Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Elżbieta Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2023 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

odwołania: W. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 1 marca 2023 r., znak:(...)

w sprawie: W. R.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o waloryzację

oddala odwołanie

Sędzia Elżbieta Pietrzak

Sygn. akt VI U 1167/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 marca 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. dokonał waloryzacji emerytury przysługującej ubezpieczonemu W. R. ze skutkiem od dnia 1 marca 2023 roku. Wysokość zwaloryzowanej emerytury organ rentowy ustalił przez pomnożenie kwoty świadczenia emerytalnego przysługującego ubezpieczonemu w dniu
28 lutego 2023 roku, tj. 3.174,90 złotych brutto przez wskaźnik waloryzacji 114,80%. Emerytura po waloryzacji od dnia 1 marca 2023 roku wynosi 3.644,79 złotych brutto.

Odwołanie od ww. decyzji złożył ubezpieczony W. R..
W uzasadnieniu odwołania wskazał on, że zaskarżona decyzja zawiera wady w sposobie naliczania wysokości emerytury. W latach 2002 – 2015 ubezpieczony pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy (13 lat). Od 2015 roku pozostaje na emeryturze, która – w ocenie odwołującego – od samego początku jej otrzymywania jest błędnie obliczona. Organ rentowy, obliczając jej wysokość, zupełnie pominął okres pozostawania przez ubezpieczonego na rencie (tak, jakby okresu tego w ogóle nie było). Wobec tego ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uwzględnienie w waloryzacji kwoty emerytury obliczonej z uwzględnieniem okresu pozostawania na rencie z tytułu niezdolności do pracy w latach 2002 – 2015.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w treści zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wyjaśnił, że zarzuty odwołania nie dotyczą sposobu przeprowadzenia waloryzacji, lecz stażu przyjętego do obliczenia wysokości emerytury. Tymczasem okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy nie jest okresem zaliczanym do stażu pracy (ani jako okres składkowy, ani jako okres nieskładkowy, ani jako okres uzupełniający).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony W. R. urodził się w dniu (...). W latach 2002 – 2015 przebywał na rencie z tytułu niezdolności do pracy. Od dnia (...) roku ubezpieczony jest uprawniony do emerytury powszechnej. Wysokość emerytury została ustalona na podstawie
tzw. „nowych zasad” dla osób urodzonych po dniu 1 stycznia 1949 roku w oparciu o przepis art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczony wielokrotnie zwracał się do organu rentowego o ponowne ustalenie wysokości emerytury i kapitału początkowego. Powyższe było przedmiotem licznych postępowań sądowych, które potwierdziły prawidłowość zaskarżonych decyzji ZUS.

/okoliczność bezsporna/

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie okoliczności bezspornych oraz w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach ZUS, których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu, a które nie były kwestionowane przez żadną ze stron pod względem ich autentyczności, jak i prawdziwości zawartych w nich informacji.

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Tytułem wstępu wskazać należy, że przedmiotem rozstrzygnięcia Sądu w niniejszej sprawie była ocena zgodności z prawem wydanej przez organ rentowy decyzji z dnia 1 marca 2023 roku w przedmiocie waloryzacji emerytury należnej ubezpieczonemu W. R. ze skutkiem od dnia
1 marca 2023 roku. Odwołanie zostało bowiem złożone właśnie od tej decyzji.

Sposób i terminy przeprowadzenia waloryzacji emerytur i rent zostały przewidziane w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r., poz. 1251). Stosownie do treści art. 88 ust. 1 ww. ustawy, emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. W myśl art. 88 ust. 2 ustawy, waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwota świadczenia nie może ulec obniżeniu. Natomiast ust. 3 stanowi, że waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Zgodnie zaś z ust. 4 ww. przepisu, waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji. W myśl art. 89 ust. 1 ww. ustawy, wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Natomiast ust. 2 stanowi, że wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych, o którym mowa w ust. 1, jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłasza w formie komunikatu w „Monitorze Polski” Prezes Głównego Urzędu Statystycznego (art. 94 ust. 1 ww. ustawy). Wskaźnik waloryzacji dla emerytur i rent w 2023 roku na podstawie Komunikatu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 9 lutego 2023 roku w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku (M.P. z 2023 r., poz. 185) wynosi 114,80%.

W ocenie Sądu Okręgowego, organ rentowy prawidłowo dokonał waloryzacji przysługującego ubezpieczonemu W. R. świadczenia emerytalnego, mnożąc kwotę świadczenia emerytalnego w wysokości ustalonej na dzień 28 lutego 2023 roku w kwocie 3.174,90 złotych brutto przez wskaźnik waloryzacji w wysokości 114,80%. Po waloryzacji od dnia
1 marca 2023 roku organ rentowy ustalił wysokość świadczenia na kwotę 3.644,79 złotych brutto. Wysokość zwaloryzowanej emerytury została więc ustalona zgodnie z przepisami prawa, w oparciu o obowiązujący w dacie waloryzacji wskaźnik waloryzacji.

Zauważyć przy tym należy, że odwołujący W. R. w toku niniejszego postępowania nie kwestionował wprost poprawności dokonanej waloryzacji, a jedynie wysokość świadczenia poddanego procesowi waloryzacji, wskazując na to, że już od chwili przyznania mu emerytury, została ona błędnie ustalona. W jego ocenie organ rentowy ustalił wysokość emerytury z pominięciem okresu pobierania przez niego renty z tytułu niezdolności do pracy w latach 2002 – 2015 (13 lat). Innymi słowy, zdaniem odwołującego, procesowi waloryzacji powinna zostać poddana wyższa kwota emerytury, ustalona z uwzględnieniem okresu pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Prawidłowość ustalenia wysokości emerytury przed waloryzacją nie stanowiła jednak przedmiotu zaskarżonej decyzji organu rentowego. Należy w tym miejscu wyraźnie podkreślić, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie ( art. 477 ⁹ i art. 477 ¹⁴ k.p.c.) i tylko w tym zakresie podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności (por. post. SN z dnia 22 lutego 2012 r., II UK 275/11, LEX nr 1215286, wyr. SN z dnia 9 września 2010 r., II UK 84/10, LEX nr 661518). Istotne jest również to, że waloryzacja jest czynnością formalno – techniczną, skutkującą wzrostem zwaloryzowanego świadczenia do kwoty równiej iloczynowi kwoty świadczenia oraz wskaźnika waloryzacji. W ramach procesu waloryzacji nie dochodzi do zmian w zakresie wysokości samego świadczenia w wysokości poddawanej waloryzacji. Wobec tego, decyzja waloryzacyjna nie otwiera sporu co do wysokości świadczenia poddanego waloryzacji, ale też nie zamyka drogi i nie stoi na przeszkodzie w inicjowaniu postępowania dotyczącego ustalenia wysokości świadczenia w innym postępowaniu, czego w istocie żąda odwołujący, a czym nie mógł zająć się w obecnym postępowaniu ani organ rentowy ani sąd rozpoznający odwołanie od decyzji waloryzacyjnej (por. wyr. SA w Białymstoku z dnia 8 lutego 2018 r.,
III AUa 638/17, LEX nr 2481790; wyr. SA w Łodzi z dnia 15 listopada 2017 r., III AUa 220/17, LEX nr 2465940; wyr. SA w Łodzi z dnia 23 listopada 2015 r., III AUa 459/15, LEX nr 1968168).

Tak więc, zgodnie z powyższym decyzja waloryzacyjna nie ustala wysokości emerytury poddawanej procesowi waloryzacji, lecz dotyczy jedynie podwyższenia obowiązującej w ostatnim dniu lutego danego roku wysokości emerytury o określoną stopę procentową. Wobec tego należało dojść do wniosku, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa i brak jest podstaw do jej weryfikacji w kształcie wskazanym w odwołaniu, które – jako bezzasadne – podlegało oddaleniu.

Mając na względzie to, że stan faktyczny sprawy był pomiędzy stronami bezsporny, a po złożeniu przez strony pism procesowych, mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń, a także to, że żadna ze stron nie złożyła wniosku o przeprowadzenie rozprawy, Sąd Okręgowy uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Wobec tego Sąd postanowił wydać niniejszy wyrok – w trybie przewidzianym w treści art. 148 ¹ k.p.c.
– na posiedzeniu niejawnym.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 88 i art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił, o czym orzekł jak w sentencji.

Sędzia Elżbieta Pietrzak