Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 275/23





WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2023 r.


Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Sędziowie: Natalia Burandt

Marek Nawrocki

Protokolant: sekr. sąd. Anna Pikulska-Płachta

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Elblągu Jarosława Hajduckiego

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2023 r. w Elblągu sprawy

J. W. (1) s. M. i J. ur. (...) w I.

oskarżonego o czyny z art. 177 § 2 kk i in.

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego i zażalenia pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Iławie

z dnia 13 marca 2023 r. sygn. akt II K 189/19


I. zmienia zaskarżony wyrok w pkt. XII w ten sposób, że podwyższa wynagrodzenie na rzecz kancelarii adw. T. R. za pomoc prawną udzieloną z urzędu oskarżycielce posiłkowej J. G. (1) do kwoty 1.848 zł brutto;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze;

IV. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii adw. T. R. 840 zł brutto za pomoc prawną udzieloną z urzędu oskarżycielce posiłkowej J. G. (1) przed sądem II instancji.



Marek Nawrocki Elżbieta Kosecka-Sobczak Natalia Burandt


UZASADNIENIE

sporządzone na wniosek obrońcy oskarżonego co do pkt. II wyroku sądu odwoławczego

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 275/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Iławie z dnia 13 marca 2023r. w spr. II K 189/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości, bez rozstrzygnięcia z pkt. XII

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.


J. W. (1)

Karalność oskarżonego

Czyn z art. 177§2 kk i in.

Informacja z KRK

k.1207-1208

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty






2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, dane dot. karalności w niej zawarte nie były kwestionowane przez strony i są zgodne z treścią odpisu wyroku (...) SR w I. zawartego w aktach sprawy, stąd dane w informacji potwierdzające karalność oskarżonego należy uznać za wiarygodne.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu




STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Obrazy przepisu postępowania tj. art. 404§2 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy art. 404§2 kpk poprzez prowadzenie postępowania w dalszym ciągu, gdy odroczenie trwało od 09.06.2021r. do 30.01.2023r., co miałoby mieć wpływ na treść orzeczenia, należało ocenić jako niezasadny. Skarżący powołał się bowiem na długi okres odroczenia oraz to że długa przerwa w rozprawach zatarła możliwość wnikliwej oceny dowodów i koncentracji dowodów. Odnosząc się do takich argumentów obrony należy przypomnieć, że naruszenie przepisu art. 404 § 2 kpk, poprzez zaniechanie prowadzenia rozprawy od początku po odroczeniu, nie stanowi przyczyny uchylenia wyroku bez wykazania przez stronę, że uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na treść wyroku, i to wpływ niekorzystny dla strony podnoszącej zarzut takiego uchybienia (patrz: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2023 r. w spr. IV KK 97/23,LEX nr 3593121). Tymczasem w realiach niniejszej sprawy skarżący w apelacji nie wykazał, jaki wpływ na treść wyroku wywarło kontynuowanie przez Sąd postępowania po odroczeniu rozprawy. W sprawie odebrano zeznania od osób przesłuchanych przed kwestionowanym czasem odroczenia, przesłuchano też oskarżonego, a także pozyskano ustne opinie biegłych, przy czym najbardziej istotny dla zapadłego wyroku okazał się dowód z kompleksowej opinii biegłych z (...) oraz z (...), a to właśnie z powodu potrzeby uzyskania takiej kolejnej kompleksowej opinii w sprawie, gdy obrońca kwestionował dotychczasowe opinie, odroczono rozprawę na okres wskazany w zarzucie, przy czym dość długi okres odroczenia nie był zawiniony przez sąd tylko wynikał z opóźnienia sporządzenia opinii przez biegłych z K., gdy sąd monitował o zwrot akt ze sporządzoną opinią. Przy czym z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika by poprzez okres odroczenia doszło do naruszenia koncentracji materiału dowodowego uniemożliwiającego sądowi I instancji jego prawidłową analizę i wydanie orzeczenia kończącego postępowanie. Co prawda skarżący kwestionuje zasadność wyroku w zakresie pewnych rozstrzygnięć czy ich fragmentów, ale nie można się zgodzić autorem apelacji, że sąd pierwszej instancji nieprawidłowo wydał wyrok, co czyni z tego powodu ten zarzut niezasadnym. Nadto skarżący podniósł też – na potrzeby ww zarzutu- brak zwrócenie się przed sąd do stron o wyrażenie zgody na dalszego prowadzenia postępowania pomimo dużej przerwy pomiędzy rozprawami, ale należy zauważyć, że przepis art. 404 §2 kpk nie zawiera warunku wyrażenia przez strony zgody na prowadzenie rozprawy odroczonej w dalszym ciągu, co też wskazuje na niezasadność takiego argumentu przytoczonego celem wykazania obrazy art. 404 §2 kpk, który to argument odnosi się do kwestii nieobjętej treścią omawianego przepisu.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut obrazy art. 404§2 kpk okazał się niezasadny.

Nie było też podstaw z art. 437§2 kpk zdanie drugie do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż nie zachodzą podstawy z art. 439§1kpk, 454 kpk ani nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Lp.

Zarzut

2.

Błędu w ustaleniach faktycznych, które miały wpływ na treść orzeczenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca sformułował zarzut błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na jego treść polegające na błędnym ustaleniu, że oskarżony:

a)- świadomie zażył amfetaminę i inne środki odurzające przed wypadkiem,

b) - nie sprawdzał stanu hamulców przed jazdą, miał możliwość sprawdzenia prawidłowości działania hamulców, był świadomy stanu technicznego pojazdu, który prowadził ,a także błędne przyjęcie, że wszystkie opinie są zbieżne, nie doszło do zerwania układów pneumatycznych i że nie mogło dojść do wypadku w związku z awarią w czasie jazdy pojazdu.

Ad a) Obrońca powołał się -stawiając taki zarzut - na wyjaśnienia oskarżonego, że nie był on świadomy, iż jest pod wpływem narkotyków, a jeżdżąc feralnego dnia samochodem czuł się dobrze i jego zachowanie nawet po wypadku nie wskazywało na wpływ na jego organizm narkotyków, a z protokołu pobrania krwi nie wynika by jego zachowanie czy wygląd wskazywało na obecność narkotyków w organizmie. Przy czym analiza innych dowodów zgromadzonych w sprawie i wynikających z nich okoliczności- poza tymi przywołanymi przez skarżącego- nie pozwala na przyjęcie, że sąd I instancji dopuścił się błędnych ustaleń faktycznych.

Odnosząc się do sformułowania z zarzutu i argumentacji z apelacji obrońcy, to należy zauważyć, że nie zaraz, nie bezpośrednio po wypadku, tylko o godz. 13:35 pobrano do badań krew od oskarżonego (który to wówczas po prawie trzech godzinach od wypadku- co wynika z zapisów z protokołu pobrania krwi zachowywał się spokojnie, chód był pewny, wygląd nie budził zastrzeżeń). Co jednak istotne, to zdecydowano się na pobranie krwi od oskarżonego i badanie jej celem ustalenia czy nie był pod wpływem środków psychoaktywnych, gdyż jak wynika z zeznań policjanta T. P. oskarżony był po wypadku wyjątkowo spokojny, wręcz wyluzowany, nie okazywał w sposób szczególny emocji, co było wręcz nienaturalne (co potwierdził też w zeznaniach policjant M. B.), z jego zachowania wynikało, że może być pod wpływem środków psychoaktywnych (co też sugerowała osoba obecna na miejscu zdarzenia), dlatego decyzja dyżurnego była taka, by mimo tego, że badanie analizatorem wydechu wykazało trzeźwość kierowcy, to pobrać mu krew do badań. Natomiast kwestia podnoszona przez obronę iż oskarżony miał brać udział w odholowaniu pojazdu z miejsca zdarzenia, nie ma znaczenia dla oceny tego czy w czasie wypadku znajdował się pod wpływem środka odurzającego czy nie, przy czym policjanci T. P., T. K. i M. B. w zeznaniach z postępowania przygotowawczego spójnie zaprzeczyli by oskarżony miał odholować pojazd na parking policyjny, by pozwolono, zlecono (co zeznał też policjant K. R.) mu przestawiać jakikolwiek pojazd. Przy czym nawet gdyby oskarżony uczestniczył w jakimś stopniu w takiej czynności, to nie ma to znaczenia dla wyniku rodzaju i ilości narkotyków ujawnionych w jego krwi, bo zasadnicze znaczenie dla ustaleń w tym zakresie miał wynik badań i opinia biegłego. Biegły z zakresu toksykologii zauważył zaś w opinii , że objawami działania amfetaminy, ale w pierwszej fazie jej działania w organizmie człowieka są pobudzenie i ekscytacja, gdy w późniejszej fazie pojawiają się takie objawy jak np. obojętność, co wpisuje się w opisane przez policjantów nietypowo spokojne, pozbawione emocji zachowanie oskarżonego zaraz po wypadku, gdy również policjant T. P. ocenił że oskarżony na miejscu zdarzenia był nienaturalnie spokojny, nie przeżywał, a osoby pod wpływem narkotyków mogą być otępiałe. W wyniku zaś przeprowadzonych badań krwi ustalono, że oskarżony miał we krwi amfetaminę w stężeniu 166,1 ng/ml oraz dwa inne środki odurzające wskazane w opisie czynu przypisanego.

Oceniając zaś wyjaśnienia oskarżonego na które powołał się obrońca, to należy podkreślić, że J. W. nie wypowiedział się by został przymuszony do przyjęcia narkotyków, podał, że „coś zapalił” na imprezie w dniu 01.05.2018r., że może ktoś mu coś jeszcze podał, przy czym zaznaczył, że następnego dnia czuł się normalnie. W ocenie sądu taka relacja nie przystaje do wyniku badania krwi oskarżonego, bo po to by wynik, stężenie środków odurzających we krwi po 3 godzinach od wypadku było tak wysokie, to jednak musiał przyjąć duże ich ilości, szczególnie amfetaminy, a gdyby miał je przyjąć w dniu 01.05.2018r. to nie mógłby czuć się już następnego dnia tj. 02.05.2018r. „normalnie”, a po 3 dniach od 01.05.2018r. znajdować się pod działaniem tego środka w sposób wynikający z wyniku badania i opinii biegłego, skoro choćby policjant K. R. opisał stan oskarżonego tuż po wypadku określając, że był on zadumany, nieobecny, a biegły J. C. wskazał na otępienie reakcji jako stan końcowy obecności środka w organizmie. Ponadto oskarżony twierdził w wyjaśnieniach, że to był pierwszy w jego życiu kontakt z narkotykami, czemu przeczy treść zeznań H. S., K. R. (który słyszał od świadków że kojarzą iż kierowca ciężarówki miał kiedyś sytuację kierowania pojazdem pod wpływem środków psychotropowych) czy zapis z wywiadu kuratora (gdzie odnotowano, iż żona oskarżonego podała odnośnie osoby męża, iż „coś było ze środkami odurzającymi”). Stąd nieuprawniona jest teza z apelacji, że oskarżony nie był świadomy że w czasie czynu był pod wpływem narkotyków, gdy skarżący odwołuje się do wyjaśnień oskarżonego, które trudno uznać z ww wskazanych powodów za logiczne i wiarygodne. Ponadto oceniono też w opiniach biegłego J. C., że wystąpiła korelacja stopnia upośledzenia zdolności psychomototycznych w czasie zdarzenia (których objawem było nie dostosowanie prędkości przez kierującego do warunków drogowych) do stwierdzonego stężenia środków działających podobnie do alkoholu tj. amfetaminy i dwóch innych, gdy objawy działania wykrytych środków psychoaktywnych na organizm oraz objawy upośledzenia zdolności psychomotorycznych, upośledzenia koordynacji psychoruchowej były w stopniu porównywalnym do objawów alkoholu etylowego we krwi powyżej 0,5 promila. Ponadto należy zauważyć, że próg dla stanu „pod wpływem” to 50 ng/ml amfetaminy (biegły wskazał na to, że osoby w takim stanie znajdują się w grupie osób o wyższym ryzyku działań niepożądanych), zaś wartość stężenia we krwi oskarżonego ponad trzykrotnie ją przekraczała, a nadto wykryto we krwi J. W. jeszcze dwa inne środki . Stąd nie można było uwzględnić argumentu z uzasadnienia apelacji obrońcy, iż często się zdarza, że osoby nie będące pod wpływem narkotyków czy alkoholu również przekraczają dozwolona prędkość, który miał służyć wykazaniu, że wykryta we krwi oskarżonego ilość środków psychotropowych nie miała wpływu na taktykę jazdy i przekroczenie prędkości. Ilość ta nie była bowiem śladowa, tylko znaczna, biegły opisał w ustnej opinii mechanizm wpływu środków psychoaktywnych na układ nerwowy, a nadto na obiektywnie zwiększone ryzyko zajścia niepożądanego zdarzenia drogowego (kolerację stężenia i ryzyka), co pozwalało na logiczne powiązanie ilość narkotyku wykrytego badaniami u oskarżonego z ryzykownym sposobem prowadzenia pojazdu poprzez znaczne przekroczenie prędkości, co stanowi błąd w technice i taktyce jazdy.

Ad b) Odnosząc się do argumentacji obrony dot. tego zarzutu należy zaznaczyć, że pojazd z naczepą, która oskarżony poruszał się w dniu zdarzenia był kontrolowany w dniu 19.02.2018r. i wówczas stwierdzono w samochodzie S. słyszalne ubytki powietrza z układu pneumatycznego a w naczepie M. słyszalne ubytki powietrza z układu hamulcowego, po czym pojazd z naczepą przeszedł badania techniczne. Jednocześnie pracownik auto serwisu określił, że naczepa była strasznie zaniedbana, a także opisał, że można podregulować ręcznie hamulce przed badaniem diagnostycznym, co pozwala na pomyślne przejście badania, gdy po kilkunastokrotnym naciśnięciu hamulca podczas jazdy z powrotem wszystko się popsuje.

Do wypadku doszło w dniu 05.05.2018r. i wbrew stanowisku skarżącego, z opinii wszystkich biegłych powołanych przez organy wymiaru sprawiedliwości do opiniowania w tej sprawie wynikało, że układ hamulcowy naczepy był niesprawny przed zaistnieniem wypadku, że można to było zauważyć podczas codziennej obsługi, a niesprawności tego układu przyczyniły się do przebiegu hamowania, toru ruchu zespołu pojazdów, szczególnie naczepy i do wypadku. Biegły M. W. w opinii stwierdził, po wykonaniu pomiaru sił hamowania na stacji kontroli, całkowitą niesprawność układu hamulcowego naczepy, gdy uszkodzenia nie powstały w wyniku kolizji, a zdaniem biegłego wadliwość układu była możliwa do stwierdzenia podczas obsługi codziennej pojazdu, gdy niesprawność układu hamulcowego nastawała stopniowo w okresie czasu, a stan ten miał istotny wpływ na zaistnienie zdarzenia. Również biegły A. S. w całości podzielił wnioski z opinii M.W. co do oceny układu hamulcowego naczepy, także przyjął, że układ hamulcowy naczepy był niesprawny i istotnie wpływał na stabilność toru jazdy całego zestawu ciągnika siodłowego podczas intensywnego hamowania, co uzasadnił. Biegły ten powołał się m.in. na brak osłony szczęk hamulcowych koła prawego osi „3” co powodowało zabrudzenie elementów układu, co skutkowało ich „zapieczeniem” i stąd wystąpił brak reakcji szczęk hamulcowych na ruch dźwigni hamulca tego koła, gdy z pewnością do takiego „zapieczenia” nie dochodzi nagle, tuż przed wypadkiem, ale w dłuższym okresie czasu. W ocenie również tego biegłego to kierowca był zobligowany do codziennej obsługi, w tym badania skuteczności działania hamulców, co powodowało że winien zdawać sobie sprawę z niesprawności układu hamulcowego naczepy. Co więcej to biegły ten ocenił, że gdyby hamulce były sprawne, a kierowca nie byłby pod wpływem środków psychoaktywnych, to miałby możliwość uniknięcia wypadku. Również z kompleksowej opinii biegłych z (...) oraz z (...) wynikało, że kierujący poruszał się pojazdem z niesprawnym układem hamulcowym naczepy, gdy układ ten był niesprawny przez wypadkiem (co biegli uzasadnili), a niesprawności te kierowca mógł zauważyć podczas codziennej obsługi pojazdu. Co prawda do akt zostały złożone prywatne opinie autorstwa R. R., który inaczej widział te kwestie (przy czym opinie prywatne nie zostały sporządzona w oparciu o całokształt materiałów z akt, tylko o te przedstawione ich autorowi przez obrońcę) , przy czym do pierwszej z nich biegli M. W. i A. S. odnieśli się podczas ustnego opiniowania na rozprawie, gdzie podtrzymali dotychczas wydane opnie, a podczas rozprawy uzasadnili swoje stanowisko, że hamulce naczepy nie mogły się uszkodzić w sposób nagły, gdy wynikało to z „zapieczenia” całego układu, na co kierowca winien zareagować stwierdzając to podczas codziennej obsługi . Po złożeniu przez obrońcę oskarżonego zastrzeżeń do opinii ustnych biegłych M. W. i AS. i po przedłożeniu kolejnej opinii prywatnej autorstwa R.r., a także uwzględniając wniosek obrońcy o wywołanie kolejnej opinii, to uzyskano kompleksową opinię biegłych z (...) oraz z (...), którzy analizując cały materiał dowodowy doszli do wniosków zbieżnych w opiniach dotychczas opiniujących w sprawie biegłych M. W. i A. S.. Nadto biegły M. W. złożył, po wpływie do akt kompleksowej opinii biegłych z K. dodatkową opinię, w której odniósł się do zastrzeżeń obrońcy. Natomiast R. R. nie został dopuszczony przez sąd jako biegły i organ ten nie zlecał mu wydania opinii, a także nie zlecał biegłym z K., którzy mieli wydać kompleksową opinię, by odnieść się do prywatnych opinii autorstwa R. R., przy czym biegli z K. w kompleksowej opinii wypowiedzieli się co do układu hamulcowego naczepy (gdy niesprawność układu hamulcowego naczepy została ujęta w opisie czynu zarzucanego w a/o i przypisanego w pkt. I wyroku). Co też znamienne to obrońca oskarżonego sam cofnął na rozprawie w dniu 15.04.2021r. wniosek o przesłuchanie w charakterze świadka autora prywatnej opinii R. R., poprzestał na złożeniu do akt opinii prywatnej uzupełniającej. Dlatego jako niezasadne należało uznać zarzuty z apelacji sugerujące rozbieżności w opiniach biegłych dopuszczonych w tym charakterze w sprawie, co też powodowało że nie było potrzeby konfrontowania – przez sąd z urzędu- biegłych na rozprawie wobec braku przesłanki ku temu z art. 201 kpk. Tym bardziej, że obrońca bardzo ogólnie i skrótowo przytoczył w apelacji zastrzeżenia co do opinii biegłych dopuszczonych przez uprawnione organy, a głównie odwołał się do treści opinii eksperta uzyskanych poza procesem, na zlecenie osoby zainteresowanej, gdy ich autor nie analizował całego dostępnego materiału dowodowego.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut błędów w ustaleniach faktycznych okazał się niezasadny.

Nie było też podstaw z art. 437§2 kpk zdanie drugie do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż nie zachodzą podstawy z art. 439§1kpk, 454 kpk ani nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Lp.

Zarzut

3.

Obrazy prawa materialnego tj. art. 46§2 kk i art. 47§3 kk poprzez niewłaściwe zastosowanie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Autor apelacji podniósł zarzut obrazy art. 46§2 kk poprzez jego niewłaściwe zastosowanie wobec J.G., W.W. i P. S., gdy wniosek o orzeczenie nawiązki został złożony po zamknięciu przewodu sądowego, a więc z uchybieniem terminu z art. 49a kpk.

Jednak należy skarżącemu wskazać, że J. G. złożyła wniosek o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 20.000zł już w kwietniu 2019r. (k.648), gdy przewód sądowy zamknięto w dniu 13 marca 2023r., a na poparcie problemów, cierpień po wypadku przedłożono do akt jej dokumentację medyczną oraz zaświadczenia obrazujące korzystanie przez nią z terapii psychologicznej . Również P. S. i W.W. w toku rozprawy tj. w dniu 17.02.2021r złożyli wnioski o zadośćuczynienie. Tym samym ww osoby składając wnioski o orzeczenie środków kompensacyjnych nie uchybiły terminowi z art. 49a kpk. Ponadto przepis ten nie ma już tak dużego znaczenia dla możliwości orzeczenia czy to naprawienia szkody, czy zadośćuczynienia czy nawiązki z art. 46 kk, skoro obecnie z art. 46 kk wynika możliwość orzeczenia naprawienia szkody czy zadośćuczynienia i na wniosek (co wówczas czyni dany środek obligatoryjnym, gdy złożenie wniosku o naprawienie szkody czy o zadośćuczynienie powoduje jedynie, iż sąd musi wydać orzeczenie w trybie art. 46 § 1 bądź 2 kk) i z urzędu (co zezwala na fakultatywne orzeczenie środka) , a więc zapis z art. 46 kk pozwala sądowi działać w powyższym zakresie nawet tylko z urzędu w sytuacji, gdy uzna to za celowe i zgodne z dobrem wymiaru sprawiedliwości. Warunkiem orzeczenia nawiązki jest zaś stwierdzenie winy sprawcy i zaistnienie szkody, krzywdy wyrządzonej konkretnemu pokrzywdzonemu. Stąd nawet brak złożenia stosownego wniosku przez pokrzywdzonych czy prokuratora w terminie wynikającym z art. 49a kpk – co w niniejszej sprawie nie wystąpiło- nie miałby znaczenia dla prawidłowego rozstrzygnięcia omawianej kwestii, skoro sąd ma pełne prawo działać z urzędu, nawet bez wniosku pokrzywdzonego lub innych uprawnionych osób, gdy przecież w omawianej sprawie wnioski takie przed zamknięciem przewodu sądowego przez osoby pokrzywdzone zostały złożone. Stąd nie było podstaw do stwierdzenia zarzucanej obrazy art. 46§2 kk.

Obrońca podniósł też zarzut obrazy art. 47§3 kk przez jego niewłaściwe zastosowanie wobec B. Z. i M. S. gdy sąd wskazał motywy zastosowania tego przepisu nieznane ustawie, który uzasadnił krótko argumentem, że sąd mógłby na podstawie tego przepisu zasądzić na rzecz pokrzywdzonych nawiązki, gdyby osoby te wykazały, że ich sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu, zaś zdaniem obrońcy sąd I instancji okoliczności tych w ogóle nie badał. Tymczasem – co wynika z zapisów z protokołów rozprawy, to w zeznaniach B. Z. opisała bliskie relacje łączące ją ze zmarłym bratem, które wynikały nie tylko z więzi rodzinnych, żal po jego śmierci, pogorszenie samopoczucia spowodowanego śmiercią tak bliskiej jej osoby, silne przeżycie tego stanu, zażywanie leków na uspokojenie. Z powyższego więc oraz z doświadczenia życiowego wynika, że najbliżsi szczególnie mocno odczuli gwałtowną i niespodziewaną śmierć bardzo młodego członka ich rodziny tj. P. S. (2) w aspekcie psychicznym, przy związku przyczynowym pomiędzy zachowaniem oskarżonego umyślnie naruszającego zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym a skutkiem w postaci śmierci ww. Spowodowany nagłą śmiercią P. S. niewątpliwy dramatyzm doznań osób bliskich tj. sióstr zmarłego, poczucie osamotnienia i odczuwalnej pustki, cierpienia i wstrząs psychiczny, fakt że pozostali członkowie rodziny nie będą umieli się znaleźć w nowej rzeczywistości po gwałtownej, na którą nie byli przygotowani, śmierci młodej osoby najbliższej, gdy trzeba było sięgnąć po leki uspokajające, to wszystko uzasadniało kwoty przyznanych w oparciu o art. 47§3 kk nawiązek na rzecz B. Z. (2) i M. S. (2) tj. sióstr zmarłego, gdyż ich samopoczucie, stan psychiki, sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu. Bowiem w komentarzu Wróbel Włodzimierz (red.), Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć I. Komentarz do art. 1-52, wyd. V, Opublikowano: WK 2016, wskazano, iż „W orzecznictwie doznanie silnego wstrząsu psychicznego z powodu śmierci osoby najbliższej powodującego pogorszenie stanu zdrowia jest często interpretowane jako okoliczność uzasadniająca przyjęcie, że nastąpiło pogorszenie sytuacji życiowej.” Sąd I instancji wskazał zaś w pisemnym uzasadnieniu, że oskarżony doprowadził do śmierci młodego człowieka, który miał przed sobą całe życie, doprowadzając do cierpienia wielu jego krewnych, a siostry były blisko związane ze zmarłym, który przez wiele lat towarzyszyłby im w codziennym życiu, gdyby nie występek oskarżonego, co mieści się w pojęciu pogorszenia sytuacji życiowej sióstr zmarłego. Stąd nie było podstaw do stwierdzenia zarzucanej obrazy art. 47§3 kk.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

O zmianę wyroku poprzez uchylenie orzeczenia w pkt. VIII i IX.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut obrazy art. 46 §2 kk i art. 47§3 kk okazał się niezasadny.

Nie było też podstaw z art. 437§2 kpk zdanie drugie do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż nie zachodzą podstawy z art. 439§1kpk, 454 kpk ani nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Lp.

Zarzut

4.

Rażąco surowych kar jednostkowych i kary łącznej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca, na podstawie art. 438 pkt. 4 kpk, zarzucił też rażącą niewspółmierność, surowość kar jednostkowych i łącznej, co ma związek z błędną oceną osoby oskarżonego oraz jego sytuacji osobistej, materialnej i rodzinnej. W uzasadnieniu apelacji obrońca powołał się m.in. na pracę zawodową oskarżonego, dobrą opinię, posiadanie na utrzymaniu 4 nieletnich dzieci, a także wskazał, że oskarżony przyznał się do głównego zarzutu i okazał skruchę, przeprosił ojca pokrzywdzonego, zainicjował postępowanie mediacyjne, przed wypadkiem nie był karany sądownie.

Analizując ww okoliczności to należy zauważyć, że skarżący powołując się na przyznanie oskarżonego, to nie chce dostrzec tego, że J. W. przyznał się tylko częściowo do zarzucanych mu czynów tj. do przekroczenia prędkości, zaś podnosił, nie że miał świadomość koktajlu z narkotyków we krwi i złego stanu układu hamulcowego naczepy. Stąd faktyczna treść wyjaśnień oskarżonego nie mogła być interpretowana jako okoliczność przyznania się do winy, co stanowić miało pominiętą przez sad I instancji okoliczność łagodzącą mającą wpływ na wymiar kar.

Nadto nie tylko okoliczności wykonywanie pracy zawodowej, posiadanie dzieci na utrzymaniu, zainicjowania postępowania mediacyjnego, należało uwzględnić przy kształtowaniu odpłaty karnej. Obrońca pomija bowiem to, że sąd I instancji, wziął przede wszystkim pod uwagę wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu z art. 177§2 kk wynikający z tragicznych skutków wypadku tj. śmierci jednego z pasażerów V. (...), jak i średnich uszczerbków na zdrowiu kolejnych trzech osób, będących skutkiem rażącego naruszenie przez J. W. aż trzech zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym wskazanych w opisie czynu przypisanego w pkt. I (gdy faktycznie przyznał się on tylko do przekroczenia dozwolonej prędkości), pomimo statusu kierowcy zawodowego, który winien zachować wyższy standard staranności. Oskarżony bowiem – co wykazano materiałami dowodowymi zebranymi w sprawie-znajdował się pod znacznym wpływem amfetaminy i innych środków (mających wpływ na jego organizm), poruszał się dużym, ciężkim zespołem pojazdów, gdy układ hamulcowy naczepy był niesprawny, jadąc z prędkością 90 km/h w terenie zabudowanym. Stąd uprawniona była ocena zachowania oskarżonego jako skrajnie karygodnego. A w świetle tego podnoszona przez obrońcę sytuacja osobista i rodzinna oskarżonego nie mogła wpłynąć na orzeczenie kar łagodniejszych, bo rozstrzygniecie takie stałoby w sprzeczności z celami kar tj. wychowawczymi i prewencyjnymi. Obniżenie kar byłoby przejawem nieuzasadnionej pobłażliwości dla sprawcy, który dopuścił się przestępstw o wysokiej społecznej szkodliwości, ponadto swoim postępowaniem wykazał rażące lekceważenie dla porządku prawnego i reguł bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Pomimo bowiem tego, iż oskarżony nie był karany przed przypisanymi mu czynami za przestępstwa (przy czym sąd I instancji uwzględnił przy wymiarze kar tą okoliczność), to słusznie jako okoliczność wpływającą na zaostrzenie kar przyjęto to, że popełnił on wcześniej wiele wykroczeń drogowych. Ponadto nie bez znaczenia dla kształtowania surowej odpłaty karnej było ustalenie, że po czynach zarzucanych w niniejszej sprawie, J. W. został skazany za jazdę pojazdem pod wpływem amfetaminy, gdy trwające postępowanie w niniejszej sprawie dot. naruszenia przez niego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w tym m.in. związanych z kierowaniem pojazdem pod wpływem środka odurzającego, nie powstrzymało oskarżonego przed tym by ponownie dopuścić się podobnego czynu z kategorii przestępstw p-ko bezpieczeństwu w komunikacji. Stąd zaszły powody aby wyrażona skruchę czy inicjatywę by przeprowadzić mediację ocenić jako przejaw strategii procesowej nastawionej na uniknięcie surowej kary, gdy późniejsze skazanie za prowadzenie pojazdu pod wpływem amfetaminy wskazywało, że oskarżony nie zrozumiał karygodności czynów z 5 maja 2018r. i w rzeczywistości swoim zachowaniem po zdarzeniu manifestuje, że nie żałuje szczerze, że prowadząc pojazd pod wpływem amfetaminy może narazić innego uczestnika ruchu na poważne skutki.

A w świetle powodów przytoczonych przez sąd I instancji, odnoszących się prawidłowo do dyrektyw wymiaru kary z art. 53 kk, gdy wystąpiło tak wiele okoliczności obciążających, to nie było podstaw by uwzględniając tylko te przywołane w apelacji obrońcy, zaś kary jednostkowe uznać za rażąco surowe i je zmodyfikować. Szczególnie gdy naruszenie przez oskarżonego- kierowcę zawodowego – w sposób umyślny aż trzech zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, przy uwzględnieniu znacznego stopnia przekroczenia prędkości, dużej ilości i jakości środków odurzających ujawnionych w jego krwi i jazdy zespołem pojazdów (S. z naczepą) z niesprawnym układem hamulcowym naczepy, pociągało za sobą doniosłe zwiększenie niebezpieczeństwa dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego, do czego finalnie, w tym m.in. z tragicznym skutkiem śmiertelnym, doszło.

Sąd odwoławczy dostrzegając, że wymierzone kary można było potraktować jako surowe, w szczególności karę jednostkową 9 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z pkt. I wyroku (gdy nie bez znaczenia dla jej wymiaru było wyczerpanie przez oskarżonego znamion przestępstw z art. 177§2 kk w warunkach art. 178§1 kk, co spowodowało zaostrzenie karalności wobec sprawcy wypadku w komunikacji ze skutkiem śmiertelnym do górnej granicy sankcji z art. 177§2 kk tj. 8 lat pozbawienia wolności, zwiększonego o połowę tj. do 12 lat pozbawienia wolności ), to jednak nie było podstaw by uznać je za rażąco surowe, rażąco niesprawiedliwe, niewspółmierne i oderwane od okoliczności sprawy w stopniu nie dającym się zaakceptować.

Również orzeczenie kary łącznej pozbawienia wolności, nie z zastosowaniem zasady kumulacji (sumy kar), tylko asperacji, biorąc pod uwagę nie tylko zbieżność dat czynów czy fakt, że oba przypisane czyny zakwalifikowano jako przestępstwa z tej samej kategorii tj. przestępstw p-ko bezpieczeństwu w komunikacji, ale mając na uwadze też cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara łączna ma osiągnąć w stosunku do skazanego (który wymaga dłuższego oddziaływania resocjalizacyjnego w warunkach pozbawienia wolności) oraz w zakresie społecznego oddziaływania, to należało uznać za właściwe a jej wymiar nie mógł zostać oceniany jako rażąco surowy.

Reasumując, to rozstrzygnięcia o karze zawarte w zaskarżonym wyroku uznano za prawidłowe i nie dostrzeżono ani pod wpływem zarzutu i argumentów skarżącego ani z urzędu, podstaw do ich modyfikacji.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

o zmianę wyroku poprzez znaczne złagodzenie wobec oskarżonego kar jednostkowych oraz kary łącznej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut rażąco surowych kar jednostkowych i łącznej okazał się niezasadny.

Nie było też podstaw z art. 437§2 kpk zdanie drugie do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż nie zachodzą podstawy z art. 439§1kpk, 454 kpk ani nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.


Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności


ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy zaskarżonego wyrku w zakresie rozstrzygnięć, które zaskarżył obrońca oskarżonego.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn dla których zarzuty z apelacji i argumenty przytoczone na ich poparcie okazały się niezasadne.

Nie było też podstaw z art. 437§2 kpk zdanie drugie do uwzględnienia wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż nie zachodzą podstawy z art. 439§1kpk, 454 kpk ani nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany


5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.



art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia


2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia


3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia


4.1.


art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia


5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania


5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności



Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. III

W ustalonych okolicznościach sprawy, pomimo iż apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, generalnie wyrok sądu I instancji utrzymano w mocy i stąd należałoby obciążyć oskarżonego kosztami i opłatami (art.636§1 kpk) , to zachodziły podstawy do zwolnienia oskarżonego od kosztów postępowania odwoławczego z uwagi na trudną sytuację materialno-rodzinną, która będzie wynikiem wieloletniego osadzenia oskarżonego i konieczności zapłaty nawiązek na rzecz pokrzywdzonych i świadczenia pieniężnego (art. 624§1kpk).

PODPIS