Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w W. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2024 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko

pozwanemu Prokuraturze Okręgowej W.-P. w W.

o wynagrodzenie

I. zasądza od pozwanego Prokuratury Okręgowej (...) na rzecz powódki A. K. kwotę 23.108,71 złotych (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sto osiem złotych siedemdziesiąt jeden groszy ) z tytułu wynagrodzenia za pracę za rok 2021 i 2022 wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

1. 555,72 zł od dnia 29 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty,

2. 555,72 zł od dnia 01 marca 2021 r. do dnia zapłaty,

3. 555,72 zł od dnia 29 marca 2021 r. do dnia zapłaty

4. 555,72 zł od dnia 29 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty;

5. 555,72 zł od dnia 29 maja 2021 r. do dnia zapłaty,

6. 555,72 zł od dnia 29 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty;

7. 555,72 zł od dnia 29 lipca 2021 r. do dnia zapłaty,

8. 555,72 zł od dnia 29 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty;

9. 555,72 zł od dnia 29 września 2021 r. do dnia zapłaty,

10.555,72 zł od dnia 29 października 2021 r. do dnia zapłaty;

11. 555,72 zł od dnia 29 listopada 2021 r. do dnia zapłaty;

12. 555,72 zł od dnia 29 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty;

13. 1362,12 zł od dnia 29 stycznia 202 2 r. do dnia zapłaty;

14. 1362,12 zł od dnia 01.03.2022 r. do dnia zapłaty;

15. 1362,12 zł od dnia 29 marca 2022 r. do dnia zapłaty;

16. 1362,12 zł od dnia 29 kwietnia 2022 r. do dnia zapłaty;

17. 1362,12 zł od dnia 29 maja 2022 r. do dnia zapłaty;

18. 1362,12 zł od dnia 29 czerwca 2022 r. do dnia zapłaty;

19. 1362,12 zł od dnia 29 lipca 2022 roku do dnia zapłaty;

20. 1362,12 zł od dnia 29 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty;

21. 1362,12 zł od dnia 29 września 2022 roku do dnia zapłaty;

22. 1362,12 zł od dnia 29 października 2022 roku do dnia zapłaty;

23. 1198,66 zł od dnia 29 listopada 2022 roku do dnia zapłaty;

24. 1053,38 zł od dnia 29 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty;

II. wyrokowi w punkcie I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości kwoty 16.333,26 zł(szesnaście tysięcy trzysta trzydzieści trzy złote dwadzieścia sześć groszy);

III. zasądza od pozwanego Prokuratury Okręgowej (...) na rzecz powódki A. K. kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Sygn. akt VI P 241/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 września 2023 roku (data wpływu) A. K. wytoczyła powództwo przeciwko Prokuraturze Okręgowej W.-P. w W. o zapłatę kwoty 23 108,71 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot i dat szczegółowo wymienionych w treści pozwu oraz zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła ona, że dochodzi wskazanej kwoty tytułem wyrównania wynagrodzenia za pracę za miesiące od stycznia 2021 roku do grudnia 2021 roku oraz od stycznia 2022 roku do grudnia 2022 roku, tj. różnicy pomiędzy wynagrodzeniem wypłaconym a wynagrodzeniem należnym w tych okresach, w świetle mających zastosowanie do jej wynagrodzenia regulacji płacowych opisanych w uzasadnieniu pozwu (pozew k. 1 – 11).

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 października 2023 roku (data wpływu) pozwana Prokuratur okręgowa W. - P. w W., reprezentowana przez radcę prawnego, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że przepisy nie kreują podmiotowego prawa do stałego podwyższania wynagrodzenia zasadniczego, a jedynie prawo do wynagrodzenia ukształtowanego corocznie z uwzględnieniem obiektywnego, niezależnego wskaźnika statystycznego, zaś argumentacja powódki i wywiedzione zarzuty dotyczą samego prawa powszechnie obowiązującego, które to prawo reguluje kwestie wynagrodzeń prokuratorów, a na treść którego pracodawca nie ma wpływu i zobowiązany jest do jego stosowania (odpowiedź na pozew – k. 38-39).

Do zamknięcia rozprawy strony pozostawały na swoich stanowiskach w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka z dniem 1 listopada 2001 roku powołana została na stanowisko prokuratora Prokuratury Rejonowej W.-P. w W. (akt powołania k.12) . Aktualnie jest ona prokuratorem Prokuratury Rejonowej W. - P. w W. (okoliczność niesporna).

Zgodnie z § 32 ust. 1 Regulaminu Pracy w Prokuraturze Okręgowej W.-P. w W. i podległych Prokuraturach Rejonowych stanowiącym załącznik do Zarządzenia Nr 144/17 Prokuratora Okręgowego W.-P. w W. z dnia 24 sierpnia 2017 roku w sprawie wprowadzenia w Prokuraturze Okręgowej W.-P. w W. oraz w Prokuraturach Rejonowych okręgu warszawsko- (...) Regulaminu Pracy, wynagrodzenie za pracę wypłacane jest pracownikom co miesiąc, z dołu do dnia 28 każdego miesiąca (Regulamin Pracy – k. 19-34, zarządzenie – k. 18).

W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 sierpnia 2019 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2019 roku (M.P z 2019 roku, poz. 742) ogłoszono, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2019 roku wyniosło 4 839,24 zł (fakt powszechnie znany niewymagający dowodu).

W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 11 sierpnia 2020 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2020 roku (M.P z 2020 roku poz. 711) ogłoszono, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2020 roku wyniosło 5 024,48 zł (fakt powszechnie znany niewymagający dowodu).

W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 10 sierpnia 2021 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2021 roku (M.P z 2021 roku poz. 730) ogłoszono, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2021 roku wyniosło 5 504,52 zł (fakt powszechnie znany niewymagający dowodu).

W okresie od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2022 roku stawką powódki było wynagrodzenie zasadnicze prokuratora prokuratury rejonowej w stawce piątej przy zastosowaniu mnożnika 2,5. Dodatek stażowy przysługujący jej w okresie od stycznia 2021 roku do grudnia 2022 roku wynosił 20% (pismo k. 13).

Faktycznie otrzymane wynagrodzenie miesięczne (zasadnicze, dodatek stażowy, chorobowe/za chorobę) przez powódkę w 2021 roku wyniosło w poszczególnych miesiącach tego roku (styczeń - grudzień 2021 r.) 14 517,72 zł – przy uwzględnieniu kwoty bazowej w wysokości 4 839,24 zł czyli odpowiadającej ww. przeciętnemu wynagrodzeniu w drugim kwartale 2019 roku. Przy przyjęciu zaś kwoty bazowej 5 024,48 zł czyli odpowiadającej ww. przeciętnemu wynagrodzeniu w drugim kwartale 2020 roku, wynagrodzenie to wypłacone powódce przez pozwaną w 2021 roku za miesiące od stycznia do grudnia 2021 r. wynosiłoby miesięcznie 15 073,44 zł. Łącznie różnica między tak wyliczonymi kwotami świadczeń w 2021 r. wynosiła 6 668,64 zł na korzyść powódki (niedopłata).

W roku 2022 faktycznie otrzymane wynagrodzenie miesięczne (zasadnicze, dodatek stażowy, chorobowe/za chorobę) przez powódkę wyniosło w poszczególnych miesiącach tego roku (styczeń - październik 2022 r.) 15 151,44 zł, (listopad 2022) 13 333,30 zł, (grudzień 2022) 11 717,22 zł – przy uwzględnieniu kwoty bazowej w wysokości 5 050,48 zł czyli odpowiadającej ww. przeciętnemu wynagrodzeniu w drugim kwartale 2019 roku. Przy przyjęciu zaś kwoty bazowej 5 504,52 zł czyli odpowiadającej ww. przeciętnemu wynagrodzeniu w drugim kwartale 2020 roku, wynagrodzenie wypłacone powódce przez pozwaną w 2022 roku za miesiące od stycznia do października 2022 r. wynosiłoby miesięcznie 16 513,56 zł, za listopad 2022 r. 14 531,96 zł, za grudzień 2022 r. 12 770,60 zł. Miesięczną różnica to 1 362,12 zł. Trzynaste wynagrodzenie w roku 2022 r. otrzymała w kwocie 15 374,90 zł, różnica w tym przypadku wyniosła 566,83 zł. Łącznie różnica między tak wyliczonymi kwotami świadczeń w 2022 r. wynosiła 16 440,07 zł na korzyść powódki (niedopłata). Podane kwoty są kwotami brutto (karta wynagrodzeń – k. 15-17 fakty wysokości poszczególnych składników wynagrodzenia przy przyjęciu kwoty bazowej za 2020 rok ustalone na podstawie innych ustalonych faktów – wysokości kwoty bazowej, stawki awansowej powódki, zastosowanego mnożnika, procentowej wysokości dodatku stażowego).

Wymienione wyżej różnice w wynagrodzeniu powódki wynikały z ustawowego ,,zamrożenia’’ wynagrodzeń prokuratorskich na mocy ustaw okołobudżetowych na lata 2021 i 2022 (okoliczność niesporna).

Przeciętne wynagrodzenie powódki obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło ostatnio 16 333,26 brutto (zaświadczenie o wynagrodzeniu k.41) .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie faktów powszechnie znanych (art. 228 § 1 k.p.c.), faktów niezaprzeczonych (bezspornych) (art. 230 k.p.c.), faktów ustalonych na podstawie innych ustalonych faktów (art. 231 k.p.c.) oraz dowodów z dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony, co do ich prawdziwości, jak i nie budziły w tym zakresie wątpliwości Sądu.

Są d zwa żył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do zasady i co do wysokości.

Zgodnie z art. 123 Ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze, tekst jedn. Dz.U. 2023 poz. 1360 ze zm. podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, 1504 i 2461) (§ 1); Jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego – przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w dotychczasowej wysokości (§ 2).

Zgodnie z art. 124 powołanej wyżej ustawy wysokość wynagrodzenia prokuratorów zajmujących równorzędne stanowiska prokuratora różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów prokuratur rejonowych i okręgowych jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów w takich samych jednostkach organizacyjnych sądów powszechnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów prokuratur regionalnych jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów sądów apelacyjnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów Prokuratury Krajowej jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów Sądu Najwyższego. Dodatki funkcyjne Prokuratora Krajowego i pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego są równe dodatkom funkcyjnym odpowiednio Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego i Prezesa Sądu Najwyższego (§ 1); Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora określa się w stawkach, których wysokość ustala się z zastosowaniem mnożników podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora (§ 2); Prokuratorowi obejmującemu stanowisko w: 1) prokuraturze rejonowej – przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce pierwszej; 2) prokuraturze okręgowej – przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce czwartej albo piątej – przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, piątej albo szóstej; 3) prokuraturze regionalnej – przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce siódmej albo ósmej – przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, ósmej albo dziewiątej (§ 3); Jeżeli przed objęciem stanowiska prokuratora prokurator zajmował inne, odpowiednio równorzędne, stanowisko prokuratora lub sędziego, na obejmowanym stanowisku przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce nie niższej od stawki, w której przysługiwało mu na stanowisku zajmowanym poprzednio (§ 4); Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora określa się w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych 5 lat pracy na danym stanowisku prokuratora (§ 5); Do okresu pracy na stanowisku prokuratora prokuratury rejonowej dolicza się okres powierzenia wykonywania czynności prokuratorskich na stanowisku asesora prokuratury (§ 6); Prokuratorowi, któremu z chwilą objęcia stanowiska w prokuraturze okręgowej przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej albo piątej, a także prokuratorowi, któremu z chwilą objęcia stanowiska w prokuraturze regionalnej przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej albo ósmej, do okresu pracy niezbędnego do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej zalicza się okres pracy na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym prokuratorowi przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, trzeciej albo czwartej, szóstej albo siódmej (§ 7); Okres pracy, o którym mowa w § 5, ulega wydłużeniu o 3 lata w przypadku ukarania prokuratora w tym czasie karą dyscyplinarną lub dwukrotnego wytknięcia uchybienia (§ 8); Przepisów § 2–8 nie stosuje się do prokuratorów Prokuratury Krajowej (§ 9); W związku z pełnioną funkcją prokuratorowi przysługuje dodatek funkcyjny (§ 10); Prokuratorowi przysługuje dodatek za długoletnią pracę wynoszący, począwszy od 6. roku pracy, 5% aktualnie pobieranego przez prokuratora wynagrodzenia zasadniczego i wzrastający po każdym kolejnym roku pracy o 1% tego wynagrodzenia, aż do osiągnięcia 20% wynagrodzenia zasadniczego. Po 20 latach pracy dodatek wypłacany jest, bez względu na staż pracy powyżej tego okresu, w wysokości 20% aktualnie pobieranego przez prokuratora wynagrodzenia zasadniczego (§ 11); Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia: 1) stawki wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach prokuratorskich oraz mnożniki, służące do ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego prokuratorów w poszczególnych stawkach, mając na względzie zasady określone w § 1; 2) wykaz funkcji pełnionych przez prokuratorów i wysokość dodatków funkcyjnych przysługujących w związku z ich pełnieniem oraz wysokość dodatku funkcyjnego dla prokuratorów delegowanych do Prokuratury Krajowej, Ministerstwa Sprawiedliwości lub Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, a także sposób ich ustalania, biorąc pod uwagę zakres obowiązków, rodzaj funkcji oraz wielkość jednostki organizacyjnej (§ 12).

Zgodnie z § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lutego 2016 r. w sprawie wynagrodzenia zasadniczego prokuratorów oraz wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących prokuratorom, tekst jedn. Dz.U. 2023 poz. 1656 ustala się wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z zastosowaniem do podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora, wskazanej w art. 123 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze, zwanej dalej "ustawą", mnożników określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Stawki wynagrodzenia prokuratorów prokuratur rejonowych wyglądają następująco, stosownie do załącznika nr 1 do powołanego wyżej rozporządzenia:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, tekst jedn. Dz.U. 2023 poz. 1690, która ma zastosowanie do powódki jako prokuratora pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej samej ustawy wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia, zaś według art. 5 ust. 2 wynagrodzenie roczne wypłaca się, z zastrzeżeniem ust. 3, nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie.

Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę uznał, że wynagrodzenie powódki za sporne okresy należało się określić zgodnie z wyżej powołanymi przepisami prawa. Według reguł wynikających z tychże przepisów zostało wyliczone w uzasadnieniu faktycznym wynagrodzenie powódki, jakie przysługiwałoby jej, gdyby nie doszło do ustawowego ,,zamrożenia’’ wynagrodzeń prokuratorskich – w oparciu o niezbędne dane dla takich wyliczeń, które Sąd szczegółowo wskazał w uzasadnieniu faktycznym.

I tak też zasądzone wyrokiem kwoty odpowiadają zsumowanej kwocie różnic między wysokością wynagrodzeń powódce wypłaconych a wysokością należną za lata 2021 i 2022, zgodnie z powołanymi wyżej przepisami prawa. W konsekwencji, pozwana winna wypłacić na rzecz powódki 23 108,71 zł. Wyliczenia powódki były prawidłowe, wynikały one z danych służących do takich wyliczeń wynikających z dokumentów pochodzących od samej pozwanej.

O odsetkach Sąd orzekł z mocy art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Odsetki należne są od pierwszego dnia, w którym roszczenia powódki stały się wymagalne, zgodnie z obowiązującymi u pozwanej regulacjami płacowymi, od kwot stanowiących różnicę między kwotami świadczeń za poszczególne miesiące należnych a tymi wypłaconymi.

Wynagrodzenie powódki za sporne okresy należało się określić zgodnie z wyżej powołanymi przepisami prawa, gdyż przepisy ustawowe na które powoływała się pozwana (art. 14 Ustawy z dnia 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021, Dz.U. 2020 poz. 2400 ze zm. oraz art. 10 Ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022, Dz.U. 2021 poz. 2445 ze zm.) podlegały pominięciu, Sąd odmówił ich zastosowania wobec wyników przeprowadzonej kontroli konstytucyjności tych przepisów.

W orzecznictwie i piśmiennictwie nie ma zgodności co do dopuszczalności tzw. rozproszonej kontroli badania konstytucyjności ustaw z Konstytucją przez sądy. Dopuszczalność kontroli zgodności przepisu ustawy z Konstytucją przez sądy wywodzi się z art. 8 i art. 178 ust. 1 Konstytucji RP (por. M.Wiącek, Dialog między sądami administracyjnymi a Trybunałem Konstytucyjnym, Zeszyty Naukowe Sądów Administracyjnych z 2021 r., z.1, s.237, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 października 2004 r., V SA 613/00, opubl. w LEX 46062, wyrok Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 1998 r., I PKN 90/98, OSNP z 2001 r., nr 1,poz. 6), a niekiedy - z zastrzeżeniem, że ma to służyć ochronie praw i wolności jednostki - z art. 45 Konstytucji (tak P. K., M. G., Spory ustrojowe a kompetencje sądów (granice bezpośredniego stosowania Konstytucji, Palestra z 2017 r., nr 12, s.23-44) (por. Wyrok NSA z 20.07.2021 r., (...), LEX nr 3232398.).

Dalej w cytowanym wyroku NSA wskazał, iż różnice poglądów nie dotyczą jednakże sytuacji tzw. oczywistej niekonstytucyjności albo w razie przyznania przez Trybunał Konstytucyjny przywileju korzyści w okresie odroczenia utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu. Dopuszcza się w takich sytuacjach pominięcie niekonstytucyjnej ustawy przez sąd w procesie orzekania (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 maja 2007 r., SK 36/07, OTK-A z 2007 r., nr 6,poz. 50, wyroki Sądu Najwyższego z 8 sierpnia 2017 r., I U 325/16, LEX nr 2389585, Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 stycznia 2018 r., I (...)). Sytuacja taka ma miejsce, gdy w przeszłości Trybunał Konstytucyjny orzekał już o normie analogicznej do normy, która ma być zastosowana w sprawie sądowej (tzn. badał ten sam problem konstytucyjny, choć w związku z innym przepisem ustawy), albo w przypadku powtórzenia niekonstytucyjnej normy przez ustawodawcę, albo wówczas, gdy w ustawie (tej samej czy innej) funkcjonuje analogiczna norma, która nie była bezpośrednim przedmiotem kontroli TK.

W realiach niniejszej sprawy sprzeczność powołanych przepisów ustaw okołobudżetowych polega na ich sprzeczności z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP , zgodnie z którym wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Jak wskazuje się w judykaturze i doktrynie Trybunał Konstytucyjny w jednym z pierwszych orzeczeń, uwzględniając powyższe zależności, uznał, że równość wymaga, by osoby znajdujące się w takiej samej sytuacji traktować tak samo, a osoby znajdujące się w odmiennej sytuacji – odmiennie (P. Tuleja [w:] P. Czarny, M. Florczak-Wątor, B. Naleziński, P. Radziewicz, P. Tuleja, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2023, art. 32, Orzeczenie TK z 9.03.1988 r., U 7/87, OTK 1988, nr 1, poz. 1.).

Prokuratorzy i sędziowie pod względem płac znajdują się w tej samej sytuacji. Artykuł 124 § 1 Ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze określający wysokość wynagrodzeń prokuratorskich odsyła bezpośrednio do wynagrodzeń sędziów równorzędnych stopniem. W sytuacji więc uznania za niekonstytucyjne przepisów ,,zamrażających’’ wynagrodzenia sędziowskie a to art. 12 powołanej wyżej Ustawy z dnia 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 oraz art. 8 powołanej wyżej Ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 – jako niezgodnych z art. 178 ust. 2 Konstytucji RP z przyczyn, które będą podane w dalszej części uzasadnienia i pozostawienia wynagrodzeń prokuratorów na poziomie określonym przepisami ustaw okołobudżetowych – doszłoby właśnie do odmiennego potraktowania przez władze publiczne osób znajdujących się w tej samej sytuacji. Ustawodawca wskazuje jasno i wyraźnie, że jego wolą było ukształtowanie wynagradzania sędziów i prokuratorów na tym samym poziomie (i tak samo solidarnie tym grupom wynagrodzenia ,,zamroził’’, z tym, że w przypadku sędziów jest to niekonstytucyjne na gruncie art. 178 ust. 2 Konstytucji RP). Właściwe przepisy prawa o prokuraturze nie zostały uchylone ani zmienione, jedynie niejako ,,zawieszone’’ poprzez wprowadzenie uregulowań o charakterze epizodycznym.

Niekonstytucyjność zaś przepisów ,,zamrażających’’ wynagrodzenia sędziowskie nie budziła wątpliwości Sądu, TK badał już ten sam problem konstytucyjny m.in. w wyroku z dnia 12 grudnia 2012 r., K 1/12, następnie zaś w wyroku z dnia 8 listopada 2023 r., K 1/23 TK orzekł, że art. 8 i art. 9 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (Dz. U. poz. 2666, z późn. zm.) są niezgodne z art. 178 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jakkolwiek TK kontrolował tu przepisy odnoszące się do realizacji ustawy budżetowej na rok 2023, to Sąd nie znajduje podstaw w świetle wskazań TK o których mowa w dalszej części uzasadnienia – by sytuacja kształtowała się odmiennie w 2021 i 2022 roku.

Z tych też względów zachodzi oczywista niekonstytucyjność o której mowa we wcześniej cytowanym uzasadnieniu wyroku NSA przepisów ustaw okołobudżetowych ,,zamrażających’’ wynagrodzenia sędziowskie, i – co za tym idzie – analogicznych przepisów ,,zamrażających’’ wynagrodzenia prokuratorskie, która uprawnia Sąd w niniejszej sprawie do zastosowania rozproszonej kontroli konstytucyjności i w konsekwencji pominięcia, odmowy zastosowania przepisów uznanych za niekonstytucyjne.

Odnosząc się szczegółowo do kwestii niekonstytucyjności ,,zamrożenia’’ wynagrodzenia sędziów na mocy przepisów ustaw okołobudżetowych wskazania wymaga, iż w wyroku TK z dnia 12 grudnia 2012 r., K 1/12 Trybunał zważył, że te granice, czy też "warunki brzegowe" wynagrodzenia odpowiadającego godności urzędu sędziego i zakresowi jego obowiązków określa od wielu lat w swym orzecznictwie Trybunał Konstytucyjny, który w obecnym składzie w pełni akceptuje tę linię orzeczniczą. Te nieprzekraczalne "warunki brzegowe" są w szczególności następujące:

- Wynagrodzenia sędziów powinny być kształtowane w sposób wykluczający jakąkolwiek uznaniowość - zarówno wobec całej tej grupy zawodowej - ze strony władzy wykonawczej, jak i w odniesieniu do poszczególnych sędziów, co do których niedopuszczalne jest uzależnianie jego wysokości od indywidualnej oceny ich pracy.

- Wysokość wynagrodzenia sędziego, w tym rozpoczynającego karierę w zawodzie sędziowskim sędziego sądu rejonowego, powinna znacząco przewyższać wysokość przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej.

- Wynagrodzenia sędziów powinny w dłuższym okresie czasu wykazywać tendencję wzrostową nie mniejszą niż przeciętne wynagrodzenie w sferze budżetowej.

- W trudnej sytuacji budżetu państwa wynagrodzenia sędziów powinny być bardziej - niż wynagrodzenia wszystkich innych funkcjonariuszy i pracowników sfery budżetowej - chronione przed nadmiernie niekorzystnymi zmianami.

- Niedopuszczalne jest obniżenie w drodze normatywnej nominalnej wysokości wynagrodzenia sędziów, z wyjątkiem sytuacji, o której stanowi art. 216 ust. 5 Konstytucji (przekroczenia konstytucyjnego limitu zadłużenia).

Dalej zaś TK zważył, że "Zamrożenie" wynagrodzeń sędziowskich może być tolerowane tylko wyjątkowo, ze względu na inne wartości konstytucyjne, w szczególności - jak w niniejszej sprawie - ze względu na trudności budżetowe państwa, jeżeli występuje w kontekście szerszego programu oszczędnościowego. Nie może w żadnym wypadku stać się ono systematyczną praktyką. Oczywiście, nie jest możliwe ustanowienie sztywnych reguł w tym względzie, na przykład zakazujących ustawodawcy "zamrażania" wynagrodzeń sędziów przez dwa kolejne lata, albo dopuszczających je nie częściej niż co określoną liczbę lat. Ocena tego rodzaju regulacji musi się odbywać a casu ad casum, z uwzględnieniem uwarunkowań społeczno-gospodarczych i całego kontekstu normatywnego, a jej wynik powinien być efektem ważenia wartości konstytucyjnych. Należy bowiem podkreślić, że "zamrożenie" wynagrodzeń sędziów jest dopuszczalne tylko ze względu na inne wartości konstytucyjne i nie może być - nawet w sposób dorozumiany, czy sugerowany - środkiem "dyscyplinującym", jak mogłoby to wynikać z niektórych wypowiedzi przedstawicieli władzy wykonawczej (Wyrok TK z 12.12.2012 r., K 1/12, OTK-A 2012, nr 11, poz. 134.).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd wskazuje, że regulacje ,,zamrażające’’ wynagrodzenia sędziowskie nie spełniały warunku brzegowego jakim jest to, że w trudnej sytuacji budżetu państwa wynagrodzenia sędziów powinny być bardziej - niż wynagrodzenia wszystkich innych funkcjonariuszy i pracowników sfery budżetowej - chronione przed nadmiernie niekorzystnymi zmianami. Tymczasem zupełnie tak nie było. Z dniem 1 sierpnia 2021 roku wprowadzono podwyżki osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Z wiedzy Sądu wynika również, że w latach 2021 – 2022 nie doszło do żadnego ,,zamrożenia’’ wynagrodzeń pracowników sądów, takich jak asystenci sędziego, czy też pracownicy sekretariatu. Wręcz przeciwnie, wynagrodzenia te wskazywały normalną tendencję wzrostową. Ciężko na tym tle uznać, aby wynagrodzenia sędziów były tu bardziej chronione niż wynagrodzenia wszystkich innych funkcjonariuszy i pracowników sfery budżetowej. W ocenie Sądu, regulacje okołobudżetowe dotyczące wynagrodzeń sędziów i prokuratorów wykazywały ewidentnie niekorzystne zmiany na tle reszty sfery budżetowej, przed którymi winny być chronione bardziej - niż wynagrodzenia wszystkich innych funkcjonariuszy i pracowników sfery budżetowej.

Sąd nie doszukał się tu żadnych wyjątkowych sytuacji, które pozwoliłyby – zgodnie ze stanowiskiem TK – tolerować ,,zamrożenie’’ wynagrodzeń sędziowskich, ze względu na inne wartości konstytucyjne. W szczególności nie można mówić względzie na trudności budżetowe państwa, występujące w kontekście szerszego programu oszczędnościowego. Sąd w latach 2021 – 2022 nie doszukał się żadnego konkretnego programu oszczędnościowego. W związku z trudnościami gospodarczymi państwo wręcz zwiększało wydatki związane z tzw. tarczami kryzysowymi, w związku z sytuacją międzynarodową – wydatki zbrojeniowe. ,,Zamrażanie’’ wynagrodzeń sędziowskich i prokuratorskich stało się również systematyczną praktyką, trwającą aż do ustawy budżetowej na 2023 rok, podczas gdy już w 2022 roku nastąpiło istotne ,,odbicie’’ gospodarcze. Z powyższych względów brak było przesłanek do uznania konstytucyjności ,,zamrożenia’’ wynagrodzeń sędziowskich w 2021 i 2022 roku, konsekwentnie więc – zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP – uznać należało, że nie mogły być w tych latach również ,,zamrożone’’ wynagrodzenia prokuratorskie.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. Wskazana w punkcie III. wyroku kwota odpowiada zgodnie z tym przepisem pełnemu jednomiesięcznemu wynagrodzeniu powódki (zgodnie z zaświadczeniem o wynagrodzeniu niekwestionowanym przez powódkę).

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. Zasądzona kwota wynika z kosztów zastępstwa procesowego powódki ustalonych zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2) w zw. z § 2 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, tekst jedn. Dz.U. 2023 poz. 1964 ze zm.

Z podniesionych względów orzeczono jak w sentencji.

Z./ Odpis wyroku z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi pozwanej.