Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 180/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: sekr. sąd. Anna Pikulska-Płachta

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Elblągu Sławomira Karmowskiego

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2024 r. w Elblągu sprawy

M. J. (1) s. P. i E. ur. (...) w O.

oskarżonego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostródzie

z dnia 19 marca 2024 r. sygn. akt II K 712/23

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Ostródzie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 180/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie z 19 marca 2024r. w spr. II K 712/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

M. J. (1)

karalność oskarżonego

Czyn zarzucany z art. 278§1kk w zw. z art. 12§2kk

Informacja z KRK

k.142-145

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten zasługuje na wiarygodność.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Obrazy prawa materialnego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Prokurator zaskarżył wyrok zarzucając obrazę art. 278§1 kk w zw. z art. 12§2 kk poprzez niewłaściwą subsumpcję prawidłowych ustaleń faktycznych pod te przepisy prawa karnego materialnego, gdy wskazał, że należało odwołać się do reguł z art. 10a kw, gdy dwa z trzech czynów zabronionych składających się na zarzucane przestępstwo popełnione w warunkach art. 12§2 kk zostały objęte wyrokiem nakazowym.

Odnosząc się do takiego zarzutu należy wskazać, że w omawianej sprawie prokurator wniósł akt oskarżenia, w którym zarzucił M. J. popełnienie przestępstwa z art. 278§1 kk w zw. z art. 12§2 kk dot. strat o łącznej wartości 1.130,74 zł. Należy zaś przypomnieć, że art. 12 § 2 kk odnosi się do przypadków takich zachowań podejmowanych przez tego samego sprawcę, które oddzielnie stanowią wykroczenia, ale łącznie, przeradzają się w jedno przestępstwo przeciwko mieniu, gdy suma wartości mienia będącego przedmiotem zamachu poszczególnych wykroczeń, co ma miejsce w rozpoznawanej sprawie, przekracza próg właściwy dla przestępstwa. Przy czym nawet jeżeli doszło do prawomocnego ukarania sprawcy za dwa z trzech czynów wchodzących w skład zarzucanego przestępstwa, jak to miało miejsce w rozpoznawanej sprawie, to nie zachodzi powód do niemożności przypisania mu zarzucanego przestępstwa. W wyroku SN z 13.06.2024r. w spr. IV KK 181/24 wskazano bowiem wyraźnie, że takie postąpienie stanowiłoby rażące naruszenia prawa, w postaci obrazy art. 10a § 1 in fine kw. Należy przypomnieć, że przepis art. 10a§1 kw stanowi, że „Jeżeli czyn będący wykroczeniem, za które wymierzono karę lub środek karny, stanowi, wspólnie z innym czynem lub czynami, ze względu na łączną wartość mienia przestępstwo, za które wymierzono karę lub środek karny tego samego rodzaju, wykonuje się surowszą karę lub środek karny. Przepisy art. 10 § 1 zdanie drugie oraz § 2-4 stosuje się odpowiednio.” W przepisie tym stworzono więc możliwość procedowania dwa razy o ten sam czyn zabroniony, raz jako o wykroczenie i ponownie – jako element czynu ciągłego w rozumieniu 12§2 kk, który to czyn ciągły zawierałby co najmniej jeszcze jeden „nowy” tj. nieosądzony dotychczas czyn. W ocenie sądu odwoławczego jedynie w wypadku, w którym orzekanie o czynie złożonym z wykroczeń, które byłyby potraktowane jako przestępstwo i objęte w akcie oskarżenia konstrukcją z art. 12§2 kk, następowałoby po rozstrzygnięciu o wszystkich wykroczeniach stanowiących jego składowe, to tylko wówczas orzekaniu temu sprzeciwiłby się zasada ne bis in idem.

Tymczasem sąd I instancji nie zastosował na potrzeby rozpoznania niniejszej sprawy ani nie analizował przepisu art. 12§2 kk w powiązaniu z treścią art. 10a§1 kw., a jedynie wskazał w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż wcześniejsze, prawomocne ukaranie oskarżonego prawomocnym wyrokiem za dwa składowe czyny (dot. czynów z 25.09.2023r. i 4.10.2023r. objętych prawomocnym wyrokiem z 27.11.2023r. w spr. (...) SR w O.), które następnie zostały – obok trzeciego nieosądzonego dotychczas czynu z 19.07.2023r.- objęte aktem oskarżenia w tej sprawie , stoi w sprzeczności z zakazem ne bis in idem, gdy powołał się na wyrok SN z 30.08.2023r. w spr. II KK 480/22. Przy czym w wyroku w spr. II KK 480/22 SN sygnalizując taki pogląd, uchylił wyrok sądu okręgowego do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym , z tego powodu, że w pisemnych motywach zaskarżonego kasacją orzeczenia brak było wyczerpującej analizy wzajemnej relacji przepisów art. 12 § 2 k.k. i 10a § 1 k.w. Natomiast w wyroku SN z 13.06.2024r. w spr. IV KK 181/24 zajęto już jasne stanowisko co do relacji ww przepisów i możliwości ponownego procedowania co do czynów już osądzonych jako wykroczenia z tymi dotychczas nieosądzonymi, gdy można je zbiorczo traktować jako jedno przestępstwo w zw. z art. 12§2 kk, gdy przepis art. 10a§1 kw pozwala na wykonanie tylko jednej kary - kary surowszej. Dlatego należało uwzględnić zarzut z apelacji i argumenty z uzasadnienia środka odwoławczego jako trafne.

Skoro zaś sąd I instancji orzekł jedynie w zakresie jednego wykroczenia i pominął możliwość przypisania oskarżonemu czynów z 25.09.2023r. i 4.10.2023r. , to sąd odwoławczy dostrzegając potrzebę przypisania oskarżonemu wszystkich trzech zarzucanych czynów w myśl art. 12§2 kk i art. 10a §1 kw, nie mógł tego uczynić z uwagi na zakaz z art. 454 §1kpk, gdyż skoro sąd I instancji uważał że poprzednie czyny zostały prawomocnie osadzone to powołał się na okoliczność wskazującą na przesłankę do umorzenia postępowania w tym zakresie.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy zasługiwały na uwzględnienie.

Należało bowiem uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, gdyż sąd odwoławczy nie mógł dokonać korekty zaskarżonego wyroku z powodu wskazanego w art. 454§1 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy zasługiwały na uwzględnienie.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Z zaprezentowanych wyżej powodów konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Ostródzie do ponownego rozpoznania, gdy procedując ponownie sąd ten rozważy argumenty zawarte w uzasadnieniu co do treści i interpretacji art. 12§2 kk i art. 10a §1 kw.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS