

W dniu 19 czerwca 2020 r. podczas dokonywania prac związanych z montażem zabudowy kuchennej w ramach działalności gospodarczej, około godziny 15:30, zaczął ciąć boczną ściankę zabudowy lodówki wykonanej z laminowanej płyty biurowej wraz ze swoim wujkiem, Z. G.. W pewnym momencie tarcza ręcznej zagłębiarki z prowadnicą podbiła się w taki sposób, że została ona wyrwana z rąk R. P. i uderzyła go tarczą w kciuk, powodując odcięcie kawałka kciuka.

Zdarzenie miało charakter wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Niesporne, a nadto dowód: wyjaśnienia poszkodowanego - k. 9-10 akt organu, wyjaśnienia świadka - k. 11 akt organu, karta wypadku – k. 31-31v akt organu.

W wyniku wypadku R. P. doznał trwałych następstw w postaci amputacji paliczka paznokciowego i części paliczka podstawowego kciuka prawego, blizny na kciuku, palcu II i przedramieniu prawym, zaburzenia czucia na grzbiecie palca II i na kciuku, osłabienia siły uścisku ręki oraz śladowych ograniczeń zgięcia w stawie śródręczno-paliczkowym palca II o 5º. Był leczony operacyjnie poprzez rekonstrukcję ubytku skóry przeszczepem pobranym z II palca. Przebieg pooperacyjny był powikłany częściową martwicą skóry na II palcu prawej ręki. Był leczony rehabilitacyjnie.

W wyniku ww. zdarzenia R. P. doznał 15% stałego uszczerbku na zdrowiu.

Dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii H. M. – k. 62-63, opinie uzupełniające biegłego z zakresu ortopedii H. M. – k. 84, k. 89, dokumentacja medyczna w aktach organu.

Lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 1 grudnia 2022 r. ustalił 10% stałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej z dnia 19 czerwca 2020 r.

Komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 15 grudnia 2022 r. stwierdziła 10% stałego uszczerbku na zdrowiu u R. P. na skutek wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej z dnia 19 czerwca 2022 r.

Dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 46-47v – w aktach organu, orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 49-49v – w aktach organu.

W decyzji z dnia 16 grudnia 2022 r. przyznano R. P. kwotę 11.330 zł jednorazowego odszkodowania z tytułu 10 % stałego uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej według stawki wynoszącej 1.133 zł za każdy procent stałego uszczerbku na zdrowiu.

Przyznane odszkodowanie wypłacono R. P. jeszcze w 2022 r.

Niesporne, a nadto: decyzja z dnia 16 grudnia 2022 r. – k. 47 akt organu.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2002r., Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Stały uszczerbek na zdrowiu stanowi takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast uszczerbek długotrwały jest to naruszenie czynności organizmu powodujące upośledzenie jego czynności na okres przekraczający sześć miesięcy, mogące jednak ulec poprawie (art. 11 ust. 2 i 3 ustawy).

Dla oceny, czy dane zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy należy odnieść się do przepisu art. 3 powołanej ustawy, który formułuje jego definicję. Zgodnie z nią, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, tj. 1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, 2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, 3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy (art. 3 ust. 1 ustawy). Pod pojęciem wypadków przy pracy ustawodawca rozumie jednocześnie wypadki przy wykonywaniu działalności gospodarczej mające miejsce w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, co wynika z przepisu art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej. W myśl zaś przepisu art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.), tego rodzaju działalnością pozarolniczą jest działalność gospodarcza.

Szczegółowe zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu oraz tryb postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania z dnia 18 grudnia 2002 r. (Dz.U. z 2002r., Nr 234, poz. 1974).

Zgodnie z § 9 ust. 1-3 ww. rozporządzenia stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu komisja lekarska ustala w procentach według tabeli norm oceny uszczerbku na zdrowiu stanowiącej załącznik do rozporządzenia, zwanej dalej "tabelą", która jest określona w załączniku do rozporządzenia. Jeżeli dla danego rodzaju uszczerbku tabela określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu, komisja lekarska określa stopień tego uszczerbku w tych granicach, biorąc pod uwagę obraz kliniczny, stopień uszkodzenia czynności organu, narządu lub układu oraz towarzyszące powikłania. Jeżeli dla danego przypadku brak jest odpowiedniej pozycji w tabeli, komisja lekarska ocenia ten przypadek według pozycji najbardziej zbliżonej. Można przy tym ustalić stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w procencie niższym lub wyższym od przewidywanego w danej pozycji, w zależności od różnicy występującej między ocenianym stanem przedmiotowym a stanem przewidzianym w odpowiedniej pozycji tabeli.

W przedmiotowej sprawie fakt, że odwołujący się w dniu 19 czerwca 2020 r. uległ wypadkowi przy prowadzeniu działalności gospodarczej był niesporny. Sporne pozostawało natomiast to, w jakiej wysokości uszczerbek na zdrowiu spowodował uraz, którego doznał podczas wypadku.

Organ rentowy, powołując się na orzeczenie lekarza orzecznika ZUS oraz orzeczenie komisji lekarskiej ZUS, utrzymywał, że uszczerbek ten wynosi 10 %. Z kolei odwołujący domagał się przyznania jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej najpierw od 19% do 23%, a finalnie 15% stałego uszczerbku na zdrowiu.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł na treści dokumentacji wypadkowej,
i dokumentach znajdujących się w aktach sprawy, w tym w aktach organu,
w szczególności na treści dokumentacji medycznej. Prawdziwości i rzetelności sporządzenia tych dokumentów żadna ze stron nie kwestionowała, stąd też Sąd uznał je za miarodajne dla odtworzenia stanu faktycznego sprawy.

Sąd, z uwagi na fakt, iż rozstrzygnięcie sprawy wymagało specjalistycznej wiedzy medycznej, dopuścił dowód z opinii biegłego sądowej z zakresu ortopedii.

Biegły ortopeda H. M. stwierdził u ubezpieczonego przebytą amputację paliczka obwodowego kciuka prawego oraz ranę szarpaną palca II ręki prawej. Długotrwałymi następstwami wypadku są: amputacja paliczka obwodowego kciuka prawego, blizny na kciuku, palcu II i przedramieniu prawym, zaburzenie czucia na grzbiecie palca II i na kciuku, osłabienie siły uścisku ręki oraz śladowe ograniczenie zgięcia w stawie śródręczno-paliczkowym palca II o 5º. Biegły ocenił powyższe następstwa zgodnie z tabelą uszczerbkową w następujący sposób:

- utrata paliczka paznokciowego – 10% zgodnie z punktem 135b tabeli,

- zaburzenia czucia w okolicy kciuka – 2% zgodnie z punktem 136a tabeli,

- blizny i przykurcz palca II – 1% zgodnie z punktem 138 tabeli,

łącznie ustalając 13% stałego uszczerbku na zdrowiu.

Organ nie wniósł zarzutów do powyższej opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii, jednak uczynił to odwołujący się w piśmie z dnia 28 sierpnia 2023 r., jednocześnie przesyłając nową dokumentację medyczną.

Biegły sądowy z zakresu ortopedii H. M. w opinii uzupełniającej z dnia 6 listopada 2023 r. wskazał, że utratę paliczka paznokciowego i niewielkiej części paliczka podstawowego kciuka można ocenić na 12% zgodnie z punktem 135c tabeli.

W opinii uzupełniającej z dnia 4 grudnia 2023 r. biegły ortopeda wskazał, że zwiększył uszczerbek spowodowany amputacją paliczka paznokciowego i części paliczka podstawowego z 10% na 12% na podstawie pkt 135c tabeli, pozostawiając uszczerbek w wysokości 2% spowodowany zaburzeniami czucia w okolicy kciuka oraz uszczerbek w wysokości 1% w uwagi na blizny i przykurcz palca II ręki prawej. Biegły sądowy z zakresu ortopedii H. M. ustalił łącznie 15% stałego uszczerbku na zdrowiu u ubezpieczonego.

Żadna ze stron nie wniosła zarzutów do opinii, po jej uzupełnieniu, a organ wskazał wprost w piśmie z dnia 24 stycznia 2024 r., że nie kwestionuje wniosków opinii.

Sąd ocenił opinie wydane przez biegłego za miarodajne do czynienia ustaleń w sprawie. Wnioski zawarte w opiniach zostały właściwie umotywowane, opinie nie zawierają wzajemnych sprzeczności, kompleksowo przedstawiają skutki zdrowotne dla odwołującego się po wypadku. Przed wydaniem opinii w sprawie biegły przeprowadził badanie odwołującego się. Przy uwzględnieniu powyższego oraz faktu, iż biegły to fachowiec z wieloletnim doświadczeniem zawodowym, należy stwierdzić, że jego opinie stanowiły wiarygodny dowód w sprawie.

Odwołujący się wniósł także o wyrównanie wypłaconej kwoty odszkodowania z 11.330 zł do 12.690 zł ze względu na obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytuły wypadku przy pracy lub choroby zawodowej z dnia 16 lutego 2023 r.

W niniejszym obwieszczeniu ustalono, że kwota jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy wynosi 1.269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Należy podkreślić, że obwieszczenie z dnia 16 lutego 2023 r. dotyczy jednak ustalania kwot jednorazowych odszkodowań w okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 31 marca 2024 r. Decyzja dotycząca ubezpieczonego zapadła w dniu 16 grudnia 2022 r., więc stawka, według której należało ustalić wysokość jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej w niniejszej sprawie wynosiła 1.133 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej z dnia 23 lutego 2022 r.

Wobec powyższego Sąd uznał, że wypadek przy prowadzeniu działalności gospodarczej, mający miejsce w dniu 19 czerwca 2020 r., spowodował u odwołującego się 15% stałego uszczerbku na zdrowiu i w konsekwencji orzekł jak w sentencji wyroku, zmieniając zaskarżoną decyzję w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. W pozostałym zakresie zaś, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalono.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

26.03.2024 r.