Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Maciej Flinik

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2024 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy S. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o wydanie interpretacji indywidualnej

w związku z odwołaniem S. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 1 grudnia 2023r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 1 grudnia 2023r. w ten sposób, że zobowiązuje organ rentowy do wydania interpretacji indywidualnej w sprawie wniosku odwołującego się prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria (...) złożonego dnia 16 listopada 2023r. dotyczącego możliwości opłacenia w roku kalendarzowym 2024 składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Sędzia Maciej Flinik

Sygn akt VI U 1913/23

UZASADNIENIE

Ubezpieczony S. L. wniósł odwołanie od decyzji (...) Oddział w G. z dnia 1 grudnia 2023r. którą odmówiono wydania interpretacji indywidualnej w sprawie jego wniosku dotyczącego możliwości opłacania w przyszłym roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż ustalona na zasadach wynikających z art. 18 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zarzucił organowi rentowemu naruszenie przepisów prawa materialnego :

1/ art. 83 d ustawy systemowej w zw. z art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców w zw. z art. 61 k.p.a..

- poprzez nieprawidłowe zastosowanie przepisów prawa materialnego polegające na odmowie wydania decyzji interpretacyjnej bez uwzględniania faktycznych okoliczności rozpatrywanej sprawy i działania w oderwaniu od przedstawionego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zdarzenia przyszłego , a także samodzielną zmianę zakresu wniosku ze zdarzenia przyszłego na hipotezę

2/ art. 104 w zw. z art. 107 , art. 6, 7 i 8 k.p.a. w zw. z art.123 ustawy systemowej w związku z art. 7 Konstytucji RP

- poprzez bezzasadne zakończenie postępowania w zakresie wydania interpretacji indywidualnej , o której mowa w art. 83 d ustawy systemowej , błędną ocenę całości zebranego materiału dowodowego , w szczególności wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i wydanie decyzji odmownej

W związku z powyższym wniósł o zmianę decyzji poprzez wydanie decyzji udzielającej interpretacji na podstawie złożonego wniosku i uznanie, że ubezpieczonemu przysługuje prawa do skorzystania z ulgi , o której mowa w art. 18 c ustawy systemowej oraz że podstawa ustalenia składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonego w 2024 r. będzie wartość równa 30 % minimalnego wynagrodzenia za pracę , określonego w rozporządzeniu RM z 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia . W uzasadnieniu wskazał między innymi, iż w treści zaskarżonej decyzji Zakład nie wskazuje, aby wniosek ubezpieczonego dotyczył spraw wykraczających poza kognicję interpretacyjną Zakładu. Cała treść uzasadnienia decyzji nie odwołuje się do przepisów prawa stanowionego mających znaczenie dla decyzji . Zakład odwołuje się co prawda do ustawy systemowej , ale jedynie do przepisów mających znaczenie dla przedmiotu interpretacji wskazanego we wniosku, a nie do odmowy wydania interpretacji indywidualnej , która jest przedmiotem decyzji. Zakład narusza zasadę zaufaania do władzy publicznej w dwojaki sposób. Po pierwsze łamie zasadę legalizmu działania, po drugie poprzez wydanie decyzji administracyjnej niepozostawiającej odbiorcy możliwości zrozumienia sposobu rozumowania Zakładu bez przytoczenia podstawy prawnej , a raczej w oderwaniu , obok tej podstawy. Pozwany nie może odmówić wydania decyzji interpretacyjnej , gdy jego zdaniem wniosek jest „ przedwczesny „. Ustawodawca umożliwił przedsiębiorcom uzyskanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zdarzeń przyszłych aby c mogli zrozumieć również przyszłe obowiązki ponoszenia świadczeń.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego odrzucenie jako wywiedzionego w nieprzewidzianej formie, natomiast w przypadku przyjęcia do rozpoznania wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu argumentował, iż problem poruszony we wniosku stanowi zagadnienie o charakterze hipotetycznym , które ze względu na brzmienie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców w zw. z art. 83 d ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Wniosek o wydanie takiej interpretacji może dotyczyć stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego , czyli zdarzeń realnych , a nie zdarzeń, które mogą a nie muszą , względnie mogły ale nie musiały się zdarzyć w przyszłości . Brak jest podstaw do wypowiadania się przez organ w zakresie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w odniesieniu do założeń czysto hipotetycznych. Może się okazać, że w roku 2023 wnioskodawca przekroczy górny limit przychodu z działalność gospodarczej . Gdyby uczynić zadość wnioskowi przedsiębiorcy i uczynić go przedmiotem merytorycznego rozpoznania , to interpretacja Zakładu miałaby charakter interpretacji warunkowej, a nie interpretacji , która w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości rozstrzygnęłaby prawo wnioskodawcy d zastosowania prawa do tzw. „ małego ZUS plus „.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było jedynie zagadnienie natury prawnej , a mianowicie dopuszczalność odmowy wydania interpretacji indywidualnej przez organ rentowy. W okolicznościach sprawy stanowisko pozwanego należy uznać za chybione i sprzeczne z literalnym brzmieniem art. 34 ustawy Prawo Przedsiębiorców . Przepis ten wprost stanowi , iż przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów , z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne , w jego indywidualnej sprawie ( interpretacja indywidualna ) , a wniosek o wydanie takiej interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. W tym kontekście nieporozumieniem należy określić stwierdzenie pozwanego , jakoby zadośćuczynienie wnioskowi ubezpieczonego oznaczałoby wydanie decyzji warunkowej, jakiego to charakteru nie może mieć interpretacja indywidualna . W znaczeniu warunku zaprezentowanym przez Zakład jako zdarzenia przyszłego i niepewnego ( w realiach konkretnej sprawy z uwagi na potencjalną możliwość przez wnioskodawcę górnego limitu przychodu z działalności gospodarczej ) nigdy nie byłoby dopuszczalnym wydanie interpretacji indywidualnej w odniesieniu do zdarzeń, które nastąpią w przyszłości, albowiem przykładowo i zupełnie teoretycznie , wnioskodawca mógłby nie dożyć roku składkowego , którego dotyczy jego wniosek o interpretację ( zatem każdorazowo interpretacja dotycząca zdarzeń przyszłych ma w tym znaczeniu charakter warunkowy ) . Tymczasem przepis, na który powołuje się tenże pozwany wprost stanowi o dopuszczalności wydania interpretacji dotyczącej właśnie zdarzeń przyszłych ( a w zasadzie określa wprost kognicje pozwanego nakazując mu w takim przypadku wydanie takowej interpretacji ). Wnioskodawca w niniejszej sprawie domaga się wydania interpretacji dotyczącej konkretnego stanu ( przy przyjętych założeniach ) , który może wystąpić w przyszłości. Wydaje się oczywistym, iż interpretacja wydana w oparciu o przyjęte założenia co do zdarzenia przyszłego nie jest warunkową - w tych okolicznościach ( przy tych parametrach , czy założeniach ) będzie wiążąca. Przekroczenie przez ubezpieczonego górnego limitu , na co powołuje się organ rentowy odmawiając jej wydania , będzie oznaczało li tylko tyle, iż przedmiotowa interpretacja się zdezaktualizuje . Nie oznacza to jednak jej warunkowego charakteru – przy przyjętych założeniach będzie miała charakter bezwarunkowy i wiążący. Idąc tokiem rozumowania pozwanego ( który wydając decyzję odmowną więcej energii poświęca na uchylenie się od dokonania interpretacji, aniżeli na merytoryczne rozpoznanie problemu ) , każda decyzja dotycząca zdarzenia przyszłego ma charakter warunkowy, albowiem z istoty swojej istnieją okoliczności, które mogą nastąpić w przyszłości i które taką interpretację czynią bezprzedmiotowa. W ocenie Sądu Okręgowego wniosek złożony przez ubezpieczonego dotyczący w istocie możliwości zastosowania art. 18 c ustawy systemowej ( co do zakresu i sposobu stosowania przepisu , z którego wynika obowiązek świadczenia składek od dnia 1 stycznia 2024 r. ) w indywidualnej sprawie ubezpieczonego spełnia wymogi wskazane w art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców. Dlatego też organ rentowy winien wydać interpretację, tym bardziej , że przy wydawaniu interpretacji powinien mieć na względzie dane wskazane we wniosku o interpretację . Na chwilę obecną pozwany jest wstanie ustalić wszystkie dane niezbędne do zastosowania przedmiotowej instytucji.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy uznając odwołanie za zasadne na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Na marginesie odnosząc się do żądania odrzucenia odwołania jest ono zupełnie nietrafione. Abstrahując od dywagacji organu rentowego w tym przedmiocie ( który jeżeli uważał, że jest ono obarczone brakami winien jeszcze na etapie postępowania administracyjnego uchybienia te wyeliminować, a nie przesyłać odwołania do sądu ) i przyjmując, że odwołanie nie zostało złożone w prawidłowym trybie , sąd potraktował je jako dotknięte brakami formalnymi w postaci podpisu odwołującego. Ubezpieczony wezwany do ich uzupełnienia, wykonał zarządzenie sądu w ustawowym terminie, tym samym można było mu nadać dalszy bieg .

Sędzia Maciej Flinik