Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2023 roku.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący sędzia Małgorzata Kryńska-Mozolewska

po rozpoznaniu w dniu 11 września 2023 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym na podst. art. 15zzs ² ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 1842, tekst jednolity.),

sprawy z powództwa B. C.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o wydanie świadectwa pracy, wynagrodzenie za pracę, ekwiwalent pieniężny za urlop

orzeka:

nakazuje (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wydać B. C. świadectwo pracy ze wskazaniem:

okresu zatrudnienia od 01.04.2014 r do 31.08.2019 r (w okresie od 01.04.2014 r – 31.12.2015 r w (...) Sp. z o.o.; w okresie od 01.01.2016 r do 31.08.2019 r w (...) Sp. z o.o.),

rodzaju wykonywanej pracy: projektant,

wymiaru czasu pracy: pełen etat,

zajmowanego stanowiska: projektant, (01.04.2014 r – 28.02.2017 r), starszy projektant (01.02.2017 r do 31.08.2019 r)

miejsca wykonywanej pracy: W.,

trybu rozwiązania stosunku pracy: rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia na mocy oświadczenia złożonego przez pracownika (art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy),

zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz B. C. kwotę 16.262,32 zł (szesnaście tysięcy dwieście sześćdziesiąt dwa 32/100 złotych) tytułem wynagrodzenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100) od dnia 11 maja 2019 roku do dnia zapłaty,

2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100) od dnia 11 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty,

2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100) od dnia 11 lipca 2019 roku do dnia zapłaty,

2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100) od dnia 11 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty,

2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100) od dnia 11 września 2019 roku do dnia zapłaty,

zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz B. C. kwotę 2.387,52 zł (dwa tysiące trzysta osiemdziesiąt siedem 52/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 września 2019 roku do dnia zapłaty,

zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz B. C. kwotę 2.820,00 zł (dwa tysiące osiemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia którym je zasądzono do dnia zapłaty.

odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi,

nadaje wyrokowi w punkcie drugim wyroku rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.774,96 zł (dwa tysiące siedemset siedemdziesiąt cztery 96/100).

Sygn. akt VI P 334/21

UZASADNIENIE

Powód - B. C. wniósł o zobowiązanie pozwanej spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do wydania świadectwa pracy, a także o zasądzenie rzecz od pozwanej kwoty 16.262,32 zł wraz z odpowiednio liczonymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie tytułem wynagrodzenia za pracę oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, również z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

W uzasadnieniu pozwu podał, że był zatrudniony w pozwanej spółce na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku projektanta, na pełen etat. W związku ze śmiercią jedynego wspólnika i członka zarządu pozwanej spółki, pozwana zaprzestała wykonywania obowiązków pracodawcy, w tym wypłacania wynagrodzenia za pracę, uiszczania składek ubezpieczeniowych. Powód nadal codziennie stawiał się do pracy, aż do momentu wymiany zamków w biurze; wtedy jednak kontaktował się z bliskimi zmarłego i deklarował gotowość do pracy. Stosunek pracy ustał z dniem 31 sierpnia 2019 roku, nie otrzymał jednak świadectwa pracy, ani należnego jej wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

(pozew – k. 1-10)

Postanowieniem z dnia 28 marca 2022 roku Sąd na podstawie art. 69 § 1 KPC w związku z art. 460 § 2 KPC ustanowił dla (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kuratora w osobie adwokata P. S..

(postanowienie – k. 64)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swego stanowiska pozwana podała, że w rzeczywistości do rozwiązania umowy o pracę pomiędzy stronami doszło wcześniej niż twierdzi powód, bowiem pracodawca w sposób dorozumiany, poprzez zaprzestanie działalności po śmierci prezesa zarządu i jedynego wspólnika spółki, wyraził wolę rozwiązania stosunku pracy.

(odpowiedź na pozew – k. 73-73v)

Sąd ustalił, co następuje:

Powód był zatrudniony w pozwanej spółce na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 31 marca 2014 roku na stanowisku projektanta, na pełen etat. Aneksem z dnia 1 stycznia 2016 roku podwyższono wynagrodzenie powoda do minimalnego wynagrodzenia za pracę, ze wskazaniem, że będzie ono co roku aktualizowane do poziomu tego wynagrodzenia ogłaszanego w rozporządzeniu, bez potrzeby podpisywania dodatkowych aneksów do umowy o pracę. Wynagrodzenie powoda wynosiło od 1 marca 2017 roku 2774,96 zł brutto.

(umowa o pracę – k. 13, k. 15)

Dnia 20 kwietnia 2019 roku zmarł A. M., który był jedynym wspólnikiem i jednocześnie członkiem zarządu pozwanej spółki. Z dnia na dzień doszło do sytuacji, że pozwana zaprzestała działalności, zaprzestała wypłaty wynagrodzeń, uiszczania składkę na ubezpieczenia społeczne.

Po jego śmierci powód tak jak i inni pracownicy pozwanej spółki, przychodzili przez około 1,5 tygodnia do pracy.

Po tym czasie zmieniono zamki w drzwiach biura i pracownicy nie mogli się do niego dostać. Pracownicy próbowali skontaktować się z żoną zmarłego i synem, ale nie odbierali oni telefonów. Po około dwóch tygodniach udało się skontaktować z żoną zmarłego wspólnika która powiedziała, że działalność nie będzie kontynuowana.

Po śmierci A. M. pracownicy spółki kończyli jeszcze projekty, które były wcześniej rozpoczęte i wykonywali zwykłe czynności pracownicze. Powód po zamknięciu biura dalej był gotowy do świadczenia pracy, odbierał wówczas telefony od klientów pozwanej, starał dokończyć wcześniejsze projekty. Po około dwóch tygodniach powód i inni pracownicy zaprzestali wykonywania pracy.

(akt zgonu – k. 61; zeznania świadka J. D. – k. 600v-601)

Pismem z dnia 15 maja 2019 roku powód wypowiedział umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego 3 miesiące. Jako przyczynę wskazał śmierć pracodawcy – prezesa i jedynego członka pozwanej w dniu 20 kwietnia 2019 roku oraz wynikający z tego brak organizacji pracy i terminowej wypłaty wynagrodzenia za kwiecień 2019 roku. Ponadto nie posiadał dalszych informacji na temat funkcjonowania zakładu pracy.

(wypowiedzenie – k. 25)

Rozwiązanie pozwanej spółki zgodnie z jej statutem następowało po przeprowadzeniu likwidacji. Mandat członka zarządu wygasa dopiero w skutek odwołanie ze składu zarządu lub w razie śmierci. Członkowie zarządu powoływani byli bezterminowo.

(statut – k. 102, k. 134, k. 359b-360)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody z dokumentów, których wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez strony w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach świadka J. D., które były ze sobą spójne i wiarygodne w całości.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest roszczenie powoda o wydanie świadectwa pracy, a także o zasądzenie wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

W pierwszej kolejności Sąd zajął się roszczeniem o wydanie świadectwa pracy. Zgodnie z art. 97 § 1 KP w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Z kolei zgodnie z art. 97 ¹ § 1 KP w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że powód był zatrudniony w pozwanej spółce od dnia 1 kwietnia 2014 roku, do 31 maja 2019 roku, na stanowisku projektanta, na pełen etat, na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Po śmierci jedynego wspólnika i członka zarządu pozwanej spółki powód nadal przychodził do pracy, do czasu kiedy rozwiązał umowę o pracę poprzez złożenie pracodawcy wypowiedzenia umowy o pracę, ze skutkiem na dzień 31 sierpnia 2019 roku.

W toku postępowania strona pozwana przez kuratora ustanowionego w sprawie argumentowała, że w rzeczywistości stosunek pracy ustał już wcześniej, z upływem dniem śmierci A. M. – wspólnika spółki.

Nie jest to jednak argumentacja trafna. Sąd miał na uwadze, że pracodawcą powódki jest spółka kapitałowa – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka taka ma odrębną od swoich wspólników osobowość prawną, wobec czego nawet śmierć jedynego wspólnika i zarazem jedynego członka zarządu spółki nie powoduje automatycznie ustania bytu samej spółki. Tym samym pomimo śmierci A. M. spółka nadal istniała i nadal istnieje. Pozwana nadal jest wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego i jest pracodawcą. Nie jest dodatkowo trafna argumentacja, że należy zastosować art. 63 ² k.p. per analogiam. Choć zgodnie z treścią art. 632 § 1 k.p. z dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają, to jednak przepis ten nie ma zastosowania w razie śmierci osoby fizycznej, która prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. W takim przypadku pracodawcą jest spółka. Nawet więc gdyby do zmarłej osoby fizycznej należały wszystkie jej udziały lub akcje, śmierć takiego wspólnika czy akcjonariusza nie pociąga za sobą wygaśnięcia stosunków pracy (ani też przejścia zakładu pracy na inną osobę). Śmierć wspólnika może natomiast prowadzić do rozwiązania spółki, co pociągnie za sobą rozwiązanie umów o pracę (ale nie ich wygaśnięcie). Jak wynika zatem z powyższego, śmierć jedynego udziałowca Spółki pozostaje bez wpływu na ważność oraz sam fakt dalszego trwania zawartej pomiędzy Spółką a [pracownikiem - przyp. aut] umowy o pracę pracownika. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że śmierć członka jednoosobowego zarządu nie spowodowała, że Spółka jako osoba prawna oraz (w tym przypadku) pracodawca przestała istnieć (vide: Wyrok SA w Gdańsku z dnia 31 stycznia 2012 r., III AUa 1071/11, LEX nr 1212476).

Ponadto powód po śmierci A. M. czyli wspólnika przychodził przez kolejne 1,5 tygodnia do pracy, wykonując swoje obowiązki pracownicze. Po 1,5 tygodnia zaś doszło do wymiany zamków w drzwiach biura, co uniemożliwiło mu świadczenie pracy w biurze, jednak powód cały czas zgłaszał gotowość do świadczenia pracy, kontaktując się w tej sprawie z rodziną zmarłego A. M.. Jednocześnie ze strony spółki, czy potencjalnych spadkobierców jedynego wspólnika, brak było skierowania wobec powoda jakiegokolwiek oświadczenia, co do ustania stosunku pracy. Nie złożono powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Nie można przyjąć że doszło do rozwiązania umowy o pracę z powodem w sposób dorozumiany, bowiem Kodeks pracy wymaga dla wypowiedzenia umowy o pracę, czy rozwiązania jej bez wypowiedzenia, formy pisemnej (art. 30 § 3 KP). Jednocześnie nie można domniemywać złożenia oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu powodowi umowy o pracę, w szczególności nie przemawia za tym wymiana zamków w drzwiach do biura. Nie można też mówić o jakimkolwiek porozumieniu rozwiązującym umowę o pracę pomiędzy powodem a pozwaną spółką, powód bowiem kontaktował się z synem zmarłego, wykazując swoją gotowość do pracy. Dopiero po dokonaniu przez pracownicę analizy zaistniałej sytuacji i uznaniu, że nie ma przesłanek do kontynuowania stosunku pracy, powód wypowiedział stosunek pracy. Pozwana spółka, ani żaden z członków rodziny nie odpowiedział na doręczone wypowiedzenie.

Wobec powyższego Sąd uznał, że to powód skutecznie rozwiązał umowę o pracę, a nie pozwana w jakikolwiek sposób, tym samym stosunek pracy trwał do upływu okresu wypowiedzenia. Sąd ustalił, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia zostało doręczone pozwanej dnia 15 maja 2019 roku, zaś okres wypowiedzenia, biorąc pod uwagę staż pracy powoda, wynosił 3 miesiące, zgodnie z art. 36 § 1 pkt 3 KP, a co za tym idzie, stosunek pracy pomiędzy stronami ustał z dniem 31 sierpnia 2019 roku. Sąd ustalił dalej, że pracodawca pomimo ustania stosunku pracy nie wydał powodowi świadectwa pracy. Wobec tego zasadne jest jej roszczenie o wydanie tego świadectwa – w całości.

Odnośnie treści świadectwa pracy, w toku postępowania strona pozwana nie kwestionowała początkowej daty zatrudnienia, ani faktu pracy, rodzaju wykonywanej pracy, miejsca wykonywania pracy, czy wymiaru czasu pracy. Wobec tego zasadnym było nakazanie pozwanej, aby wydała powodowi świadectwo pracy z wpisanym rodzajem wykonywanej pracy – projektant, wymiarem czasu pracy – pełen etat, zajmowanym stanowiskiem – projektant, miejscem wykonywania pracy – W.. Znajduje to również potwierdzenie w treści przedłożonej przez powoda umowy o pracę zawartej z pozwaną. Również początkowa data powstania stosunku pracy nie była kwestionowana. Pozwana kwestionowała jedynie tryb rozwiązania stosunku pracy oraz datę zakończenia tego stosunku. Jednak jak wyżej wskazano, w niniejszej sprawie to powód rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem, ze skutkiem ustania stosunku pracy na 31 sierpnia 2019 roku. Wobec powyższego powództwo w zakresie roszczenia o wydanie świadectwa pracy w kształcie podanym przez powoda jest zasadne.

Kolejnym roszczeniem jest roszczenie o zasądzenie wynagrodzenia za pracę za okres od 1 kwietnia 2019 roku do 31 sierpnia 2019 roku. Stosunek pracy trwał do dnia 31 sierpnia 2019 roku. Jednocześnie do 20 kwietnia 2019 roku, czyli do dnia śmierci A. M., oraz przez następne około 1,5 tygodnia -2 tygodnie, powód wykonywał pracę w biurze pozwanej spółki. Zgodnie z art. 80 KP wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, wobec czego za wskazany wyżej okres powód powinien otrzymać wynagrodzenie za pracę. Jednocześnie zgodnie z art. 80 zd. 2 KP za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Zgodnie zaś z art. 81 § 1 KP pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

W niniejszej sprawie, jak wynika z ustaleń Sądu, powód zgłaszał dalszą gotowość do pracy po zmianie zamków w drzwiach i zamknięciu biura dla pracowników, w tym celu kontaktował się z rodziną zmarłego A. M. i interesował się jakie będą dalsze losy spółki. Jednocześnie nie świadczył wówczas pracy nigdzie indziej. Pracodawca mimo, że istniał (spółka istniała dalej po śmierci wspólnika) uniemożliwi powodowi dalsze świadczenie pracy, zamykając dostęp do biura i znajdujących się w nim narzędzi pracy. Tym samym należy uznać, że powód doznał przeszkód w świadczeniu pracy ze strony pracodawcy, a nie ze swojej strony.

Wobec powyższego powód zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę za okres trwający do 31 sierpnia 2019 roku. Miał on wynagrodzenie w kwocie 2774,96 zł, i takie powinien otrzymywać co miesiąc. Nie otrzymał go za okres od kwietnia 2019 roku do końca sierpnia 2019 roku. Sąd zasądził więc wynagrodzenie za pracę za te miesiące. Powód domagał się również odpowiednio obliczanych odsetek ustawowych za opóźnienie. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 85 § 2 KP wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Daty początkowe naliczania odsetek podane przez nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, wobec czego Sąd zasądził wskazane wyżej wynagrodzenie za pracę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dat wskazanych w pozwie do dnia zapłaty.

Wreszcie ostatnim roszczeniem podniesionym jest roszczenie o zasądzenie na jej rzecz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Zgodnie z art. 171 § 1 KP w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. W pozwie powód wskazał że nie wykorzystał w toku zatrudnienia w pozwanej spółce całego urlopu, do których nabył prawo. Jednocześnie przedstawił też wyliczenia, z których wynika, że kwota należna tytułem tego ekwiwalentu wynosi 2.387,52 zł. Pozwana w toku postępowania nie kwestionowała liczby dni urlopu wypoczynkowego, przysługującego powodowi i przez nią niewykorzystanego, nie kwestionowała również wskazanych w pozwie obliczeń.

Wobec powyższego Sąd zasądził na rzecz powoda tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy żądaną przez nią kwotę 2.387,52 zł. Odnośnie odsetek Sąd miał na uwadze, że roszczenie o ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy staje się wymagalne z dniem zakończenia stosunku pracy, czyli w tym wypadku z dniem 31 sierpnia 2019 roku. Wobec tego Sąd zasądził wskazaną wyżej kwotę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 września 2019 roku do dnia zapłaty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie wskazanych przepisów orzekł jak w sentencji wyroku.

W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 KPC oraz § 9 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800, ze zm.), zasądzając na rzecz powódki od pozwanej kwotę 2.820,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, na którą składają się kwoty 2.700 zł kosztów zastępstwa procesowego za roszczenia majątkowe oraz 120 zł kosztów zastępstwa proces go za roszczenie o wydanie świadectwa pracy.

Sąd odstąpił od obciążania stron kosztami sądowymi.

Na podstawie art. 477 ² § 1 KPC Sąd nadał również wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.774,96 zł.

ZARZĄDZENIE

(...)