Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 655/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 14 marca 2024 r., sygn. akt II K 846/22 w sprawie Zbigniewa Stonogi

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

1.

Oskarżony jest osobą karaną

informacja z KRK - k. 1356-1362

2.

Z. S.

Sytuacja majątkowa oskarżonego

EPUAP - k. 1355

3.

2.

Stawiennictwo oskarżonego na badania w Instytucie (...)

k. 1371 informacja z Sądu Rejonowego w Ełku

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

1.

Dane o karalności z systemu KRK

2.

Informacja majątkowa oskarżonego z systemu EPUAP

Załączone dokumenty urzędowe zostały sporządzone przez organ do tego uprawniony i stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentów.

3.

Pismo z Sądu Rejonowego w Ełku

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

APELACJA OSKARŻONEGO I JEGO OBROŃCY

Lp.

Zarzuty

1.1.

Oskarżony Z. S.:



rażąca obraza prawa procesowego tj. art. 6 k.p.k.  prawa do obrony poprzez przeprowadzenie rozprawy pod jego nieobecność mimo złożenia wniosku o kolizji terminów i uczestnictwa ze stawiennictwem obowiązkowym w czynności procesowej badaniach lekarsko sądowych Ł. na godz.11.00 w sprawie II Ko 991/22 Sądu Rejonowego w Ełku, na które się stawił;

Obrońca oskarżonego adw. M. R.:



ograniczenie oskarżonemu prawa do obrony

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Uwaga wstępna:

Zgodnie z dyspozycją art. 436 k.p.k. sąd może ograniczyć rozpoznanie środka odwoławczego tylko do poszczególnych uchybień, podniesionych przez stronę lub podlegających uwzględnieniu z urzędu, jeżeli rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne lub bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania.

Mając powyższe na uwadze sąd odwoławczy ograniczył rozpoznanie środka odwoławczego tylko do uchybienia, podniesionego przez oskarżonego odnośnie naruszenia prawa procesowego, które miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. wynikającego z art. 6 k.p.k.  prawa do obrony, o czym poniżej. Ustosunkowywanie się do pozostałych zarzutów jest przedwczesne.

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

1.  Oskarżony Z. S. w dniu 13 marca 2024 r. poinformował Sąd Rejonowy w Legionowie drogą mailową, że na 14 marca 2024 roku, którego to dnia odbywała się rozprawa w sądzie rejonowym został wezwany na badania przez lekarzy sądowych do (...) w Ł. w sprawie o sygn. akt II Ko 991/22. Poinformował również, że jego stawiennictwo na tych badaniach jest obowiązkowe. Informując o powyższym wniósł o odroczenie rozprawy przewidzianej na ten dzień (k. 1290).

2.  Sąd w dniu 14 marca 2024 r. postanowił w trybie art. 117 § 3a k.p.k. nie uwzględnić wniosku oskarżonego o odroczenie albowiem na rozprawie stawiła się jego obrońca oraz z uwagi na to, że oskarżony „w żaden sposób nie udowodnił. że w dniu dzisiejszym ma kolizję z innymi sądami jak również że na dzień dzisiejszy wyznaczone badanie sądowo-lekarskie.”

3.  W dniu 14 marca 2024 roku sąd rejonowy prowadził postępowanie dowodowe i przesłuchał świadka Z. D.. Okolicznością najistotniejszą jest natomiast fakt, że tego dnia przewodnicząca zamknęła przewód sądowy, a sąd wydał wyrok.

4.  Jak wynika z ustaleń poczynionych przez sąd odwoławczy, oskarżony Z. S. faktycznie stawił się na badania sądowo-lekarskie w dniu 14 marca 2024 roku w Ł. w sprawie Sądu Rejonowego w Ełku o sygn. akt II Ko 991/22. Informacja podana przez oskarżonego była zatem prawdziwa.

5.  Oskarżony poinformował sąd o kolizji terminów i konieczności obowiązkowego stawiennictwa na badania lekarskie dzień przed terminem rozprawy. Z. S. nie został zobowiązany do nadesłania dokumentu potwierdzającego konieczność stawiennictwa na badania. Z uwagi na możliwość szybkiej komunikacji pocztą elektroniczną możliwym było dokonanie weryfikacji oświadczenia oskarżonego, w przypadku istnienia wątpliwości co do zgodnością z prawdą jego informacji. Oczywiście decyzja o usprawiedliwieniu nieobecności uczestnika na rozprawie należy do sądu, ale sąd ma obowiązek badać, czy przedstawione usprawiedliwienie wskazuje na okoliczności rzeczywiście uniemożliwiające stronie stawienie się na rozprawę i jest udokumentowane w sposób niebudzący wątpliwości co do zaistnienia tych okoliczności (postanowienie SN z 13.01.2017 r., SDI 72/16, LEX nr 2194886). Tego natomiast nie uczyniono.

6.  Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy niestawiennictwo oskarżonego za usprawiedliwione, tym samym postępowanie nie powinno być zakończone pod jego nieobecność. Zgodnie bowiem z art. 117 § 2 k.p.k. czynności nie przeprowadza się, jeżeli osoba uprawniona nie stawiła się, usprawiedliwiła należycie niestawiennictwo i wnosiła o nieprzeprowadzanie czynności bez jej obecności, chyba że ustawa stanowi inaczej.

7.  Powołany w postanowieniu sądu pierwszej instancji art. 117 § 3a k.p.k. jest jednym z wyjątków od ogólnej reguły i umożliwia przeprowadzenie czynności procesowej w sytuacji niestawiennictwa strony, która została należycie zawiadomiona o czynności procesowej, niezależnie od przyczyny, w sytuacji gdy stawi się obrońca. Sąd nie dostrzegł natomiast przepisu art. 378a k.p.k., który stanowi lex specialis do normy z art. 117 § 3a k.p.k.

8.  Przepis ten stanowi, że jeżeli oskarżony nie stawił się na rozprawę, będąc zawiadomiony o jej terminie, sąd, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, może przeprowadzić postępowanie dowodowe podczas jego nieobecności, chociażby usprawiedliwił należycie niestawiennictwo, a w szczególności przesłuchać świadków, którzy stawili się na rozprawę (§ 1). W sytuacji zaistnienia takiego wypadku oskarżonego lub obrońcę należy wezwać lub zawiadomić o nowym terminie rozprawy (§ 2).

9.  Te uregulowanie świadczy zatem o tym, że o ile możliwym jest przeprowadzenie czynności procesowej pod nieobecność prawidłowo zawiadomionego oskarżonego, który usprawiedliwił należycie niestawiennictwo, o tyle nie ma możliwości zakończenia postępowania orzeczeniem kończącym postępowanie.

10.  Reasumując o ile sąd pierwszej instancji był uprawniony do przesłuchania w charakterze świadka Z. D., o tyle nie miał uprawnienia do zamknięcie przewodu sądowego i wydania wyroku w sprawie. Oskarżony usprawiedliwił bowiem swoją nieobecność w sposób zgodny z rzeczywistością oraz wniósł o odroczenie rozprawy.

11.  W ten sposób sąd pierwszej instancji naruszył art. 6 k.p.k., co miało niewątpliwie wpływ na treść wyroku. Jak wynika z apelacji oskarżonego zamierzał złożyć wnioski dowodowe mające wykazać niepopełnienie czynów, za które został tego dnia nieprawomocnie skazany. Uniemożliwiono mu także przedstawienie w sposób ustny oświadczeń i argumentacji przed wydaniem wyroku.

12.  Prowadzenie rozprawy w oparciu o przepis art. 117 § 3a k.p.k. jest wyjątkiem, który należy stosować z ostrożnością uwzględniając art. 6 k.p.k., ale także art. 42 ust. 2 Konstytucji oraz art. 6 EKPC.

13.  W związku z powyższym dla poszanowania praw oskarżonego, z uwagi na wagę uchybienia w niniejszej sprawie niezbędne będzie powtórzenie postępowania dowodowego w zakresie czynu zarzucanego Z. S. w punkcie I i V aktu oskarżenia.

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU



5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

Stwierdzenie względnej przyczyny odwoławczej z art. 438 pkt 2 k.p.k. w postaci naruszenia prawa do obrony – artykułu 6 k.p.k.

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r. (I KZP 3/19) „Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437 § 2 zdanie drugie in fine k.p.k., jako powód uchylenia przez sąd odwoławczy zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, zachodzi wówczas, gdy orzekający sąd pierwszej instancji naruszył przepisy prawa procesowego, co skutkowało, w realiach sprawy, nierzetelnością prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniającą potrzebę powtórzenia wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji.”

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu niniejszej sprawy sąd rejonowy zobligowany jest przeprowadzić postępowanie dowodowe z poszanowaniem prawa do obrony, tak aby w pełni zagwarantować oskarżonemu możliwość złożenia wniosków dowodowych oraz wypowiedzenia się co do stawianych zarzutów w punkcie I i V aktu oskarżenia.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Przytoczyć okoliczności.

Z. S.

W postępowaniu odwoławczym oskarżony reprezentowany był przez obrońcę z urzędu, dlatego też na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. M. R. kwotę 840 zł powiększoną o podatek VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

Anna Kalbarczyk

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego W Legionowie z dnia 14 marca 2024 r. w sprawie o sygn. akt II K 846/22.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.2.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego W Legionowie z dnia 14 marca 2024 r. w sprawie o sygn. akt II K 846/22.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.3.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego W Legionowie z dnia 14 marca 2024 r. w sprawie o sygn. akt II K 846/22.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana