Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2023r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: sekretarz sądowy I. serafin

po rozpoznaniu dnia 10 sierpnia 2023r.,

w T.

na rozprawie

sprawy

z powództwa A. K. ( pesel (...) ) i W. K. (1) ( pesel (...) )

przeciwko J. M. (1) ( pesel (...) )

o zapłatę

zasądza od pozwanego J. M. (1) na rzecz powodów A. K. i W. K. (1) solidarnie kwotę 38.621,33zł ( trzydzieści osiem tysięcy sześćset dwadzieścia jeden złotych i trzydzieści trzy grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2022r. do dnia zapłaty,

zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 5.566zł ( pięć tysięcy pięćset sześćdziesiąt sześć złotych ) z odsetkami w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 3.600zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VGC 613/23

UZASADNIENIE

A. K. i W. K. (2) żądali od J. M. (1) 38.621,33zł z odsetkami, ponieważ jako członek zarządu odpowiada on za zobowiązania (...) sp. z o.o. w T.; powodowie wygrali zaś z nią sprawę o zapłatę a egzekucja z jej majtku była bezskuteczna ( k. 5 – 6 ); zobowiązanie opiewa na sumę główną zasądzoną od spółki oraz koszty procesu, postępowania klauzulowego i egzekucyjnego ( k. 4 - 5 ).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc zarzut przedawnienia; ponadto twierdził, że powodowie nieudolnie prowadzili egzekucję a (...) sp. z o.o. ma majątek zdatny do egzekucji ( k. 45 ).

Sąd ustalił, co następuje:

J. M. (2) od 2005r. jest prezesem zarządu (...) sp. z o.o. w T. ( poprzednio w P. ).

Bezsporne ( odpis z Rejestru, k.10 - 11 ).

W 2015r. A. K. i W. K. (2) wygrali z (...) sp. z o.o. sprawę o zapłatę.

Bezsporne ( nakaz zapłaty, k.12 ).

W 2017r. A. K. i W. K. (2) uzyskali przeciwko (...) sp. z o.o. tytuł wykonawczy.

Bezsporne ( klauzula, k.12v. ).

W 2018r. A. K. i W. K. (2) wszczęli przeciwko (...) sp. z o.o. egzekucję, która zakończyła się w 2019r. z powodu bezskuteczności; postanowienie o umorzeniu postępowania uprawomocniło się z dniem 2 czerwca 2019r.

Bezsporne ( postanowienie, k.14. ).

Sąd zważył, co następuje:

1. Stan faktyczny był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 230 k.p.c.

Dla porządku Sąd stwierdza, że dokumenty nie budziły wątpliwości i nie były kwestionowane.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie stron, ponieważ dowód ten ma wyłącznie komplementarny charakter ( art. 299 k.p.c. ). Nie był też przydatny dla ustalenia stanu majątkowego spółki ( art. 235 ² pkt 3 k.p.c. ).

2. Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy poczynić następujące uwagi ogólne.

Po pierwsze, proces cywilny jest de lege lata kontradyktoryjny i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej. W konsekwencji na stronach spoczywa obowiązek przeprowadzenia postępowania; ponoszą też one ryzyko niepowodzenia i zaniechania dowodu oraz niefrasobliwego prowadzenia sprawy.

Po drugie, ciężar dowodu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia spoczywa na stronie, która wywodzi z nich skutki prawne ( ei incumbit probatio qui dicit – art. 6 k.c. ).

Po trzecie, zgodnie z art. 299 § 1 k.s.h. jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają za jej zobowiązania. Zgodnie z utrwaloną w doktrynie i w judykaturze opinią odpowiedzialność członka zarządu ma charakter odszkodowawczy, a powołany wyżej przepis wprowadza domniemanie istnienia jej przesłanek a zatem szkody, związku przyczynowego i winy. W jurysprudencji panuje też zgoda, że członek zarządu odpowiada za szkodę wynikającą ze zmniejszenia możliwości zaspokojenia wierzyciela spółki z jej majątku powstałą na skutek jego działań i zaniechań. Zwraca przy tym uwagę rygoryzm odpowiedzialności, o której mowa, skoro do jej zaktualizowania wystarczające jest uzyskanie tytułu wykonawczego przeciwko spółce i bezskuteczność egzekucji.

Po czwarte, w myśl art. 299 § 2 k.s.h. członek zarządu spółki może się uwolnić od odpowiedzialności za jej zobowiązania, jeśli wykaże, że we właściwym czasie złożył wniosek o ogłoszenie upadłości lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego albo, że niezgłoszenie tego typu wniosku nastąpiło bez jego winy albo, że pomimo niezgłoszenia wniosku, wierzyciel nie poniósł szkody.

Po piąte, cywilnoprawne roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, przy czym ter-

min przedawnienia roszczenia o odszkodowanie wynosi trzy lata ( art. 442 ¹ § 1 zd. 1 k.c. ) a roszczeń zasądzonych orzeczeniem sądu od dnia 9 lipca 2018r. sześć lat; poprzednio wynosił lat dziesięć. W przypadku roszczeń powstałych przed dniem 9 lipca 2018r. i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych sześcioletni termin rozpoczynał się w wymienionej dacie i ulegał zakończeniu po jego upływie, chyba że przedawnienie liczone według dawnego prawa następowało szybciej; wówczas termin przedawnienia zamykał się szybciej ( art. 117 § 1 i 125 § 1 zd. 1 k.c. w związku z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018r. o zmianie ustawy – kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U., poz. 1104 ).

Po szóste, termin przedawnienia dłuższy niż dwa lata upływa zawsze z końcem roku kalendarzowego ( art. 118 k.c. ).

Po siódme, termin przedawnienia rozpoczyna się dnia, w którym roszczenie staje się wymagalne ( art. 120 § 1 k.c. ). Roszczenie staje się natomiast wymagalne, jeżeli dłużnik ma obowiązek spełnić świadczenie a wierzyciel może go skutecznie żądać. W przypadku zasądzenia świadczenia przez sąd bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia uprawomocnienia orzeczenia.

Zgodnie zaś z powszechnie aprobowaną opinią, bieg terminu przedawnienia roszczenia z art. 299 § 1 k.s.h. rozpoczyna się z chwilą uzyskania przez wierzyciela informacji o bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce, co łączy się z jej umorzeniem z tego względu.

Po ósme wreszcie, bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przedsięwziętą w sądzie albo organie egzekucyjnym zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia albo zaspokojenia roszczenia ( art. 123 § 1 pkt 1 k.c. ); spoczywa zaś w czasie trwania postępowania; po przerwie termin przedawnienia biegnie na nowo ( art. 124 § 1 i 2 k.c. ).

II.

1. Pozwany bronił się zarzutem przedawnienia, jednak był on nieskuteczny.

Egzekucja przeciwko spółce, którą zawiadywał okazała się bezskuteczna w 2019r. wobec czego termin przedawnienia kierowanych przeciwko niemu roszczeń z art. 299 § 1 k.s.h. upływał po trzech latach i z końcem roku kalendarzowego a zatem z dniem 31 grudnia 2022r.

Powodowie wystąpili zaś z pozwem przeciwko niemu dnia 22 grudnia 2022r. ( k. 21 ), a więc przed ta datą i skutecznie przewali bieg przedawnienia.

Jak była zaś mowa, wierzyciel spółki dopiero z momentem powzięcia informacji o bezskuteczności egzekucji przeciwko niej dowiaduje się o wyrządzeniu mu szkody przez członków zarządu.

Nawet też gdyby per inconcessum prezentować pogląd, że członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pozwany z art. 299 § 1 k.s.h. może powołać się na przedawnienie roszczenia przeciwko niej, nic to nie zmienia.

Nie doszło bowiem do przedawnienia roszczenia powodów przeciwko samej spółce.

Otóż, termin przedawnienia roszczenia zasądzonego od spółki wynosi sześć lat i upływa z dniem 31 grudnia 2024r. ( dziesięcioletni termin, liczony według starego prawa od dnia uprawomocnienia nakazu zapłaty, z dniem 31 grudnia 2025r. i jest dłuższy ).

Bieg terminu przedawnienia został jednak przerwany przez wszczęcie egzekucji przeciwko spółce i rozpoczął się ponownie po jej umorzeniu. Miało to zaś miejsce w 2019r.

Termin lat sześciu nie upłynął zatem przed wniesieniem pozwu.

Nie upłynął też termin lat trzech, który miałby zastosowanie do roszczenia o zwrot kosztów egzekucyjnych; w tym zakresie w grę wchodzi roszczenie o odszkodowanie, które nie jest objęte hipotezą art. 125 § 1 k.c. Termin jego przedawnienia kończył się jednak z dniem 31 grudnia 2022r. i przypadał po rozpoczęciu przedmiotowej sprawy.

2. Twierdzenie pozwanego, że spółka ma majątek, które, jak się wydaje, zmierza w kierunku tezy o braku poniesienia szkody przez powodów, pozostawało z kolei w sferze czystej spekulacji.

Pozwany nie sprecyzował bowiem, o jaki majątek chodzi, nie mówiąc już o wykazaniu tej okoliczności właściwymi dowodami; do pomyślenia było natomiast całe ich spektrum w tym zwłaszcza wyciągi z rachunków bankowych, potwierdzenia stanu kasy, odpisy z ksiąg wieczystych, spisy z natury itd.

Za znamienne należy zaś uznać, że chociaż pozwany pozostaje członkiem zarządu spółki a ma mieć ona majątek pozwalający na zaspokojenie powodów, to nie spełniła zasądzonego od niej świadczenia.

3. Z kolei zarzut wadliwego prowadzenia egzekucji przez powodów trafiał w próżnię. Trudno bowiem w ogóle ustalić jego zakres; pozostawał też poza kręgiem okoliczności wymienionych w art. 299 § 2 k.s.h.

Wystarczy zatem stwierdzić, że powodowie dysonując tytułem wykonawczym skierowali postępowanie egzekucyjne do dochodu spółki z działalności gospodarczej, jej wierzytelności, rachunków bankowych, ruchomości i innych praw majątkowych ( wniosek k. 13 ) a egzekucja okazała się bezskuteczna ( postanowienie, k. 14 ).

III.

1. Skoro więc pozwany nie podniósł żadnych innych zarzutów ani nie kwestionował wysokości żądania, Sąd uwzględnił powództwo w całości na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. i 481 § 1 k.c.

2. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 99 k.p.c.