Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w. (...) VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2024 r. w S.

sprawy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

przy udziale J. M. (1),

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 14 lutego 2023 r. nr (...)

oraz sprawy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

przy udziale J. M. (1)

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 15 lutego 2023 r. nr (...)

I.  oddala odwołania;

II.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

III.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Aleksandra Mitros

Sygn. akt VI U 437/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 lutego 2023 r. Nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. ustalił podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne dla J. M. (1) jako pracownika w (...) Sp. z o.o. w wysokości:

- we wrześniu 2020 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 4.954,71 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.275,42 zł,

- w październiku 2020 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.020,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.331,76 zł,

- w listopadzie 2020 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 4.740,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.090 zł,

- w grudniu 2020 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 7.142,99 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 6.163,69 zł,

- w lutym 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.885,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 5.078,16 zł,

- w marcu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5,168,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.459,46 zł,

- w kwietniu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.400,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.659,66 zł,

- w maju 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.440,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.694,18 zł,

- w czerwcu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.970,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 5.151,51 zł,

- w lipcu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5,508,66 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.928,48 zł,

- w sierpniu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.600,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.832,24 zł,

- we wrześniu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.690,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.909,90 zł,

- w październiku 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 6.150,00zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 5.306,83 zł,

- w listopadzie 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 5.448,00 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 4.701,08 zł,

- w grudniu 2021 r.: na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe – na kwotę 10.472,34 zł, oraz na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 9.036,58 zł.

W uzasadnieniu decyzji, organ rentowy, wskazując na wyniki przeprowadzonego postępowania kontrolnego, podniósł, iż płatnik składek (...) Sp. z o.o. jako pracodawca w podstawie wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne nie uwzględnił kwot wypłaconych ubezpieczonemu z tytułu umów cywilnoprawnych zawartych z (...) Sp. z o.o. (...) Organ rentowy wskazał, iż w (...) Sp. z o.o., wpisanej do KRS z dniem 23 marca 2012 r., wspólnikiem posiadającym 95% udziałów jest A. G. (1), drugim wspólnikiem posiadającym 5% udziałów i Prezesem Zarządu jest Z. K.. W (...) Sp. z o.o. (...) wpisanej do KRS z dniem 5 czerwca 2012 r., (...) Sp. z o.o. jest komplementariuszem posiadającym 2% kapitału zakładowego, zaś A. G. (1) jako akcjonariusz posiada 98% kapitału zakładowego. Organ rentowy wskazał, iż obie spółki należą do grupy kapitałowej spółek (...), w skład której wchodzą spółki komandytowo - akcyjne, gdzie (...) Sp. z o.o. jest komplementariuszem, zaś A. G. (1) jest głównym akcjonariuszem i udziałowcem we wszystkich spółkach należących do grupy (...) i pełni w nich funkcję prokurenta samoistnego.

Organ rentowy zwrócił uwagę, iż obie Spółki mają zbliżony przedmiot działalności, łączą je ścisłe powiązania osobowe - w osobie A. G. (1), A. K. (1) pełniącej funkcję Prezesa Zarządu oraz osoby zajmującej się sprawami BHP w grupie (...). Spółki mają powiązania kapitałowe - należą do grupy (...), gdzie (...) Sp. z o.o. jest komplementariuszem dla pozostałych spółek i odpowiada całym swoim majątkiem. (...) Sp. z o.o. (spółka dominująca) uzyskuje przychody ze sprzedaży usług świadczonych w kraju głównie na rzecz podmiotów powiązanych kapitałowo m.in. (...) Sp. z o.o. (...) Spółki współpracują ze sobą na podstawie umów o współpracy i umowy konsorcjum. Nadto, jak wskazał organ rentowy, spółki mają powiązania organizacyjne - posiadają swoje siedziby pod tym samym adresem, tj. przy ul. (...) w S., miejsce przechowywania dokumentacji kadrowo - płacowej znajduje się w tym samym miejscu, akta osobowe pracowników przechowywane są w tym samym pomieszczeniu, ta sama osoba - B. K. - zajmuje się prowadzeniem kadr. Ta sama spółka z grupy (...), tj. (...) Sp. z o.o. (...) zajmuje się prowadzeniem spraw administracyjnych spółek należących do grupy (...), tj. księgowości, kadr, marketingu. Ta sama spółka z grupy (...), tj. (...) Sp. z o.o. realizuje dla pozostałych spółek czynności zarządcze i nadzorcze. Przedmiotem umów najmu zawartych przez spółki (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. (...) z Zakładem Produkcyjno - Usługowym (...) są części tych samych nieruchomości oznaczonych geodezyjnie jako działka nr (...). Miejsca pracy pracowników zatrudnionych w (...) Sp. z o.o. oraz zleceniobiorców zatrudnionych w (...) Sp. z o.o. (...). mieszczą się w siedzibie spółek w S. przy ul. (...). Spółki produkcyjne z grupy (...) wzajemnie świadczą dla siebie usługi przede wszystkim ślusarsko - spawalnicze. Ponadto spółki (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. (...). świadczą usługi jedynie na rzecz spółek z grupy (...). (...) Sp. z o.o. nie prowadzi działalności produkcyjnej dla podmiotów zewnętrznych, ale świadczy usługi ślusarsko - spawalnicze dla pozostałych spółek. W spółkach grupy (...) obowiązuje wspólny Regulamin wynagradzania dla pracowników grupy (...), prowadzony jest również dla wszystkich Spółek jeden rejestr wypadków. Spółki grupy (...) w tym (...) Sp. z o.o. (...). i (...) Sp. z o.o. podają do kontaktu jeden numer telefonu. Zwracając uwagę na treść złożonych przez A. G. wyjaśnień z dnia 25 maja 2017 r., organ rentowy podniósł, iż spółki (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. (...). współpracują ze sobą na podstawie:

- umowy ramowej w sprawie współpracy zawartej w dniu 31 grudnia 2017 r. w S. pomiędzy: (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., a A. G. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usługowy (...). Przedmiotem tej umowy jest ustalenie ramowych zasad współpracy w zakresie świadczenia wzajemnych usług pomiędzy podmiotami: świadczenia usług ślusarko - spawalniczych, świadczenia usług monterskich, świadczenia usług logistycznych, świadczenie usług zaopatrzenia, świadczenia usług technologicznego przygotowania produkcji, świadczenia usług utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, prowadzenia gospodarki magazynowej, sprzedaży materiałów, towarów oraz półproduktów;

- umowy konsorcjum z 12 grudnia 2017 r. zawartej w S. pomiędzy (...) Sp. z o.o. (...). zwanej liderem a (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...)., na podstawie której partnerzy podejmują współpracę i współdziałanie związane ze wspólną realizacją przedsięwzięcia gospodarczego obejmującego swym zakresem: zaprojektowanie i wykonanie robót dla projektu POliŚ 5.1-19.1 „Poprawa stanu technicznego infrastruktury obsługi podróżnych (w tym dostosowanie do wymagań (...)), Etap I S. Główny określonych szczegółowo w załączniku nr 1 do niniejszej umowy”. Celem zawarcia umowy jest wykonanie robót określonych w ust. 1 z uwzględnieniem optymalizacji poprzez wykorzystanie potencjału wszystkich Partnerów w tym: technologicznego, finansowego, zaopatrzeniowego (kredytów kupieckich), wykonawczego.

- umowy zawartej w dniu 31 grudnia 2019 r. w S. pomiędzy (...) Sp. z o.o. (zleceniodawca) komplementariuszem w podmiotach: (...) Sp. z o.o. S.K.A., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. S.K.A. i (...) Sp. z o.o. (...). w imieniu tych spółek i na ich rzecz, a (...) Sp. z o.o. (...) (zleceniobiorca) zleca wykonanie czynności przez wskazane osoby w siedzibie tych podmiotów przy ul. (...) w S.: prowadzenie ksiąg rachunkowych, przygotowanie i przekazywanie organom podatkowym oraz ZUS wymaganych prawem informacji i deklaracji, przekazywanie informacji bankom finansującym działalność Podmiotów wymienionych w umowie, przygotowanie zestawień, analiz, sprawozdań finansowych okresowych i rocznych, prowadzenie spraw kadrowo - płacowych, sporządzenia sprawozdań GUS, prowadzenie rejestru umów cywilnoprawnych oraz wystawianie do nich rachunków, przygotowywanie strategii oraz prowadzenie bieżącej działalności promocyjnej i reklamowej, rozwijanie współpracy z dotychczasowymi oraz pozyskiwanie nowych klientów, zawieranie umów z klientami, świadczenie usług logistycznych, świadczenie usług zaopatrzenia, świadczenie usług technologicznego przygotowania produkcji, świadczenie usług utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, prowadzenie gospodarki magazynowej.

Wskazując na zapisy umów dotyczące wzajemnych rozliczeń między podmiotami, organ rentowy zwrócił uwagę, że pomiędzy (...) Sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. (...). miały miejsce systematyczne przepływy finansowe dotyczące płatności za realizację usług spawalniczych i ślusarskich przez (...) Sp. z o.o., za usługi zarządzania, za umowę serwisową (...), za serwis (...) oraz abonament i licencje dostępowe, za nadzór ważności certyfikatu - w tym opłata za audyt nadz., za dostarczenie wody i konserwację sieci wodociągowej, za pobór energii, za korzystanie z serwerowni, centrali telefonicznej, sieci zewnętrznych elektrycznej i wodnej, trafostacji, zbiornika F. M. z licznikiem, za usługi informatyczno - konsultacyjne, za materiały do montażu (...) box, za monitorowanie wydajności maszyn i ich operatorów, za program karta (...), (...) A., za wzorcowanie przyrządów, odnowienia certyfikatów, korzystanie ze środków trwałych, usługi rekrutacyjne, ubezpieczenie należności.

Organ rentowy zauważył, że (...) Sp. z o.o. uzyskuje przychody ze sprzedaży produktów i usług świadczonych w kraju, głównie na rzecz podmiotów powiązanych kapitałowo. Spółki powiązane, dla których jest komplementariuszem, tj. (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...). za świadczone usługi zarządzania przez (...) Sp. z o.o. płaciły wynagrodzenie w okresach miesięcznych na podstawie wystawionych faktur VAT dla każdego z podmiotów powiązanych. Wynagrodzenie to uwzględniło wynagrodzenia brutto pracowników (...) Sp. z o.o. łącznie z funduszem pracodawcy. Wynagrodzenie płacone przez poszczególne Spółki ustalane było w stosunku do udziału danego podmiotu w wielkości sprzedaży netto towarów i materiałów tych podmiotów. Spółki grupy (...) wspólnie uczestniczyły w opłatach np. za zużycie wody - w równych kwotach, za energię elektryczną - proporcjonalnie w zależności od wielkości sprzedaży danej spółki, za nadzór techniczny ważności certyfikatu - w równych kwotach, za abonament na system i serwis (...) w równych kwotach.

Dalej organ rentowy wskazał, iż J. M. (2) jest zatrudniony u płatnika składek od 3 sierpnia 2020 i z tego tytułu został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Ubezpieczony zawarł umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, na okres próbny od 3 sierpnia 2020 r. do 31 października 2020 r. oraz od 1 listopada 2020 r. na czas nieokreślony na stanowisku „specjalista ds. kontroli jakości”, w okresie od 24 listopada 2021 r. na stanowisku „kierownik zakładowej kontroli produkcji-kontroler jakości”. W okresie realizowania umowy o pracę w (...) Sp. z o. o. ubezpieczony zawarł jednocześnie z (...) Sp. z o. o. (...). umowę o współpracy na okres od 4 sierpnia 2020 r. na czas nieoznaczony, przedmiotem której było „wykonywanie na rzecz Zleceniodawcy czynności: prace kontrolne realizowanych projektów, pomiary zgodności realizowanych produktów, prace pomocnicze”. Z tego tytułu ubezpieczonego zgłoszono do ubezpieczenia zdrowotnego od 4 sierpnia 2020 r. do 30 kwietnia 2022 r. Z tytułu zawartej umowy o pracę w (...) sp. z o.o. oraz z zawartej umowy o współpracy z (...) sp. z o.o. (...) ubezpieczony uzyskał przychody w następujących kwotach:

Organ rentowy zwrócił uwagę, iż (...) Sp. z o.o. (...) zawierała umowy zlecenia i o współpracy z pracownikami (...) Sp. z o.o., umowy zawierane były w okresie trwania umowy o pracę zawartej z (...) Sp. z o.o., a rozwiązywane z chwilą rozwiązania umowy o pracę lub w zbliżonym czasie. Umowy zlecenia i o współpracy zawierane przez (...) Sp. z o.o. (...) z pracownikami (...) Sp. z o.o. zawierane były na czas nieoznaczony z ogólnie sformułowanym przedmiotem umowy, umowy kontynuowane były przez kilka lat, jednak nie sporządzano do nich aneksów w zakresie zmiany wynagrodzenia czy przedmiotów umów. Rozliczenia za wykonanie umów zleceń i o współpracy dokonywane były w okresach miesięcznych, według rachunków, które przygotowywała B. K. specjalista ds. kadr i płac zatrudniona u komplementariusza - (...) Sp. z o.o. W (...) Sp. z o.o. pracownicy byli zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy i otrzymywali wynagrodzenie zasadnicze w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę lub w wysokości określonej w umowie. Spółka (...) Sp. z o.o. (...). osoby wykonujące umowy zlecenia i o współpracy zgłaszała jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego.

Organ rentowy zwrócił również uwagę, że w spółkach grupy (...) obowiązuje wspólny Regulamin wynagradzania dla pracowników grupy (...), prowadzony jest również dla wszystkich Spółek jeden rejestr wypadków. Ubezpieczeni byli zaopatrywani w odzież roboczą w ramach umowy o pracę, mogli z niej korzystać również wykonując umowy zlecenia i o współpracy w (...) Sp. z o.o. (...). Poddani kontroli pracownicy w (...) Sp. z o.o. nie otrzymywali wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a z uwagi na brak nadgodzin i podwyżek traktowali pracę na podstawie umowy zlecenia jako możliwość „dorobienia”. Zakład wskazał, iż jeden z ubezpieczonych zeznał, że zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia było warunkiem zawarcia umowy o pracę - z uwagi, że dużo osób było w wieku przedemerytalnym i nie było innych możliwości pracy to godzili się na to, zwyczajowo było przyjęte tak, że wynagrodzenie składało się z dwóch części płaca podstawowa w wysokości minimalnej płacy krajowej ze spółki (...), a pozostała część wynagrodzenia wypłacana była w (...) Sp. z o.o. Naliczaniem wypłat wszystkich osób zatrudnianych w grupie (...) na podstawie umów o pracę i zleceniobiorców zajmowała się B. K. zatrudniona w (...) Sp. z o.o. Odpowiedzialni za dany rodzaj prac pracownicy komplementariusza zajmowali się ustalaniem wysokości wynagrodzenia zleceniobiorców. Do wyliczenia wynagrodzenia przyjmowano stawkę godzinową z umowy o pracę plus 50% bądź więcej, lub za wykonanie konkretnego zlecenia, zadania. Czasami wynagrodzenie z umowy zlecenia wypłacano w stałej wysokości. Dane do sporządzenia rachunków dla zleceniobiorców były przekazywane z produkcji do B. K., która sporządzała rachunki do umów zleceń i o współpracy. Organ rentowy wskazał również, iż umowy zlecenia były zawierane w czasie zwiększonego zapotrzebowania spowodowanego zwiększeniem portfela zamówień lub koniecznością zastąpienia pracownika z uwagi na zwolnienie lub urlop, przy czym, jak wynika z wyjaśnień A. G. (1), w znacznej większości osobami zatrudnianymi na podstawie umów cywilnoprawnych byli pracownicy innych spółek grupy (...) wynikało to ze znajomości tych pracowników oraz usprawniało to proces produkcji. Organ rentowy wskazał, iż ubezpieczeni nie orientowali się na podstawie jakiej umowy wykonują pracę oraz z czyich narzędzi korzystają, używali tej samej odzieży roboczej. Dla zleceniobiorców nie były prowadzone harmonogramy pracy. W grupie Spółek (...) obowiązuje ośmiogodzinny czas pracy, na dwie zmiany od 6 do 14 i od 14 do 22. Zleceniobiorcy wykonywali zlecenia poza godzinami podstawowego czasu pracy i mogli pracować w dni wolne od pracy. Polecenia były wydawane ustnie. Pracę wykonywano na terenie spółek grupy (...). Wykonywaną pracę nadzorowały te same osoby. Organ rentowy zwrócił przy tym uwagę, że pomimo innego asortymentu, spółki generalnie zajmują się produkcją spawanych konstrukcji stalowych i zatrudniają przede wszystkim pracowników produkcji, ślusarzy, spawaczy i monterów. Ponadto zawarte umowy o współpracy jednoznacznie wskazują na powiązania handlowe między spółkami. Bezspornym jest również fakt, iż celem każdej współpracy jest osiąganie korzyści. ZUS podkreślił, że A. G. (1) jest głównym akcjonariuszem i udziałowcem wszystkich spółek wchodzących w skład grupy i w sensie ekonomicznym jest on ostatecznym beneficjentem pracy wykonywanej przez ubezpieczonych zarówno w ramach umowy o pracę jak i umowy zlecenia. Pełni on istotną funkcję we wszystkich spółkach, znakomicie orientuje się w potrzebach podmiotów i może swobodnie zarządzać przepływem pracowników oraz koordynować rodzaj i zakres prac. ZUS zwrócił uwagę, iż w tym samym dniu ubezpieczeni zaczynali pracę jako pracownicy, a kończyli jako zleceniobiorcy.

Organ rentowy wskazał, iż z ustaleń kontroli opartych na zawieranych przez Spółki umowach najmu z firmą Zakład Produkcyjno - Usługowy (...) wynika, że na tych samych halach działalność prowadzą różne spółki z grupy (...). Zdaniem ZUS, wykorzystując wzajemne powiązania, dokonano sztucznego podziału obowiązków ubezpieczonego na dwa podmioty. Zastosowany mechanizm zatrudniania w systemie ciągłym w badanym okresie spowodował, iż powiązane ze sobą podmioty nie były ograniczone limitami dotyczącymi godzin pracy, nie wypłacały nadgodzin i nie musiały opłacać składek na ubezpieczenia społeczne od części przychodów osiąganych w ramach umów zlecenia. W ocenie organu rentowego, jedynym ekonomicznie uzasadnionym celem stosowania tego mechanizmu był zamiar uniknięcia przez podmioty opłacania składek od całości przychodu wypłaconego ubezpieczonemu i ewentualnych nadgodzin. Zawarcie dodatkowych umów zlecenia z ubezpieczonymi miało na celu w rzeczywistości umożliwienie „legalnej” wypłaty wynagrodzenia wyłączonego z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Umowa zlecenia była w zasadzie umową o nadgodziny lub pracę w weekendy. Przysporzenie korzyści pracodawcy nie może jednak odbywać się kosztem ubezpieczonych. W ocenie organu rentowego działania ww. spółek naruszają zasady współżycia społecznego, w tym zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, zasadę solidaryzmu ubezpieczeń społecznych oraz zasadę ochrony interesów i niepokrzywdzenia ubezpieczonych.

Podsumowując, organ stwierdził, że zawarcie z pracownikami (...) Sp. z o.o. umów zlecenia z (...) Sp. z o.o. zostało dokonane w celu obejścia przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w rozumieniu przepisu art. 58 § 1 k.c. Formalnie, jak wskazał organ rentowy, umowy te nie miały cech, które sprzeciwiałyby się ustawie, gdyż ich treść nie zawierała elementów wprost zabronionych. Biorąc jednak pod uwagę poczynione ustalenia w sprawie, rzeczywistą przyczyną zawierania z ubezpieczonymi dwóch umów było formalne stworzenie dwóch tytułów ubezpieczenia i uniknięcie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od całości przychodu. Stosownie do art. 353 ¹ k.c. strony mają możliwość wyboru rodzaju łączącego je stosunku prawnego. Nie oznacza to jednak dowolności, bowiem powołany przepis wprost wymaga, aby treść lub cel umowy nie sprzeciwiały się naturze danego stosunku prawnego, jego społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu i ustawie. Ocenie czynności podlega zarówno jej treść jak i cel.

Zdaniem organu, nie znajduje tutaj zastosowania art. 9 ust. 1 i la ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 ze zm., dalej jako ustawa systemowa), dotyczący zbiegu ubezpieczeń społecznych, gdyż umowy zlecenia były umowami zlecenia tylko z nazwy, a uzyskany przez ubezpieczonych przychód stanowił dalszą część wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę na co wskazuje zebrany materiał dowodowy w trakcie kontroli oraz zeznania ubezpieczonych. Okolicznością przemawiającą za uznaniem zawartych umów za jeden stosunek zobowiązaniowy jest - w ocenie ZUS - ich wykonywanie w tym samym miejscu, w tych samym czasie i przedmiocie. Zabieg redakcyjny w postaci rozdzielenia treści jednego stosunku obowiązkowego do dwóch dokumentów nie pozwala na przyjęcie, iż z tego tylko względu stanowią one dwie umowy. Podleganie ubezpieczeniom społecznym z określonych tytułów, a w konsekwencji podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynikają z rzeczywistego stanu i sposobu wykonywania zatrudnienia, a nie z samego faktu sporządzenia umowy w określony sposób. Zdaniem organu rentowego, zawarcie dodatkowo umów zlecenia miało na celu obejście przepisów art. 18 ust. 1 i la ustawy systemowej w związku z art. 4 pkt 9 tej ustawy. Pozorny zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych umożliwiał na podstawie przepisu art. 9 ust 1 i la ww. ustawy wybór tylko jednego z tytułów - umowy o pracę, a w konsekwencji przyjęcie do podstawy wymiaru składek przychodu w niższej wysokości. Zawieranie umów o pracę i umów zlecenia dwa podmioty skutkowało stworzeniem pozornych zbiegów tytułów ubezpieczenia społecznego. ZUS wskazał, iż płatnik składek nie zadeklarował składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i ubezpieczenie zdrowotne, od przychodów uzyskanych przez ww. osobę z tytułu zawartych umów zleceń z powiązaną spółką. Przychody osiągnięte z umów zlecenia (zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego), stanowiły w rzeczywistości dodatkowe wynagrodzenie z tytułu umów o pracę zawartych u płatnika składek (...) Sp. z o.o. i jako element wynagrodzenia z umowy o pracę powinny być objęte składkami na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Na potwierdzenie trafności swego stanowiska ZUS wskazał stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 września 2009 r. II UZP 6/09, II UZP 3/21 i III UZP 6/21.

Odwołanie od powyższej decyzji wywiodła (...) Sp. z o.o. w S., która zaskarżając decyzję w całości, zarzuciła jej naruszenie prawa materialnego oraz przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1. art. 8 ust. 2a w związku z art. 18 ust. 1 i ust 1a oraz z art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 9 ustawy systemowej poprzez błędne uznanie, że praca wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. (...) była świadczona na rzecz odwołującej - a nie na rzecz firmy (...) sp. z o.o. (...)- i w konsekwencji nieprawidłowe przypisanie odwołującej obowiązku zadeklarowania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od przychodów uzyskiwanych z tytułu umowy cywilnoprawnej zawartej przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. (...), podczas gdy w stanie faktycznym występującym w sprawie prawidłowe zastosowanie tego przepisu wymagało uwzględnienia specyfiki spółek, których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów z którymi współpracuje odwołująca, a w szczególności statusu odwołującej jako komplementariusza w spółkach komandytowo-akcyjnych;

2. naruszenie art. 8 ust. 2a w zw. z art. 4 pkt 2 lit. a ustawy systemowej w związku z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej znajduje zastosowanie także w sytuacji, gdy:

- między odwołującą a podmiotem trzecim ( (...) Sp. z o.o. (...).) nie istniał stosunek cywilnoprawny umożliwiający posłużenie się przez organ konstrukcją "uznania za pracownika", tj. istnienia trójkąta umów: umowy o pracę, umowy zlecenia między pracownikiem i osobą trzecią oraz umowy o podwykonawstwo między pracodawcą a zleceniodawcą, na co wskazuje zawarte w decyzji w opisie stanu faktycznego stwierdzenie, że (...) Sp. z o.o. nie prowadzi działalności produkcyjnej dla podmiotów zewnętrznych, ale świadczy usługi ślusarsko - spawalnicze dla pozostałych spółek;

- jedynymi powiązaniami pomiędzy odwołującą a podmiotem trzecim ( (...) Sp. z o.o. S.K.A.) są powiązania wynikające z formy prowadzenia działalności przez podmioty nazywane w decyzji grupą (...), w których udział kapitałowy ma A. G. (1),

- praca wykonywana przez ubezpieczonego w ramach umowy zlecenia, nie była pracą wykonywaną na rzecz swego pracodawcy, gdyż odwołująca nie zyskiwała żadnej korzyści wynikającej z tego, że jej pracownik zawarł umowę zlecenia z (...) Sp. z o.o. (...);

- (...) Sp. z o.o. (...). nie wynagradzała swego zleceniobiorcy ze środków pozyskanych od jego pracodawcy,

- finalnym odbiorcą pracy świadczonej przez ubezpieczonego na podstawie umowy zlecenia nie była odwołująca - która nie prowadzi działalności produkcyjnej dla podmiotów zewnętrznych - lecz (...) Sp. z o.o. (...), a tym samym brak jest przesłanek warunkujących zastosowanie wyjątku wprowadzonego przez ten przepis;

3. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c. w zw. z art. 65 § 2 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że zawarcie z ubezpieczonym będącym pracownikiem (...) Sp. z o.o. umowy zlecenia z (...) Sp. z o.o. (...). zostało dokonane w celu obejścia przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a rzeczywistą przyczyną zawierania z ubezpieczonymi dwóch umów było formalne stworzenie dwóch tytułów ubezpieczenia i uniknięcie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od całości przychodu, podczas gdy w stanie faktycznym występującym w sprawie prawidłowe zastosowanie tego przepisu wymagało uwzględnienia specyfiki spółek, których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów, z którymi współpracuje odwołująca, a także wykazania, że strony umowy, w tym ubezpieczony, świadomie, a nie przypadkowo dokonały czynności w celu obejścia prawa;

4. art. 6, art. 7, art. 8, art. 10, art. 11 i art. 77 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 123 ustawy systemowej i art. 180 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie całości stanu faktycznego sprawy, w tym nieustalenie zgodnej woli stron umowy. którą zawarł ubezpieczony oraz nieuwzględnienie specyfiki spółek, których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów z którymi współpracuje odwołująca, co doprowadziło do błędnego faktycznego zaklasyfikowania tej umowy jako umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej, tj. odwołującej;

5. art. 2 Konstytucji przez wykładnię art. 8 ust. 2a ustawy systemowej w sposób naruszający zasadę demokratycznego państwa prawnego, w tym zasadę proporcjonalności oraz zasadę wolności gospodarczej, albowiem prezentowana przez Sąd drugiej instancji (zapis oryginalny - przypis Sądu) wykładnia nakłada na płatnika składek obowiązki niemożliwe do wypełnienia w praktyce, jak i w świetle obowiązujących przepisów prawa;

6. art. 32 ust. 1 Konstytucji RP przez nierówne traktowanie podmiotów wykonujących umowy cywilnoprawne oraz podmiotów, z którymi umowy te są zawierane;

7. art. 84 i art. 217 Konstytucji przez domniemywanie, na podstawie nieprecyzyjnie sformułowanego przepisu prawa, to jest art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, istnienia ciężarów publicznoprawnych w odniesieniu do płatnika składek, które nie są przewidziane w ustawie.

Ze względu na wskazane wyżej naruszenia prawa, odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie co do istoty sprawy, tj. orzeczenie, że przychody uzyskiwane przez J. M. (1) z tytułu wskazanej w ww. decyzji umowy zawartej z (...) sp. z o.o. (...) nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne u odwołującej oraz o zwrot kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca wskazała, iż poszczególne spółki są samodzielnymi podmiotami, każda ze spółek produkcyjnych grupy ma własnych wewnętrznych odbiorców i tylko dla nich realizuje usługi oraz wytwarza produkty i nie jest to inny podmiot powiązany, oraz każdy z podmiotów ma bardzo charakterystyczny dla siebie rodzaj produktu, dlatego też, jeżeli pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę w jednym podmiocie świadczy usługi na podstawie umowy zlecenie w drugim podmiocie, to pierwszy podmiot nie ma z tego żadnych korzyści, ponieważ w tym zakresie nie łączy go z drugim podmiotem żadna umowa, podmioty te nie sprzedają pomiędzy sobą żadnych wyrobów. Odwołująca podkreśliła, iż spółki mają w większości formę (...), będąc równorzędnymi i niezależnymi podmiotami gospodarczymi, organ rentowy, dokonując oceny stanu faktycznego sprawy, pomija zupełnie specyfikę podmiotów będących spółkami komandytowo-akcyjnymi oraz rolę, którą pełni w takich podmiotach odwołująca, będąca komplementariuszem zarządzającym (...). Płatnik podkreślił, iż spółka komandytowa (w przeciwieństwie np. do jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej) jest odrębnym bytem prawnym od wspólników, co oznacza w szczególności, że majątek spółki nie stanowi majątku wspólników na zasadzie współwłasności łącznej, a wspólnicy nie mogą nim dysponować jak majątkiem własnym. Spółka komandytowa jako tzw. ułomna osoba prawna, podobnie jak inne spółki osobowe posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, a tym samym może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Przedsiębiorcą nie są wspólnicy, a spółka komandytowa jako jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Zgodnie z art. 431 k.c. przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Zdaniem odwołującej, niedopuszczalne jest przypisanie strukturze występującej w sprawie cech grupy kapitałowej, brak jest możliwości uznania za pracodawcę ubezpieczonego spółki (...) sp. z o.o.

Wskazując na ukształtowaną w orzecznictwie linię orzeczniczą, zakładającą istnienie tzw. trójkąta umów odwołująca podniosła, iż w stanie faktycznym brak jest wszystkich niezbędnych elementów trzech umów, mamy do czynienia z sytuacją, w której odwołująca nie tylko nie prowadzi działalności produkcyjnej dla podmiotów zewnętrznych, lecz jest dostawcą usług dla podmiotu trzeciego w rozumieniu hipotetycznego trójkąta, czyli (...) sp. z o.o. (...)., za które to usługi otrzymuje wynagrodzenie. Zdaniem odwołującej, niedopuszczalne są próby włączenia w konstruowaną sztucznie przez organ rentowy strukturę nazywaną grupą kapitałową osoby A. G. (1), który jest udziałowcem odwołującej będącej komplementariuszem w (...) sp. z o.o. (...)., a jako akcjonariusz w ww. spółce komandytowo-akcyjnej jest inwestorem pasywnym. Uczestnictwo A. G. (1) w podmiotach będących spółkami komandytowo-akcyjnymi, analogicznie udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, ma ściśle majątkowy charakter. Wskazując, że wykonywanie pracy w ramach umowy cywilnoprawnej rzecz pracodawcy, o której mowa w art. 8 ust 2a ustawy systemowej, nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane, ani w żaden sposób opisane płatnik odwołał się do stanowiska wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 sierpnia 2021 r. III UZP 3/21 i III UZP 6/21. Odwołująca podniosła, iż organ rentowy nie uprawdopodobnił, że pracownicy zatrudniani na podstawie umów zlecenia, wykonywali w ich ramach konkretne prace na rzecz swojego pracodawcy, nie wykazał istnienia finansowania przez odwołującą wynagrodzenia z tytułu świadczenia na jego rzecz pracy przez pracownika - ubezpieczonego na podstawie umowy zawartej z (...) Sp. z o.o. (...). Organ nie przedstawił dowodów potwierdzających, że odwołująca przekazywała (...) sp. z o.o. (...). środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a (...) sp. z o.o. (...) wywiązując się z przyjętego zobowiązania, zatrudniała pracownika pracodawcy - ubezpieczonego. Wręcz przeciwnie z treści ustaleń dokonanych przez organ rentowy wynika, że (...) sp. z o.o. świadczy usługi ślusarsko spawalnicze dla pozostałych spółek, co powoduje m.in. że otrzymuje za te usługi wynagrodzenie.

(...) sp. z o.o., podstawowe znaczenie dla zasadności odwołania ma fakt dokonania przez organ rentowy niewłaściwej oceny relacji występujących w strukturze, w której uczestniczy odwołująca oraz specyfiki branż, na których funkcjonują poszczególne spółki, co skutkowało nieuprawnionym uznaniem, że praca wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. (...) była świadczona na rzecz odwołującej - a nie na rzecz firmy (...) sp. z o.o. (...)- i w konsekwencji nieprawidłowym przypisaniem odwołującej obowiązku zadeklarowania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne od przychodów uzyskiwanych z tytułu nowy cywilnoprawnej zawartej przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. (...).

Wskazując na treść wyjaśnień A. G. (1) z dnia 5 grudnia 2022 r., złożonych przed ZUS, odwołująca podniosła, iż (...) sp. z o.o. jako komplementariusz spółek komandytowo-akcyjnych wykonuje czynności i obowiązki wynikające z kodeksu spółek handlowych, czyli zarząd, nadzór, sprawy kadrowe, kontrolę jakości, utrzymanie ruchu, nadzór nad Systemem Jakości i Norm EN ISO, nadzór spawalniczy, sprawy z zakresu ochrony środowiska, planowanie, IT, itp. Dalej odwołująca podniosła, iż pod adresem ul. (...) prowadzi działalność kilkanaście firm, a ul. (...) ma 1,5 km. Teren, na którym podmioty (...) prowadzą działalność ma ponad 5 ha i na terenie jest 12 hal produkcyjnych i magazynowych, bocznica kolejowa, 5 bram wjazdowych i inne budowle. Odwołująca podkreśliła, iż każdy z podmiotów (...) ma swoje urządzenia, maszyny i nieruchomości, wytwarza inne wyroby z innej branży i jeżeli zatrudnia na umowy zlecenia, to tylko poza normatywnymi godzinami pracy lub w dni wolne od pracy na własny koszt i tylko do wytworzenia danych wyrobów. Z powyższego wynika, że pracownicy jednej spółki wykonywali na podstawie umowy zlecenia prace na rzecz drugiej spółki, mieszczące się wyłącznie w jej profilu działalności i w związku z realizacją zleceń na rzecz jej kontrahentów. Przepływ pracowników nie był jednokierunkowy, co potwierdzają zeznania świadków, a w szczególności wyjaśnienia A. G. (1) wskazujące, że chodziło o uzupełnianie braków w zatrudnieniu w poszczególnych spółkach. Z wyjaśnień tych jednoznacznie wynika, że jeżeli dana spółka zatrudniała pracowników innej spółki w ramach umów zlecenia, to nie po to, aby ukryć pracę wykonywaną na rzecz tej spółki, ale zapewnić sobie dodatkowych pracowników w związku z dużą zmiennością natężenia w danym okresie zleceń z branży, w której działała spółka. Umowy zlecenia były jedynie uzupełnieniem podstawowego czasu pracy pracowników w sytuacjach awaryjnych, których jest bardzo dużo (częste spóźnienia w realizacji zleceń, zmiany od klienta, w technologii produkcji, kłopoty z absencjami pracowników, zwłaszcza z uwagi na fakt zatrudniania obywateli Ukrainy).

Odwołująca podkreśliła, iż specyfika działalności prowadzonej przez spółki oraz zasad współpracy pomiędzy nimi wynikających z charakteru danej spółki, nie pozwala na stwierdzenie że pracownicy zatrudniani na podstawie umowy zlecenia z innymi podmiotami z grupy wykonywali prace na rzecz swoich pracodawców. Każda ze spółek produkcyjnych ma bardzo charakterystyczny dla siebie rodzaj produktu, ma własnych zewnętrznych odbiorców i tylko dla nich wytwarza produkty i nie jest to inny podmiot powiązany z grupy spółek. Odwołująca oprócz czynności typowo zarządczych wynikających ze statusu komplementariusza w SKA nie prowadzi działalności produkcyjnej dla podmiotów zewnętrznych, ale świadczy usługi ślusarsko-spawalnicze dla pozostałych spółek. Odwołująca podkreśliła, iż struktura, w której funkcjonuje odwołująca i zainteresowany, nie została stworzona w celu „obejścia prawa”, tylko była odpowiedzią podmiotów działających na rynku od kilkudziesięciu lat na kryzys, który miał miejsce w latach 2007-2010, podczas którego podmioty te straciły 80 % pracowników i większość dużych klientów. Struktura miała na celu - zgodne z prawem - dostosowanie organizacji i produkcji do wymagań rynkowych, tak aby na takie kryzysy się uodpornić.

Zdaniem odwołującej, wskazane wyżej uchybienia w dokonanych ustaleniach wynikają z faktu, że organ nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego w pełnym zakresie (nie ustalił zgodnej woli stron umów cywilnoprawnych), a zebranego materiału dowodowego oraz ustalonego na jego podstawie stanu faktycznego nie poddał wyczerpującej analizie logicznej i prawnej. W rezultacie dokonał nieprawidłowych ustaleń, także w zakresie skutków prawnych określonego przez siebie (wadliwie) stanu faktycznego. S. ustaleń faktycznych pod odpowiednie przepisy została dokonana w sposób nieprawidłowy, bez rzetelnej konstrukcji normy prawnej wynikającej z art. 58 § 1 k.c. Ponadto ocenę więzów prawnych wiążących (...) sp. z o.o. (...) z wykonawcami umów prawnych, w tym z ubezpieczonym, przeprowadzono z pominięciem przyjętych w polskim prawdę cywilnym zasad wykładni oświadczeń woli.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sprawa z odwołania (...) sp. z o.o. od decyzji ZUS z dnia 14 lutego 2023 r. została zarejestrowana w tutejszym Sądzie pod sygn. akt VI U 437/23.

Postanowieniem z dnia 15 maja 2023 r. Sąd zawiadomił G. o toczącym się postępowaniu z odwołania (...) od decyzji z dnia 14 lutego 2023 r., zakreślając jej termin dwutygodniowy na przystąpienie do tego postępowania. (k.80) Spółka (...) nie przystąpiła do postępowania.

Decyzją z dnia 15 lutego 2023 r. Nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że: (...) Sp. z o.o. (...) nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne, podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla J. M. (1) z tytułu wykonywania umowy o świadczenie usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu u płatnika składek (...) Sp. z o.o. (...) wynosi w okresie od września 2020 r. do grudnia 2020 r. i od lutego 2021 r. do grudnia 2021 r. - 0,00 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż (...) Sp. z o.o. (...). została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego z dniem 5 czerwca 2012 r.. (...) Sp. z o.o. jest komplementariuszem (...) Sp. z o.o. (...). Spółki (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o. (...) i (...) Sp. z o.o. (...). należą do grupy kapitałowej spółek (...). (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...). i (...) Sp. z o.o. (...) jest (...) Sp. z o.o., w której wspólnikiem posiadającym 95% udziałów jest A. G. (1), drugim wspólnikiem posiadającym 5% udziałów i Prezesem Zarządu jest Z. K.. W spółkach (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. S.K.A., (...) Sp. z o.o. S.K.A. i (...) Sp. z o.o. (...) komplementariusz (...) Sp. z o.o. posiada 2% akcji, a A. G. (1) 98 % akcji. A. G. (1) we wszystkich spółkach należących do grupy (...) pełni funkcję prokurenta samoistnego. Dalej organ rentowy wskazał, iż (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. S.K.A., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...). i (...) Sp. z o.o. (...). posiadają ten sam lub zbliżony przedmiot działalności: (...) Sp. z o.o. S.K.A. przeważające (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części", (...) Sp. z o.o. przeważające (...) „pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania”, w pozostałej działalności przedsiębiorcy wskazany jest również m.in. przedmiot (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części”, (...) Sp. z o.o. (...). przeważające (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części”, (...) Sp. z o.o. (...). przeważające (...) „pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania”, w pozostałej działalności przedsiębiorcy wskazany jest również m.in. przedmiot (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części”, (...) Sp. z o.o. (...) przeważające (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części”, (...) Sp. z o.o. (...) - do 3 listopada 2020 r. przeważające (...) „produkcja metalowych elementów stolarki budowlanej”, od 4 listopada 2020 r. przeważające (...) „produkcja wyrobów dla budownictwa z tworzyw sztucznych”, w pozostałej działalności przedsiębiorcy wskazany jest również m.in. przedmiot (...) „produkcja konstrukcji metalowych i ich części". Organ rentowy zwrócił uwagę, iż siedziby wskazanych podmiotów mieszczą się pod tym samym adresem, tj. ul. (...), (...)-(...) S., tam przechowywana jest również dokumentacja kadrowo - płacowa pracowników zatrudnianych w (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...) i (...) Sp. z o.o. (...) oraz zleceniobiorców, z którymi umowy zawiera (...) Sp. z o.o. (...). Sprawami kadrowo - płacowymi pracowników wskazanych podmiotów zajmuje się ta sama osoba: B. K. zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw kadr i płac w (...) Sp. z o.o. Dalej organ rentowy wskazał, iż spółki współpracują ze sobą na podstawie umowy ramowej zawartej w dniu 31 grudnia 2017 r. w S. pomiędzy: (...) sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...). , (...) Sp. z o.o. (...) (...) Sp. z o.o. S.K.A., (...) Sp. z o.o. (...). oraz A. G. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usługowy (...) z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S.. Przedmiotem umowy jest ustalenie ramowych zasad współpracy w zakresie świadczenia wzajemnych usług pomiędzy podmiotami. Wykonywanie przez Podmiot Powiązany na rzecz innego Podmiotu Powiązanego w sposób terminowy i z należytą starannością świadczenia usług ślusarko - spawalniczych, usług monterskich, świadczenia usług logistycznych, świadczenie usług zaopatrzenia, świadczenia usług technologicznego przygotowania produkcji, świadczenia usług utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, prowadzenia gospodarki magazynowej, sprzedaży materiałów, towarów oraz półproduktów. W pozostałej części uzasadnienie decyzji z 15 lutego 2023 r. jest tożsame z uzasadnieniem decyzji z dnia 14 lutego2023 r. cytowanym wyżej.

Odwołanie od decyzji z 15 lutego 2023 r. wywiodła (...) sp. z o.o. (...)., która, zaskarżając decyzję w całości, zarzuciła jej naruszenie prawa materialnego oraz przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1. art. 8 ust. 2a w związku z art. 18 ust. 1 i ust. 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. poprzez błędne uznanie, że praca wykonywana na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o. (...). była świadczona nie na rzecz odwołującej - a na rzecz firmy (...) sp. z o.o. - i w konsekwencji nieprawidłowe stwierdzenie, że (...) sp. z o.o. (...)nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne, a podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonego z tytułu wykonywania umowy o świadczenie usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu u płatnika składek (...) sp. z o.o. (...) we wskazanych w decyzji okresach wynosi 0,00 zł, podczas gdy w stanie faktycznym występującym w sprawie prawidłowe zastosowanie tego przepisu wymagało uwzględnienia specyfiki spółek których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów z którymi współpracuje odwołująca;

2. naruszenie art. 8 ust. 2a w zw. z art. 4 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z 79 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że (...) sp. z o.o. (...). nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne, a podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonego z tytułu wykonywania umowy o świadczenie usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu u płatnika składek (...) sp. z o.o. (...) we wskazanych w decyzji okresach wynosi 0,00 zł, w sytuacji, gdy: między odwołującą a (...) Sp. z o.o. nie istniał stosunek cywilnoprawny umożliwiający posłużenie się przez organ konstrukcją „uznania za pracownika”, tj. istnienia trójkąta umów: umowy o pracę, umowy zlecenia między pracownikiem i osobą trzecią oraz umowy o podwykonawstwo między pracodawcą a zleceniodawcą; jedynymi powiązaniami pomiędzy odwołującą a (...) Sp. z o.o. są powiązania wynikające z formy prowadzenia działalności przez podmioty nazywane w decyzji grupą (...) w których udział kapitałowy ma A. G. (1); praca wykonywana przez ubezpieczonego w ramach umowy zlecenia, nie była pracą wykonywaną na rzecz swego pracodawcy, gdyż (...) Sp. z o.o. nie zyskiwała żadnej korzyści wynikającej z tego, że jej pracownik zawarł umowę zlecenia z (...) Sp. z o.o. (...); odwołująca nie wynagradzała swego zleceniobiorcy ze środków pozyskanych od jego pracodawcy; finalnym odbiorcą pracy świadczonej przez ubezpieczonego na podstawie umowy zlecenia nie była (...) Sp. z o.o., lecz (...) Sp. z o.o. (...)., a tym samym brak jest przesłanek warunkujących zastosowanie wyjątku wprowadzonego przez art. 8 ust. 2a ustawy systemowej a tym samym uznanie, że odwołująca nie jest płatnikiem składki zdrowotnej;

3. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c. w zw. z art. 65 § 2 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że zawarcie z ubezpieczonym będącym pracownikiem (...) Sp. z o.o. umowy zlecenia z (...) Sp. z o.o. (...). zostało dokonane w celu obejścia przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a rzeczywistą przyczyną zawierania z ubezpieczonymi dwóch umów było formalne stworzenie dwóch tytułów ubezpieczenia i uniknięcie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od całości przychodu, podczas gdy w stanie faktycznym występującym w sprawie prawidłowe zastosowanie tego przepisu wymagało uwzględnienia specyfiki spółek, których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów, z którymi współpracuje odwołująca, a także wykazania, że strony umowy, w tym ubezpieczony świadomie, a nie przypadkowo dokonały czynności w celu obejścia prawa;

4. art. 6, art. 7, art. 8, art. 10, art. 11 i art. 77 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy systemowej i art. 180 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie całości stanu faktycznego sprawy, w tym nieustalenie zgodnej woli stron umowy, którą zawarł ubezpieczony oraz nieuwzględnienie specyfiki spółek, których dotyczy skarżona decyzja w zakresie formy prawnej działalności, przedmiotu działalności oraz struktury grupy podmiotów, z którymi współpracuje odwołująca, co doprowadziło do błędnego faktycznego zaklasyfikowania tej umowy;

5. art. 2 Konstytucji RP, art. 32 ust. 1 Konstytucji RP przez nierówne traktowanie podmiotów wykonujących umowy cywilnoprawne oraz podmiotów z którymi umowy te są zawierane.

Ze względu na wskazane wyżej naruszenia prawa odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie co do istoty sprawy, tj. orzeczenie, że (...) sp. z o.o. (...) jest płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne, a podstawa wymiaru składki i kwota składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonego z tytułu wykonywania umowy o świadczenie usług, do której odpowiednio stosuje się przepisy o zleceniu u płatnika składek (...) sp. z o.o. (...). we wskazanych w decyzji okresach została zasadnie określona przez odwołującą. Jednocześnie odwołująca wniosła o zwrot kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołująca podniosła argumenty tożsame do argumentów (...) sp. z o.o. sformułowanych w treści odwołania od decyzji ZUS z dnia 14 lutego 2023 r.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami zgodnie z art. 98 § 11 k.p.c.

Sprawa z odwołania (...) sp. z o.o. (...). od decyzji ZUS z dnia 15 lutego 2023 r. została zarejestrowana w tutejszym sądzie pod sygn. akt VI U 469/23.

Postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2023 r. Sąd - na podstawie art. 219 k.p.c. - połączył sprawę z odwołania (...) Sp. z o.o. (...). w S. (o sygn. VI U 469/23) ze sprawą (...) Sp. z o.o. w S. z udziałem ubezpieczonego (sygn. akt VI U 437/23) celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2023 r. Sąd zawiadomił (...) spółkę z o.o. o toczącym się postępowaniu z odwołania (...) spółki z o.o. (...). w S. od decyzji z dnia 15 lutego 2023 r., zakreślając jej termin dwutygodniowy na przystąpienie do tego postępowania. (k.396). (...) nie przystąpiła do tego postępowania.

Sąd ustalił, co następuje:

Płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. (dalej również jako: (...), A.) została zawiązana umową spółki zawartą w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) z dnia 15 lutego 2012 r.; w dniu 23 marca 2012 r. Spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców pod nr KRS (...). Siedziba Spółki mieści się przy ul. (...), (...)-(...) S.. Przeważający przedmiot działalności stanowi pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania ( (...)), przedmiot pozostałej działalności stanowi: produkcja konstrukcji metalowych i ich części, naprawa i konserwacja maszyn, naprawa i konserwacja urządzeń elektrycznych, realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń biurowych, włączając komputery, działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników, działalność związana z administracyjną obsługą biura włączając działalność wspomagającą. Wspólnikami spółki są A. G. (1) posiadający 95% udziałów o łącznej wartości 47.500 zł, drugim wspólnikiem posiadającym 5% udziałów jest Z. K.. Organem upoważnionym do reprezentacji Spółki jest Zarząd, w przypadku zarządu wieloosobowego do składania i podpisywania oświadczeń woli w imieniu spółki oraz jej reprezentowania wobec osób trzecich upoważniony jest każdy członek zarządu samodzielnie. jeżeli ustanowiono zarząd jednoosobowy do składania oświadczeń woli w imieniu spółki oraz jej reprezentowania wobec osób trzecich uprawniony jest członek zarządu samodzielnie. Zarząd jest jednoosobowy - prezesem zarządu jest Z. K.. Prokurentem samoistnym jest A. G. (1).

Niesporne, a nadto:

- odpis KRS z 12.05.2022r. k. 19-21 akt kontroli ZUS

(...) spółka z o.o. z siedzibą w S. jest komplementariuszem w następujących podmiotach:

- (...) sp. z o.o. (...),

- (...) sp. z o.o. (...)

- (...) sp. z o.o. S.K.A.,

- (...) sp. z o.o. (...).,

- (...) sp. z o.o. (...),

- (...) sp. z o.o. (...).

oraz (...) sp. z o.o. (...).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S. (dalej również jako: G.) została zawiązana umową spółki zawartą w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) z dnia 12 kwietnia 2012 r., w dniu 5 czerwca 2012 r. Spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców pod nr KRS (...). Siedziba Spółki mieści się przy ul. (...) (...)-(...) S.. Przeważający przedmiot działalności stanowi produkcja konstrukcji metalowych i ich części ( (...) 25.11Z), przedmiot pozostałej działalności stanowi: obróbka metali i nakładanie powłok na metale, obróbka mechaniczna elementów metalowych, produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych, gdzie indziej niesklasyfikowana, naprawa i konserwacja metalowych wyrobów gotowych, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, działalność związana z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników, pozostała działalność związana z udostępnianiem pracowników. Komplementariuszem Spółki jest (...) Sp. z o.o. w S.. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 50.000 zł (100 akcji o wartości 500 zł). (...) Sp. z o.o. posiada 2% kapitału zakładowego, a A. G. (1) jako akcjonariusz posiada 98% kapitału zakładowego. Spółkę reprezentują komplementariusze - każdy komplementariusz może samodzielnie reprezentować spółkę. W skład jednoosobowego zarządu (...) Sp. z o.o. – komplementariusza - wchodzi A. K. (1) - prezes zarządu. W przypadku zarządu wieloosobowego do składania i podpisywania oświadczeń woli w imieniu Spółki oraz jej reprezentowania wobec osób trzecich upoważniony jest każdy członek zarządu samodzielnie. Jeżeli ustanowiono zarząd jednoosobowy do składania oświadczeń woli w imieniu spółki oraz jej reprezentowania wobec osób trzecich uprawniony jest członek zarządu samodzielnie. Prokurentem samoistnym G. ustanowiony został A. G. (1), który pełni tę funkcję we wszystkich pozostałych spółkach z grupy (...). Spółka (...) nie posiada własnej hali produkcyjnej, wynajmuje ją od innych podmiotów. Na tej hali produkuje się wyroby nie tylko spółki (...). Spółka ta posiada własne urządzenia, maszyny i pojazdy.

Niesporne, a nadto:

- odpis KRS k. 25-30 akt kontroli ZUS

- wypisy podmiotu w (...) k. 33 akt kontroli ZUS

- częściowo zeznania świadka A. G. (1) k.570-572

- lista środków trwałych na dzień 31.12.2018 r. k184-186 akt

W dniu 1 stycznia 2013 r. pomiędzy A. G. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Zakład Produkcyjno - Usługowy (...), ul. (...), (...)-(...) S. (wynajmujący), a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., przy ul. (...) (najemca), zawarta została umowa najmu, na mocy której wynajmujący zobowiązał się oddać najemcy do używania części wskazanych poniżej nieruchomości prawnych: nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...) dla której Sąd Rejonowy (...) P. i (...) w S. prowadzi Księgę wieczystą o numerze KW (...); a najemca zobowiązał się przyjąć przedmiot najmu do używania oraz płacić z tego tytułu wynajmującemu umówiony czynsz i inne należności, o których mowa w Umowie.

Niesporne, a nadto:

- umowa najmu z 01.01.2013r. k. 151-159 akt kontroli ZUS

- faktury Vat k. 163-171 akt kontroli ZUS

W dniu 1 stycznia 2013 r. pomiędzy A. G. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Zakład Produkcyjno - Usługowy (...), ul. (...), (...)-(...) S. (wynajmujący), a (...) Sp. z o.o. w S. przy ul. (...), zawarta została umowa najmu, na mocy której wynajmujący zobowiązał się oddać najemcy do używania części wskazanych poniżej nieruchomości prawnych:

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) B. P. i (...) w S. prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) w(...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi Księgę Wieczystą o numer (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi Księgę Wieczystą o numerze (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW (...).;

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW (...);

- nieruchomość oznaczoną geodezyjnie jako działka numer (...), dla której Sąd Rejonowy (...)prowadzi Księgę Wieczystą o numerze KW U (...);

a najemca zobowiązał się przyjąć przedmiot najmu do używania oraz płacić z tego tytułu wynajmującemu umówiony czynsz i inne należności, o których mowa w Umowie.

Niesporne, a nadto:

- umowa najmu z 01.01.2013r. k.173-185 akt kontroli ZUS

- faktury Vat k. 163-171 akt kontroli ZUS

Na terenie nieruchomości przy adresie (...) w S. znajduje kilkanaście firm – jest to duża działka o powierzchni ponad 5 ha. Właścicielem nieruchomości przy ul. (...) jest A. G. (1); na tym terenie znajduje się 8 hal wykorzystywanych przez spółki z grupy (...). Niektóre spółki mają swoje hale, część spółek dzierżawi od pozostałych hale i niektóre maszyny, których nie mają na stanie.

Niesporne, a nadto:

- protokół przesłuchania A. G. (1) z 30.09.2022 r. k. 487-493 akt ZUS

- przesłuchanie A. K. (1) - k. 640v w zw. z 568-569v akt

Od 1 stycznia 2017 r. dla grupy spółek (...) obowiązuje jeden – wspólny dla wszystkich spółek regulamin wynagradzania - ustalający warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń mających związek z pracą dla pracowników spółek grupy (...). Prowadzony jest również jeden rejestr wypadków przy pracy dla spółek (...).

Niesporne, a nadto:

- regulamin wynagradzania k. nienumerowana akt kontroli ZUS

- rejestr wypadków przy pracy k. nienumerowane akt kontroli ZUS

(...) nie jest spółką produkcyjną, pełni rolę zarządczą i usługową dla innych spółek z grupy (...). Są w niej zatrudnione wszystkie osoby z nadzoru, ale również mechanicy, ślusarze, spawacze, mistrzowie, których usługi spółka sprzedaje innym spółkom grupy (...). Na koniec miesiąca A. wystawiała faktury np. dla G. za pracę swoich pracowników dla tej spółki w danym miesiącu. Pracownicy (...) mogą pracować dla różnych spółek grupy (...) w zależności od potrzeb. Spółka (...) prowadzi kadry i płace wszystkich spółek, zatrudnia firmy sprzątające. Spółka (...) zawiera umowy jako komplementariusz z dostawcami mediów i opłaca koszty mediów, które następnie relokuje na spółki z grupy (...).

Niesporne, nadto:

- przesłuchanie A. K. (1) - k. 640v w zw. z k. 568-569v akt

- częściowo zeznania świadka A. G. (1) k. 570-572

Osobą prowadzącą kadry i płace zajmuje się - zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (...) Sp. z o.o. na stanowisku specjalisty ds. (...), która w ramach swych obowiązków dla wszystkich spółek z grupy (...) sporządza i przesyła dokumenty do ZUS, dokonuje zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i wyrejestrowań z tych ubezpieczeń. B. K. prowadzi kadry i płace również dla grupy spółek (...) (w tym dla G.) w ramach ogólnej współpracy między spółkami.

Dokumentacja kadrowo-płacowa wszystkich spółek grupy (...) przechowywana jest w siedzibie spółek przy ul. (...) w S..

Niesporne, a nadto:

- protokół przesłuchania świadek B. K. z 29.09.2022r. k. 479-482 akt kontroli ZUS

- protokół przesłuchania świadek B. K. z 29.09.2022r. k. 483-485 akt kontroli ZUS

Zgodnie z obowiązującymi w (...) Sp. z o.o. zasadami i polityką rachunkowości regulującymi ogólne zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych, metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, opisu przetwarzania danych, systemu służącego ochronie danych w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów (...) Sp. z o.o. traktowana jest jako spółka dominująca dla jednostek zależnych:

- (...) Sp. z o.o. (...).,

- (...) Sp. z o.o. (...)., .

- (...) Sp. z o.o. (...).,

- (...) Sp. z o.o. (...).,

- (...) Sp. z o.o. (...).

- (...) Sp. z o.o. (...).

Przyjęte zostały również zasady rozliczeń wzajemnych pomiędzy spółkami, w skład których wchodziły rozliczenia rozrachunkowe oraz rozliczenia przychodów i kosztów.

Niesporne, a nadto:

- zasady, polityka rachunkowości k. 67-95 akt kontroli ZUS

W dniu 12 grudnia 2017 r. zawarta została umowa konsorcjum pomiędzy (...) Sp. z o.o. (...) zwanej liderem, a partnerami: (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...)., na mocy której partnerzy podjęli współpracę i współdziałanie związane ze wspólną realizacją przedsięwzięcia gospodarczego obejmującego swym zakresem: zaprojektowanie i wykonanie robót dla projektu POliŚ 5.1-19.1 „Poprawa stanu technicznego infrastruktury obsługi podróżnych (w tym dostosowanie do wymagań (...)), Etap I S. Główny” określonych szczegółowo w załączniku nr 1 do umowy na zadaniu inwestycyjnym pod nazwą „Poprawa stanu technicznego infrastruktury obsługi podróżnych (w tym dostosowanie do wymagań (...)), Etap I S. Główny” w zakresie i w zgodzie z dokumentacją projektową dla przedmiotowej inwestycji na rzecz zamawiającego (...) S.A. w W.. Celem zawarcia umowy było wykonanie robót określonych w ust. 1 z uwzględnieniem optymalizacji poprzez wykorzystanie potencjału wszystkich Partnerów w tym: technologicznego, finansowego, zaopatrzeniowego (kredytów kupieckich),wykonawczego. Osobą podpisującą umowę konsorcjum w imieniu (...) Sp. z o.o. była A. K. (1) - prezes zarządu. W imieniu pozostałych spółek wchodzących w skład konsorcjum umowę podpisał A. G. (1), pełniący w tych spółkach funkcję prokurenta samoistnego.

Niesporne, a nadto:

- umowa konsorcjum z 12.12.2017 r. k. 122-129 akt kontroli ZUS

W dniu 31 grudnia 2017 r. w S. pomiędzy: (...) Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. reprezentowanej przez A. K. (1) - Prezesa Zarządu, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...) reprezentowanej przez A. K. (1) - Prezes Zarządu komplementariusza oraz A. P. (1) Samoistna, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...) reprezentowaną przez A. K. (1) – prezes zarządu, komplementariusza i A. G. (1) - prokura samoistna, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...) reprezentowaną przez A. K. (1) - prezes zarządu, komplementariusza i A. G. (1) - prokura samoistna, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...) reprezentowaną przez A. K. (1) - prezes zarządu, komplementariusza i A. P. (1) Samoistna, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...), reprezentowaną przez A. K. (1) - prezes zarządu, komplementariusza i A. G. (1) - prokura samoistna, (...) Sp. z o.o. (...). z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do KRS pod nr (...) reprezentowaną przez A. K. (1) - prezes zarządu, komplementariusza i A. P. (1) Samoistna oraz A. G. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usługowy (...) z siedzibą przy ul. (...) (...)-(...) S. wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej reprezentowaną przez A. G. (1) – właściciela zawarta została umowa ramowa w sprawie wzajemnej współpracy. Przedmiotem umowy było ustalenie ramowych zasad współpracy w zakresie świadczenia wzajemnych usług pomiędzy podmiotami. Wykonywanie przez podmiot powiązany na rzecz innego Podmiotu Powiązanego w sposób terminowy i z należytą starannością zgodnie z załącznikiem nr 1 (świadczenie usług ślusarko - spawalniczych, świadczenie usług monterskich, świadczenie usług logistycznych, świadczenie usług zaopatrzenia, świadczenie usług technologicznego przygotowania produkcji, świadczenie usług utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, prowadzenie gospodarki magazynowej, sprzedaż materiałów, towarów oraz półproduktów. W § 4 ust. 3 umowy strony ustaliły, że wynagrodzenie podmiotu sprzedającego za wykonanie usług będzie wypłacane w okresach miesięcznych na podstawie wystawionych przez podmiot faktur vat dla każdego z podmiotów powiązanych na koniec każdego miesiąca rozliczeniowego i płatne w terminie sześćdziesięciu dni od daty sprzedaży. Strony dopuściły kompensowanie wzajemnych należności i zobowiązań.

W umowie ustalono formy wynagrodzeń za wykonanie usługi:

- wynagrodzenie ryczałtowe w podziale na podmioty powiązane w stosunku do udziału danego podmiotu w wielkości sprzedaży netto towarów i materiałów tych podmiotów. Proporcję tę strony ustalają na początek każdego roku kalendarzowego w stosunku do sprzedaży z roku ubiegłego - wielkość wynagrodzenia ryczałtowego będzie podległa waloryzacji na początek każdego roku kalendarzowego;

- wynagrodzenia wynikowego stanowiącego 2% wartości netto sprzedaży towarów i materiałów danego podmiotu za miesiąc, którego wykonanie usługi z załącznika nr 1 dotyczą;

- wynagrodzenie kalkulacji R. stanowiącej kalkulację kosztów roboczogodziny określonej jako wartość kosztów sprzedaży usług wewnętrznych, podzielonej przez ilość godzin dla danego podmiotu powiększonej o narzut 2%;

- wynagrodzenia uznaniowego przyznawanego podmiotowi sprzedającemu przez podmioty powiązane na koniec każdego kwartału w wysokości 0,5% kwartalnej sprzedaży netto danego podmiotu, jeśli uznają je one za zasadne. W przypadku jego przyznania, podmiot powiązany przekaże podmiotowi sprzedającemu oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uznaniowego netto, które ten udokumentuje fakturą Vat.

Osobą podpisującą umowę wzajemną o współpracy w imieniu wszystkich spółek była A. K. (1) - prezes zarządu wszystkich spółek, a w imieniu Zakładu Usługowego (...).

Niesporne, a nadto:

- umowa ramowa z 31.12.2017 r. k. 97-103 akt kontroli ZUS

W dniu 31 grudnia 2019 r. w S. pomiędzy (...) Sp. z o.o. (zleceniodawca), będącą komplementariuszem w podmiotach: (...) Sp. z o.o. (...), (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...)., (...) Sp. z o.o. (...). i (...) Sp. z o.o. (...). reprezentującą podmioty powiązane i działającą w imieniu tych spółek i na ich rzecz, a (...) Sp. z o.o. (...). (zleceniobiorca) zawarta została umowa zlecenia, na mocy której płatnik zlecił (...) Sp. z o.o. (...). wykonanie w imieniu i na rzecz podmiotów powiązanych czynności związanych z: prowadzeniem ksiąg rachunkowych, przygotowaniem i przekazywaniem organom podatkowym oraz ZUS wymaganych prawem informacji i deklaracji, przekazywaniem informacji bankom finansującym działalność Podmiotów wymienionych w umowie, przygotowaniem zestawień, analiz, sprawozdań finansowych okresowych i rocznych, prowadzeniem spraw kadrowo - płacowych, sporządzenie sprawozdań GUS, prowadzeniem rejestru umów cywilnoprawnych oraz wystawianie do nich rachunków, przygotowywaniem strategii oraz prowadzenie bieżącej działalności promocyjnej i reklamowej, rozwijaniem współpracy z dotychczasowymi oraz pozyskiwaniem nowych klientów, zawieraniem umów z klientami, świadczeniem usług logistycznych, świadczeniem usług zaopatrzenia, świadczeniem usług technologicznego przygotowania produkcji, świadczeniem usług utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, prowadzeniem gospodarki magazynowej.

Zgodnie z umową wynagrodzenie zleceniobiorcy za wykonanie usług wypłacane było w okresach miesięcznych na podstawie wystawionych przez niego faktur VAT dla każdego z podmiotów powiązanych. Strony dopuściły kompensowanie wzajemnych należności i zobowiązań. Wymienione wynagrodzenie składało się z wynagrodzenia ryczałtowego w wysokości 30.000 zł w podziale na podmioty powiązane w stosunku do udziału danego podmiotu w wielkości sprzedaży netto towarów i materiałów tych podmiotów, wynagrodzenia wynikowego stanowiącego 2% wartości netto sprzedaży towarów i materiałów danego podmiotu za miesiąc, którego wykonane usługi dotyczą, wynagrodzenia uznaniowego przyznawanego zleceniobiorcy przez podmioty powiązane na koniec każdego kwartału w wysokości 0,5% kwartalnej sprzedaży netto danego podmiotu, jeśli uznają je one za zasadne; w przypadku jego przyznania podmioty powiązane przekażą zleceniobiorcy oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uznaniowego netto, które ten udokumentuje fakturą VAT.

Niesporne, a nadto:

- umowa z 31.12.2019 r. k. 131-134 akt kontroli ZUS

- faktury k. 135-149 akt kontroli ZUS

- protokół przesłuchania świadek B. K. z 29.09.2022 r. k. 479-482 akt kontroli ZUS

- protokół przesłuchania świadek B. K. z 29.09.2022 r. k. 483-486 akt kontroli ZUS

Grupa (...) jest grupą rodzinną - A. G. (1) stworzył ją ze swoimi dziećmi: A. P. (2) i T. G.. (...) spółka z o.o. na zewnątrz grupy (...) niczego nie sprzedaje. (...) jest właścicielem stacji transformatorowej 15 kW/04. Na terenie produkcyjnym wykorzystywanym przez spółki z grupy (...) znajduje się rozległa sieć elektroenergetyczne 04 kW, do której dochodzą różnego typu i wielkości rozdzielnie. Z tej sieci zasilane są wszystkie maszyny i urządzenia wykorzystywane przez spółki (...). Jest też druga sieć rezerwowa, która również musi być utrzymywana w ruchu.

G. zajmuje się produkcją szklarni wielkopowierzchniowych tzn. konstrukcjami stalowymi o wadze od paru ton do 4.000 ton. Każda spółka z grupy (...) ma swoją specjalizację i swoich klientów, głównie zagranicznych. Główne rozliczenia między spółkami dotyczą umowy ramowej.

W grupie (...) działa kilka systemów, które ze sobą współpracują: pierwszym jest system rejestracji pobytu (...), który jest realizacją normy (...) –zarządzanie bezpieczeństwem pracy. Każdy pracownik posiada kartę z chipem, który ma obowiązek odbić przy wchodzeniu na teren zakładu i jak wychodzi z zakładu. Oprócz tego jest prowadzona ewidencja czasu pracy prowadzona na listach obecności. Kolejny system to system księgowy i system zarządzania jakością, który składa się z 5 norm i jest skorelowany z systemem (...), tj. z systemem cyfrowego wspomagania zarządzaniem przedsiębiorstwem. Ten ostatni system został zakupiony w 2013 r. przez A. G. (1). (...) ten wspomaga zarządzanie firmą od momentu zamówienia danego produktu, zamówienie materiału, poprzez wszystkie etapy jego produkcji, tworzenie dokumentacji warsztatowej, zarządzanie procesem produkcyjnym wielobranżowym, spedycją, logistyką oraz remontami i naprawami. W każdym pomieszczeniu wisi monitor, na którym wyświetlane są sytuacje awaryjne i pracownicy, widząc je, podejmują decyzje.

(...) przewłaszczyła na okres do 10 sierpnia 2023 r. wszystkie nieruchomości przy ul, (...), których właścicielem jest A. G. (1).

Dowód:

- częściowo zeznania świadka A. G. (1) k. 570-572

J. M. (1), starając się o zatrudnienie w (...) spółce z o.o. w lipcu 2020 r., złożył do przyszłego pracodawcy C. V., w którym przedstawił swoje doświadczenie zawodowe, wykształcenie, znajomość języków, umiejętności, szkolenia, kursy, certyfikaty. Na odwrotnej stronie jego CV przyszły pracodawca uczynił następujące zapisy:

za 8 h/ dziennie

Um. o pracę 2500 - netto 70%

U-Z - 1000 zł - netto 30%

Okr. próbny 3 – m-ce

+ 300 zł

Zaczyna od 01.08.2000

3430 -2500,36

+300,-

3850 – (...),17

W dniu 3 sierpnia 2020 r. J. M. (2) zawarł z (...) spółką z o.o., reprezentowaną przez A. G. (1), umowę o pracę na okres próbny od 3 sierpnia 2020 r. do 31 października 2020 r. na stanowisku operator ds. kontroli jakości, miejsce wykonywania pracy określono jako ul. (...), S., wynagrodzenie: płaca zasadnicza 3.430,00 zł brutto miesięcznie, praca w systemie dwuzmianowym. W dniu 30 października 2020 r. J. M. (2) zawarł z (...) spółką z o.o. umowę o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem 3.850,00 zł brutto miesięcznie od 1 listopada 2020 r. na tym samym stanowisku w tym samym systemie. Aneksem do umowy o pracę z dnia 24 listopada 2021 r. zmieniono od tego dnia rodzaj pracy wykonywanej przez J. M. - na stanowisko Kierownika Zakładowego Kontroli Produkcji/Kontrolera Jakości z wynagrodzeniem 5.000,00 zł miesięcznie brutto. Kolejnymi aneksami z dnia: 25 kwietnia 2022 r., 2 stycznia 2023 r. oraz 1 lipca 2023 r. wynagrodzenie J. M. wzrastało do: 6700,00 zł, 7.000,00 zł oraz 7.450,00 zł.

Dowód:

- CV- k.1 część A akt osobowych (w sprawie VI U 437/23)

- umowy o pracę k.1 i 10 część B akt osobowych (w sprawie VI U 437/23)

- aneksy do umowy o pracę z 24.11.2021 r. oraz z 25.04.2022 r., 02.01.2023 r., 01.07.2023 r. – w części B akt osobowych (w sprawie VI U 437/23)

W dniu 4 sierpnia 2020 r. J. M. (1) podpisał z G., zwaną dalej zleceniodawcą, reprezentowaną przez A. G. (1) umowę o współpracy. Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy reguluje ona współpracę pomiędzy stronami umowy w zakresie wykonywania przez współpracującego na rzecz zleceniodawcy poniższych czynności:

- prace kontrolne realizowanych projektów

- pomiary zgodności realizowanych produktów

- prace pomocnicze

(zwaną dalej usługą).

W § 2 ust.1 wskazano, że w przypadku zlecenie przez zleceniodawcę współpracującemu usługi, współpracujący zobowiązany jest do jej wykonania w terminie ustalonym przez strony, Świadczenie usługi odbywa się w czasie wybranym przez współpracującego z zastrzeżeniem ust.2 W ustępie 2 podano, iż w przypadku, gdy charakter usługi determinuje konieczność wykonania jej na terenie zakładu pracy zleceniodawcy, współpracujący może wykonać usługę w dowolnym czasie, z tym że wykonywanie usługi nie może odbywać się w innych godzinach aniżeli godziny otwarcia tego zakładu. Zgodnie z §2 ust.3 z tytułu świadczenia usługi współpracującemu przysługuje wynagrodzenie w kwocie ustalanej ze zleceniodawcą odrębnie dla każdego zlecenia. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust.3 będzie wypłacane współpracującemu za wszystkie usługi w danym miesiącu do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym usługa została wykonana. (ust.4) Zobowiązanie do wykonania usługi wynikać będzie z odrębnego zlecenia udzielonego na podstawie niniejszej umowy. Powstaje ono z chwilą akceptacji przez współpracującego udzielonego mu zlecenia. Zlecenie powinno określać rodzaj usługi, termin jej wykonania oraz wysokość należnego współpracującemu wynagrodzenia.(ust.5) Udzielenie zlecenia o którym mowa w ust.5, a także jego akceptacja i wykonanie, powinno być stwierdzone pismem (ust.6) Stosownie do § 5 do ostatniego dnia każdego miesiąca zleceniodawca zobowiązuje się przedstawić współpracującemu zestawienie zleconych w danym miesiącu usług. Zgodnie z § 8 umowa zostaje zawarta na czas nieoznaczony.

Dowód:

- umowa o współpracy z 04.08.2020 r. - k.1905-1906 akt kontroli

J. M. (2) z tytułu obu umów otrzymał następujące kwoty:

(niesporne)

Od 19 maja 1994 r. do 30 września 2012 r. A. B. (1) zatrudniony był w pełnym wymiarze etatu w AG I CO Zakładzie Produkcyjno-Usługowym (...) w charakterze elektryka.

W dniu 1 października 2012 r. A. B. (1) zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony z (...) spółką z o.o. w S. na stanowisku elektryka w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 9,50 zł na godzinę brutto, premią uznaniową do 40% i do 20% bonusu miesięcznie oraz z dodatkiem funkcyjnym w wysokości 200 zł miesięcznie. Praca miała być świadczona w systemie jednozmianowym, jako miejsce wykonywania pracy wskazano adres siedziby pracodawcy ul. (...), (...)-(...) S..

W dniu 2 kwietnia 2013 r. A. B. (1) (zleceniobiorca) podpisał z (...) Spółka z o.o. (...) w S. umowę zlecenia nr (...), w ramach której zleceniobiorca zobowiązał się do świadczenia na rzecz zleceniodawcy do wykonania prac pomocniczych. Umowa została zawarta od 2 kwietnia 2013 r. na czas nieokreślony. W punkcie 3 umowy zlecenia strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości 1.200 zł brutto płatne w terminie 14 dni od złożenia rachunku przez zleceniobiorcę. Ustalono, że zleceniobiorca nie może bez uprzedniej pisemnej zgody zleceniodawcy zmienić uzgodnionego sposobu wykonania zlecenia (pkt 5). Zleceniobiorca zobowiązał się udzielić zleceniodawcy potrzebnych informacji o przebiegu wykonywania zlecenia (pkt 6) oraz zobowiązał się wykonywać zleconą pracę i rozliczać się z jej wykonania w okresach comiesięcznych (pkt 7). W pkt 8 wskazano, że zleceniodawca comiesięcznie nadzoruje i akceptuje wykonane przez zleceniobiorcę zadania.

Pismem z dnia 20 lutego 2018 r. A. B. (1) zwrócił się z prośbą o podwyżkę wynagrodzenia o 500 zł netto. Swoją prośbę umotywował wieloletnim zaangażowaniem w pracę w spółce, dokładaniem mu nowych obowiązków służbowych zwiększających jego obłożenie, wykonywaniem tych obowiązków sumiennie i rzetelnie oraz na czas.

Na podaniu znajduje się adnotacja: wnioskuję o rozpatrzenie możliwości podniesienia wynagrodzenia A. B. o kwotę wynikającą z aktualnych zdolności (...) spółki (...). Na odwrotnej stronie podania znajdują się następujące zapisy:

B. A.

Stawka brutto 9,50/h 10,45

premia 60% brutto

dodatek funkcyjny 200,- brutto

umowa zlecenie (...),- brutto = (...) netto

Średnie zarobki netto

2016 – (...),-

2017 – (...),-

Dowód:

- świadectwo pracy z dnia 30.09.2012 r. k.2 część A akt osobowych

- umowa o pracę z dnia 01.10.2012 r. k.1 część B akt osobowych

- umowa zlecenie z 02.04.2013 r. k. 1023 akt kontroli ZUS

- podanie o podwyżkę wynagrodzenia z dnia 20.02.2018 r. k.16 część B akt osobowych

Z tytułu wykonywania umowy o pracę (...) wypłaciło A. B. (1) następujące wynagrodzenie:

- w lutym 2017 r. – 2.946,31 zł,

- w marcu 2017 r. – 2.632,00 zł,

- w kwietniu 2017 r. – 3.055,83zł,

- w lipcu 2017 r. – 2.775,13 zł,

- w sierpniu 2017 r. – 2.858,86 zł,

- we wrześniu 2017 r. – 2.945,20 zł,

- w listopadzie 2017 r. – 2.989,20 zł,

- w grudniu 2017 r. – 4.080,56 zł,

- w marcu 2018 r. – 2.632,00 zł,

- w kwietniu 2018 r. – 3.099,46 zł,

- w lipcu 2018 r. – 3.008,96 zł,

- w sierpniu 2018 r. - 3.167,72 zł,

- we wrześniu 2018 r. – 3.282,80 zł,

- w październiku 2018 r. – 2.970,27 zł,

- w listopadzie 2018 r. – 3.008,96 zł,

- w grudniu 2018 r. – 3.508,42 zł,

- w kwietniu 2019 r. – 3.961,94 zł.

Przychód A. B. (1) z „umowy zlecenia” w G. wyniósł:

- w lutym 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w marcu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w kwietniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w lipcu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w sierpniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- we wrześniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w listopadzie 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w grudniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w marcu 2018 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w kwietniu 2018 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto),

- w lipcu 2018 r. – 1.440,00 zł brutto (1.214,40 zł netto),

- w sierpniu 2018 r. - 1.453,00 zł brutto (1.225,23 zł netto),

- we wrześniu 2018 r. – 1.484,00 zł brutto (1.251,44 zł netto),

- w październiku 2018 r. – 1.446,00 zł brutto (1.219,86 zł netto),

- w listopadzie 2018 r. – 1.440,00 zł brutto (1.214,40 zł netto),

- w grudniu 2018 r. – 3.382,00 zł brutto (2.852,62 zł netto),

- w kwietniu 2019 r. – 2.183,00 zł brutto ( 1.841,53 zł netto),

Niesporne, a nadto:

- roczne karty wynagrodzeń za lata 2017-2019 k. 527-531 akt kontroli ZUS

- oświadczenie zleceniobiorcy k. 1025 akt kontroli ZUS

- roczna karta wynagrodzeń pracowników za lata 2017-2019 k. 1027-1031 akt kontroli ZUS

- rachunki k. 1033-1067 akt kontroli ZUS

A. B. (1) zawarł umowę zlecenia i umowy o współpracy również z innymi spółkami grupy (...): w dniu 2 stycznia 2013 r. podpisał umowę zlecenie nr (...) ze (...) sp. z o.o. (...)., w ramach której zleceniobiorca (A. B. (1)) zobowiązał się do świadczenia na rzecz zleceniodawcy wykonania prac monterskich. Umowa została zawarta od 2 stycznia 2013 r. na czas nieokreślony. W pozostałym zakresie umowa miała identyczną treść jak umowa zlecenie nr (...) z dnia 2 kwietnia 2013 r. W punkcie 3 umowy zlecenia strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości 1.200 zł brutto płatne w terminie 14 dni od złożenia rachunku przez zleceniobiorcę. Ustalono, że zleceniobiorca nie może bez uprzedniej pisemnej zgody zleceniodawcy zmienić uzgodnionego sposobu wykonania zlecenia (pkt 5). Zleceniobiorca zobowiązał się udzielić zleceniodawcy potrzebnych informacji o przebiegu wykonywania zlecenia (pkt 6) oraz zobowiązał się wykonywać zleconą pracę i rozliczać się z jej wykonania w okresach comiesięcznych (pkt 7). W pkt 8 wskazano, że zleceniodawca comiesięcznie nadzoruje i akceptuje wykonane przez zleceniobiorcę zadania.

Umowę o współpracę zawarł A. B. (1) w dniu 6 maja 2013 r. ze spółką (...) sp. z o.o. (...) na czas nieoznaczony na wykonanie następujących czynności: prace instalacyjne, prace remontowe, prace pomocnicze, za które przysługuje wynagrodzenie w kwocie ustalanej ze zleceniodawcę odrębnie dla każdego zlecenie, przy czym wypłacane będzie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym usługa będzie wykonana.

Kolejną umowę o współpracy zawarł A. B. (1) w dniu 1 czerwca 2013 r. ze spółką (...) sp. z o.o. (...) na czas nieoznaczony na wykonanie następujących czynności: malowanie regałów, wiercenie otworów. Pozostała treść umowy była tożsama z umową o współpracy z dnia 6 maja 2013 r.

Przychody A. B. (1) z dwóch umów zlecenia (z G. i ze (...)) oraz z dwóch umów o współpracy kształtują się następująco:

- w lutym 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w marcu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w kwietniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w maju 2017 r. - 1440,00 zł brutto (1214,40 zł netto) - od (...);

- w czerwcu 2017 r. - 1440,00 zł brutto (1214,40 zł netto) - od R.

- w lipcu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w sierpniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- we wrześniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w październiku 2017 r. – 1440,00 zł brutto (1214,40 zł netto) - od (...);

- w listopadzie 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w grudniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w grudniu 2017 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od A. C.

- w styczniu 2018 r. - 1438 ,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od (...),

- w lutym 2018 r. – 1438,00 zł (1212,58 zł netto) - od (...);

- w marcu 2018 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w kwietniu 2018 r. – 1438,00 zł brutto (1.212,58 zł netto) – od G.,

- w maju 2018 – 1440,00 zł brutto (1214,40 zł netto) - od (...);

- w czerwcu 2018 r. - 1440,00 zł brutto (1214,40 zł netto) - od R.;

- w lipcu 2018 r. – 1.440,00 zł brutto (1.214,40 zł netto) – od G.,

- w sierpniu 2018 r. - 1.453,00 zł brutto (1.225,23 zł netto) – od G.,

- we wrześniu 2018 r. – 1.484,00 zł brutto (1.251,44 zł netto) – od G.,

- w październiku 2018 r. – 1.446,00 zł brutto (1.219,86 zł netto) – od G.,

- w listopadzie 2018 r. – 1.440,00 zł brutto (1.214,40 zł netto) – od G.,

- w grudniu 2018 r. – 3.382,00 zł brutto (2.852,62 zł netto) – od G. – 2 rachunki z 10.12.2018 r. (na kwotę 1705,00 zł brutto) oraz z 31.12.2018 r.(na kwotę 1677,00 zł brutto),

- w lutym 2019 r. – (...),00 brutto (1270,00 zł netto) - od (...)

- w marcu 2019 r. – 1740,00 brutto (1392,00 zł netto) - od (...)

- w kwietniu 2019 r. – 2.183,00 zł brutto ( 1.841,53 zł netto) – od G.,

- w maju 2019 r. – (...),00 brutto (1234,00 zł netto) - od (...);

- w czerwcu 2019 r. – 1870,00 brutto (1577,70 zł netto) - od (...);

Koszty umów zlecenia nie były refakturowane do spółki (...) sp. z o.o.

Niesporne, a nadto:

- umowa zlecenia nr (...) z 02.01.2013 r. i rachunki koperta k.440 akt

- umowa zlecenia nr (...) i rachunki do niej – koperta k.440 akt

- umowa o współpracy z dnia 06.05.2013 r. i rachunki do niej – koperta k.440 akt

- umowa o współpracy z dnia 01.06.2013 r. i rachunki do niej – koperta k.440 akt

W (...) Sp. z o.o. w okresie od 22 grudnia 2016 roku do 22 lipca 2019 roku na stanowisku kierownika działu utrzymania ruchu zatrudniony był J. P.. Sprawował on tę funkcję we wszystkich spółkach grupy (...). Zatrudniając się w spółce (...), J. P. został poinformowany przez A. G. (1), że uzgodnione przez nich wspólnie wynagrodzenie za pracę J. P. w (...) będzie wypłacane przez dwie spółki: (...) w wysokości wynagrodzenia minimalnego i G. – w pozostałej uzgodnionej wysokości. A. G. (1) nie poinformował J. P., że od wynagrodzenia wypłacanego przez G. nie będą odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne. Po jakimś czasie J. P. zdał sobie sprawę, że składki od tej części wynagrodzenia nie są odprowadzane. J. P. został przymuszony do zawarcia tych dwóch umów: o pracę i zlecenia. J. P. słyszał od pracowników, że praktyka zawierania dwóch umów: o pracę i zlecenia dotyczyła również innych pracowników. Sytuacja przymuszała ich do zawierania 2 umów, tj. umowy o pracę i umowy zlecenia, ponieważ pracownicy byli przeważnie osobami przed emeryturą, które nie mogłyby znaleźć innej pracy. Pracownicy skarżyli się na taki system wynagradzania, ale godzili się na to w związku ze swoją sytuacją finansową. J. P. nie wystawiał żadnych rachunków i nie widział, aby inni pracownicy takie rachunki wystawiali. Wynagrodzenie otrzymywane z G. traktował jako część wynagrodzenia za pracę z umowy o pracę, nie było to wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach.

Do obowiązków J. P. należało zapewnienie prawidłowej pracy maszyn i urządzeń technologicznych należących do wszystkich spółek grupy (...), a także zapewnienie właściwego funkcjonowania instalacji technologicznej znajdującej się na terenie wykorzystywanym przez spółki (...), ponadto zakup nowych maszyn i urządzeń technologicznych, przegląd techniczny maszyn i urządzeń oraz pojazdów, a także kierowanie zespołem podległych mu pracowników. Przez jakiś czas J. P. był bezpośrednim przełożonym A. B. (1) i zlecał mu prace. A. B. (1) naprawiał maszyny - sztaplarki, maszyny budowlany: spychacze, ładowarki, samochody dostawcze osobowe i ciężarowe bez względu na to do której spółki należały. J. P. nie wiedział z kim i jakiego rodzaju umowę miał zawartą A. B. (1) w czasie kiedy był jego podwładnym.

J. P. pracę wykonywał na terenie spółki (...), w S. przy ul. (...). Pracował od poniedziałku do piątku od godz. 7 do 15. Zdarzały się przypadki pracy w nadgodzinach, wówczas pracował w godzinach 6 - 16 i sporadycznie kilka razy w soboty. Wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach było liczone od wynagrodzenia minimalnego. J. P. w ramach umowy o pracę i podpisanej umowy zlecenia zawsze wykonywał te same prace, na terenie spółek (...), w jednym czasie pracy - nie było podziału na prace wykonywane dla (...) i dla G.. Pracownicy posiadali karty zegarowe, które odbijali przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy.

J. P. prowadził dokładną ewidencję czasu pracy wszystkich podległych mu pracowników, w tym A. B. (1) i wiedział jakie czynności wykonuje on w danej chwili, bo sam mu je zlecał. Kontrolował również pracę A. B. (1) jako jego przełożony. A. B. (1) pracował w podobnych godzinach jak J. P.. Jeżeli A. B. (1) zostawał w pracy po godzinach, następnego dnia zgłaszał J. P. ile nadgodzin przepracował, J. P. sprawdzał godziną opuszczenia przez A. B. (1) zakładu pracy, następnie zapisywał to i informację tę przekazywał do działu kadr. W czasie zatrudnienia A. B. (1) naprawiał maszyny (zarówno ich instalacje elektryczne, jak i elementy mechaniczne), wykonywał instalacje wewnątrz obiektów, zajmował się montażem i demontażem oświetlenia, wykonywał instalacje informatyczne sieci komputerowej. Jego praca nie podlegała rozgraniczeniu na pracę dla A. i dla G. czy też na pracę dla innej spółki z grupy (...). J. P. nigdy nie wydał A. B. (1) polecenia wykonania jakiejś pracy na zlecenie. W połowie 2018 roku w A. zaczął funkcjonować system informatyczny – wprowadzono jedną kartę elektroniczną, którą skanowało się przy wejściu do pracy i przy jej opuszczeniu.

Dowód:

- protokół przesłuchania świadka J. P. w postępowaniu kontrolnym w dniu 04.10.2022r., k. 501-504 akt kontroli ZUS

- zeznania świadka J. P. w wersji elektronicznej oraz protokół, k. 601-602 akt

- zeznania A. B. (1) k. 641v akt

Pracownicy wszystkich spółek (...) otrzymywali taką samą odzież roboczą z jednego magazynu. Wszyscy pracownicy podlegli J. P. korzystali z tych samych narzędzi, będących na wyposażeniu działu utrzymania ruchu A.. Na terenie spółek (...) funkcjonował 1 dział spedycji, który obsługiwał wszystkie spółki grupy A..

Dowód:

- protokół przesłuchania świadka J. P. w postępowaniu kontrolnym w dniu 04.10.2022 r. - k. 501-504 akt kontroli ZUS

- zeznania świadka J. P. w wersji elektronicznej oraz protokół - k. 601-602 akt

M. S. (2) zatrudniony był w (...) sp. z o.o. (...) od 15 lipca 2013 roku do 31 sierpnia 2022 r. na stanowisku tokarz- frezer. W lipcu 2013 r. złożył do przyszłego pracodawcy podanie i C. V., w którym przedstawił swoje wykształcenie, doświadczenie zawodowe, uprawnienia i ukończone kursy. Na pierwszej stronie jego CV przyszły pracodawca uczynił następujące zapisy:

1)  (...) um. o pracę 1600 zł - 1200 - netto

2)  inna (...) – um. zl. - 600 - 1000

I.  okr. próbny 1 m-c – 1800 zł

II.  na czas nie określ - 2200 zł za 8/h/

W zawartej w dniu 15 lipca 2013 r. z R. umowie o pracę na okres próbny od 15 lipca 2013 r. do 30 września 2013 r. wysokość wynagrodzenia została ustalona na kwotę 1600 zł miesięcznie brutto.

Dowód:

CV, umowa o pracę z 15.07.2013 r. – w aktach osobowych M. S. w sprawie VI U 525/23

K. G. (1) zatrudniony był w (...) sp. z o.o. od 2013 do 2022 roku na stanowiskach ślusarza, spawacza, montera. Do jego obowiązków należało wykonywanie polec zleconych przez brygadzistę lub majstra - naprawa różnego rodzaju rzeczy. Umowa o pracę realizowana była od poniedziałku do piątku, czasami w sobotę, w godzinach od 7.00 do 15.00, a kiedy trzeba było dłużej zostać - pracował do 18.00. Spółka wyszła z propozycją zawarcia z K. G. (1) umowy zlecenia z tego względu, że nie było podwyżek. K. G. (1) przystał na tę propozycję, ale nie był w stanie rozgraniczyć, kiedy wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę, a kiedy na umowę zlecenie, ponieważ wykonywanie pracy na rzecz spółek (...) niczym się nie różniło. Zarówno na umowę o pracę, jak i na zlecenie wykonywał takie same prace tj. spawacza, montera, ślusarza. Prace wykonywane na podstawie umowy zlecenia i prace wykonywane na podstawie umowy o pracę były wykonywane na terenie firmy (...) pod adresem S. ul. (...). Zarówno na umowę o pracę, jak i na zlecenie praca K. G. była nadzorowana przez kierowników - w różnym czasie było kilku kierowników. Zatrudniając się na umowę o pracę, otrzymał odzież ochronną ze Spółki (...). Tej samej odzieży używał przez cały czas swojej pracy. Nie był świadomy, do której ze spółek należy wykorzystywany przez niego sprzęt - wiertarka, gilotyna. Sprzęt obierało się z narzędziowni, która obsługiwała wszystkie spółki. Pobrane narzędzia zapisywane były na karcie elektronicznej. Na narzędziach nie było oznaczenia do której spółki należą.

Dowód:

- protokół przesłuchania świadka K. G. (1) w postępowaniu kontrolnym w dniu 05.10.2022r., k. 505-508 akt kontroli ZUS.

K. G. (2) zatrudniony był w (...) sp. z o.o. (...). od 14 sierpnia 2017 r. do 30 czerwca 2022 roku na stanowisku specjalisty ds. marketingu-technologa. Do jego obowiązków należało przygotowanie zleceń do etapu produkcyjnego, nadzór nad etapem produkcji do momentu zakończenia zlecenia, ocena pracochłonności, przygotowanie listy materiałowej, określenie procesów produkcyjnych. W sierpniu 2017 r., kiedy podpisywał umowę o pracę, A. G. (1) i B. K. przedstawili mu do podpisania umowę o współpracy ze spółką (...), którą musiał podpisać, jeśli chciał pracować w grupie (...). Nie poinformowano go o tym, że od umowy o współpracy będą odprowadzane składki tylko na ubezpieczenie zdrowotne. Nie otrzymał żadnego zakresu obowiązków. K. G. (2) wszystkie swoje obowiązki z obu umów wykonywał przy ul. (...) w S. od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 15. Nie można było rozgraniczyć czynności wykonywanych przez niego na podstawie umowy o pracę od czynności wykonywanych na podstawie umowy o współpracę. Po przyjściu do pracy odbijał się w elektronicznym systemie oraz wpisywał się na liście obecności. Zarówno na umowę o pracę, jak i na zlecenie jego czynności nadzorowała ta sama osoba zgodnie ze strukturą organizacyjną – T. G.. Używał tych samych narzędzi pracy pochodzących od pracodawcy. Nie otrzymywał dodatkowego wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, choć w firmie funkcjonował elektroniczny pomiar czasu pracy, a K. G. czasami przekraczał normy czasu pracy. Co miesiąc podpisywał przygotowany przez B. K. rachunek. Kwota z rachunku stanowiła uzupełnienie wynagrodzenia za jedną pracę.

Dowód:

- protokół przesłuchania świadka K. G. (2) w postępowaniu kontrolnym w dniu 04.10.2022r., k.77-79 akt kontroli ZUS spółki (...)

W 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrole w spółkach (...): (...), A. C., i (...) sp. z o.o. Pismami z dnia 2 października 2014 r. Zakład poinformował te spółki, że na podstawie analizy środków dowodowych uzyskanych w trakcie czynności kontrolnych, stwierdził, iż brak jest podstaw do zastosowania wobec osób pozostających w stosunku pracy z jedną z tych spółek a wykonujących jednocześnie pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z inną z tych spółek regulacji prawnej wynikającej z art.8 ust 2a ustawy systemowej. Wobec powyższego anuluje się zapisy tego dotyczące w protokołach kontroli tych spółek.

niesporne, nadto:

- 3 pisma z 2 października 2014 r. k.171-173 akt sprawy

W okresach od 22 maja 2017 r. do 7 czerwca 2017 r. oraz od 26 kwietnia 2021 r. do 7 maja 2021 r. (z przerwami) Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrole w spółce (...). Przedmiotem kontroli była prawidłowości obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest Zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. W ich ramach nie analizował prawidłowości postępowania tej spółki wobec ubezpieczonego (w 2017 r. jeszcze nie pracował) w kontekście ubezpieczeń społecznych czy ubezpieczenia zdrowotnego. Kontrola z 2017 r. dotyczyła okresu od stycznia do grudnia 2015 r. W czasie tej kontroli organ rentowy przyjął za prawdziwe twierdzenia reprezentanta Spółki - (...) na temat sposobu funkcjonowania spółek grupy (...) i korzystania z usług zleceniobiorców. Sposób realizacji umów zlecenia nie był kontrolowany.

Dowód:

- protokół kontroli Z. G. z 07.06.2017 r. k.174-189 akt i k.95-101 akt kontroli ZUS w G. w 2017 r.

- oświadczenie A. K. (2) i protokół przyjęcia oświadczenia - k. 59-69 akt kontroli ZUS w G. w 2017 r.

- protokół kontroli Z. G. z 07.05.2021 r. k. 174-181 akt

W okresach od 21 marca 2017 r. do 31 maja 2017 r. oraz we wrześniu 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrole w spółce (...). Kontrola z 2017 r. dotyczyła okresu od stycznia do grudnia 2014 r. W czasie tej kontroli organ rentowy przyjął za prawdziwe twierdzenia A. G. (1) na temat sposobu realizacji umów zlecenia w (...), który potwierdzili czterej przesłuchani na tę okoliczność przez ZUS zleceniobiorcy, z których wszyscy byli pracownikami (...) sp. z o.o., w której A. G. miał 50% udziałów). Kontrola z 2021 r. dotyczyła prawidłowości obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest Zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od stycznia 2017 r. do grudnia 2019 r. W czasie tej kontroli organ rentowy przyjął za prawdziwe twierdzenia A. G. (1) na temat sposobu realizacji umów o dzieło w (...). Zlecenie ubezpieczonego nie było przedmiotem badania przez ZUS - w okresie objętym kontrolą jeszcze nie pracował w spółkach (...).

Dowód:

- protokół kontroli (...) z 31.05.2017 r. – k.167-201 akt kontroli (...) z 2017 r. oraz k.211-228

- protokół kontroli (...) z 2021 r. – k.105-113 akt kontroli (...) z 2021 r. oraz k.190-202

W okresach od 21 marca 2017 r. do 25 maja 2017 r. (z przerwami) Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrole w spółce (...). W jej ramach nie analizował prawidłowości postępowania tej spółki wobec ubezpieczonego, który jeszcze nie pracował w spółkach (...). Kontrola z 2017 r. dotyczyła okresu od stycznia do grudnia 2014 r. W czasie tej kontroli organ rentowy przyjął za prawdziwe twierdzenia A. G. (1) na temat sposobu realizacji umów zlecenia w (...), który potwierdzili trzej przesłuchani na tę okoliczność przez ZUS zleceniobiorcy, z których wszyscy byli pracownikami (...) sp. z o.o., w której A. G. miał 50% udziałów) – ci sami, których ZUS przesłuchał w czasie kontroli z 2017 r. w (...).

Dowód:

- protokół kontroli ZUS w A. C. z 25.05.2017 r. – k.179-203 akt kontroli Z. C. z 2017 r.

W okresach od 22 maja 2017 r. do 7 czerwca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrole w spółce (...). Kontrola z 2017 r. dotyczyła okresu od stycznia do grudnia 2015 r. W czasie tej kontroli organ rentowy nie zajmował się umowami zlecenia.

Dowód:

- protokół kontroli ZUS w R. z 07.06.2017 r. – k.179-203 akt kontroli Z. R. z 2017 r. oraz k.203-210

J. M. (2) nie posiada innych tytułów do ubezpieczeń społecznych poza umową o pracę łączącą go z (...) od 3 sierpnia 2020 r.

(...) spółka z o.o. w okresie od września 2020 r. do grudnia 2021 r. naliczyła i rozliczyła za ubezpieczonego składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne jedynie od przychodu określonego w umowie o pracę z dnia 3 sierpnia 2020 r. i aneksach do niej. Spółka (...) nie naliczyła i nie rozliczyła za zainteresowanego składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń wypłaconych mu z tytułu umowy o współpracy, zapłaciła jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne (niesporne)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania okazały się niezasadne. Ustalenia faktyczne Sąd poczynił w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz w aktach sprawy, przede wszystkim w oparciu o dokumenty zawarte w aktach osobowych ubezpieczonego oraz w aktach osobowych A. B. (1) ze sprawy VI U 439/23, (która była rozpatrywana łącznie ze sprawą VI U 437/23 i pomocniczo z akt osobowych M. S. (2) e sprawy VI U 525/23), nadto w oparciu o umowę najmu pomieszczeń z 1 stycznia 2013 r., umowę ramową z 31 grudnia 2017 r., umową konsorcjum z 12 grudnia 2017 r. i inne dokumenty spółek (...), których wiarygodność nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości sądu. Odnosząc się do umowy o współpracy zawartej przez ubezpieczonego (oraz A. B. (1) z różnymi spółkami grupy (...)) oraz rachunkami do nich (jeśli chodzi o ubezpieczanego Sąd dysponował wyłącznie 2 rachunkami z 31 grudnia 2020 r. za grudzień 2020 r. i z 31 grudnia 2021 r.za grudzień 2021 r.) Sąd przyjął jedynie, że zostały one sporządzone i podpisane, jednak nie odzwierciedlają rzeczywistości i – jak wykazano niżej – zostały zawarte wyłącznie w celu uniknięcia opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za ubezpieczonego (i A. B. (1)) z tytułu pełnej kwoty wynagrodzenia przysługującego im w ramach umowy o pracę zawartej z (...). Sąd oparł się również częściowo na dowodzie z przesłuchania ubezpieczonego, ale tylko w zakresie zgodnym z pozostałym przytoczonym niżej materiałem dowodowym uznanym przez Sąd za wiarygodny, tj. w zakresie powierzonych ubezpieczonemu obowiązków w spornym okresie bez rozgraniczenia ich na dwie umowy (umowę o pracę i umowę o współpracy). Twierdzenia ubezpieczonego i świadka A. G. (1) w tym zakresie Sąd uznał za całkowicie niewiarygodne wobec takich dowodów jak wskazanie wprost warunków zatrudnienia ubezpieczonego na odwrocie jego CV (podobnie jak warunków zatrudnienia A. B. (1) na odwrocie podania o podwyżkę czy M. S. (2) na jego CV oraz innych pracowników, których sprawy prowadzone są w tut. Sądzie). Ponadto brak jest jakichkolwiek dowodów – poza niespójnymi twierdzeniami ubezpieczonego i A. G. (1) – że ubezpieczony miał powierzoną jakąkolwiek pracę na podstawie umowy o współpracę, która to zresztą wprost nakazuje w §2 ust.5 i 6, że zobowiązanie do wykonania usługi wynikać będzie z odrębnego zlecenia udzielonego na podstawie niniejszej umowy. Powstaje ono z chwilą akceptacji przez współpracującego udzielonego mu zlecenia. Zlecenie powinno określać rodzaj usługi, termin jej wykonania oraz wysokość należnego współpracującemu wynagrodzenia. Udzielenie zlecenia o którym mowa w ust.5, a także jego akceptacja i wykonanie, powinno być stwierdzone pismem (ust.6) Ponadto stosownie do § 5 tej umowy do ostatniego dnia każdego miesiąca zleceniodawca zobowiązuje się przedstawić współpracującemu zestawienie zleconych w danym miesiącu usług.

Pomimo, że ubezpieczony rzekomo wykonywał zlecenia (usługi) przez 17 miesięcy, to jednak nie zachowało się ani jedno pisemne zlecenie, ani zestawienie zleconych w miesiącu usług. Zresztą z 16 rachunków zachowało się tylko dwa. Ponadto, co ciekawe, od 1 stycznia 2022 r., kiedy płaca zasadnicza wpisana do umowy o pracę ubezpieczonego wzrosła do kwoty 5.700 zł (aneks z 24 listopada 2021 r.) jego „usługi” dla innych spółek (...) S.K.A. stały się całkowicie zbędne.

Sąd skorzystał z protokołów zeznań złożonych przed organem rentowym przez pracowników (...), tj. J. P. oraz K. G. (1), a także przez pracownika (...) K. G. (2), (który miał również zawartą umowę o współpracy ze spółką (...)), aby przedstawić mechanizm zatrudnienia stworzony przez A. G. (1) (on to bowiem podpisywał wszystkie umowy o pracę i zlecenia) w grupie (...). Wskazani wyżej świadkowi nie są już zatrudnieni w spółkach grupy (...), dlatego ich zeznania są nie są dotknięte obawą o dalsze zatrudnienie. W ocenie Sądu dopuszczenie tego dowodu - w okolicznościach sprawy - nie prowadziło to do obejścia zasady bezpośredniości, tym bardziej, że żadna ze stron procesu nie zakwestionowała prawdziwości wyjaśnień złożonych przez te osoby przed organem rentowym. Złożone przed organem rentowym zeznania były logiczne, spójne, korespondowały ze sobą i wzajemnie się uzupełniały, nadto znalazły potwierdzenie w dokumentarnym materiale dowodowym – zapiskach w aktach osobowych ubezpieczonego, A. B. (1) czy M. S. (2). J. P. Sąd przesłuchał w sprawie dodatkowo w charakterze świadka, więc zasada bezpośredniości nie została naruszona. Jego zeznania – zgodne z zeznaniami K. G. i K. G. - w pełni potwierdził A. B. (1), a nadto znalazły potwierdzenie w dokonanych przez pracodawcę (czy też jego pracownika) zapiskach w aktach osobowych ubezpieczonego, A. B. (1) i M. S. (2), nie było więc żadnych powodów, by dodatkowo przesłuchiwać A. G. (1) na okoliczność przyczyn rozstania się J. P. ze spółką (...), co miało podważyć prawdziwość jego zeznań.

Zeznania A. K. (1) – prezes zarządu (...) odpowiedzialnej za finanse grupy - Sąd uznał za wiarygodne w zakresie przedstawienia zasad funkcjonowania spółek grupy (...), ich wzajemnych rozliczeń; jej pozostałe zeznania były bardzo ogólne, nie znała szczegółowego zakresu obowiązków ubezpieczonego. A. K. (1) nie była świadkiem zatrudniania ubezpieczonego i zawierania z nim umów, podobnie jak świadek R. M. czy świadek M. S. (4), który zresztą wprost wskazał, że nie wiedział czy ubezpieczony miał zawartą umowę zlecenia. Zeznania tego ostatniego świadka wraz z zeznaniami A. G. (1) (w tej części) posłużyły do ustalenia zasad funkcjonowania zakładowej kontroli produkcji w grupie (...). Twierdzenia R. M., że pilnowanie produktów przez J. M. (1) na etapie cynkowni, tj. po wydaniu wyrobu z magazynu (...), było „według dokumentów” robione na podstawie umowy zlecenia, jest – zdaniem Sądu - nieprawdziwe. Jedyny dokument przedstawiony na tę okoliczność, tj. umowa o współpracy z 4 sierpnia 2008 r. nie zawiera żadnych zapisów dotyczących cynkowania, podobnie jak dwa zachowane rachunki, które odnoszą się wyłącznie do tej umowy. Zeznania R. M. w większości zresztą bazują na jej domysłach, ponieważ zapytana o to czy wie w jakich godzinach pracował ubezpieczony albo kto wydawał mu polecenia odpowiedziała, że nie wie, bo tego nie widziała. Oceniając jako całkowicie niewiarygodne zeznania A. G. (1) w części dotyczącej wykonywania przez ubezpieczonego pracy czy zleceń na podstawie umowy o współpracy, należy zauważyć, że skoro cały zakład, na który składało się pięć spółek produkcyjnych (...) oraz dwie spółki nieprodukcyjne, był w latach 2020-2021 objęty wieloma specjalistycznymi systemami, to nie powinno być żadnych problemów z zarejestrowaniem w tych systemach zdarzeń dotyczących realizacji umów cywilnoprawnych, jeśli zdarzenia takie miały faktycznie miejsce.

Reasumując, na podstawie tak ocenionego materiału dowodowego Sąd ustalił, że wynagrodzenie ubezpieczonego z tytułu łączącego go z (...) spółką z o.o. stosunku pracy zostało ukształtowane przez A. G. (1) w ten sposób, że część tego wynagrodzenia w postaci kwoty około 1000 zł netto (30% wynagrodzenia z umowy o pracę) miała być co miesiąc wypłacana ubezpieczonemu nie przez (...) w ramach umowy o pracę, tylko przez spółkę (...) na podstawie „zawartej” z tą spółką 4 sierpnia 2020 r. umowy o współpracy. Tak ustalone warunki zatrudnienia były kontynuowane przez strony od sierpnia 2020 r. (wynagrodzenie wypłacone 10 września 2020 r.) do 31 grudnia 2021 r. W tym czasie, tak samo zresztą jak po tej dacie, ubezpieczony wykonywał pracę wyłącznie na podstawie umowy o pracę łączącej go z (...), wykonując czynności związane z kontrolą jakości produkcji wyrobów wytwarzanych (produkowanych) przez wszystkie spółki produkcyjne (...).

Przechodząc do podstawy prawnej orzeczenia wskazać należy, że stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1009 ze zm.) zwanej dalej ,,ustawą systemową” lub „s.u.s.’, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów; osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4;

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy systemowej osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 (pracownicy), spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, otrzymywania stypendium doktoranckiego, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. M. one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

W myśl przepisu art. 4 pkt 2 ustawy systemowej płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne jest pracodawca – w stosunku do pracowników, a zgodnie z art. 4 pkt 2a – płatnikiem składek jest podmiot zgłaszający ubezpieczonych do ubezpieczeń społecznych - podmiot niebędący płatnikiem składek, o którym mowa w pkt 2, który dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 8 ust. 2a. W świetle powyższego przepisu składki na ubezpieczenie społeczne za pracownika (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej) odprowadza pracodawca, a za zleceniobiorcę/osobę świadczącą usługi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej) zleceniodawca. Stosownie do art.4 pkt 9 ustawy systemowej użyte w tej ustawie określenie przychód oznacza przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1, 2 i 3 s.u.s. w związku § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr l61, poz. l106 ze zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyjątkiem składników wynagrodzenia wymienionych w § 2 powołanego wyżej rozporządzenia. Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 18 ust. la ustawy systemowej w przypadku osób o których mowa w art. 8 ust. 2a, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się również przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło. Z kolei w myśl art. 18 ust.3 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. W myśl art. 20 ust. l ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i ubezpieczenia rentowe. Ponadto stosownie do art. 81 ust. l, ust. 5 i ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 ze zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników i zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną.

Niesporne było w niniejszej sprawie, że od przychodów ubezpieczonego z umowy o współpracy, zawartej ze spółką (...), którą to umowę należy traktować jako rodzaj umowy zlecenia, spółka (...) opłaciła wyłącznie składkę zdrowotną – opierając się na wyżej cytowanych przepisach - art.9 ust. 1 tej ustawy systemowej.

W ocenie Sądu w stanie faktycznym ustalonym w niniejszym postępowaniu brak było podstaw prawnych do zastosowania tego przepisu przez spółki (...), mamy bowiem w istocie do czynienia tylko z jednym stosunkiem prawnym, opartym na umowie o pracę łączącej ubezpieczonego ze spółką (...) od 3 sierpnia 2020 r. Umowa o współpracy, zawarta przez zainteresowanego z G. w dniu 4 sierpnia 2020 r., jest - w świetle art.58 § 1 k.c. - nieważna. Zgodnie z treścią art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mające na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.

Postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie wykazało, że ubezpieczony - jak już wyżej wskazano - świadczył pracę w spornym okresie wyłącznie na podstawie jednego stosunku prawnego, tj. umowy o pracę łączącej go z (...) spółką z o.o. w S., a wynagrodzenie, które otrzymał od G. było częścią wynagrodzenia za pracę należnego ubezpieczonemu ze stosunku pracy łączącego go ze spółką (...). W oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do wniosku, że (...) spółka z o.o., działając w celu zminimalizowania obciążeń publicznoprawnych, zdecydowała się na stworzenie swego rodzaju systemu polegającego na tym, iż część należności pracowników za wykonaną przez nich pracę na podstawie umowy o pracę zawartej z (...), była im wypłacana przez G. z tytułu umowy o współpracy lub zlecenia zawartej z nimi przez tę właśnie spółkę, a właściwie przez tę samą osobę, z którą zawierali umowę o pracę, tj. przez A. G. (1).

Na podstawie opisanych wyżej okoliczności stwierdzić należało, że ubezpieczony nie wykonywał żadnych czynności na podstawie umowy o współpracy dla spółki (...), świadcząc w spornym okresie pracę wyłącznie na rzecz spółki (...), która to spółka wypłacała mu wynagrodzenie jedynie za część wykonanej na jej rzecz pracy i od tej zmniejszonej kwoty opłacała składki na ubezpieczenia społeczne. Pozostałą należną mu kwotę wypłacała mu spółka (...), opłacając od niej wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Reasumując, uznać należało, że zawarcie z ubezpieczonym przez G. umowy o współpracy z dnia 4 sierpnia 2020 r. miało na celu obejście przepisów art. 18 ust. 1 ustawy z systemowej w związku z art. 4 pkt 9 tej ustawy. Pozorny zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych umożliwiał - na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy systemowej - wybór tylko jednego z tytułów - umowę o pracę, a w konsekwencji - przyjęcie do podstawy wymiaru składek przychodu w niższej wysokości (wyłącznie tego, który wynikał z pisemnej umowy o pracę ubezpieczonego).

Zawarcie z ubezpieczonym umowy o pracę i umowy o współpracy przez dwa odrębne formalnie podmioty skutkowało stworzeniem pozornego zbiegu tytułów ubezpieczenia społecznego, co dało możliwość naliczania składek na ubezpieczenia społeczne tylko z pierwszego tytułu – umowy o pracę zawartej z (...) spółką z o.o. Mając na uwadze powyższe, umowę o współpracy zawartą przez ubezpieczonego z G., uznać należało za nieważną – zgodnie z art.58 § 1 k.c. Konsekwencją uznania tej umowy za nieważną jest m.in. stwierdzenie, że przychody z tej umowy w rzeczywistości są częścią wynagrodzenia za pracę przysługującego ubezpieczonemu z tytułu umowy o pracę łączącej go z (...), a zatem stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, tak jak przyjął to organ rentowy w zaskarżonej decyzji.

Oceniając sposób obliczenia podstawy wymiaru składek w zaskarżonej decyzji, Sąd uznał, że organ rentowy prawidłowo określił ich wysokość. Sam sposób obliczenia był zgodny z art. 18 ust. 1 ustawy systemowej w przypadku składek na ubezpieczenia społeczne oraz zgodny z art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - w przypadku wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Kończąc za Sądem Najwyższym wskazać należy (uzasadnienie wyroku z 17 stycznia 2019 r., II UK 477/17 (OSNP 2020 nr 2, poz. 16.), że dążenie do optymalizacji kosztów działalności gospodarczej nie może odbywać się z pominięciem reguł ubezpieczenia społecznego, bowiem obie wartości nie pozostają względem siebie w hierarchicznej zależności.

Mając na uwadze powyższe, Sąd - na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. - oddalił odwołanie, o czym orzekł w punkcie I. wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie II i III sentencji - na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

SSO Aleksandra Mitros