Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Ca 1179/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca:

Sędziowie

Sędzia Aleksandra Łączyńska - Mendakiewicz

Beata Gutkowska

Adrianna Szewczyk - Kubat

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) W.

przeciwko R. W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa w W.

z dnia 23 stycznia 2019 r., sygn. akt XVI C 3291/17

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda (...) W. na rzecz pozwanego R. W. kwotę 1.800 złotych (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 1179/19

UZASADNIENIE

Powód (...) W. wniósł o zasądzenie od R. W. na jego rzecz kwoty 21.379,70 zł w tym: kwoty 10.689,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 01 kwietnia 2015 do 31 grudnia 2015 oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 01 stycznia 2016 do dnia zapłaty, kwoty 10.689,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 01 kwietnia 2016 do dnia zapłaty. Żądanie pozwu obejmowało także zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany na podstawie umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynku i umowy sprzedaży nakładów z 15 czerwca 2010 (Rep. (...)) uzyskał prawo własności do nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) oraz użytkownikiem wieczystym nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym (...), z obrębu (...). Wyjaśnił, że pozwany nie zakwestionował wypowiedzenia mu przez powoda dotychczasowej wysokości opłaty rocznej, wobec czego od 1 stycznia 2014 roku pozwanego obowiązywała opłata w nowej wysokości. Podniósł ponadto, iż pozwany mimo ciążącego na nim zobowiązania oraz mimo wezwania do zapłaty, zalega z zapłatą dochodzonych pozwem opłat za rok 2015 i 2016.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, wydanym 24 lipca 2017 pod sygn. II Nc 26383/17, Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Od ww. nakazu zapłaty pozwany wniósł sprzeciw, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu. Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji biernej. Wskazał, że powód nie wykazał, ażeby pozwanemu przysługiwało prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości, a także aby w okresie objętym żądaniem pozwu działka (...) istniała.

Wyrokiem z dnia 23 stycznia 2019 r., sygn. akt XVI C 3291/17, Sąd Rejonowy oddalił powództwo i zasądził od (...) W. na rzecz R. W. 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe rozstrzygnięcie było wynikiem następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych Sądu Rejonowego:

(...) W. jest właścicielem nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), składającej się m.in. z dawnej działki ewidencyjnej (...), z obrębu (...), o powierzchni 1 196 m ( 2), na której posadowiony jest budynek jednorodzinny nr (...) przeznaczony na cele mieszkalne oraz budynek mieszkalny nr (...), dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w W. prowadzi księgę wieczystą nr (...).

W dniu 15 czerwca 2010 (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa z siedzibą w W. (dalej również jako „Spółdzielnia”), w imieniu której łącznie działali J. S. i W. Ś. jako Członkowie Zarządu, zawarła z R. W. umowę przeniesienia prawa użytkowania wieczystego działki (...) oraz własności znajdującego się na niej budynki nr (...) wraz z garażem, jak również sprzedaży nakładów na budowę budynku mieszkalnego nr (...) za kwotę 590.000 zł. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego, zarejestrowanego w Repertorium A za nr (...) i na jej podstawie R. W. uzyskał wpis prawa użytkowania wieczystego nieruchomości o powierzchni 1 196 m ( 2) do księgi wieczystej. Zawarcie umowy poprzedzało podjęcie przez Zarząd Spółdzielni uchwały nr (...) z 11 lutego 2004, zmienionej uchwałą Zarządu Spółdzielni nr (...) z 9 czerwca 2010, określającej grunty i budynki, do których prawa Spółdzielnia miała obowiązek przenieść na uprawnionych ..

Pismem z 5 grudnia 2013 Prezydent (...) W. wypowiedział R. W. ze skutkiem na 31 grudnia 2013 wysokość dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego opisanej powyżej działki (...) - i zaproponował od 1 stycznia 2014 opłatę roczną w wysokości 23.549,24 zł, tj. 1% wartości gruntu. W dniu 12 grudnia 2013 przesyłka zawierająca powyższe wypowiedzenie została odebrana przez dorosłego domownika. R. W. nie zakwestionował wypowiedzenia mu dotychczasowej wysokości opłaty rocznej.

Pismem z 20 lipca 2016 (...) W. wezwało R. W. do zapłaty łącznej kwoty 45.310,21 zł, na którą składały się m.in. opłaty roczne za rok 2015 i 2016 po 10.689,85 zł każda.

R. W. do daty zamknięcia rozprawy nie spełnił tegoż świadczenia na rzecz (...) W..

Wyrokiem z 15 czerwca 2011 (I C 1102/10) w sprawie z powództwa M. i M. B. (1) przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z siedzibą w W. o stwierdzenie nieważności uchwał Sąd Okręgowy w Warszawie stwierdził, że uchwała zarządu pozwanej Spółdzielni nr (...) z 11 lutego 2004 oraz zmieniająca ją uchwała nr (...) z 09 czerwca 2010 w sprawie przeniesienia prawa użytkowania wieczystego działek gruntu wraz z prawem własności domów jednorodzinnych przy ul. (...) w W. – w części dotyczącej działki nr (...) o powierzchni 1 196m ( 2) oraz domu jednorodzinnego wraz z garażem są nieważne, ponieważ nie zostały doręczone powodom i dodatkowo naruszają art. 42 ust. 2 pkt 4 u.s.m. Wniesioną od tego wyroku apelację Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił wyrokiem z 6 marca 2012 (I A Ca 932/11). Postanowieniem z 21 marca 2013 (I CSK 523/12) Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej Spółdzielni do rozpoznania.

Pozwem złożonym 23 września 2014 do Sądu Okręgowego w Warszawie R. W. domagał się zasądzenia od M. B. (2) i M. B. (1) kwoty 564 000 zł wraz z odsetkami tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości za okres od listopada 2010 do września 2014, wskazując, że nabył użytkowanie wieczyste działki (...), na której posadowiony jest budynek nr (...) zajmowany przez pozwanych bez podstawy prawnej. Powództwo to zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z 22 stycznia 2016 (XXIV C 1068/14). W uzasadnieniu Sąd wskazał, że ww. umowa z 15 czerwca 2010 jest nieważna przynajmniej w części dotyczącej prawa użytkowania wieczystego działki zajmowanej przez pozwanych, albowiem przedmiotem tej umowy było przeniesienie na R. W. użytkowania wieczystego całej działki nr (...), ale nastąpiło to bez przeniesienia własności budynku oznaczonego nr (...). Apelację od tego wyroku wniósł R. W., ale została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 5 kwietnia 2018 r. (I ACa 2191/16).

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dokumenty, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron i nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności i mocy dowodowej.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód dochodził od pozwanego R. W. zapłaty za użytkowanie wieczyste nieruchomości stanowiącej dawną działkę ewidencyjną (...), z obrębu (...), o powierzchni 1 196 m ( 2) za rok 2015 i 2016.

Zgodnie z art. 238 k.c. wieczysty użytkownik ma obowiązek przez czas trwania swojego prawa uiszczać właścicielowi gruntu opłatę roczną. Uzupełnieniem tego przepisu jest art. 71 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018, poz. 2204 ze zm., dalej jako: „u.g.n.”), według którego za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Opłaty te stanowią wynagrodzenie za możliwość korzystania przez użytkownika wieczystego z gruntu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Wnosi się je przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok, o czym stanowi ust. 4 art. 71 u.g.n.

Pozwany podniósł, że nie przysługuje mu prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. W ocenie Sądu Rejonowego zarzut ten okazał się zasadny, albowiem zawarta 15 czerwca 2010 pomiędzy (...) Spółdzielnią Mieszkaniową, a R. W. umowa przeniesienia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynku i umowa sprzedaży nakładów jest nieważna.

Zgodnie z art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.

W ww. umowie Spółdzielnia powołując się na art. 52 w zw. z art. 17 ( 14) ustawy z 15 grudnia 2000 o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w wykonaniu uchwały Zarządu Spółdzielni nr (...) z 11 lutego 2004, zmienionej uchwałą Zarządu Spółdzielni nr (...) z 09 czerwca 2010, przeniosła na rzecz R. W. prawo użytkowania wieczystego przysługującego jej względem ww. działki (...) oraz znajdujący się na niej budynek nr (...) wraz z garażem, jak również sprzedała znajdujące się na tej działce nakłady na budowę budynku mieszkalnego nr (...) za kwotę 590 000 zł. Sąd Rejonowy zwrócił jednak uwagę, iż wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z 15 czerwca 2011 (I C 1102/10) została stwierdzona nieważność powyższych uchwał Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej nr (...) i (...) w części dotyczącej działki nr (...) o powierzchni 1.196m ( 2) oraz domu jednorodzinnego wraz z garażem. Uchwały te zostały wydane na podstawie art. 42 w zw. z art. 43 ust. 3 u.s.m. i określały przeznaczone do zbycia na rzecz osób uprawnionych nieruchomości przy ul. (...) w W. wraz ze znajdującymi się na nich domami jednorodzinnymi. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że z art. 42 ust. 5 u.s.m. w zw. z art. 52 u.s.m. wynika, że uchwała, o której mowa w art. 42 ust. 2 u.s.m., stanowi podstawę oznaczania działek i budynków przy zawieraniu umów o przeniesieniu własności domów jednorodzinnych na rzecz członków spółdzielni i innych osób uprawnionych. Do przeniesienia własności domu jednorodzinnego na uprawnionego dochodzi zatem na podstawie odpowiedniej uchwały Zarządu Spółdzielni, która precyzuje przedmiot transakcji. Stwierdzenie nieważności takiej uchwały skutkować będzie nieważnością czynności przeniesienia praw do nieruchomości. Nieważność uchwały powoduje, że nie wywołuje ona skutków prawnych od momentu jej podjęcia. Uwzględniając powyższe, Sąd Rejonowy stwierdził, że skoro nieważność uchwał Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej nr (...) i (...) została prawomocnie stwierdzona, to zawarta w ich wykonaniu umowa z 15 czerwca 2010 również jest bezwzględnie nieważna, jako sprzeczna z ustawą. R. W. nie przysługuje zatem prawo użytkowania wieczystego działki (...) i w konsekwencji nie jest zobowiązany do uiszczenia na rzecz (...) W. dochodzonych niniejszym pozwem opłat z tytułu użytkowania wieczystego tej działki.

W wypadku uznania, że brak uchwały, o której mowa w art. 42 ust. 2 u.s.m., Sąd Rejonowy wskazał, że umowa z 15 czerwca 2010 jest nieważna również z tego powodu, że przenosiła prawo użytkowania wieczystego działki bez przeniesienia własności budynku nr (...).

Art. 235 k.c. stanowi, iż budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste (§1). Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym (§2). Sąd pierwszej instancji stwierdził, że z treści tego przepisu wynika, że prawo użytkowania wieczystego gruntu ma nadrzędny charakter w stosunku do prawa własności budynków posadowionych na tym gruncie, co w konsekwencji przesądza o tym, że zbycie tych praw może nastąpić tylko łącznie, nigdy zaś osobno. Zdaniem Sądu Rejonowego potwierdzenie tej tezy znajduje się również w art. 31 u.g.n. Zgodnie z jego brzmieniem oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej nieruchomości budynków i innych urządzeń. W konsekwencji umowa przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego, która nie przenosi jednocześnie własności budynków, jest nieważna z mocy art. 58 § 1 k.c., przy czym w wypadku braku w umowie postanowień o przeniesieniu prawa własności budynków, należy zbadać wolę stron umowy. Umowa przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego, niezawierająca postanowień o przeniesieniu także prawa własności budynków jest ważna, jeżeli wolą stron nie było przeniesienie tylko prawa użytkowania wieczystego z pozostawieniem zbywcy prawa własności budynków.

Sąd Rejonowy wskazał, że przedmiotem umowy z 15 czerwca 2010 było przeniesienie przez Spółdzielnię na pozwanego przysługującego jej prawa użytkowania wieczystego działki (...) oraz znajdującego się na niej budynku nr (...) wraz z garażem, jak również sprzedaż znajdujących się na tej działce nakładów na budowę budynku mieszkalnego nr (...). Z zapisów tej umowy wynika zatem, że przedmiotem umowy było przeniesienie prawa użytkowania wieczystego całej działki (...) oraz własności posadowionego na niej budynku nr (...), ale bez budynku nr (...). W chwili zawierania tej umowy oba budynki, tj. (...), istniały i stanowiły własność Spółdzielni. Zdaniem Sądu pierwszej instancji oznacza to, że R. W. przysługiwało roszczenie o przeniesienie na niego prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności obu domów jednorodzinnych. Tymczasem mocą przedmiotowej umowy doszło do przeniesienia na R. W. prawa użytkowania wieczystego działki (...), przy braku jednoczesnego przeniesienia na niego prawa własności wszystkich posadowionych na tej działce budynków.

W świetle powyższych uwag i na podstawie powołanych przepisów, Sąd Rejonowy oddalił powództwo jako niezasadne.

O kosztach postępowania Sąd meriti orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., obciążając nimi powoda. Na poniesione przez pozwanego koszty procesu składało się wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym, w wysokości 3.600 zł, którego wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015, poz. 1804) powiększone o kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł powód, skarżąc go w całości. Orzeczeniu Sądu pierwszej instancji zarzucił naruszenie:

1) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie ram swobodnej oceny dowodów i dowolną interpretację oświadczenia woli stron umowy z dnia 15 czerwca 2010 r. , Rep. (...), sprzeczną z regułami wykładni wskazanymi w art. 65 k.c., polegającą na przyjęciu, że własność budynku oznaczonego nr (...) nie została przeniesiona na nowego użytkownika wieczystego gruntu stanowiącego przedmiot umowy, na którym znajduje się budynek nr (...), podczas gdy zgodnie z treścią w/w umowy nowy użytkownik wieczysty stał się również właścicielem znajdujących się na gruncie nakładów na budynek nr (...), co wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 235 § 1 k.c.;

2) art. 43 ust 5 w zw. z art. 42 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że nieistnienie uchwały spółdzielni w kwestii ustanowienia i określenia przedmiotu odrębnej własności, powoduje nieważność umowy ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności domu jednorodzinnego oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu, podczas gdy zgodnie z prawidłową wykładnią powyższej normy prawnej brak podstaw do takiego twierdzenia zwłaszcza, że uchwała zarządu spółdzielni nie stanowi kauzy takiej umowy;

3) art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 235 k.c., poprzez błędne zastosowanie i uznanie za nieważną z mocy prawa umowy z dnia 15 czerwca 2010 r., Rep. (...), mimo braku materialnoprawnych przesłanek nieważności;

4) art. 238 k.c. w zw. z art. 71 ust. 4 u.g.n. przez jego niezastosowanie i uznanie, że pozwany nie jest zobowiązany do zapłaty na rzecz właściciela nieruchomości opłat rocznych dochodzonych w niniejszym postępowaniu, podczas gdy zgodnie z powołaną normą prawną użytkownik wieczysty przez cały okres trwania użytkowania wieczystego zobowiązany jest do uiszczania opłat rocznych w terminie do dnia 31 marca każdego roku, bez wezwania, z góry za cały dany rok.

Wskazując na powyższe, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego przez radcę prawnego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję, stosownie do norm przepisanych . Nadto, z ostrożności procesowej, pozwany wniósł o zawieszenie postępowania - do czasu rozstrzygnięcia kwestii, związanych ze skierowanym przez pozwanego pod adresem Rzecznika Praw Obywatelskich wnioskiem o zaskarżenie Skargą Nadzwyczajną prawomocnych orzeczeń Sądu Okręgowego w Warszawie, zapadłych w sprawach I C 811/07 (I ACa 343/15) oraz XXIV C 1068/14 (I ACa 2191 /16), jako okoliczności, mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy przyjął za własne poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne stwierdzając, że znajdują umocowanie w prawidłowo ocenionym materiale dowodowym, jak również podzielił wnioski sądu meriti, jako wywiedzione z tych ustaleń w sposób logiczny, przy prawidłowym uwzględnieniu porządku prawnego ( por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 lutego 2005 r. IV CK 526/2004).

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie uchybiając zasadom oceny dowodów określonym w art. 233 § 1 k.p.c. Zauważyć należy, iż naruszenie tego przepisu ma miejsce wówczas, gdy wnioski wyprowadzone przez sąd przy ocenie dowodów nie układają się w logiczną całość zgodną z doświadczeniem życiowym, lecz pozostają ze sobą w sprzeczności, a także gdy nie istnieje logiczne powiązanie wniosków z zebranym w sprawie materiałem dowodowym (tak wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17 kwietnia 2014 r., sygn. akt I ACa 267/14). Zdaniem Sądu odwoławczego żadna z powyższych okoliczności w niniejszym postępowaniu nie zachodzi.

Biorąc pod uwagę całokształt zgromadzonego przed Sądem pierwszej instancji materiału dowodowego, słusznie Sąd Rejonowy stwierdził, że z zapisów umowy z dnia 15 czerwca 2010 r. wynika, że jej przedmiotem było przeniesienie prawa użytkowania wieczystego całej działki (...) oraz własności posadowionego na niej budynku nr (...), ale bez budynku nr (...). Nie ulega wątpliwości, iż w chwili zawierania tej umowy istniał zarówno budynek o nr (...), jak i (...). Oba budynki posadowione są na jednej działce o nr ewidencyjnym (...). Działka ta nie została podzielona na dwie działki, które przynależałyby do dwóch usytuowanych na niej budynków. Zauważyć należy, iż (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa zawierając z pozwanym umowę z dnia 15 czerwca 2010 r. wiedziała, iż budynki te znajdują się w posiadaniu różnych osób. Budynek (...) w posiadaniu pozwanego, zaś budynek (...) w posiadaniu państwa B., którzy dokończyli jego budowę, uzyskali na ten dom pozwolenie na budowę i którym w związku z tym przysługiwało podobnie jak pozwanemu prawo w postaci ekspektatywy ustanowienia na ich rzecz prawa własności domu jednorodzinnego.

Powyższe ustalenie znajduje odzwierciedlanie w wyrokach Sądu Okręgowego z dnia 12 listopada 2013 r., wydanym w sprawie I C 811/07, który się uprawomocnił w dniu 8 października 2015 r., na co wskazał Sąd Okręgowy w uzasadnieniu sprawy XXIV C 1068/14 oraz o czym wcześniej sygnalizował Sąd Okręgowy w sprawie I C 1102/10, co m.in. było podstawą do stwierdzenia nieważności zaskarżonych uchwał dotyczących przeniesienia użytkowania wieczystego całej działki (...) na rzecz pozwanego z pominięciem prawa państwa B., przy pełnej świadomości Spółdzielni co do stanu faktycznego tej nieruchomości. Zauważyć bowiem należy, iż zawierając tę umowę, mimo złożenia oświadczenia, że w stosunku do prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości nie toczą się żadne postępowania sądowe, Spółdzielnia brała udział w toczącym się już wówczas postępowaniu o zobowiązanie jej do przeniesienia na M. i M. B. (1) prawa użytkowania wieczystego części działki nr (...) i prawa własności znajdującego się na niej budynku w budowie ((...)). Właśnie z tej przyczyny rzeczona umowa jest nieważna, została bowiem zawarta z pominięciem praw osób, którym przysługuje ekspektatywa ustanowienia na ich rzecz prawa własności domu jednorodzinnego znajdującego się na tej samej działce, co budynek nr (...), co zostało potwierdzone wyżej wskazanym wyrokiem Sądu Okręgowego.

Mając zatem na uwadze, że ww. prawo przysługuje M. B. (2) i M. B. (1), nie zaś pozwanemu R. W., umowa zawarta z pozwanym w dniu 15 czerwca 2010 r., przenosząca na niego prawo użytkowania wieczystego całości działki (...), bez wydzielenia części działki na rzecz M. i M. B. (1), w celu zrealizowania ich prawa była nieważna.

W tych okolicznościach zarzuty apelacji należy ocenić jako chybione, nie doszło bowiem do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. bowiem sprzedaż nakładów na budowę budynku mieszkalnego zawarte w paragrafie 3 umowy z dnia 15 czerwca 2010 r. nie jest równoznaczne z przeniesieniem prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej działki gruntu i budynku mieszkalnego w trybie art. 52 w zw. z art. 17 14 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zawartej w paragrafie 2 tej umowy.

Nie doszło także do naruszenia przepisów prawa materialnego, bowiem niezależnie od skutków unieważnienia uchwał Spółdzielni, umowa i tak pozostaje nieważna na mocy art. 58 k.c. jako sprzeczna z ustawą tj. tymi samymi, wyżej wskazanymi przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na mocy których prawo to przeszło na pozwanego z jednoczesnym pominięciem takiego samego prawa przysługującego państwu B.. Pozwany nie był bowiem uprawniony do nabycia nakładów będących de facto budynkiem, wybudowanym przez osoby 3-cie. Prawo nie zna zaś konstrukcji przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntu bez jednoczesnego przeniesienia własności na tej nieruchomości budynków (por. art. 235 k.c. i art. 31. Ustawy o gospodarce nieruchomościami). Ostatecznie zatem nie przeszło na pozwanego prawo użytkowania wieczystego działki gruntu oznaczonej nr (...), tym samym nie jest on zobowiązany do zapłaty na rzecz (...) W. opłaty uregulowanej w art. 238 k.c. w zw. z art. 71 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W konsekwencji, nie jest on zobowiązany do uiszczenia na rzecz (...) W. dochodzonych niniejszym pozwem opłat z tytułu użytkowania wieczystego tej działki.

Z tych względów, wobec niezasadności podniesionych w apelacji zarzutów, zarówno naruszenia prawa procesowego, jak i materialnego, Sąd odwoławczy nie znajdując podstaw dla wzruszenia zaskarżonego wyroku, na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zasądzając na rzecz pozwanego kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego według rozporządzenia obowiązującego w dacie wniesienia apelacji, tj. w oparciu o § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.