Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 300/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Popławska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Elblągu Krzysztofa Piwowarczyka

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2024 r. w Elblągu sprawy

D. M. s. J. i E. ur. (...) w B.

oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubawskim

z dnia 5 czerwca 2024 r. sygn. akt II K 100/24

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie przed sądem II instancji, w tym 450 zł opłaty.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 300/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubawskim z 5 czerwca 2024r. w spr. II K 100/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

D. M.

Niekaralność oskarżonego

Czyn z art. 178a §1 kk

Informacja z KRK

k. 98

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten zasługuje na wiarygodność.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Rażąco surowego rozstrzygnięcia w przedmiocie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy podkreślić, że sąd ma obowiązek stosować prawo, a przepisy prawa, które stosuje sąd są stanowione przez przedstawicieli władzy ustawodawczej.

Polski ustawodawca w zakresie dot. odpowiedzialności karnej za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (tj. gdy zawartość alkoholu w 1 dm 3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg – patrz: art. 115§16 kk) w stosunku do wszystkich sprawców przestępstwa z art. 178a§1 kk (a więc i do oskarżonego), poza koniecznością orzeczenia kary zasadniczej (w przypadku oskarżonego orzeczono grzywnę), w art. 42§2 kk zawarł też obowiązek sądu (o czym świadczy sformułowanie „sąd orzeka”) do orzeczenia środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów i to na okres nie krótszy niż 3 lata (a więc ustawodawca wykluczył takim sformułowaniem tego przepisu orzeczenie tego zakazu na niższy okres czyli np. postulowany w apelacji okres 3 miesięcy zakazu). Wprowadzenie takich przepisów do kodeksu karnego jest wyrazem przyjęcia rozwiązań prawnych, które miały na celu zapewnienie bezpieczeństwo w ruchu drogowym z uwagi na natężenie rozwoju motoryzacji oraz niedostateczny poziom kultury ruchu drogowego, w którym często uczestniczą nietrzeźwi kierowcy stanowiący znaczne zagrożenie bezpieczeństwa w tym ruchu. Należy też podkreślić, że wbrew stanowisku oskarżonego, to przestępstwo z art. 178a§1 kk nie zostało wprowadzone do polskiego porządku prawnego niedawno, funkcjonuje w nim od lat, a środki masowego przekazu też od lat informują społeczeństwo o zakazie prowadzenia pojazdów w stanie zarówno pod wpływem alkoholu, jak i nietrzeźwości, a także konsekwencjach naruszenia tych zakazów.

W świetle powyższego należało więc przyjąć, że sąd orzekający, w sytuacji gdy oskarżony jest sprawcą przestępstwa z art. 178a §1 kk, miał obowiązek zastosowania przepisów prawa karnego, w tym sąd musiał orzec zakaz o którym mowa w art. 42§2 kk i to na okres nie niższy niż 3 lata. Przy czym skoro odpowiedzialność karna za popełnienie przestępstwa z art. 178a §1 kk jest stosowana, gdy zawartość alkoholu w 1 dm 3 (litrze) wydychanego powietrza u sprawcy przekracza 0,25 mg, to oczywistym jest, że gdy dany sprawca znajduje się w znacznie wyższym niż graniczny stanie nietrzeźwości, to okres zakazu powinien być wyższy niż minimalny. Im bowiem wyższy stan nietrzeźwości, tym wyższy stopień niebezpieczeństwa, jakie może stwarzać udział nietrzeźwego sprawcy w ruchu w charakterze prowadzącego pojazd. Bowiem alkohol jest substancją, która silnie wpływa na organizm ludzki, spowalnia działanie układu nerwowego, osoba pod wpływem alkoholu traci zdolność prawidłowej percepcji na bodźce, występuje u niej obniżenie zdolności realnej oceny sytuacji na drodze czy zdolności kontroli własnego zachowania, a im wyższy stan nietrzeźwości tym takie oddziaływanie alkoholu na daną osobę wzrasta.

W realiach rozpoznawanej sprawy stan nietrzeźwości oskarżonego kształtujący się na poziomie 0,81 mg/l, 0,79 mg/l (co stanowi odpowiednik ponad 2 promili), prawie 3-krotnie przekraczał graniczną wartość pozwalającą na przyjęcie stanu nietrzeźwości, co dawało podstawy do orzeczenia zakazu z art. 42§2 kk na okres powyżej 3 lat, dlatego zakaz z pkt. II wyroku orzeczony na okres 4 lat (przy uwzględnieniu przyznania się oskarżonego i wyrażonego żalu) nie może być uznany za rażąco surowy. Tym bardziej, że oskarżony spożywał alkohol/wódkę w drinkach tego samego dnia (o godz. 15-16), w którym prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, a zatrzymany do kontroli został o godz. 21:20, więc wcale nie miał podstaw sądzić, że z pewnością w jego organizmie nie ma już alkoholu. Ponadto zdecydował się kierować pojazdem w takim stanie w celu wyjazdu nad jezioro (chciał pobyć nad jeziorem ), a więc nie po to by nagle zawieźć np. kogoś do lekarza czy z innej ważnej życiowo, nieoczekiwanej przyczyny.

Stąd materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdzał, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa, a skoro popełnił przestępstwo, to nie było podstaw do uniewinnienia go od tego czynu.

Należy też skarżącemu wskazać, że niedogodności jakie spowoduje zakaz z pkt. II wyroku, nie są w odniesieniu do jego osoby czymś szczególnym. Zakaz taki powoduje bowiem znaczne ograniczenie zdolności przemieszczania się, ale skutek taki będzie równie bolesny dla oskarżonego, jak i dla rodzica, który musi dojechać do pracy a dzieci dowieźć do szkoły, a z pewnością jeszcze bardziej dla osoby pracującej w charakterze zawodowego kierowcy, który traci wówczas możliwość zarobkowania w takim zawodzie.

Stąd z uwagi na powyższe, to w niniejszej sprawie, wymowa zgromadzonych dowodów, z których wynika popełnienie przez oskarżonego przestępstwa o znacznym stopniu społecznej szkodliwości, co jest związane z wysokim stanem nietrzeźwości (co wyklucza stosowanie szczególnych dobrodziejstw np. z art. 66 kk), nie pozwalała na przyjęcie, że orzeczona odpłata karna, w tym zakresie obligatoryjnego zakazu z art. 42§2 kk, winna ulec zmianie.

Wniosek

O zmianę rozstrzygnięcia z pkt. II poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów na 3 miesiące a nie 4 lata.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy nie zasługiwały na uwzględnienie.

Co zaś do postulowanego ułaskawienia, to należy skarżącemu wskazać, że sąd odwoławczy, na etapie rozpoznania apelacji od wyroku sądu I instancji, nie ma podstaw prawnych do stosowania tej instytucji, gdyż w myśl art. 437 kpk może orzec albo o utrzymaniu zaskarżonego wyroku w mocy albo o jego zmianie albo o uchyleniu takiego orzeczenia w całości lub w części.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Cały Wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn dla których zarzut z apelacji i argumenty podniesione w apelacji, a w konsekwencji wniosek końcowy nie zasługiwały na uwzględnienie.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. II

Apelacja oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie, stąd zachodziły podstawy z art. 636§1kpk do obciążenia oskarżonego kosztami za postępowanie odwoławcze, w tym opłatą (art. 3 ust. 1 i art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych).

7.  PODPIS