Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2023 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w W. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. R.

przeciwko

pozwanym:

1)L. B. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka cywilna E. P., L. B. (1) w W.

2)E. P. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka cywilna E. P., L. B. (1) w W.

o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę

1.zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 9300 zł( dziewięć tysięcy trzysta złotych) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę;

2.wyrokowi w punkcie pierwszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości kwoty 3100 zł( trzy tysiące sto złotych);

3.przynaje ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w W. radcy prawnemu A. Ż. kwotę 360 zł(trzystu sześćdziesięciu złotych) plus 23 %( dwadzieścia trzy procent ) podatku VAT tytułem kosztów zastępstwa procesowego świadczonego z urzędu;

4.nakazuje wypłacić radcy prawnemu A. Ż. kwotę określoną w punkcie 3. z Kasy Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w W..

VI P 26/22

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2022 r. powódka W. R. wystąpiła z powództwem przeciwko (...) Spółka Cywilna w W. o uznanie za bezskuteczne doręczonego wypowiedzenia umowy o pracę jako niezgodnego z prawem, a w przypadku przywrócenia do pracy o zasądzenie na rzecz powódki wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy. W uzasadnieniu powódka podniosła, że pozwany rozwiązał z nią umowę o pracę podczas zwolnienia ciążowego. Pomimo, iż została poinformowana, że umowa o pracę została rozwiązana z uwagi na likwidację pracodawcy to nie ma pewności, iż jest to przyczyna prawdziwa (pozew k. 2; pismo k. 10).

W dniu 22 marca 2022 r. powódka wniosła o przyznanie jej pełnomocnika z urzędu (wniosek k. 17). Postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2022 r. Sąd ustanowił dla powódki pełnomocnika z urzędu (postanowienie k. 33).

W piśmie z dnia 17 czerwca 2022 r. powódka działająca przez profesjonalnego pełnomocnika - radcę prawnego sprecyzowała, że wnosi powództwo przeciwko L. B. (2) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka Cywilna E. P. L. B. (1) w W. oraz E. P. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka cywilna E. P., L. B. (1) z siedzibą w W. o zasądzenie kwoty 9 300 zł tytułem odszkodowania za wypowiedzenie umowy o pracę z naruszeniem przepisów art. 177 § 4 kodeksu (pismo k. 42).

W odpowiedzi na pozew pozwane L. B. (2) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka cywilna E. P. L. B. (1) w W. oraz E. P. prowadzącej również działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka Cywilna E. P., L. B. (1) z siedzibą w W. wniosły o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwane wskazały, że powódka miała świadomość likwidacji salonu, pozostawały w dobrych relacjach i o wszystkim była informowana. Podały, że we wszystkich aspektach związanych z rodzicielstwem szły powódce na rękę. Podniosły, że roszczenie odszkodowawcze to wyłudzenie, natomiast podstawę wypowiedzenia stanowił art 177 § 4 kp, a nie art 177 § 1 kp jak podała powódka (odpowiedź na pozew k.; pismo k. 118).

Sąd ustalił co następuje:

Powódka była zatrudniona u pozwanych L. B. (2) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka Cywilna E. P. L. B. (1) w W. oraz E. P. prowadzącej również działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka Cywilna E. P., L. B. (1) z siedzibą w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 21 czerwca 2018 r. na stanowisku kosmetyczka, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem brutto 3 100 zł. Pracę świadczyła w Salonie (...) ul. (...) w W. (umowa o pracę k. 44 i aneks k. 45).

Powódka od dnia 12 listopada 2019 r. przebywała na zwolnieniach lekarskich z uwagi na pierwszą ciążę, a od 20 lipca 2020 r. korzystała z urlopu macierzyńskiego.

Pozwane prowadziły dwa salony. W ramach dwóch salonów zatrudnionych było mniej niż 10 pracowników, w tym na umowę o prace (...) osoby. Po czasach pandemii podjęły decyzję o zaprzestaniu prowadzenia działalności. Salon, w którym pracował powódka został sprzedany jako pierwszy. W dniu 31 lipca 2020 r. zlikwidowano stanowisko pracy powódki. Sprzedały urządzenia i odstąpiły od prowadzenia działalności w danej lokalizacji, Rozwiązano umową franczyzową z firmą (...). Salon działający pod nazwą DepilConcept przy N. 25 przestał funkcjonować z końcem sierpnia 2020 r. Na dzień zamknięcia salonu działał jeszcze jeden salon (...). Powódka otrzymała informację o likwidacji stanowiska pracy oraz informację, że po zakończeniu urlopu macierzyńskiego powrót możliwy będzie do drugiego salonu działającego pod nazwą (...). Z uwagi na inną działalność konieczne natomiast będzie jej doszkolenie lub wypowiedzenie umowy. (Porozumienie nk. 104; pismo k. 102)

W czerwcu 2021 r. powódka otrzymała telefoniczną informację, że spółka będzie zamknięta w ciagu kilku najbliższych miesięcy, dokładnie od momentu zakończenia współpracy z (...) z o. Sp k.. Powódka bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wykorzystała urlop wypoczynkowy. Złożyła wniosek o urlop wychowawczy, który został jej udzielony. Po kilku tygodniach przesłała wiadomość sms, że jest w ciąży. Anulowano urlop wychowawczy. Powódka przedstawiła kolejne zwolnienie lekarskie - ciążowe, na którym przebywała od dnia 30 września 2021 r. do dnia porodu. Dziecko urodziła w dniu 18 maja 2022 r. (odpis skrócony aktu urodzenia dziecka k. 46; wnioski k.87-95; korespondencja sms k. 96).

W dniu 27 grudnia 2021 r. ustalono, że umowa partnerska ze (...) ulegnie rozwiązaniu z końcem grudnia 2021 r. W dniu 30 grudnia 2021 r. powódka otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia 3 miesiące gdzie jako podstawę rozwiązania stosunku pracy wskazano likwidację stanowiska pracy - salonu, w którym powódka była zatrudniona. Pozwany zawarł pouczenie o prawie wniesienia odwołania do Sądu Pracy w terminie 21 dni. Pracodawca nie wskazał dokładnie do jakiego Sądu powódka może się odwołać (wypowiedzenie k. 3). Wcześniej poinformowano powódkę telefonicznie, że takie pismo otrzyma. Okres wypowiedzenia upłynął w dniu 31 marca 2022 r. (zeznania pozwanej E. P. k. 143 - 144 e - protokół (...) (...)

W dniu 4 stycznia 2022 r. powódka zwróciła się do pozwanych jednoznaczne określenie czy mamy do czynienia z likwidacją stanowiska pracy czy likwidacja pracodawcy. W przypadku likwidacji salonu poprosiła o podanie daty likwidacji (pismo k. 4).

Pozwane poinformowały powódkę, że planowana jest likwidacja firmy na dzień 31 marca 2022 r. oraz że faktyczny termin jej zamknięcia uzależniony jest od wielu czynników, nie tylko od terminu zakończenia jej umowy. Zadeklarowano zamieszczenie w świadectwie pracy informacji o likwidacji pracodawcy jako przyczynie zakończenia stosunku pracy. Świadectwo pracy powódka otrzymała około 31 marca 2023 r. W świadectwie pracy wskazano jako postawę rozwiązania art 30 § 1 pkt 2 kp za wypowiedzeniem przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracownika - likwidacja zakładu pracy. Powódka nie wnosiła o sprostowanie świadectwa pracy (pismo k. 5).

Działalność pozwanych została zamknięta 31 marca 2022 r. W czasie zamykania działalności nie było już innych pracowników niż powódka. Obecnie pozwana E. P. prowadzi działalność gospodarczą sklasyfikowaną pod innym (...) jako pośredniczka nieruchomosci. Działalność L. B. (2) została całkowicie zamknięta i jest zarejestrowana w UP jako osoba bezrobotna (zeznania pozwanej E. P. k. 143 - 144 e - protokół (...) (...); zeznania L. B. (1) k. 144-146 e - protokół (...) (...)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, na podstawie zeznań powódki k. 127 - 129 e - protokół (...) (...) pozwanej E. P. k. 143 - 144 e - protokół (...) (...), pozwanej L. B. (1) k. 144-146 e - protokół (...) (...)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jako uzasadnione zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie Sąd odniesie się do przekroczenia przez powódkę terminu do wniesienia odwołania do Sądu Pracy.

Terminy złożenia odwołania od wypowiedzenia (art. 265 § 1 k.p.) oraz wystąpienia z żądaniem przywrócenia do pracy lub odszkodowania (art. 265 § 2 k.p.) biegną od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę, tj. od dnia, w którym oświadczenie pracodawcy doszło do pracownika w sposób pozwalający mu zapoznać się z jego treścią, choćby pracownik odmówił zapoznania się z nim (art. 61 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

W razie wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę z pracownicą ciężarną określone w art. 264 k.p. terminy do wytoczenia powództwa (21 dni) biegną od dnia otrzymania przez pracownicę przedmiotowego oświadczenia woli pracodawcy tylko wtedy, gdy pracownica w tym dniu była w ciąży i wiedziała o niej. Terminy te mogą być przywrócone na podstawie art. 265 k.p.

Zdaniem SN błędne pouczenie pracownika o prawie odwołania się do sądu pracy uzasadnia jedynie prawo do przywrócenia terminu do wniesienia odwołania i nie uzasadnia roszczeń o odszkodowanie czy przywrócenie do pracy (vide SN w wyroku z 23.11.2000 r. I PKN 117/00, OSNPiUS Nr 13/2002, poz. 304).

Przywrócenie terminu następuje na wniosek pracownika wniesiony do Sądu prac w terminie siedmiu dni od dnia ustania przyczyny powodującej uchybienie terminowi. We wniosku pracownik powinien uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu (art. 265 § 2 kodeksu pracy). Przywrócenie terminu Sąd bierze pod rozwagę urzędu.

Powódka nadała pierwszy pozew do niewłaściwego sądu mieszcząc się w terminie 21 od dnia otrzymania wypowiedzenia tj. 19 stycznia 2022 r. Właściwość Sądu ustaliła sama, bowiem pracodawca nie wskazał dokładnie Sądu do, którego winna się odwołać. W dniu 4 lutego 2022r. otrzymała zwrot pozwu. W dniu 8 lutego 2022 r. wniosła pozew do tutejszego sądu, tj. 4 dni po otrzymaniu zwrotu (w tym sobota i niedziela). Powódka pozew złożyła niezwłocznie (potwierdzenia nadania k. 136, k. 138).

Przechodząc do merytorycznego rozpoznania powództwa Sąd zważył co następuje.

Powódka domagała się ostatecznie odszkodowania w wysokości odpowiadającej trzymiesięcznemu okresowi wypowiedzenia na podstawie art. 177 § 1 kodeksu pracy przewidujący ochronę pracowniczą w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego.

Zgodnie z art. 177 § 1 kodeksu pracy w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części – do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie może:

1)  prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem;

2)  wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Pozwane wnosiły o oddalenie powództwa. Podały, że podstawą rozwiązania umowy o pracę był art. 177 § 4 kodeksu pracy w myśl którego: rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części – do dnia zakończenia tego urlopu może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę lub pracownika zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy lub pracownikowi przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Powódka na dzień rozwiązywania umowy był w ciąży przebywała na zwolnieniu lekarskim do czasu porodu. O zamiarze rozwiązania umowy o pracę była informowana telefonicznie. Oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę otrzymała listem poleconym w dniu 30 grudnia 2021 r. Pozwane rozwiązały z powódką umowę o pracę za wypowiedzeniem wskazując jako przyczynę wypowiedzenia „likwidację stanowiska pracy - salonu, w którym powódka była zatrudniona”. Wobec nieprecyzyjności podanej przyczyny powódka wystąpiła do pracodawcy o wyjaśnienie czy likwidacji ulega jej stanowisko pracy czy też likwidowany jest pracodawca. Otrzymała informację zwrotną, że likwidacja firmy planowana jest na dzień 31 marca 2022 r. natomiast termin jej zamknięcia uzależniony jest od wielu czynników, nie tylko od terminu zakończenia jej umowy. Na dzień wypowiadania umowy nie miały pewności czy uda się dokonać cesji leasingu, bez której zamknięcie firmy byłoby niemożliwe. Ostatecznie franczyzę przejął nowy partner. Pozwane nie podały w wypowiedzeniu, że przyczyną jest likwidacja pracodawcy, a nieprecyzyjnie wskazały na likwidację salonu / stanowiska pracy. Powyższe narusza zapisy art. 177 § 4 kodeksu pracy, którego literalne brzmienie przewiduje możliwość wypowiedzenia umowy o pracę kobiecie w okresie ochronnym (kobieta w ciąży) tylko w dwóch przypadkach: upadłości i likwidacji pracodawcy.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art 45 § 4 kodeksu pracy w zw. z art 471 kodeksu pracy w zw. z art 177 § 4 kodeksu pracy zasadził od pozwanych solidarnie na rzecz powódki tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiazanie umowy o pracę kwotę 9 300 zł odpowiadającą trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia za pracę.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art 98 kpc § 1 k.p.c. Powódka reprezentowana była przez profesjonalnego pełnomocnika – radcę prawnego z urzędu, w związku z czym należało uwzględnić koszty zastępstwa procesowego, które Sąd ustalił na podstawie § 15 ust 1 pkt 1 w zw. z § 4 ust 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U.2023.2437 t.j.) - w wysokości cztero krotności stawki podstawowej (90 zł x 4) - 360 zł.