Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 244/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie z dnia 30 litopada 2022 r. sygn. akt III K 809/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut obrazy prawa materialnego art.212§1 i 2 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odniesienie się do tego zarzutu jest niezwykle trudne, z tego bowiem powodu, iż jak się zdaje oba podmioty, a więc zarówno sąd jak i autor apelacji nie rozumieją instytucji prawa materialnego zawartej w art.1§2 kk. Tak więc zauważyć trzeba, iż sąd orzekający jak wynika z treści części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku uznał , iż oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycję art.212§1 i 2 kk. i następnie ocenił społeczną szkodliwość tego bezprawnego jego zdaniem zachowania. Tak wynika z logiki jak wskazano wyżej treści dyspozytywnej wyroku. Nie można bowiem oceniać społecznej szkodliwości czegoś, czego osoba oskarżona nie dopuściła się, w takim bowiem wypadku jedynym prawidłowym rozstrzygnięciem jest wyrok uniewinniający. Reasumując wpierw musi nastąpić ustalenie , iż doszło do czynu, następnie , iż jest on bezprawny , a więc wypełniający dyspozycję jakiegoś przepisu ustawy karnej, a następnie dopiero przy takich ustaleniach sąd ocenia społeczną szkodliwość takiego zachowania. Oczywiście zauważyć należy, iż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ( k-339) znajduje się passus z którego można wnioskować, iż sąd rejonowy faktycznie uznał , iż oskarżony nie wypełnił dyspozycji art.212§1 i 2 kk. bowiem czyn jego cechował się znikomą społeczną szkodliwością. Jeżeli nie jest to wyłącznie passus słowny, a faktycznie sąd uznał że sprawca nie wypełnia znamion zarzucanego czynu bowiem czyn cechuje się znikoma społeczną szkodliwością to ponownie przypomnieć trzeba jak wyżej. Może jednak być tak iż sąd miał na myśli jak zresztą wskazał w uzasadnieniu, iż sprawca nie ponosi odpowiedzialności karnej z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu. Jeżeli jednak co do powyższych kwestii istnieją wątpliwości to rozstrzygająca jest treść części dyspozytywnej wyroku. Zatem nie jest słusznym teza i zarzut apelacji odnośnie obrazy prawa materialnego.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

zarzut rażącego naruszenia przepisów postępowania tj. art.366 kpk. w zw. z art.2§2 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest zasadny. Zasadnicze wątpliwości rodzi jego konstrukcja w której autor stawia pytania wobec sądu orzekającego, na które znależć może odpowiedż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Odnośnie zaś kwalifikacji prawnej i ewentualności uznania przez sąd czy oskarżony wypełnił swym zachowaniem dyspozycję art.212§1 i 2 kk. sąd odwoławczy zajął stanowisko. W istocie wskazany wyżej zarzut mieści się w zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych , bowiem dotyczy oceny materiału dowodowego, nie zaś faktu pominięcia lub nie przeprowadzenia jakiegoś konkretnego dowodu, zresztą skarżący żadnego takiego dowodu nie wskazuje.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.3.

Zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art.4 ,7 i 410 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie zauważyć trzeba, iż zarzut obarczony jest jak wnioskować trzeba z kierunku apelacji i strony reprezentowanej przez autora apelacji obarczony lapsusem językowym, albowiem jak się zdaje skarżącemu nie chodziło o to, iż sąd zinterpretował i ocenił materiał dowodowy i rozstrzygał wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, lecz odwrotnie. Dodatkowo zwrócić trzeba uwagę , iż kwestie ewentualnych rozstrzygania przez sąd ewentualnych wątpliwości reguluje inny jak wskazane w zarzucie przepis a mianowicie art.5§2 kpk. Niejasności co do przedmiotowego zarzutu nie rozstrzyga szczegółowa jego argumentacja tj pkt.1 i 2 , albowiem jeden z nich dotyczy omawianej już wyżej kwestii wypełnienia przez oskarżonego dyspozycji art.212§1 i 2 kk. drugi zaś nie dotyczy jakichkolwiek wątpliwości , to bowiem iż oskarżyciel nie kierował prywatnych aktów oskarżenia wobec innych osób wypowiadających podobne jak oskarżony treści wynika choćby z akt przedmiotowej sprawy.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.4.

zarzuty z pkt.IV, V I VI

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnośnie tych zarzutów w części 5.2.1 uzasadnienia

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

brak tego rodzaju okoliczności

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnił oskarżonego P. K. od popełnienia zarzucanego mu czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Na wstępie przypomnieć trzeba, iż jak wskazano w pkt.3.1 w ocenie przedmiotowej sprawy zachodzi zasadnicza trudność w interpretacji przedmiotowego wyroku polegająca na tym , iż z jednej strony sąd w części dyspozytywnej uznaje , iż oskarżony swym zachowaniem wypełnił dyspozycję karną zarzucanego mu czynu , z drugiej strony w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd wskazuje szereg argumentów w tym bogate orzecznictwo zarówno Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jak i Sądu Najwyższego prowadzące w istocie do wniosku , iż nie wypełnił on owej dyspozycji art.212§1 i 2 kk. Jak wskazano jednak wyżej sąd odwoławczy interpretuje zaskarżone orzeczenie w razie wątpliwości poprzez jego część dyspozytywną.

Nie jest celowym w ocenie Sądu Okręgowego przytaczanie w całości jak wskazano wyżej bogatego orzecznictwa cytowanego przez sąd orzekający odnośnie przestępstwa zniesławienia, orzecznictwo to bowiem i zawarte tam tezy sąd odwoławczy podziela. Tym bardziej , iż zdaniem sądu odwoławczego w przedmiotowej sprawie sąd pomimo cytowania szeregu poglądów zawartych w orzecznictwie jak też doktrynie w istocie wyciągnął z nich wybiórcze wnioski, a nadto mimo wszystko nie wziął pod uwagę całości okoliczności sprawy w tym zwłaszcza całości wypowiedzi oskarżonego cytowanej w portalu "w Polityce pl. "Już bowiem dokonując lektury artykułu z tego portalu mającego stać się podstawą do skierowania przeciw oskarżonemu prywatnego aktu oskarżenia a załączonego do niego ( k27-28) ewidentnym jest , iż zawarta w zarzucie aktu oskarżenia wypowiedż oskarżonego jest wyrwanym z szerszej wypowiedzi fragmentem, co więcej w istotnym stopniu wypaczającym sens owej wypowiedzi. Wypowiedż ta jeśli analizować jej całość a nie fragment nosi cechy choćby krytyki wobec własnego środowiska w używaniu obrażliwych słów, wypowiedż ta zawiera stwierdzenie iż słowa protestujących mogą powodować poczucie zagrożenia u pracowników, (...), wypowiedż ta jest skierowana na ocenę pracy jednego z prezenterów (...), wreszcie wypowiedż ta wreszcie wskazuje na ocenę braku winy (...) za śmierć Prezydenta P. A.. Tak więc oskarżyciel prywatny z obszernej wypowiedzi oskarżonego wybrał jej fragment w dodatku wypaczający jej sens i kontekst, a pomijając pojednawcze i pozytywne fragmenty. Ta dowolność ma jeszcze o tyle paradoksalny charakter , iż oskarżyciel prywatny reprezentowany przez podmiot fachowy konstruując zarzut aktu oskarżenia szatkuje niejako i tak jak wspomniano wyżej wyrwany z kontekstu fragment wypowiedzi upatrując pomówienia (...) wyłącznie w twierdzeniu , iż"...(...) prowadzi przestępczą i zbrodniczą działalność jak również jej działalność przyczyniła się do śmierci Prezydenta G. P. A." natomiast dalszy fragment wypowiedzi oskarżonego odnośnie stalinowskiej i nazistowskiej propagandy nie znalazł się w zarzucie aktu oskarżenia, tak jakby tego rodzaju stwierdzenia nie raziły oskarżyciela prywatnego. Na marginesie zauważyć trzeba w tym kontekście iż odwoływanie się autora apelacji w swej argumentacji do tych drugich słów jest bezprzedmiotowe właśnie dlatego , iż znalazły się z jego własnej woli poza zakresem zarzutu. Wskazany zamierzony lub nie zabieg autora aktu oskarżenia dowodzi jednak tego, iż w przedmiotowej sprawie nie chodziło o to by ochraniać (...) przed pomówieniem narażającym tą instytucję przed poniżeniem w opinii publicznej i utratą w ten sposób zaufania potrzebnego do pełnienia swej misji, lecz o to by " o coś" oskarżyć P. K.. Wydaje się bowiem , iż w polskich uwarunkowaniach historycznych bardziej obrażliwym i poniżajacym w oczach opinii publicznej jest zarzucenie działań o charakterze stalinowskim czy nazistowskim zwłaszcza jeśli chodzi o instytucję publiczną. W tym miejscu przejść trzeba do wskazywanej zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie istoty pojęcia poniżenia w opinii publicznej mającego prowadzić do utraty zaufania w tym wypadku potrzebnego do prowadzenia określonej działalności w ujęciu prawnokarnym. Sąd rejonowy ( k-366) analizował tą kwestię dość szczegółowo , co więcej sam uznał, iż w istocie wypowiedż oskarżonego biorąc pod uwagę o jaką i o jakim charakterze instytucję chodziło zwłaszcza porównując zasięg społeczny tej wypowiedzi oskarżonego z zasięgiem działalności (...) to w żaden sposób nie mogła ona spowodować utraty zaufania społeczeństwa potrzebnej do prowadzenia działalności. Wszak poza kontraktami reklamowymi które służą do finansowania tej działalności (...) jak i inne media publiczne finansowane są w dużym stopniu z abonamentu radiowo telewizyjnego obligatoryjnego dla każdego posiadającego odbiornik radiowo telewizyjny niezależnie od tego czy posiadacz w ogóle korzysta z produkcji mediów publicznych. Co więcej ogromne połacie kraju pozbawione są możliwości korzystania z innego nadawcy radiowo telewizyjnego jak właśnie publiczny. Tak więc oceniając realne okoliczności przedmiotowej wypowiedzi w tym kontekście nie była ona w stanie w jakikolwiek sposób narazić (...) na jakiekolwiek zakłócenia w jej działalności. Tym bardziej że jak wspomniano wyżej była ona wyrwanym z szerszego tekstu fragmentem, który to tekst czytany w całości miał inny wydżwięk , a wreszcie w istocie nie dotyczył samej (...) tylko jednego z jej pracowników. W tej sytuacji jeśli założyć że uczestnik opinii publicznej zapoznał by się z tym tekstem to w istocie mógł by odnieść inne wrażenie jak autor aktu oskarżenia i apelacji. Tym miejscu o czym również wspomina sąd orzekający dodać trzeba i uwypuklić fakt iż czyn jakiego miał by dopuścić się oskarżony musiał by w jego mniemaniu poprzez rozpowszechnienie chcieć poniżyć (...) i chcieć poprzez to spowodować utratę zaufania. Znowu powracając do całości tekstu zauważyć trzeba, iż ma on charakter krytyczny co do języka debaty społecznej i politycznej, a oskarżony także krytycznie odnosi się do języka używanego przez własne środowisko. W tej sytuacji w żaden sposób nie można przypisać oskarżonemu woluntatywnego zamiaru poniżenia czy to w sposób bezpośredni czy też wynikowy. Reasumując w ocenie sądu odwoławczego oskarżony w ogóle swoim zachowaniem nie wypełnił dyspozycji art.212§1 i 2 kk. Ocena sądu rejonowego jak się zdaje wynika z samego faktu wypowiedzenia określonych słów wobec oskarżyciela prywatnego, jak i jego subiektywnych odczuć , lecz nie jest to wystarczające dla przypisania wypełnienia ustawowych znamion art.212§1 i 2 kk. Jeżeli zaś chodzi o odczucia subiektywne oskarżyciela prywatnego, to przypomnieć trzeba, iż norma wskazanego wyżej przepisu służy ochronie godności człowieka przede wszystkim. Inne zaś miary wolności słowa w sensie krytyki przykładać należy jeśli wypowiedż krytyczna dotyczy osoby czy instytucji publicznej zaangażowanej w debatę publiczną a taką instytucją jest ze swej natury i misji (...). Jeśli zaś uczestniczy w debacie publicznej nawet jeśli tylko jest jej forum to tego rodzaju instytucja musi liczyć się z krytyką nawet jeśli zawiera ona wypowiedzi subiektywnie obrażliwe.

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację sąd odwoławczy doszedł do wniosku, iż zaskarżony wyrok należało zmienić i uniewinnić oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

o kosztach procesu orzeczono na podstawie art.632 kpk.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela prywatnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana