Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2024 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko Polskiemu Biuru Ubezpieczeń Komunikacyjnych w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 4 185,74 zł (cztery tysiące sto osiemdziesiąt pięć złotych i siedemdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 maja 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 1 458,08 zł (tysiąc czterysta pięćdziesiąt osiem złotych i osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

IV.  zwraca stronom tytułem niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego:

- powodowi (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 625,47 zł (sześćset dwadzieścia pięć złotych i czterdzieści siedem groszy),

- pozwanemu Polskiemu Biuru Ubezpieczeń Komunikacyjnych w W. kwotę 852,20 zł (osiemset pięćdziesiąt dwa złote i dwadzieścia groszy).

Sygn akt. V GC 871/23 upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 lipca 2023 roku powód – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wystąpił na drogę sądową przeciwko pozwanemu Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 4 945,49 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, że w skutek uszkodzenia samochodu marki D., dokonywał naprawy pojazdu, a jej koszt wyniósł 26 793,33 zł. Powód, który od poszkodowanego nabył wierzytelność z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, zwrócił się do pozwanego o zapłatę odszkodowania w kwocie 26 793,33 zł. Pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie 21 797,23 zł. Tym samym powód domaga się do zapłaty różnicy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany przyznał, że w toku postępowania likwidacyjnego wypłacono odszkodowanie w kwocie 21 797,23 zł. Zdaniem pozwanego wynikający z wystawionej przez powoda faktury VAT koszt naprawy jest niezgodny z zakresem naprawy ustalonym w toku postępowania likwidacyjnego przez ubezpieczyciela i wskazanym w protokole szkody.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 kwietnia 2022 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki D. o numerze rejestracyjnym (...), należący do poszkodowanego – J. T., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P.H.U.P. H. (...) z siedzibą w C.. Ubezpieczycielem sprawcy szkody był podmiot zagraniczny – SA (...) z siedzibą w Mołdawii, reprezentowany na ternie Rzeczypospolitej Polskiej przez Towarzystwo (...) S.A..

/okoliczności bezsporne, nadto

dowód: akta szkody k. 72/

W dniu 6 kwietnia 2022 roku poszkodowany zwrócił się do powoda – (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. celem dokonania naprawy pojazdu.

Tego samego dnia powód zawarł z poszkodowanym umowę przelewu wierzytelności przysługującej poszkodowanemu przeciwko pozwanemu z tytułu odszkodowania związanego ze szkodą z dnia 4 kwietnia 2022 roku.

/dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 11-12, umowa zlecenia naprawy k. 25-26/

Powód w oparciu o sporządzony kosztorys dokonał naprawy pojazdu, a następnie wystawił w dniu 20 maja 2022 roku poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 26 793,32 zł netto.

/dowód: faktura VAT k. 19, kosztorys naprawy k. 21-24/

Jeszcze w dniu 27 kwietnia 2022 roku działająca w imieniu ubezpieczyciela Towarzystwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., poinformowała powoda o przyznaniu odszkodowania w kwocie 14 139,52 zł brutto.

W dniu 12 lipca 2022 roku (...) Sp. z o.o. poinformowało powoda o przyznaniu jeszcze kwoty 12 985,55 zł brutto.

Łącznie przyznano odszkodowanie kwocie 21 797,83 zł netto.

/dowód: pisma I. C. z 27 kwietnia 2022 roku i z 12 lipca 2022 roku k. 26v-28/

Poszkodowany był uprawniony do odliczenia całej stawki podatku VAT.

/okoliczność bezsporna/

Uzasadniony koszt naprawy pojazdu wyniósł 31 959,05 zł brutto, tj. 25 982,97 zł netto.

/dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej mgr Ł. W. k. 121-124, opinia uzupełniająca k. 162/

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie niniejszych rozważań natury prawnej wskazać należy, że odpowiedzialność powoda wynika z treści przepisu art. 123 w zw. z art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, którym przyznał pełen walor wiarygodności, bowiem nie budziły one wątpliwości Sądu, strony wzajemnie ich również nie kwestionowały oraz opinii biegłego sądowego Ł. W..

Sąd dał wiarę opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej mgr Ł. W. w całości. Opinia ta w ocenie Sądu była pełna, przejrzysta i przede wszystkim sporządzona w sposób fachowy z uwzględnieniem wiedzy i doświadczenia biegłego. Zważyć należy, że biegły również odniósł się do zarzutów powoda w swojej opinii uzupełniającej, którą Sąd również uznał za w pełni wiarygodną.

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny należy uznać co do zasady za niesporny. Pozwany nie kwestionował ani okoliczności zdarzenia, ani faktu wypłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania w kwocie 21 797,23 zł netto. Pozwany nie kwestionował również tego, że odszkodowanie powinno obejmować jedynie kwotę netto.

Zdaniem pozwanego, który przeczył roszczeniu powoda, zakres naprawy pojazdu uwzględniony w fakturze, jak i w kalkulacji naprawy jest niezgodny z zakresem naprawy ustalonym w toku postępowania likwidacyjnego przez ubezpieczyciela i wskazanym w protokole szkody.

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 k.c.). Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych regulują przepisy ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2060 z późn. zm.), w dalszej części uzasadnienia nazywanej również ustawą. Zgodnie z art. 34 ust. 1 i 36 ust. 1 ustawy z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Ustalenie odszkodowania z ubezpieczenia OC następuje według ogólnych zasad, określonych w art. 361-363 k.c., z tym jedynie zastrzeżeniem, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest tylko do świadczenia pieniężnego, ograniczonego do wysokości, ustalonej w umowie, sumy gwarancyjnej (art. 822 § 1 k.c. i art. 36 ust. 1 ustawy). Stosownie zaś do treści art. 19 ust. 1 ustawy poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W myśl art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Związek przyczynowy jest kategorią obiektywną i należy go pojmować jako obiektywne powiązanie „przyczyny” ze zjawiskiem określonym jako „skutek”. Ustawodawca wprowadzając w art. 361 § 1 k.c. dla potrzeb odpowiedzialności cywilnej, ograniczenie tej odpowiedzialności tylko za normalne – typowe, występujące zazwyczaj następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła, nie wprowadza związku przyczynowego w rozumieniu prawnym odmiennego od istniejącego w rzeczywistości.

Zgodnie zaś z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu (uchwała SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., III CZP 80/11, Legalis 447330). Sąd Najwyższy uznał w wyniku wykładni art. 361 § 2 k.c. i art. 363 § 2 k.c., że ubezpieczyciel, powinien ustalić odszkodowanie w kwocie, która zapewnia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę jako całości. Przywrócenie do takiego stanu oznacza, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy, w takim stopniu, jak przed zdarzeniem. Jeżeli w tym celu należy wymienić uszkodzoną część, to niewątpliwie jest to normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Przy założeniu, że nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, część ta musi zostać zastąpiona inną nową częścią.

Wobec rozbieżnych stanowisk stron co do kwoty uzasadnionych kosztów naprawy, ale wobec zgodnego stanowiska stron, co do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, Sąd dopuścił taki dowód.

Biegły w swojej opinii pierwotnie ustalił, że uzasadnione koszty naprawy pojazdu wynieść powinny 32 111,62 zł brutto. Z przedłożonego do opinii kosztorysu wynikało, że 26 107,01 zł netto.

Strona powodowa złożyła zastrzeżenia do opinii, odnosząc się krytycznie do braku uznania przez biegłego procesu mycia pojazdu, braku konieczności przeprowadzenia jazdy próbnej, konieczności pokrycia kosztów administracyjnych, nieuwzględnienia zestawu mocowania pokrywy silnika, oraz brak konieczności wymiany uszczelki tylnej błotnika tylnego lewego.

Biegły ustosunkował się do zastrzeżeń strony powodowej i sporządził opinię uzupełniającą. W opinii tej zawarł wniosek ostateczny, że uzasadnione koszty naprawy pojazdu wynieść powinny 31 959,05 zł. Sąd dokonał przeliczenia tej kwoty, na kwotę netto, która wyniosła 25 982,97 zł. Biegły odniósł się do stanowiska powoda, wskazując, że czynności mycia samochodu, jazdy próbnej oraz kosztów administracyjnych nie wynikają z technologii naprawy producenta pojazdu, uznanie tych kosztów uzależniając od oceny Sądu. I tak, zdaniem Sądu, powyższe koszty nie były konieczne i miały jedynie charakter marketingowy. Mycie pojazdu przy zakresie uszkodzeń, jak w przypadku samochodu poszkodowanego nie było konieczne, albowiem wymianie i naprawie podlegała niewielka część powierzchni pojazdu. Wobec braku uszkodzenia układu jezdnego jazda próbna również nie była konieczna. W ocenie Sądu koszty administracyjne nie stanowią kosztów naprawy. Podkreślić należy, że pojęcie kosztów naprawy ma odnieść się do przywrócenia stanu samochodu sprzed szkody, a trudno uznać, by czynności administracyjne, które owszem mogą być powiązane z naprawą, stanowiły de facto naprawę pojazdu. Co do konieczności podjęcia czynności związanych z pokrywą silnika, zdaniem biegłego czynności te były zbędne, bowiem uszkodzeniu nie uległy ani silnik, ani pokrywa. Zdaniem biegłego powód słusznie zauważył brak doliczenia do kosztów wymiany uszczelki tylnej błotnika lewego i w tym tylko zakresie skorygował swoją opinię pierwotną.

Sad złożoną przez biegłego opinię tak pierwotną, jak i uzupełniającą przyjął w całości i uczynił swoimi.

Tym samym w ocenie Sądu uzasadnione koszty naprawy samochodu D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wyniosły 25 982,97 zł netto. Skoro więc w toku likwidacji szkody wypłacono powodowi kwotę 21 797,83 zł netto, do zapłaty pozostała jeszcze kwota 4 185,74 zł, którą na podstawie art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 822 § 1 k.c. i art. 361 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 lutego 2023 roku, a więc od dnia następnego po pierwszej decyzji płatniczej pozwanego, w zakresie których Sąd orzekł w myśl art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 125 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Do zdarzenia drogowego doszło w dniu 1 kwietnia 2022 roku, wówczas też ustalono, w jakim państwie zarejestrowany był pojazd, wobec tego dopiero od 1 maja 2022 roku powstało po stronie powoda roszczenie do pozwanego o wypłatę odszkodowania.

W pozostałym zakresie na podstawie przytoczonych przepisów a contrario Sąd oddalił powództwo jako pozbawione uzasadnionych podstaw.

W zakresie kosztów Sąd postanowił na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 100 k.p.c. i stosunkowo rozdzielił koszty między stronami, przyjmując, że powód wygrał w 85%, zaś pozwany w 15%.

Na koszty powoda złożyły się kolejno: opłata od pozwu – 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 900 zł, połowa wynagrodzenia biegłego za sporządzenie opinii pierwotnej –647,80 zł, całość wynagrodzenia biegłego za sporządzenie opinii uzupełniającej – 226,73 zł. Tym samym łączne, poniesione przez powoda koszty wyniosły 1 991,53 zł. Uzasadnione koszty wyniosły 1 692,80 zł. Z kolei na koszty pozwanego złożyły się kolejno: opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 900 zł, oraz połowa wynagrodzenia biegłego za sporządzenie opinii pierwotnej – 647,80 zł. Łączne koszty pozwanego wyniosły 1 564,80 zł, zaś uzasadnione koszty wyniosły 234,72 zł. Po wzajemnym potrąceniu kosztów, to pozwany zobowiązany jest do zwrotu powodowi kosztów w kwocie 1 458,08 zł.

W zakresie zwrotu stronom niewykorzystanych części zaliczek Sąd postanowił na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować,

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego

3.  Akta z wpływem lub za 15 dni.

T., 26 czerwca 2024 roku

Sędzia Ryszard Kołodziejski