Sygn. akt VI Ka 300/24
Dnia 23 sierpnia 2024 r.
Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak
Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Popławska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Elblągu Krzysztofa Piwowarczyka
po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2024 r. w Elblągu sprawy
D. M. s. J. i E. ur. (...) w B.
oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 kk
z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubawskim
z dnia 5 czerwca 2024 r. sygn. akt II K 100/24
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,
II. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie przed sądem II instancji, w tym 450 zł opłaty.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 300/24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubawskim z 5 czerwca 2024r. w spr. II K 100/24 |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
||||||||||||||||||||
☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
1. |
D. M. |
Niekaralność oskarżonego Czyn z art. 178a §1 kk |
Informacja z KRK |
k. 98 |
||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
1. |
Informacja z KRK |
Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten zasługuje na wiarygodność. |
||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
1. |
Rażąco surowego rozstrzygnięcia w przedmiocie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Na wstępie należy podkreślić, że sąd ma obowiązek stosować prawo, a przepisy prawa, które stosuje sąd są stanowione przez przedstawicieli władzy ustawodawczej. Polski ustawodawca w zakresie dot. odpowiedzialności karnej za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (tj. gdy zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg – patrz: art. 115§16 kk) w stosunku do wszystkich sprawców przestępstwa z art. 178a§1 kk (a więc i do oskarżonego), poza koniecznością orzeczenia kary zasadniczej (w przypadku oskarżonego orzeczono grzywnę), w art. 42§2 kk zawarł też obowiązek sądu (o czym świadczy sformułowanie „sąd orzeka”) do orzeczenia środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów i to na okres nie krótszy niż 3 lata (a więc ustawodawca wykluczył takim sformułowaniem tego przepisu orzeczenie tego zakazu na niższy okres czyli np. postulowany w apelacji okres 3 miesięcy zakazu). Wprowadzenie takich przepisów do kodeksu karnego jest wyrazem przyjęcia rozwiązań prawnych, które miały na celu zapewnienie bezpieczeństwo w ruchu drogowym z uwagi na natężenie rozwoju motoryzacji oraz niedostateczny poziom kultury ruchu drogowego, w którym często uczestniczą nietrzeźwi kierowcy stanowiący znaczne zagrożenie bezpieczeństwa w tym ruchu. Należy też podkreślić, że wbrew stanowisku oskarżonego, to przestępstwo z art. 178a§1 kk nie zostało wprowadzone do polskiego porządku prawnego niedawno, funkcjonuje w nim od lat, a środki masowego przekazu też od lat informują społeczeństwo o zakazie prowadzenia pojazdów w stanie zarówno pod wpływem alkoholu, jak i nietrzeźwości, a także konsekwencjach naruszenia tych zakazów. W świetle powyższego należało więc przyjąć, że sąd orzekający, w sytuacji gdy oskarżony jest sprawcą przestępstwa z art. 178a §1 kk, miał obowiązek zastosowania przepisów prawa karnego, w tym sąd musiał orzec zakaz o którym mowa w art. 42§2 kk i to na okres nie niższy niż 3 lata. Przy czym skoro odpowiedzialność karna za popełnienie przestępstwa z art. 178a §1 kk jest stosowana, gdy zawartość alkoholu w 1 dm 3 (litrze) wydychanego powietrza u sprawcy przekracza 0,25 mg, to oczywistym jest, że gdy dany sprawca znajduje się w znacznie wyższym niż graniczny stanie nietrzeźwości, to okres zakazu powinien być wyższy niż minimalny. Im bowiem wyższy stan nietrzeźwości, tym wyższy stopień niebezpieczeństwa, jakie może stwarzać udział nietrzeźwego sprawcy w ruchu w charakterze prowadzącego pojazd. Bowiem alkohol jest substancją, która silnie wpływa na organizm ludzki, spowalnia działanie układu nerwowego, osoba pod wpływem alkoholu traci zdolność prawidłowej percepcji na bodźce, występuje u niej obniżenie zdolności realnej oceny sytuacji na drodze czy zdolności kontroli własnego zachowania, a im wyższy stan nietrzeźwości tym takie oddziaływanie alkoholu na daną osobę wzrasta. W realiach rozpoznawanej sprawy stan nietrzeźwości oskarżonego kształtujący się na poziomie 0,81 mg/l, 0,79 mg/l (co stanowi odpowiednik ponad 2 promili), prawie 3-krotnie przekraczał graniczną wartość pozwalającą na przyjęcie stanu nietrzeźwości, co dawało podstawy do orzeczenia zakazu z art. 42§2 kk na okres powyżej 3 lat, dlatego zakaz z pkt. II wyroku orzeczony na okres 4 lat (przy uwzględnieniu przyznania się oskarżonego i wyrażonego żalu) nie może być uznany za rażąco surowy. Tym bardziej, że oskarżony spożywał alkohol/wódkę w drinkach tego samego dnia (o godz. 15-16), w którym prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, a zatrzymany do kontroli został o godz. 21:20, więc wcale nie miał podstaw sądzić, że z pewnością w jego organizmie nie ma już alkoholu. Ponadto zdecydował się kierować pojazdem w takim stanie w celu wyjazdu nad jezioro (chciał pobyć nad jeziorem ), a więc nie po to by nagle zawieźć np. kogoś do lekarza czy z innej ważnej życiowo, nieoczekiwanej przyczyny. Stąd materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdzał, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa, a skoro popełnił przestępstwo, to nie było podstaw do uniewinnienia go od tego czynu. Należy też skarżącemu wskazać, że niedogodności jakie spowoduje zakaz z pkt. II wyroku, nie są w odniesieniu do jego osoby czymś szczególnym. Zakaz taki powoduje bowiem znaczne ograniczenie zdolności przemieszczania się, ale skutek taki będzie równie bolesny dla oskarżonego, jak i dla rodzica, który musi dojechać do pracy a dzieci dowieźć do szkoły, a z pewnością jeszcze bardziej dla osoby pracującej w charakterze zawodowego kierowcy, który traci wówczas możliwość zarobkowania w takim zawodzie. Stąd z uwagi na powyższe, to w niniejszej sprawie, wymowa zgromadzonych dowodów, z których wynika popełnienie przez oskarżonego przestępstwa o znacznym stopniu społecznej szkodliwości, co jest związane z wysokim stanem nietrzeźwości (co wyklucza stosowanie szczególnych dobrodziejstw np. z art. 66 kk), nie pozwalała na przyjęcie, że orzeczona odpłata karna, w tym zakresie obligatoryjnego zakazu z art. 42§2 kk, winna ulec zmianie. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
O zmianę rozstrzygnięcia z pkt. II poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów na 3 miesiące a nie 4 lata. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy nie zasługiwały na uwzględnienie. Co zaś do postulowanego ułaskawienia, to należy skarżącemu wskazać, że sąd odwoławczy, na etapie rozpoznania apelacji od wyroku sądu I instancji, nie ma podstaw prawnych do stosowania tej instytucji, gdyż w myśl art. 437 kpk może orzec albo o utrzymaniu zaskarżonego wyroku w mocy albo o jego zmianie albo o uchyleniu takiego orzeczenia w całości lub w części. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Cały Wyrok |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy nie zasługiwały na uwzględnienie. |
||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
Pkt. II |
Apelacja oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, stąd zachodziły podstawy z art. 636§1kpk do obciążenia oskarżonego kosztami za postępowanie odwoławcze, w tym opłatą (art. 3 ust. 1 i art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych). |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||