Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 grudnia 2023 r.

Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Lidia Mierzyńska

po rozpoznaniu w dniu 04 grudnia 2023 r. w(...)

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa

M. S.

przeciwko

(...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.826,89 zł (dwanaście tysięcy osiemset dwadzieścia sześć złotych osiemdziesiąt dziewięć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  kosztami postępowania obciąża pozwanego w całości i na tej zasadzie:

a) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.167 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

b) nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu kwotę 37,88 zł.

sędzia Lidia Mierzyńska

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 23 marca 2021 r. powód M. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 12.826,89 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 07 listopada 2020 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 30 października 2020 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, wskutek którego uszkodzeniu uległ pojazd (...) nr rej. (...), stanowiący własność W. M.. Sprawca zdarzenia legitymował się polisą OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym. Powód nabył w drodze cesji wierzytelność przysługującą poszkodowanemu od pozwanego w związku z przedmiotową szkodą.

Pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne, uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił z tytułu kosztów naprawy pojazdu odszkodowanie w kwocie 16.818,52 zł. W ocenie powoda pozwany zaniżył więc odszkodowanie o kwotę dochodzoną niniejszym pozwem, tj. 12.826,89 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 03 sierpnia 2021 r. (k. 39) pozwany (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany oświadczył, że co do zasady nie kwestionuje swej odpowiedzialności za zdarzenie z dnia 30 października 2020 r. Zarzucił jednak, że kwota wypłacona na etapie postępowania likwidacyjnego w całości wyczerpuje roszczenia związane z przedmiotową szkodą. Pozwany wskazał, że złożył poszkodowanemu realną propozycję rabatu na zakup części oryginalnych oraz materiałów lakierniczych, czego nie uwzględnia kosztorys powoda. Podniósł również, że jeśli po szkodzie pojazd został naprawiony, to wysokość odszkodowania winna zostać ustalona na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiście poniesione w związku z tą naprawą wydatki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 października 2020 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, wskutek którego uszkodzeniu uległ pojazd marki (...) nr rej. (...), stanowiący własność W. M..

Sprawca wypadku objęty był ubezpieczeniem z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu (dalej: ubezpieczenie OC) w ramach umowy zawartej z pozwanym (...) S.A z siedzibą w W..

okoliczności bezsporne, a nadto dowód: dokumenty w aktach likwidacji szkody – k. 38, zeznania świadka W. M. - k. 81 [00:04:59 - 00:17:54],

W dniu 31 października 2020 r. poszkodowany zgłosił pozwanemu szkodę. Pozwany zarejestrował ją pod numerem: (...) (...).

dowód: dokumenty w aktach szkodowych – k. 38

Decyzją z dnia 06 listopada 2020 r. pozwany uznał swoją odpowiedzialność gwarancyjną za skutki zdarzenia z dnia 30 października 2020 r. i z tytułu kosztów naprawy pojazdu przyznał odszkodowanie w kwocie 16.818,52 zł brutto.

Kosztorys ubezpieczyciela, stanowiący podstawę ustalenia wysokości odszkodowania, przewidywał naprawę pojazdu przy użyciu części alternatywnych o symbolu P i PJ, współczynnik odchylenia na materiały lakiernicze w wysokości 60%, a także stawkę rbg w wysokości 50 zł netto oraz rabaty na części zamienne (20%) i materiały lakiernicze (40%).

dowód: decyzja z dnia 06 listopada 2020 r. - k. 18, wycena naprawy wraz z kosztorysem - k. 19-30

W dniu 24 listopada 2020 r. poszkodowany W. M. (cedent) zawarł z powodem M. S. (cesjonariuszem) umowę cesji wierzytelności z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 30 października 2020 r., powstałej w pojeździe marki (...) nr rej. (...).

dowód: umowy cesji praw oraz zbycia wierzytelności dnia 24 listopada 2020 r. - k. 16, 17

Pozwanego oraz M. W. prowadzącą działalność gospodarcza pod nazwą (...) w S. (dalej: Dostawca) łączyło w tym czasie porozumienie nr (...) z dnia 02 września 2019 r.

Na mocy zawartych w nim postanowień Dostawca zobowiązał się do udzielania pozwanemu oraz klientom przez niego wskazanym rabatów na ceny materiałów lakierniczych w celu ich wykorzystania w procesie likwidacji szkody w pojeździe.

Rabaty na materiały lakiernicze wynosiły 40% ceny detalicznej obowiązującej w danym punkcie sprzedaży – tj. (...) w S.

Zgodnie z przyjętą procedurą współpracy ustalone rabaty miały być udzielane na materiały lakiernicze uwzględnione w kosztorysie sporządzonym przez pozwanego.

dowód: porozumienie z dnia 02.09.2019 r. – k. 56-57

Pozwanego oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: Warsztat) łączyło w tym czasie porozumienie nr (...) z dnia 17 sierpnia 2016 r..

Na mocy zawartych w nim postanowień Warsztat zobowiązał się do udzielania pozwanemu oraz klientom przez niego wskazanym rabatów na ceny nowych oryginalnych części zamiennych w celu ich wykorzystania w procesie likwidacji szkody w pojeździe.

Rabaty na części zamienne wynosiły 20% ceny detalicznej obowiązującej w danym punkcie sprzedaży wymienionym w załączniku nr 1 do tego porozumienia, tj. (...) Sp. z o.o. w W..

Zgodnie z przyjętą procedurą współpracy ustalone rabaty miały być udzielane na części zamienne uwzględnione w kosztorysie sporządzonym przez pozwanego, zawierającym zestawienie części zamiennych.

Koszty ewentualnej wysyłki Warsztat ustalał z klientem.

dowód: porozumienie z 17.08.2016 r. - k. 51-55

Koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki (...) nr rej. (...), powstałych w wyniku zdarzenia z dnia 30 października 2020 r. i przywrócenia go do stanu sprzed wskazanego wypadku wynosił 29.972,39 zł brutto - przy uwzględnieniu cen oryginalnych części zamiennych z logo producenta pojazdu („O”) i stawek rbh w niezależnym warsztacie naprawczym na terenie aglomeracji (...).

Naprawa z użyciem alternatywnych części zamiennych (...), (...), (...) oraz „P” nie zapewnia przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

Naprawa przy użyciu nowych, oryginalnych części zamiennych o symbolu „O” nie spowoduje wzrostu wartości pojazdu.

W okresie, w którym nastąpiła przedmiotowa kolizja, na rynku niedostępne były części o jakości „Q”, które mogłyby być zastosowane podczas naprawy uszkodzeń powstałych w wyniku zdarzenia z dnia 30 października 2020 r.

Sporządzony przez przedstawiciela pozwanego podczas oględzin pojazdu materiał zdjęciowy nie wykazał, aby uszkodzone podczas zdarzenia z dnia 30 października 2020 r. elementy pojazdu były wcześniej naprawiane lub nosiły ślady uszkodzeń bez związku z tą kolizją.

dowód: opinia biegłego P. B.- k. 97-131

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonej do akt sprawy dokumentacji, w tym dokumentów w aktach szkody, zeznań świadka oraz opinii biegłego.

Autentyczność dokumentów załączonych do akt sprawy nie była kwestionowana przez strony, zaś Sąd nie znalazł podstaw, by weryfikować ją z urzędu.

Inną kwestią pozostaje natomiast wiarygodność pisemnych oświadczeń (...) Sp. z o.o. oraz (...) M. W. w S. z dnia 24 maja 2022 r. (k. 83 – 84).

Opisane w nich zasady współpracy, a mianowicie naliczanie rabatów od cen generalnego importera części zamiennych oraz materiałów lakierniczych (zawartych w Audatex), brak obciążania klientów dodatkowymi opłatami za dostawę części zamiennych/materiałów lakierniczych, nie znajdowały potwierdzenia w załączonych do odpowiedzi na pozew porozumieniach nr (...) (k. 51-55) i nr (...) (k. 56 -57). Z porozumień tych wynika, że rabaty zarówno na materiały lakiernicze, jak i części zamienne naliczane są „od ceny detalicznej obowiązującej w danym punkcie sprzedaży”, bez odniesienia do cen zawartych w systemie Audatex. W opisie współpracy (załączniku nr 3) do porozumienia z dnia 17 sierpnia 2016 r. wskazano, że koszty ewentualnej wysyłki części zamiennych Warsztat ( (...) Sp. z .o.o.) ustala z Klientem. Nie ma tu mowy, że Klient nie ponosi kosztów wysyłki.

Jeżeli w/w zasady współpracy pozwanego z Warsztatem oraz Dostawcą uległy zmianie, to wymagało to zmiany porozumienia w formie pisemnej – zgodnie z § 3 pkt 1 porozumienia nr (...) i nr (...). Żadne aneksy potwierdzające owe zmodyfikowane zasady współpracy opisane w oświadczeniach (k. 83-84) nie zostały jednak załączone do akt sprawy.

Oznacza to, że nieznana jest treść porozumień, na które kontrahenci pozwanego powołali się w swym oświadczeniach z dnia 24 maja 2022 r. (k. 83-84). Nie sposób zatem zweryfikować w oparciu o zaoferowany przez pozwanego materiał dowodowy, na jakich ostatecznie zasadach w dacie likwidacji analizowanej szkody z dnia 30 października 2020 r. poszkodowany miał możliwość skorzystania z rabatów, w tym szczególnie, od których cen części zamiennych oraz materiałów lakierniczych (czy od cen obowiązujących w danym punkcie sprzedaży Warsztatu/Dostawcy, czy od cen generalnego importera tych części/materiałów lakierniczych) był naliczany rabat.

W opisie zasad współpracy z Dostawcą materiału lakierniczego (k. 57v) nie wskazano również, że osobą odpowiedzialną za dostarczenie do punktu sprzedaży w S. wzorca koloru (fragmentu lakierowanego elementu pojazdu) jest pracownik pozwanego, jak wskazano to w oświadczeniu z dnia 24 maja 2022 r.

Sąd nie znalazł podstaw, by kwestionować wiarygodność zeznań świadka W. M.. Były one bowiem szczere i spontaniczne. Poszkodowany potwierdził, że wypłacone przez pozwanego odszkodowanie nie pokryło kosztów naprawy pojazdu.

W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego z dziedziny motoryzacji, wyceny i kosztorysowania napraw pojazdów mechanicznych – P. B. jest przekonująca i w sposób dostateczny wyjaśnia sporne okoliczności rozpoznawanej sprawy. Została wykonana w sposób rzetelny i fachowy, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego. Zawarte w niej wywody pozostają jasne i nie zawierają sprzeczności, a końcowe konkluzje wprost odpowiadają na pytania postawione w tezie dowodowej.

Brak było również podstaw do zlecenia biegłemu przeliczenia kosztów naprawy pojazdu z uwzględnieniem stawki za roboczogodzinę prac blacharsko – lakierniczych w wysokości 100 zł netto.

Jak wynika z uzasadnienia opinii biegły ustalił średnią stawkę za prace blacharsko – lakiernicze na poziomie 120 zł netto/rbh w 2020 r., w oparciu o dane udostępnione mu przez nieautoryzowane warsztaty naprawcze funkcjonujące na rynku lokalnym, tj. mając na uwadze miejsce zamieszkania poszkodowanego - zlokalizowane w P. i najbliższych miejscowościach ((...), S., S., J.). Trudno zatem, by Sąd, stosownie do żądania pozwanego zgłoszonego w piśmie z dnia 30 marca 2023 r., zlecił biegłemu, by brał pod uwagę w tych ustaleniach stawki stosowane przez warsztaty mające siedzibą poza w/w rynkiem lokalnym (np. w K. – (...) M. i R. P., czy w K. lub G.). Z opinii biegłego wynika, że na terenie aglomeracji (...) wynagrodzenie 100 zł netto/rbh w 2020 r. mieściło się w dolnych granicach stawek stosowanych przez nieautoryzowane warsztaty naprawcze, zatem słusznie biegły, w oparciu o pozyskane na rynku lokalnym dane, ustalił i zastosował w opinii średnią, a nie najniższą stawkę za prace blacharskie na tym terenie.

Podniesione przez pozwanego w piśmie procesowym z dnia 30 marca 2023 r. zarzuty i załączone do niego zestawienie (k. 159-161) nie podważają zasadności w/w ustaleń biegłego.

Postanowieniem z dnia 09 sierpnia 2022 r. (pkt II) Sąd pominął dowód z opinii biegłego na okoliczność ustalenia, przy użyciu jakiego rodzaju części poszkodowany naprawił pojazd po zdarzeniu z dnia 30 października 2020 r.

Przede wszystkim, jak wynika z zeznań świadka W. M., samochód marki (...) został przez niego sprzedany. Biegły nie miał zatem możliwości dokonania oględzin pojazdu.

Ponadto, ustalenie tych okoliczności pozostawało bez wpływu na wynik niniejszego postępowania (art. 235 ² § 1 pkt 2) k.p.c.).

Mianowicie, zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie stanowiskiem powstanie roszczenia z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Odpowiada ono niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy, a naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Nie ma zatem znaczenia, czy naprawienie szkody następuje na podstawie faktur za naprawę pojazdu czy wyceny kosztów naprawy - zasady naprawienia szkody muszą być identyczne. W konsekwencji spotykane niekiedy w praktyce uzależnienie wypłaty należności od faktycznego dokonania naprawy i udokumentowania jej kosztów nie jest uzasadnione (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 07.12.2018 r., sygn. akt III CZP 51/18, publ. OSNC 2019/9/94 i powołane w uzasadnieniu orzecznictwo). Podkreślenia wymaga, że pokrycie kosztów naprawy pojazdu jest jedynie szkodą następczą, a szkodą bezpośrednią jest uszkodzenie pojazdu i w momencie jej wystąpienia powstaje odpowiedzialność sprawcy i ubezpieczyciela. Dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie mają zatem znaczenia późniejsze zdarzenia, między innymi w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.04.2019 r., sygn. akt II CSK 100/18, publ. www.sn.pl).

Z przedstawionych wyżej względów postanowieniem z dnia 30 października 2023 r. Sąd oddalił wniosek pozwanego o zobowiązanie W. M. do złożenia dokumentów dotyczących naprawy pojazdu.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 9 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003r. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm.) umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego ubezpieczeniem za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

Zgodnie z art. 34 ust.1 ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę, której następstwem jest m.in. uszkodzenie lub zniszczenie mienia. W myśl zaś postanowień art. 36 ust.1 ustawy – odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy ubezpieczenia.

Odpowiedzialność sprawcy szkody wynikała z przepisów art. 436 § 2 kc. Na skutek objęcia powyższej szkody obligatoryjnym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej ukonstytuowana została odpowiedzialność ubezpieczyciela.

Do odszkodowania ubezpieczeniowego przy ubezpieczeniu OC znajduje zastosowanie, obowiązująca w prawie zasada pełnego odszkodowania, która odnosi się do szkody wyrządzonej przez ubezpieczonego innej osobie. Zgodnie z art. 436 § 1 kc w zw. z art. 361 kc odpowiedzialny za wypadek posiadacz zobowiązany jest do rekompensaty poszkodowanemu wszelkiej szkody majątkowej. Odszkodowanie obejmuje wszelkie szkody, a więc poniesione straty i korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Powołane przepisy nakazują zatem upatrywać szkody przez pryzmat podstawowych zasad kodeksowych określonych w art. 361 § 2 kc, a mianowicie jako różnicę między stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło dane zdarzenie. Zgodnie z art. 362 § 2 kc naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę doznanego uszczerbku, nie dopuszczając jednocześnie do powstania nieuzasadnionego wzbogacenia poszkodowanego.

W niniejszej sprawie strony były zgodne co do tego, że należne powodowi odszkodowanie podlega rozliczeniu w ramach tzw. szkody częściowej. Prowadzony przez strony spór ogniskował się wokół wysokości tejże szkody. Powód domagał się jej wyrównania poprzez zapłatę równowartości kosztów naprawy pojazdu przy uwzględnieniu cen nowych i oryginalnych części zamiennych, żądając od pozwanego dopłaty kwoty 12.826,89 zł do wypłaconego przez pozwanego odszkodowania w kwocie 16.818,52 zł.

W opinii pisemnej biegły sądowy wskazał, że koszt naprawy pojazdu powoda, przy użyciu oryginalnych części zamiennych z logo producenta pojazdu, wynosił 29.972,39 zł brutto. Zastosowanie części „O” gwarantuje właściwą jakość naprawy oraz przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku z dnia 30 października 2020 r., i jednocześnie nie powoduje wzrostu jego wartości. Części „Q”, jakich użycie konieczne byłoby do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, w dacie jej likwidacji nie były dostępne na rynku. Natomiast naprawa z użyciem części zamiennych „PJ” oraz „P” nie zapewnia przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, co z przyczyn oczywistych eliminuje ten wariant z dalszych rozważań Sądu.

Powyższe ustalenie skutkowało przyjęciem przez Sąd stanowiska, że do naprawy przedmiotowego pojazdu powinny być użyte części oryginalne.

W okolicznościach analizowanej sprawy, wbrew podnoszonym przez pozwanego zarzutom, na uwzględnienie nie zasługiwały rabaty na części zamienne (20%) i materiał lakierniczy (40%), zastosowane przez pozwanego w kosztorysie naprawy.

Z załączonych do odpowiedzi na pozew porozumień łączących pozwanego z dostawcami części zamiennych (porozumienie nr (...) – k. 51-55) oraz z dostawcą materiału lakierniczego (porozumienie nr (...) – k. 56-57) wynika, że wskazane w nich rabaty na oryginalne części zamienne oraz materiał lakierniczy dotyczą wyłącznie tych elementów, które zostały wskazane i uwzględnione przez pozwanego w kosztorysie (por. opisy procesu współpracy – k. 52 i 57v).

Pozwany nie podjął nawet próby wykazania, że technologia oraz zakres naprawy pojazdu uwzględnione w sporządzonym przez niego kosztorysie zapewniały przywrócenie tego pojazd do stanu sprzed zdarzenia z dnia 30 października 2020 r., domagając się jedynie, by biegły, przy sporządzaniu kalkulacji, naliczył rabaty na części zamienne i materiał lakierniczy, stosownie do w/w porozumień.

Tymczasem w okolicznościach analizowanej sprawy nie było żadnych podstaw do naliczania w/w rabatów zgodnie z żądaniem pozwanego.

Po pierwsze, kalkulacja naprawy pojazdu marki (...), sporządzona przez biegłego P. B., nie była tożsama z kosztorysem naprawy wykonanym przez pozwanego na etapie likwidacji szkody. Tym samym, jeżeli naprawa pojazdu powoda wykonana zgodnie ze sporządzonym przez pozwanego kosztorysem, z uwagi na przyjętą w nim metodę naprawy oraz zastosowane operacje technologiczne, nie gwarantowała przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia z dnia 30 października 2020 r. (por. opinia biegłego), a rabat na oryginalne części zamienne i materiał lakierniczy dotyczył wyłącznie tych elementów, które zostały wskazane i uwzględnione przez ubezpieczyciela w kosztorysie, to nie było podstaw, by wyliczone przez biegłego koszty naprawy pojazdu, umniejszać o rabat, ponieważ rabatu na takie, nie uwzględnione przez ubezpieczyciela części, powód po prostu by nie uzyskał.

Sąd zauważa nadto, że wspomniany rabat miał być naliczany wyłącznie od uwzględnionych przez pozwanego w kosztorysie cen nowych i oryginalnych części zamiennych. Tymczasem w tymże kosztorysie pozwany uwzględnił również ceny części alternatywnych (PJ), od których rabat, jak należy wnioskować z treści § 1 pkt 1 porozumienia – k. 51, już nie byłby naliczany. W dodatku, jak wynika z opinii biegłego P. B., naprawa pojazdu przy użyciu takich części zamiennych nie gwarantowała przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed wypadku z dnia 30 października 2020 r.

Dodatkowo, w § 1 porozumienia nr (...) - z dostawcą materiału lakierniczego wskazano, że ustalone w tym porozumieniu rabaty będą „naliczane od ceny detalicznej obowiązującej w danym punkcie sprzedaży”. Na podstawie zaoferowanego przez pozwanego materiału dowodowego nie sposób zweryfikować wysokości owych „cen detalicznych w danym punkcie sprzedaży”, od których miałby być naliczany ten rabat. Tym bardziej nie sposób przyjąć w ślad za narzucaną przez pozwanego narracją, jakoby ów rabat, miał być naliczany od cen materiałów lakierniczych zastosowanych w kalkulacji opartej na danych z systemu Audatex. Literalna wykładnia zapisów tego porozumienia nie potwierdza bowiem słuszności tej tezy.

Podobne uwagi należy odnieść do rabatów od cen oryginalnych części zamiennych objętych porozumieniem nr (...) (k. 51-55).

W przedstawionych okolicznościach nie sposób zatem w ślad za pozwanym czynić poszkodowanemu zarzutów, że, nie korzystając z propozycji nabycia części zamiennych i materiału lakierniczego od dostawców współpracujących z pozwanym, naruszył obowiązek współdziałania z ubezpieczycielem przy racjonalizacji kosztów naprawy szkody (art. 354 § 2 kc). Owa racjonalizacja nie może bowiem uchylać podstawowego obowiązku ubezpieczyciela, a mianowicie pełnej kompensaty szkody, co w analizowanym wypadku oznacza wypłatę odszkodowania w wysokości zapewniającej przywrócenie pojazdu powoda do stanu sprzed kolizji z dnia 30 października 2020 r.

Należy również podkreślić, że obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela powstaje już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierza go naprawić ( por. np. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r. III CZP 68/2001 OSNC 2002/6 poz. 74 i powołane tam orzeczenia; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/2000). W konsekwencji dla rozstrzygnięcia sprawy bez znaczenia pozostawało to, czy powód dokonał naprawy uszkodzonego pojazdu i jakie w związku z tym poniósł koszty. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dostrzeżono bowiem, że dopuszczenie przyznawania odszkodowania z tytułu kosztów naprawy przed jej dokonaniem i bez potrzeby rozliczenia się z nich po dokonaniu naprawy, powoduje, że byłoby w sposób nieuzasadniony krzywdzące poszkodowanego stosowanie innych kryteriów rozliczeń tylko dlatego, że wykazując staranność i dysponując środkami finansowymi dokonał usunięcia uszkodzeń przed uzyskaniem odszkodowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88). Skoro prawo do odszkodowania ma poszkodowany, który w ogóle nie naprawił pojazdu, to nie sposób przyjąć, że nie może go uzyskać poszkodowany, który poczynił nakłady na swój majątek naprawiając uszkodzony pojazd w całości lub w części, tylko z tej przyczyny, że nie wykazał rzeczywistych kosztów naprawy, skoro nie one decydują o zakresie należnego odszkodowania. Odmienne stanowisko budziłoby również wątpliwości z perspektywy konstytucyjnej zasady równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP). Poszkodowani, który naprawili pojazd i którzy naprawy nie dokonali nie powinni być odmiennie traktowani, skoro w ich sytuacji prawnej nie zachodzą różnice, które by to uzasadniały (por. m.in. wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2006 r., SK 41/05, OTK-A 2006, nr 9, poz. 126, z dnia 7 lutego 2006 r., SK 45/04, OTK-A 2006, nr 2, poz. 15 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2015 r., I BU 9/14, z dnia 5 maja 2010 r., I PK 201/09).

Skoro więc poszkodowany nie ma obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu, odszkodowanie, które mu przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej nie ogranicza się do równowartości wydatków poniesionych na naprawę pojazdu. Odszkodowanie to jest wyznaczane przez koszty, jakie hipotetycznie poniesie poszkodowany (tzw. metoda kosztorysowa) celem przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Górną granicą odpowiedzialności poszkodowanego jest jego wzbogacenie. Poszkodowany nie może zostać wzbogacony. Istotą jest wyrównanie poniesionej szkody.

Skoro wyliczone przez biegłego koszty naprawy pojazdu wynosiły 29.972,39 zł, a pozwany dotąd wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 16.818,52 zł, to do zapłaty z tego tytułu pozostaje jeszcze kwota 13.152,87 zł. Sąd, z uwagi na treści art. 321 k.p.c, zasądził z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 12.826,89 zł, zgodnie z żądaniem pozwu.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., art. 817 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124, poz. 1152 ze zm.), mając na względzie, że szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 02 listopada 2020 r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie powołanych wyżej przepisów orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

W pozostałym zakresie, a więc w zakresie roszczenia odsetkowego, powództwo podlegało oddaleniu (pkt 2 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł (pkt 3. wyroku) na podstawie art. 98 k.p.c oraz 113 u.k.s.c.

Powód poniósł koszty w łącznej kwocie 5.167 zł (opłata sądowa od pozwu - 750 zł, opłata od pełnomocnictwa – 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika- 3.600 zł oraz zaliczka na poczet opinii biegłego – 800 zł), zatem taką kwotę należało na jego rzecz zasądzić (pkt 3.a wyroku).

W pkt. 3.b) wyroku Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego kwotę 37,88 zł tytułem kosztów opinii biegłego, poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

sędzia Lidia Mierzyńska