Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - SSO Zbigniew Podedworny (spr.) Sędziowie SSO Marzanna Góral

SSO Ewa Cylc

Protokolant sekr. sądowy Agata Jabłońska

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. J. i W. G.

przeciwko Skarbowi Państwa- Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Woli w Warszawie

z dnia 14 grudnia 2011 r., sygn. akt II C 678/11

oddala apelację.

Sygn. akt V Ca 2667/12

Uzasadnienie:

J. J. i W. G. wystąpili przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej z dwoma żądaniem ustalenia rozmiaru uszkodzeń i wartości koniecznego remontu urządzenia piętrzącego - jazu, zlokalizowanego w W. na rzece S. w km (...), spowodowanych działaniem funkcjonariuszy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. i dopuszczenie w tym celu dowodu z opinii biegłego właściwego z zakresu budownictwa powszechnego - inżynierii wodnej oraz orzeczenie, że pozwany ma zapłacić Powodom solidarnie kwotę ustaloną przez Sąd w oparciu o sporządzoną przez biegłego opinię, tytułem odszkodowania za uszkodzenie wskazanego powyżej jazu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Wyrokiem z 14 grudnia 2011r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie oddalił powództwo w całości oraz zasądził solidarnie od J. J.i W. G.na rzecz Skarbu Państwa - Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy orzekając jak wyżej miał za podstawę następujące ustalenia faktyczne:

Na podstawie umowy z 9 lipca 2003r. zawartej przed W. Ś.notariuszem w M.na Rep. A (...)- J. J.nabył od (...) Sp. z o.o.w W.wierzytelność z tytułu nakładów poniesionych na budowę jazu na rzece S.w W., wchodzącego w skład zespołu składników materialnych i niematerialnych obejmujących zarówno składniki ruchome jak i użytkowanie wieczyste działek gruntu i związaną z tym prawem własność budynków i budowli (przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 ¹ k.c.). Wskazany jaz usytuowany był w (...)km na rzece S., był trwale związany z gruntem, składał się z elementów w postaci: progu piętrzącego, płyty wypadowej wraz z progiem i belka tłumiąca, umocnieniem brzegu powyżej i poniżej progu, przepławki, śluzy płuczącej, śluzy zamykającej wodę do kanału M.wraz z zabudową.

Na podstawie kolejnej umowy zawartej przed tym samym notariuszem 18 lipca 2003r. za Rep. (...) J. J.sprzedał W. G.udział wynoszący połowę w prawie do nakładów poniesionych na budowę jazu na rzece S.w W., nabytych uprzednio od (...) sp. z o.o.w W..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Przepis art. 235 k.c. stanowi, że budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu j terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika - stanowią jego własność, tak samo jak budynki i urządzenia nabyte przez wieczystego użytkownika j przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Z treści przepisu wynika również, że przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym
z użytkowaniem wieczystym. Oznacza to, że wieczysty użytkownik nie może skutecznie przenieść na osobę trzecia własności należących do niego budynków i urządzeń trwale
z gruntem związanych nie przenosząc jednocześnie prawa użytkowania gruntu na którym budynki te i urządzenia są posadowione. Nie ma natomiast przeszkód do tego, by użytkownik wieczysty gruntu będący jednocześnie właścicielem wzniesionych przez siebie budynków czy tez urządzeń sprzedał osobie trzeciej nakłady przysługujące mu względem właściciela gruntu

poniesione w trakcie wznoszenia tych budynków i urządzeń. Możliwość jednak wystąpienia przez nabywcę tych nakładów do właściciela gruntu o ich zwrot powstaje dopiero w momencie, gdy dotychczasowy użytkownik wieczysty traci przysługujące mu prawo do gruntu oraz budynków i urządzeń, na skutek czego ich własność przechodzi na rzecz właściciela gruntu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy wskazał, iż powodowie wykazali jedynie fakt nabycia od wieczystego użytkownika gruntu i zarazem właściciela wzniesionych na nim budynków i urządzeń wierzytelności z tytułu nakładów poniesionych na budowę jazu, nie dowiedli natomiast faktu nabycia własności tego jazu, ani też prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym został on wzniesiony. Do akt sprawy powodowie nie załączyli żadnego dokumentu potwierdzającego fakt nabycia własności jazu co oznacza, że ich żądanie jest przedwczesne i bezpodstawne. W ocenie Sądu podmiotem wyłącznie upoważnionym |do kierowania przeciwko pozwanemu żądania wypłaty odszkodowania jest w chwili obecnej właściciel jazu.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż z tych powodów oddalił wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa jako zbędny, jak również oddalił wniosek pozwanego o połączenie spraw oraz wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z ich przesłuchania.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z wyrażona w art. 98 k.p.c.

Apelację od wyroku Sadu Rejonowego wniósł powód. Orzeczenie zaskarżył w całości.

Rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie:

- błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, iż powodowie nie nabyli prawa własności jazu położonego na rzece S. w W. w km (...) oraz, że (...) Sp. z o.o. była użytkownikiem wieczystym gruntu, na którym został wzniesiony jaz;

- art. 235 k.c. poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy jaz nie jest urządzeniem ani budynkiem wzniesionym na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostki samorządu terytorialnego przez użytkownika wieczystego i nie został nabyty przez użytkownika wieczystego przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste;

- art. 227 w zw. z 278 i 299 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa powszechnego oraz przesłuchania powodów w charakterze strony.

Wniósł o uchylenie wyroku w całości, przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz przeprowadzenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna niezależnie od zarzutów w niej sformułowanych.

Zauważyć bowiem należy, że powodowie ukształtowali swe powództwo w sposób wskazujący, że żądają oni ustalenia określonych faktów: rozmiaru uszkodzeń jazu oraz wartości koniecznego remontu tego urządzenia.

Zgodnie z art. 189 kpc roszczenie o ustalenie jest dopuszczalne prawem jedynie wówczas, gdy przedmiotem ustalenia jest istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa. Powodowie jednoznacznie nie wnoszą o ustalenie, czy są właścicielami urządzenia wodnego. Ich roszczenie ma charakter odszkodowawczy, o czym jednoznacznie świadczy fakt, że żądają również zasądzenia kwoty ustalonej przez sąd, a więc nieokreślonej w chwili wniesienia pozwu.

W ocenie Sądu Okręgowego przy żądaniu zapłaty odszkodowania powodowie nie są zwolnieni od konkretnego wskazania wysokości żądania. Jeśli wskazanie to okaże się w wyniku postępowania dowodowego nieprecyzyjne, mogą swe żądanie rozszerzyć lub ograniczyć.

Na marginesie wskazać należy, że nieokreślenie wysokości żądania i przerzucenie tego obowiązku na sąd poprzez takie sformułowanie żądania może prowadzić do obejścia przepisów o właściwości rzeczowej sądu, o ile wartość roszczenia okaże się wyższa od kwoty 75000 zł (art. 17 pkt 4 kpc).

Powyższe prowadzi do wniosku, że niezależnie od motywów wyroku, wskazanych w uzasadnieniu, zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z art. 385 kpc jak w sentencji.