Sygn. akt VI Ka 347/24
Dnia 29 sierpnia 2024 r.
Sąd Okręgowy w E. VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak
Sędziowie: Krzysztof Korzeniewski
Marek Nawrocki
Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Popławska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w E. Jarosława Hajduckiego
po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2024 r. w E. sprawy
D. T. s. W. i B. ur. (...) w E.
o wyrok łączny
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w E.
z dnia 14 maja 2024 r. sygn. akt VIII K 1448/23
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w E. do ponownego rozpoznania.
Marek Nawrocki Elżbieta Kosecka- Sobczak Krzysztof Korzeniewski
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 347/24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok łączny Sądu Rejonowego w E. z 14 maja 2024r. w spr. VIII K 1448/23 |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☒ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
1. |
Rażąco niewspółmiernej kary łącznej pozbawienia wolności i alternatywny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Wniesienie apelacji na korzyść skazanego i postulowane w niej uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, po analizie danych z akt sprawy, pozwalało sądowi I instancji na zaakceptowanie ww wniosku obrońcy, gdyż zaszedł przypadek konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości. Stąd kwestia dot. oceny zarzutu rażąco surowej kary łącznej z pkt. I wyroku stała się przedwczesna. Bowiem sąd I instancji rozważał możliwość objęcia węzłem kary łącznej kar z wyroków przytoczonych w części wstępnej zaskarżonego wyroku. Sąd ten prawidłowo przyjął, że wobec tego, że wszystkie wyroki jednostkowe zawierały kary prawomocnie orzeczone po dniu 24.06.2020r. to należało stosować przepisy dot. zbiegu przestępstw oraz łączenia kar i środków karnych w brzmieniu obowiązującym po tej dacie, gdy przesłanką wymierzenia kary łącznej jest zaistnienie realnego (rzeczywistego) zbiegu przestępstw. Zbieg taki występuje zaś wówczas, gdy ten sam sprawca popełnia co najmniej dwa przestępstwa przed wydaniem pierwszego nieprawomocnego wyroku za którekolwiek z nich, a kara łączna powstaje z połączenia kar tego samego rodzaju albo kar różnych, ale podlegających łączeniu (art. 85 -87 kk). Przy czym wymierzenie kary łącznej jest obowiązkiem sądu w przypadku zaistnienia przesłanek jej wymierzenia, gdyż „Sąd wydający wyrok łączny nie dysponuje swobodnym uznaniem w zakresie doboru skazań podlegających łączeniu, lecz winien zastosować się do obowiązujących przepisów i objąć węzłem kary łącznej wszystkie kary, które podlegały połączeniu” (patrz: wyrok SN z 25.05.2017 r.). Ponadto możliwe jest ukształtowanie większej ilości, niż jedna, kar łącznych, o ile wystąpią przesłanki ku temu. W realiach niniejszej sprawy prawidłowo Sąd Rejonowy ustalił, że pierwszym chronologicznie wyrokiem będzie wyrok Sądu Rejonowego w E. z 14 grudnia 2020r. r., sygn. akt (...), ale w sytuacji gdy przestępstwa z innych wyroków jednostkowych wymienionych w części wstępnej zostały popełnione po wydaniu tego wyroku, to nie zaszły przesłanki do objęcia kary grzywny z tego wyroku węzłem kary łącznej i prawidłowo w pkt. V umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego obejmującego karę orzeczoną wyrokiem w sprawie akt (...). Kolejnym chronologicznie wyrokiem był wyrok Sądu Rejonowego w E. z 26 listopada 2021r. r., sygn. akt (...), wyrokiem tym orzeczono karę grzywny za przestępstwo popełnione w dniu 18 lipca 2021r., gdy wyrokiem Sądu Rejonowego w L. z 9 grudnia 2021r., sygn. akt (...) za przestępstwo popełnione w dniu 26 października 2021r. też orzeczono karę grzywny. Stąd w zakresie kar tego samego rodzaju tj. grzywien, gdy oba przypisane tymi wyrokami w sprawach (...) i (...) przestępstwa zostały popełnione przed wydaniem pierwszego nieprawomocnego wyroku w sprawie (...), to zaszły podstawy do orzeczenia kary łącznej grzywny, co było obowiązkiem sądu I instancji. Tymczasem sąd I instancji w pkt. V umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary orzeczone wyrokami w sprawach (...) i (...), co nastąpiło z obrazą przepisu art. 572 kpk i art. 85§1 kk. Kolejnym chronologicznie wyrokiem był wyrok Sądu Rejonowego w E. z 19 lipca 2022r. r., sygn. akt (...), którym orzeczono karę pozbawienia wolności za ciąg przestępstw popełnionych w dniach 02 i 14 lipca 2021r., gdy przed datą wydania wyroku w sprawie (...) tj. przed 19 lipca 2022r. skazany popełnił jeszcze przestępstwa: - w dniu 17 kwietnia 2022 i 5 maja 2022r., za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w E. z 25 maja 2023r. r., sygn. akt (...) gdy za każde z nich orzeczono karę po 4 miesiące pozbawienia wolności, - w ramach ciągów przestępstw popełnionych od 1 kwietnia do 31 lipca 2021r. , za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w E. z 6 października 2023r. r., sygn. akt (...) gdy za nie orzeczono kary jednostkowe 10 miesięcy pozbawienia wolności i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Tymczasem Sąd Rejonowy wymierzając w pkt. I zaskarżoną co do wymiaru karę łączną 2 lat pozbawienia wolności, to połączył : - karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku w spr. (...), - jednostkową karę 4 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku w spr. (...), - jednostkowe kary 10 i 6 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku w spr. (...), co świadczy o tym, że sąd ten przeoczył, że wyrokiem w spr. (...) orzeczono nie jedną jednostkową karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, tylko dwie jednostkowe kary, każda po 4 miesiące pozbawienia wolności, które należało objąć węzłem kary łącznej dot. kary pozbawienia wolności z pkt. I wyroku, gdy oba przestępstwa, którymi wymierzono kary po 4 miesiące pozbawienia wolności zostały popełnione przed wydaniem "pierwszego" dla kar pozbawienia wolności wyroku z 19 lipca 2022r. w spr. (...). Tymczasem cała treść zaskarżonego wyroku świadczy o tym, że sąd I instancji pominął, „zgubił” jedną jednostkową karę 4 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku w spr. (...), że kara ta całkowicie znalazła się poza orzeczeniem w części rozstrzygającej, gdy w pkt. V tylko słusznie umorzono postępowanie o wydanie wyroku łącznego obejmującą karę 1 miesiąca pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie (...) za przestępstwo popełnione w dniu 7 października 2022r. a więc popełnione po tym jak zapadł wyroku z dnia 19 lipca 2022r. w spr. (...). Tym samym Sąd Rejonowy, który mimo obowiązku nie połączył jednostkowych kar grzywien i nie objął węzłem kary łącznej pozbawienia wolności , a wręcz całkowicie „zgubił” , jednostkową karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, to dopuścił się rażącego naruszenia przepisów dot. orzekania o karze łącznej i o wyroku łącznym. Sąd ten nie dysponował bowiem swobodnym uznaniem w zakresie doboru skazań podlegających łączeniu, lecz winien zastosować się do obowiązujących przepisów i objąć węzłem kary łącznej wszystkie kary, które podlegały połączeniu. Uchybienie Sądu miało przy tym istotny wpływ na wydany wyrok łączny, albowiem w jego następstwie pozostawiono – bez wydania rozstrzygnięcia dot. tej jednostkowej kary- karę 4 pozbawienia wolności orzeczoną za przestępstwo pozostające w realnym zbiegu z przestępstwami, co do których wyrokiem łącznym orzeczono karę łączną pozbawienia wolności, a także do odrębnego wykonania pozostawiono dwie jednostkowe kary grzywny również pozostające w takim zbiegu, który obligował sąd do orzeczenia kary łącznej grzywny. W takiej sytuacji sąd odwoławczy uznał, że zaszły powody do przeprowadzenia na nowo przewodu w całości co do możliwości wydania w ramach wyroku łącznego kar łącznych, po to aby nie pozbawiać skazanego możliwości zaskarżenia wyroku łącznego, który po raz pierwszy po ponownym rozpoznaniu sprawy, będzie zawierać rozstrzygnięcie w zakresie kary łącznej grzywny czy rozstrzygnięcie tyczące się całkowicie „przeoczonej” w zaskarżonym wyroku w części orzekającej kary jednostkowej 4 miesięcy pozbawienia wolności. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
O zmianę wyroku poprzez orzeczenie kary łącznej w niższym wymiarze, lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Z przyczyn wskazanych powyżej to alternatywny wniosek końcowy z apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania zasługiwał na uwzględnienie. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
Z przyczyn wskazanych powyżej to alternatywny wniosek końcowy z apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania zasługiwał na uwzględnienie. |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd I instancji winien przeprowadzić przewód od nowa w całości, dokonać analizy wyroków jednostkowych w kontekście treści przepisów prawa materialnego i procesowego dot. kary łącznej i wyroku łącznego, a formułując rozstrzygnięcia w nowym wyroku łącznym mieć na uwadze rozważania zaprezentowane w niniejszym pisemnym uzasadnieniu, a także to, że wyrok sądu odwoławczego zapadł na tle apelacji wniesionej na korzyść skazanego. |
||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
Marek Nawrocki Elżbieta Kosecka-Sobczak Krzysztof Korzeniewski |