Sygn. akt VU 238/23
20 października 2023 roku
Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec
Sędziowie/Ławnicy: -/-
Protokolant : sekretarz sądowy Izabela Niedobecka-Kępa
po rozpoznaniu 20 października 2023 roku w Rybniku
na rozprawie
sprawy D. J.
przy udziale zainteresowanego ./.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
o zasiłek chorobowy
na skutek odwołania D. J.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
z dnia 8 sierpnia 2023 roku
sygn. (...)
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, ze przyznaje ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 15 lipca 2023 roku do 21 lipca 2023 roku.
Sygn. akt V U238/23
Decyzją z 8.08.2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej D. J. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 15 lipca do 21 lipca 2023 roku. W uzasadnieniu organ wskazał, że zaświadczenie lekarskie dotyczące ww. okresu zostało wystawione w dniu 13.07.2023 r., a zatem nie spełnia warunków określonych w rozporządzeniu z dnia 10.11.2015 r. i w związku z tym nie może stanowić podstawy przyznania zasiłku.
W odwołaniu ubezpieczona nie zgodziła się z wydaną decyzją organu rentowego. Wskazała, że gdy przebywała na urlopie wypoczynkowym ( 3.07-14.07.2023 r.) doznała w dniu 8.07.2023 r. urazu i pomocy udzielona jej na pogotowiu. Do lekarza pierwszego kontaktu udała się 13.07.2023 r. na badanie oraz w związku z tym, że kończył jej się urlop. Nie chcąc przerywać urlopu poprosiła lekarza o wystawienie zaświadczenia o niezdolności do pracy dopiero od 15.07.2023 r. Wskazała, że pracuje także w soboty.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.
Sąd ustalił co następuje:
D. J. jest od 2.11.2020 r. zatrudniona w (...) sp. z o.o. w G..
W okresie do 3.07. do 14.07.2023 r. przebywała na urlopie wypoczynkowym.
W dniu 8.07.2023 r. doznała urazu, który został opatrzony na SOR. W związku z tym, że kończył się jej urlop a czuła, że jest niezdolna do pracy, w dniu 13.07.2023 r. udała się do lekarza pierwszego kontaktu celem poddania się badaniu. Nie chcąc przerywać urlopu poprosiła lekarza o wystawienie zaświadczenia o niezdolności do pracy dopiero od 15.07.2023 r. Lekarz 13.07.2023 r. po przeprowadzonym badaniu ubezpieczonej wystawił zaświadczenie nr (...) wskazujące na niezdolność ubezpieczonej do pracy w okresie od 15.07-21.07.2023 r. Ubezpieczona pracuje także w soboty.
Decyzją z 8.08.2023 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej D. J. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 15 lipca do 21 lipca 2023 roku.
Dowód: akta organu rentowego: zaświadczenie płatnika składek, decyzja ZUS z 18.08.2023 r., zaświadczenie lekarza z 13.07.2023r.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, dowody te tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy.
Z uwagi na nieusprawiedliwione niestawiennictwa ubezpieczonej Sąd pominął dowód z jej przesłuchania.
Sąd zważył co następuje:
Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.
Zgodnie z art. 53 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami stwierdzającymi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne albo konieczność osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny są zaświadczenia lekarskie, o których mowa w art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7, albo wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych upoważnia do wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lekarza.
Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne lub o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny:
1) następuje po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny;
2) jest dokumentowane w dokumentacji medycznej na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (art. 55 ust. 4)
Ustawodawca, na podstawie art. 59a. ww. ustawy, udzielił delegacji ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego aby w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia i po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi w drodze rozporządzenia m.in. tryb i sposób orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia. Ministra Pracy i Polityki Społecznej w dniu 10 listopada 2015 r. wydał rozporządzenie regulujące powyższą kwestię, gdzie m.in. w § 7 określone zostało, że zaświadczenie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie, lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres rozpoczynający się po dniu badania, nie później jednak niż 4. dnia po dniu badania, jeżeli:
1) bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne od pracy;
2) badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej czasowej niezdolności do pracy.
Bezspornym w sprawie jest, że ubezpieczona otrzymała zasadnie zaświadczenie lekarskie stwierdzające jej niezdolność do pracy za okres od 15.07. do 21.07.2023r. i zaświadczenie to zostało wystawione po przeprowadzeniu badania przez osobę do tego ustawowo upoważnioną. Pomimo tego organ kwestionuje możliwość uznania tego zaświadczenia za podstawę do wypłaty ubezpieczonej zasiłku powołując się na przepisy ww. rozporządzenia i wskazując, że przedmiotowe zaświadczenie zostało wystawione dwa dni przed okresem którego to zaświadczenie dotyczy. W ocenie organu nie zachodzą żadne wskazane § 7 ww. rozporządzenia okoliczności uzasadniające wystawienie zaświadczenie na okres rozpoczynający się po dniu badania.
Zdaniem Sądu, mając na uwadze okoliczności tej konkretnej sprawy, organ zastosował nieprawidłową interpretację przepisów ustawowych. Wykładania przepisów ustawowych powinna mieć pierwszeństwo przed przepisami rozporządzenia w sytuacji, gdy przepisy rozporządzania nie realizują prawidłowo celów ustawowych. Podkreślić jeszcze raz należy, że organ nie kwestionuje tego, że ubezpieczona od 15.07.2023 r. była osobą niezdolną do pracy w związku z doznanym podczas urlopu urazem a badanie ubezpieczonej stwierdzające ten stan miało miejsce w dniu 13.07.2023 r., w tej sytuacji wystawienie zaświadczenia lekarskiego dwa dni przed okresem (którego to zaświadczenie dotyczy) przez prowadzącego ją lekarza pierwszego kontaktu nie stanowi naruszenia przepisów i nie może pozbawiać ubezpieczoną prawa do należnego jej świadczenia. Zauważyć należy, iż ustawodawca dopuszcza pewną fikcję prawną w postaci możliwość wystawienia przez lekarza zaświadczenia za okres sprzed badania lub nawet kilku dni po badaniu. Minister PiPS w przedmiotowym rozporządzeniu tak ustalił (chociaż mógł też inaczej), że zasadniczo nie ma żadnego problemu, gdy w zaświadczeniu lekarz wskaże, że niezdolność zaczyna się dopiero od dnia następnego. Opisano też sytuacje, które mogą mieć wpływ na wystawienie zaświadczenie za okres aż na 4 dni do przodu. Nie należy tylko literalnie odczytywać tych przepisów, bo nie wypełniają one prawidłowo dyspozycji ustawowej. W ocenie Sądu zresztą sytuacja ubezpieczonej znajduje się pomiędzy ww. opisanymi sytuacjami, tylko nie została właściwie wyartykułowana ww. przepisie. Zauważyć należy, iż ubezpieczona znajdowała się wówczas na urlopie wypoczynkowym i była uprawniona do otrzymania niezdolności do pracy już od dnia wypadku (a co najmniej od dnia wizyty 13.07.2023 r.) , jednak mając możliwość odpoczynku, nie obciążania się i uzyskania pełnego wynagrodzenia (urlopowego) nie chciała przerywać urlopu wypoczynkowego (chociaż miała do tego prawo) tylko zaproponowała lekarzowi ustalenia daty niezdolności dopiero od dnia 15.07.2023 r. Lekarz mógł zaoponować i kazać jej przyjść 15.07.2023 r. jednakże i on uznał, że nic nie stoi na przeszkodzie aby wystawić jej zaświadczenie takiej treści. Przepisy regulujące kwestię wystawiania zaświadczeń lekarskich mają na celu zasadniczo zapobieganiu nadużyć. W ocenie Sądu wystawienie zaświadczenia 2 dni przed wskazanym w nim okresem niezdolności, przebadanej ubezpieczonej, nie może być uznane za jakąkolwiek formę nadużycia lub obejścia prawa.
Istotną okolicznością w sprawie jest, że ubezpieczona nie miała świadomości tego, że lekarz wystawiając jej 13.07.2023 r. zaświadczenie lekarskie o takiej treści narusza w jakimś zakresie przepisy. Konieczność wizyty (badania) akurat w ten dzień wynikała z dostępności lekarza, który nie sprzeciwił się wystawieniu zaświadczenia z wcześniejszą datą niż okres którego dotyczy. Ubezpieczona nie może ponosić negatywnych konsekwencji niewłaściwego (według organu) postępowania lekarza.
Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 15.07. do 21.07. 2023 roku.
Sędzia Wiesław Jakubiec