Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

fakty:

1.  W dniu 17/03/2020 doszło do zalania lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ul. (...) należącego do J. K.. Mieszkanie było ubezpieczone u pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. [poprzednio (...) S.A. w W.] w ramach ubezpieczenia (...) [polisa nr (...), fakty bezsporne].

2.  Szkodę zgłoszono pozwanemu i zarejestrowano pod nr (...) [fakt bezsporny].

3.  Pozwany wypłacił poszkodowanemu 8075,67 PLN odszkodowania [fakt bezsporny].

4.  Poszkodowany wyremontował lokal mieszkalny po zalaniu z 17/03/2020 [pliki ze zdjęciami zapisanymi na płycie CD, k. 91].

5.  Dnia 08/12/2021 pomiędzy powodem W. D. [cesjonariuszem] a poszkodowanym [cedentem] zawarto umowę cesji. Zgodnie z § 2 umowy poszkodowany przelał na rzecz powoda wszelkie prawa do odszkodowania jakie przysługiwały mu od pozwanego w związku ze szkodą z 17/03/2020 [k. 8-10].

6.  (...) sp. z o.o. w (...) / (...) opracował kosztorys likwidacji szkody z 17/03/2020 w lokalu mieszkalnym położonym w S.. Tego samego dnia za wykonaną usługę wystawił powodowi fakturę VAT na kwotę 492 PLN brutto. Powód jest przedsiębiorcą zajmującym się działalnością usługową [k. 20-33].

7.  Na datę szkody koszt remontu lokalu wynosił 12.187,12 PLN [k. 160-215].

dowody:

Stan faktyczny częściowo nie był sporny. Pozostałe ustalenia poczyniono na podstawie dowodów z dokumentów oraz pisemnej opinii biegłego R. Z. z zakresu budownictwa lądowego.

Pozwany zgłosił zastrzeżenia do opinii biegłego [k. 248].

Należy wskazać, że biegły nie zawyżył kosztów transportu gruzu i odpadów. Wyliczył je łącznie na 1 m ³. Tyle mieści jeden worek typu (...) [k. 172].

Wymiana pełnej powierzchni podłogowych paneli była zasadna. W opinii wskazano, że częściowe wymienienie paneli jest niemożliwe. Poszkodowany przed szkodą miał w mieszkaniu jednolitą podłogę. Po naprawie podłoga również musi pozostać w niezróżnicowanym wyglądzie. Nawet w wypadku pozyskania nowych paneli na część podłogi [o identycznych wymiarach i zamkach], nie uzyskałoby się jednolitego podłoża. Nowe panele zamontowane w uszkodzonym miejscu różniłby się od pozostałych paneli [k. 165].

Wymiana przypodłogowych listew jest uzasadnianą czynnością remontowo – budowlaną. Układanie podłogowych paneli nie obejmuje automatycznie montażu listew. Są to dwa odrębne zakresy prac. Listwy montuje się po ułożeniu paneli.

Zaszły podstawy do zwrotu kosztów za osuszanie lokalu. Pozwany w postępowaniu likwidacyjnym wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie dotyczące kosztów energii elektrycznej zużytej przy pracy osuszaczy [k. 19]. W związku z czym czynienie teraz przez pozwanego zarzutu biegłemu, że niezasadnie uznał koszty osuszania lokalu jest bezpodstawne.

Zarzuty z pkt 1 i 6 dalszego pisma pozwanego są nieprecyzyjne [k. 248-248v]. W istocie stanowią tylko polemikę z wnioskami biegłego. Jako takie nie mogły zostać uznane za skuteczne.

Również powód przedstawił zastrzeżenia do opinii [k. 253-254].

Zarzucenie biegłemu, że wykonał opinię według cen obowiązujących w dacie szkody z marca 2020 r. jest prawnym zagadnieniem i będzie omówione w dalszej części uzasadnienia [k. 253].

Z kolei wytknięcie braku w kosztorysie biegłego prac związanych z przełożeniem gniazd, włączników i karniszy oraz przygotowaniem powierzchni do malowania z poszpachlowaniem nierówności oceniono za nieuzasadnione [k. 254]. Malowanie każdorazowo nie wiąże się z koniecznością demontażu: gniazd, włączników i karniszy. Na rynku powszechnie dostępne są taśmy i folie malarskie. Służą one zabezpieczeniu powierzchni [elementów, urządzeń itp.], które nie są przeznaczone do zamalowania. Powód nie wyjaśnił z jakich względów takie prace miałby być konieczne w zalanym mieszkaniu. Nadto biegły w kosztorysie między pozycjami 9 – 46 wielokrotnie uwzględnia takie czynności jak: zmycie starej farby, usunięcie uszkodzonej gładzi, gruntowanie podłożona gruntującymi preparatami [k. 173-175].

Podsumowując, opinia biegłego jest: spójna oraz kompletna. Stanowiła pełnowartościowy i wiarygodny dowód.

Przedstawiona argumentacja stanowiła podstawę do pominięcia wniosków stron o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego [k. 269].

prawo:

I.  Celem postępowania dowodowego było ustalenie rzeczywistych rozmiarów szkody [k. 43].

II.  Wysokość należnego odszkodowania regulują przepisy art. 361 § 1 i 2 k.c.

III.  Pamiętać przy tym należy, że funkcją odszkodowania jest jedynie zrekompensowanie poniesionego przez poszkodowanego uszczerbku, tym samym wysokość odszkodowania nie może prowadzić do wzbogacenia się poszkodowanego. Wskazane ogólne przepisy dotyczące zobowiązań mają swoje zastosowanie do przepisów szczególnych regulujących ubezpieczenia majątkowe, a mające zastosowanie w sprawie. Są to, w szczególności: art. 821, 824 § 1, 824 ¹ § 1 i 826 § 1 k.c.

IV.  W art. 363 § 2 k.c. ustawodawca przewidział mechanizm waloryzacyjny dla roszczeń o naprawienie szkody w pieniądzu. Zgodnie z tym przepisem jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być określona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Zasada wynikająca z analizowanego przepisu nakazuje, aby podstawą określenia wysokości odszkodowania pieniężnego uczynić ceny istniejące w chwili ustalania odszkodowania. Analizowany przepis ustanawia również wyjątek od wskazanej powyżej reguły. Sąd powinien ustalić wysokość odszkodowania na podstawie cen z innej chwili, jeżeli wymagają tego szczególne okoliczności. Tego ostatniego pojęcia ustawodawca jednak, w żaden sposób nie wyjaśnia. Nie podaje przy tym żadnych wytycznych, wskazówek, mierników oceny czy punktów odniesienia, które mogłyby być pomocne przy ustalaniu, czy w danym przypadku wystąpiły okoliczności, które można zakwalifikować jako szczególne, a przez to uzasadniające odstępstwo od reguły z art. 363 § 2 k.c. Za szczególne okoliczności w rozumieniu art. 363 § 2 k.c. uznano m.in. samonaprawienie szkody przez poszkodowanego. Jeżeli w dacie ustalenia odszkodowania szkoda została już (przynajmniej częściowo) naprawiona, to ceny z chwili naprawienia szkody powinny stanowić podstawę dla ustalenia wysokości odszkodowania w odniesieniu do takiej części szkody, która została wówczas naprawiona. Sytuacja taka zachodzi nie tylko w razie samonaprawienia szkody przez poszkodowanego, ale w wypadku każdego naprawienia szkody zaistniałego przed datą ustalenia odszkodowania w rozumieniu art. 363 § 2 k.c. Odstępstwo od zasady nie jest tu bowiem podyktowane tożsamością podmiotu, który doprowadził do wcześniejszego naprawienia szkody, ale samym faktem naprawienia szkody przed datą ustalenia odszkodowania. Sytuacja taka zajdzie zatem również w wypadku, kiedy przed datą ustalenia odszkodowania szkodę naprawi jej sprawca czy inny podmiot odpowiedzialny (np. ubezpieczyciel) [M. Z., Istota „szczególnych okoliczności” w rozumieniu art. 363 § 2 KC , (...) 2018, Nr 1, str. 55].

V.  Szkoda z 17/03/2020 została naprawiona przez poszkodowanego. Zalane mieszkanie wyremontowano. Dowodzą tego pliki ze zdjęciami wnętrza lokalu zapisane na płycie CD. Twierdzenie powoda, że wypłacone przez pozwanego odszkodowanie uniemożliwiło przywrócenia uszkodzonego mienia do stanu sprzed szkody są niczym niepoparte [k. 4]. Pozostają w sprzeczności z poczynionymi ustaleniami faktycznymi.

VI.  Ponadto, nawet gdyby ta szkoda jeszcze nie została naprawiona, to przecież powód nie wykonywałby w żadnym zakresie czynności naprawczych, z pieniędzy pozyskanych z tego postępowania. Ten dodatkowy argument przemawia za przyjęciem jednolitego stanowiska, że profesjonalny podmiot skupujący roszczenia odszkodowawcze nie powinien domagać się ustalenia wysokości szkody z daty bliższej wyrokowaniu. Takie postawienie sprawy spowoduje dodatkowo, że profesjonalny podmiot skupujący roszczenia odszkodowawcze nie będzie zwlekać z dochodzeniem kupionego roszczenia, aby doprowadzić do zwiększenia jego wartości poprzez chociażby wzrost cen spowodowany procesami inflacyjnymi.

VII.  W takiej sytuacji należne powodowi odszkodowanie należało ustalić według cen z daty bliższej wystąpienia szkody [k. 164]. Zarzut powoda o konieczności ustalenia wysokości kosztów naprawczych prac w mieszkaniu według poziomu cen aktualnych po 14/09/2023 jest niezasadny. Z tego względu nie było potrzeby dopuszczania dowodu z uzupełniającej opinii biegłego celem dokonania takich ustaleń [k. 253].

VIII.  Biegły R. Z. sporządził opinię, odpowiadając na postawioną tezę dowodową. Koszt remontu uszkodzonego mieszkania według cen z marca 2020 r. wynosił 12.187,12 PLN [k. 179]. Pozwany wypłacił poszkodowanemu 8.075,67 PLN odszkodowania. Spełnione odszkodowanie odbiegało od jego należnej wysokości. W związku z czym powodowi należy się jeszcze brakujące odszkodowanie. Do dopłaty pozostaje 4.111,45 PLN [ pkt 1a wyroku]. Dodatkowo również zasądzono od pozwanego na rzecz powoda skapitalizowane ustawowe odsetki za opóźnienie naliczone od tej kwoty za okres wskazany w pozwie, w wysokości 375,46 PLN [ pkt 1b wyroku].

IX.  Jednocześnie od kwot 4.111,45 PLN i 375,46 PLN zasądzono ustawowe odsetki za opóźnienie od wniesienia pozwu, tj. 03/02/2022 [k. 36]. Pozwany nie zakwestionował ani daty wymagalności roszczenia, ani początkowej daty naliczania żądanych odsetek.

X.  Pozwany zarzucił, że koszt prywatnego kosztorysu powoda nie stanowi normalnego następstwa szkody z 17/03/2020 [k. 45-48].

XI.  Nabywcy – w drodze przelewu – wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania [uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 29/05/2019 III CZP 68/18]. Poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii [ekspertyzy] rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania [uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 02/09/2019 III CZP 99/18].

XII.  Powód jest przedsiębiorcą zajmującym się działalnością usługową. Dnia 08/12/2021 nabył od poszkodowanego wierzytelność wynikającą z umowy ubezpieczenia mieszkania, która przysługiwała mu z racji szkody z 17/03/2020. Następnie dopiero w dniu 01/02/2022 powód zlecił zewnętrznemu podmiotowi opracowanie prywatnego kosztorysu usunięcia skutków szkody. Za wykonaną usługę tego samego dnia wystawiono powodowi fakturę VAT na kwotę 492 PLN brutto. W takim układzie faktycznym Sąd nie może przyjąć, że sporządzenie tej opinii było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Powód już 08/12/2021, kupując roszczenie, zdecydował o tym że będzie egzekwował powyższe roszczenie.

XIII.  Ponadto, od powoda jako podmiotu prowadzącego profesjonalną działalność gospodarczą, należy oczekiwać – w ramach posiadanych kompetencji, wiedzy i doświadczenia – samodzielnego określenia przynajmniej przybliżonej wysokości dochodzonego roszczenia, którego ostateczna weryfikacja i tak musiała zostać dokonana w oparciu o opinię biegłego sądowego. Wydatek na opracowanie prywatnego kosztorysu, nawet jeśli pozostaje w związku ze szkodą z 17/03/2020, to powód jako przedsiębiorca może i powinien kalkulować w ramach ryzyka prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Tak jak czynią pozywane firmy ubezpieczeniowe. Powód nawet bez takiej opinii mógł dokonać przybliżonej wyceny rzeczywistych kosztów remontu mieszkania. Jeśli powód zdecydował się na zlecenie prywatnej kalkulacji to nie może teraz przerzucać na pozwanego zrekompensowania poniesionych jej kosztów. Tym bardziej, że sporządzenie prywatnej opinii nie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Tym samym wydatek na sporządzenie prywatnej opinii należy uznać za koszt prowadzenia działalności powoda [zob. wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim – II Wydział Cywilny Odwoławczy z 20/10/2022 II Ca 730/22]. Dlatego w tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu [ pkt 2 wyroku].

XIV.  O kosztach procesu w pkt. 3 wyroku orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Koszty procesu łącznie wyniosły 7.093,46 PLN. Z czego koszty powoda stanowiły: opłata od pozwu – 400 PLN [k. 34], koszty pełnomocnika – 1800 PLN [§ 2 pkt 4 w zw. z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22/10/2015 w sprawie opłat za czynności adwokackie], skarbowa opłata od pełnomocnictw – 34 PLN [k. 106, 35] oraz zaliczki na wynagrodzenie biegłego – 3042,46 PLN [k. 98, 224]. Na koszty pozwanego złożyły się koszty pełnomocnika – 1800 PLN [§ 2 pkt 4 w zw. z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22/10/2015 w sprawie opłat za czynności radców prawnych] i 17 PLN skarbowej opłaty od pełnomocnictwa [k. 228]. Pozwany przegrał sprawę z powodem w stosunku 72,35%. I w takim stosunku zobowiązany jest zwrócić powodowi część kosztów procesu, tj. 3.290,29 PLN [7.093,46 * 72% = 5.107,29 PLN – 1.817 PLN = 3.290,29 PLN.

ZARZĄDZENIE

(...).