sygn. akt VI C 390/24 upr
wyroku z dnia 20 czerwca 2024 r.
I. Stanowiska stron
Powód S. A., INC z siedzibą w M. V. (USA) wniósł o zasądzenie od pozwanej O. J. kwoty 2.171,13 zł, w tym kwoty 588,01 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 31 października 2020 r. do dnia zapłaty; kwoty 141,20 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od udzielonej pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty; kwoty 946,92 zł tytułem prowizji wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty; kwoty 495,00 zł tytułem opłaty przygotowawczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.
Wskazał, że dochodzi od pozwanej żądanej kwoty z tytułu niespłaconej wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki z dnia 8 lipca 2019 r., którą to umowę pozwana miała zawrzeć z wierzycielem pierwotnym. Pozwana nie wywiązała z obowiązku zapłaty w terminie, roszczenie stało się wymagalne w całości z dniem 30 października 2020 r. Na roszczenie to składały się: kwota 588,01 zł – tytułem należności głównej, 141,20 zł – tytułem skapitalizowanych odsetek od udzielonej pożyczki, 946,92 zł tytułem prowizji za udzielenie pożyczki oraz 495,00 zł tytułem opłaty przygotowawczej.
Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty wskazała, że wnosi o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut nie zawarcia przez stronę pozwaną jakiejkolwiek umowy z powodem, braku legitymacji czynnej powoda oraz zarzut braku legitymacji biernej pozwanej (k. 142v). Następnie w odpowiedzi na pozew pozwana wskazała, iż wnosi o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz opłat skarbowych za pełnomocnictwo. W uzasadnieniu wskazano, iż powód nie posiada legitymacji czynnej do występowania w sprawie z uwagi na brak dołączenia do pozwu umowy cesji, nadto pozwana zaprzeczyła jakoby wiązała ją z poprzednikiem prawnym powoda – LoanMe jakakolwiek umowa oraz aby na podstawie tej umowy otrzymała jakiekolwiek środki. Pozwana zarzuciła również brak wykazania umocowania pełnomocnika zarządu do działania w imieniu spółki, brak poświadczenia podpisów elektronicznych na umowie pożyczki, brak udowodnienia przesłania wymaganych zgód weryfikacyjnych przez pozwaną oraz brak potwierdzenia rzeczywistej wypłaty środków na konto pozwanej.
Sąd wezwał pełnomocnika powoda do złożenia pisma przygotowawczego w sprawie, w której powód ustosunkuje się do twierdzeń i zarzutów strony pozwanej. Strona powodowa nie ustosunkowała się do podniesionych przez pozwaną twierdzeń i zarzutów.
II. Fakty ustalone w sprawie
Na potwierdzenie złożenia wniosku o udzielenie pożyczki gotówkowej w (...) sp. z o.o. został sporządzony dokument datowany na 08 lipca 2019 r., który poprzedzał dokument o nazwie „umowa pożyczki gotówkowej nr (...)- (...) z dnia 08 lipca 2019 r. na warunkach Oferty Pierwsza Pożyczka”. Z jej treści wynikało, że ww. umowa miała być zawarta pomiędzy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., a O. J.. Zgodnie z § 4 umowy całkowita kwota pożyczki miała wynosić 1.500 zł, opłata przygotowawcza 550 zł, prowizja 946,92 zł, odsetki umowne 200,52 zł, całkowity koszt pożyczki 1.697,44 zł, kwota pożyczki do spłaty 3.197,44 zł, RRSO 126,53% na okres 130 tygodni. Do umowy został również dołączony formularz informacyjny dotyczący umowy pożyczki oraz regulamin promocyjnej oferty „pierwsza pożyczka”. Pod wnioskiem o udzielenie pożyczki widniał podpis elektroniczny „O. J. 08.07.2019”, natomiast pod umową, formularzem informacyjnym oraz regulaminem promocji widniał podpis ręczny pożyczkodawcy – Pełnomocnika Zarządu oraz podpis elektroniczny pożyczkobiorcy – O. J..
Spółka (...) w dniu 08 lipca 2019 r. wypłaciła kwotę 1.500 zł na rachunek (...), a jako odbiorcę wskazano O. J., Hoża.
W dniu 14 marca 2020 r. (...) sp. z o.o. skierowała do O. J. na adres (...), (...)-(...) W. wypowiedzenie umowy pożyczki nr (...), w którym wskazano, że umowa rozwiązuje się ze skutkiem natychmiastowym i wezwano O. J. do zapłaty kwoty 2.276,59 zł.
Wygenerowany został dokument, datowany na 14 marca 2020 r., zatytułowany wypowiedzenie umowy pożyczki, adresowany do O. J..
dowód: wniosek o udzielenie pożyczki, k. 10-11v ; umowa, k. 12-14; formularz informacyjny, k. 14v-16v; regulamin promocji, k. 17, potwierdzenie przelewu, k. 8, wypowiedzenie umowy pożyczki, k. 9; wypowiedzenie umowy, k. 9
III. Ocena dowodów
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych przez strony dokumentów oraz na podstawie twierdzeń strony powodowej, które nie zostały zaprzeczone przez stronę pozwaną. Sąd uznał jednak, że przedstawione przez stronę powodową dowody nie wykazują ani legitymacji czynnej powódki ani zasadności dochodzonego roszczenia. Żadne z przedstawionych przez stronę powodową dokumentów nie zostało poświadczone za zgodność z oryginałem (ani wraz z samym wniesieniem pozwu ani po doręczeniu pełnomocnikowi powoda pisma przygotowawczego pozwanej).
Należy mieć na uwadze, że znaczna część kserokopii dołączonych do pozwu – nie została potwierdzona za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika występującego w sprawie. Jednocześnie pozwana od początku procesu kwestionowała zawarcie umowy cesji przez stronę powodową. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z 19 marca 2021 r., (...) 25/21, powołane przez stronę dowody z określonych dokumentów załączonych do pozwu lub innego pisma procesowego w formie niepoświadczonych kserokopii nie stanowią dowodów z dokumentów, o których mowa w art. 244 i art. 245 k.p.c. , - i to niezależnie od brzmienia przepisu z art. 243 1 k.p.c., który wszedł w życie 8 września 2016 r. ( przyp. tutejszego Sądu) – nie są jednak pozbawione mocy dowodowej w rozumieniu art. 232 w zw. z art. 308 k.p.c. Dopóki sąd ani strona przeciwna nie zakwestionuje ich i nie zażąda złożenia oryginałów dokumentów , stanowią one jeden ze środków dowodowych, przy pomocy których strona może udowodnić fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek złożenia oryginałów dokumentów powstaje, gdy zażąda tego sąd albo strona przeciwna (art. 248 i 129 § 1 k.p.c.). Kserokopia niepotwierdzona za zgodność z oryginałem co do zasady nie jest dokumentem, jednak stanowi część materiału dowodowego i może stanowić środek przydatny do ustalenia treści pisemnego dokumentu, w sytuacji, gdy z przyczyn faktycznych uzyskanie dostępu do oryginału, odpisu lub wypisu, zrównanego w skutkach z oryginałem, nie jest możliwe dla strony, a także dla sądu. W niniejszej sprawie strona powodowa, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, na żadnym etapie postępowania nie wskazywała, aby z przyczyn faktycznych niemożliwe było dla niej przedstawienie oryginału dołączonych do pozwu kserokopii (dotyczących cesji wierzytelności) lub poświadczenie ich za zgodność z oryginałem. Stanowisko takie utrzymywała aż do wydania wyroku w tej sprawie, pomimo iż pozwana konsekwentnie kwestionowała wartość dowodową omawianych kserokopii. Oceniając dokument w postaci wypowiedzenia umowy pożyczki stwierdzić należy, że zawarte w nim dane co do wysokości i wymagalności zadłużenia pozwanego pozostały na gruncie niniejszej sprawy jedynie twierdzeniami powoda.
IV. Ocena prawna
Powództwo podlegało oddaleniu. Powód nie wykazał ani legitymacji czynnej w sprawie ani nie wykazał swojego roszczenia co do zasady. Po pierwsze, strona powodowa nie wykazała swojej legitymacji czynnej w tej sprawie – nie wykazała bowiem, aby faktycznie doszło do zawarcia umowy, z której wywodziła swoją legitymację w tej sprawie. Nie wykazała, aby wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki zawartej 08 lipca 2019 r. przez pozwaną z (...) sp. z o.o. przeszła – a jeśli tak, to z jakiego tytułu – na powodową spółką (...), nie przedstawiając na tę okoliczność jakichkolwiek dowodów, np. umowy poręczenia o której wspomniano w potwierdzeniu wypłaty kwot poręczenia (k. 28), które to potwierdzenie nota bene zostało dołączone do pozwu również w formie kserokopii. Po drugie, na podstawie przedłożonych przez stronę powodową dowodów nie sposób uznać, czy kwota 1.500 zł, na którą przedstawiono potwierdzenie przelewu została przekazana na numer rachunku bankowego prowadzonego na rzecz O. J.. Nie ma bowiem w umowie pożyczki, ani też we wniosku o udzielenie pożyczki potwierdzenia, że wskazany w przelewie numer rachunku należał do pozwanej. W dowodach przedstawionych przez powoda brak jakiegokolwiek podparcia na to, aby rachunek ten należał do pozwanej. Biorąc pod uwagę, że pozwana kwestionował okoliczność, aby zawarła jakąkolwiek umowę pożyczki i aby otrzymała jakiekolwiek środki z tego tytułu, należało uznać, że powód nie sprostował ciężarowi dowodu w tym zakresie. Wreszcie, strona powodowa w żaden sposób nie wypowiedziała, aby dokument zatytułowany „wypowiedzenie umowy pożyczki” został nadany na adres pozwanej (do pozwu załączono jedynie – również kserokopię – dokumentu zatytułowanego „wypowiedzenie umowy pożyczki”, bez potwierdzenia nadania).
Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Stosownie natomiast do art. 232 zd. Pierwsze k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W niniejszej sprawie ciężar wykazania, że doszło do zawarcia umowy cesji, na podstawie której powód nabył wierzytelność z umowy kredytu, oraz ciężar wykazania, że umowa ta była skuteczna, spoczywał na powodzie. Na powodzie spoczywał dodatkowo ciężar wykazania, że dochodzone roszczenie jest wymagalne, nieprzedawnione (art. 117 § 2 1 k.c.) oraz ciężar wykazania roszczenia co do wysokości.
Powód nie wykazał powyższych okoliczności. Po pierwsze, powód nie wykazał swojej legitymacji czynnej w tej sprawie, nie przedstawiając jakiegokolwiek dokumentu (a nadto w ogóle nie podając w tym zakresie jakichkolwiek twierdzeń), aby wierzytelność innego podmiotu, bowiem (...) sp. z o.o., przeszła (w wyniku przelewu lub innej czynności prawnej) na (...) INC., a zatem, aby cesja wierzytelności, na którą powoływał się w tej sprawie powód, była skuteczna. Po drugie, powód nie wykazał roszczenia co do zasady.
Sąd wezwał pełnomocnika powoda do złożenia repliki na odpowiedź na pozew, w której odniósł by się do powołanych przez stronę pozwaną twierdzeń zarzutów, w zakreślonym przez sąd terminie. Do dnia wydania wyroku w sprawie, tj. do 20 czerwca 2024 r., pełnomocnik powoda nie wywiązał się ze zobowiązania, nie przedłożył do sądu jakiegokolwiek pisma. Niewykonanie przez stronę powodową powyższego zobowiązania sąd, zgodnie z art. 233 § 2 k.p.c., ocenił negatywnie dla strony, przyjmując, że powód nie wykazał, aby sporna umowa pożyczki została w ogóle zawarta, zaś wynikająca z umowy kwota pożyczki przelana na rachunek bankowy pozwanej. Powód nie wykazał także swojej legitymacji czynnej w sprawie.
V. Koszty procesu
O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Na zasądzoną kwotę składała się kwota 900,00 zł ( § 2 pkt 3 Rozporządzenia MS z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz 17,00 zł (opłata skarbowa od pełnomocnictwa).
1. (...)
ASR Agnieszka Pikała
W., 12 lipca 2024 r.