Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w Wydziale VI Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Robert Grześ

Protokolant: st. sekr. Agnieszka Ćwiklińska

po rozpoznaniu w postępowaniu zwyczajnym na rozprawie 24.04.2024r.,

sprawy p-ko P. T. (1) / (...)/, synowi D. i E. z domu S., ur. (...) w P.,

obwinionemu o to, że:

w dniu 4 sierpnia 2023 r. o godzinie około 11:07 w miejscowości S., droga krajowa (...), na skrzyżowaniu ulic (...) kierując pojazdem marki S., nr rej. (...) kierował pojazdem silnikowym nie posiadając uprawnienia do kierowania pojazdami,

tj. o wykroczenie z art. 94 §1 k.w.

1.  Obwinionego P. T. (1) uznaje za winnego wykroczenia z art. 94 § 1 k.w., popełnionego w sposób wyżej opisany i za to na podstawie art. 94 § 1 k.w. wymierza mu karę grzywny w wysokości 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych;

2.  Na podstawie art. 94 § 3 k.w. w zw. z art. 29 § 1 i 2 k.w. orzeka wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 (sześciu) miesięcy;

3.  Na podstawie art. 119 § 1 k.p.w. w zw. § 2 i § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty sądowej od wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia ( Dz.U. 2017 r., poz. 2467 ) oraz art. 21 pkt 2 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądzić od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki postępowania w kwocie 120 złotych poniesione w toku czynności wyjaśniających i przed sądem pierwszej instancji oraz wymierzyć mu opłatę na rzecz Skarbu Państwa w kwocie 150 złotych.

/-/ sędzia Robert Grześ

UZASADNIENIE

W niniejszej sprawie Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lutego 2022 roku Prezydent Miasta P. wydał decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy kat. „AM, B1, B” nr (...) wydanego przez Prezydenta Miasta P. dnia 29 września 2020 roku na druku (...) należącego do obwinionego P. T. (1) na okres 3 miesięcy, tj. od dnia 15 stycznia 2022 roku do dnia 15 kwietnia 2022 roku włącznie, z uwagi na kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, albowiem poruszał się z prędkością 127 km/h na obszarze gdzie dopuszczalna prędkość wynosiła 70 km/h. Jednocześnie P. T. (1) został poinformowany, że zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania na wniosek złożony przez stronę oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej 0,50 zł, zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami. Przedmiotową decyzję P. T. (1) odebrał w dniu 9 lutego 2022 roku (na przodzie potwierdzenia odbioru wpisana została przez obwinionego błędna data odbioru pisma – tj. 9 lutego 2021 roku).

Obwiniony P. T. (1) w dniu 4 sierpnia 2023 roku ok. godz. 11:07 poruszając się samochodem osobowym marki S. o nr rej. (...) przejechał przez skrzyżowanie ulic (...) w S. nie stosując się do sygnałów świetlnych wjeżdżając za sygnalizator w momencie kiedy jest to zabronione czym popełnił wykroczenie z art. 92 § 1 k.w. w zw. z § 95 – 98 Rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych.

W następstwie powyższego zdarzenia P. T. (1) został zatrzymany na ul. (...) w S. do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Delegatury (...) Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego w P.. W związku z popełnionym wykroczeniem z art. 92 § 1 k.w. w zw. z § 95 – 98 Z.S.D. na obwinionego został nałożony mandat karny kredytowany w wysokości 500 zł oraz ukarano go 15 punktami karnymi. P. T. (1) przyjął mandat karny kredytowany, który opłacił na miejscu przy użyciu karty płatniczej.

Po sprawdzeniu uprawnień kierowcy w systemie (...) widniał komunikat o stanie prawa jazdy P. T. (1) jako „Zatrzymanym przez Starostę”. Obwiniony wyjaśnił kontrolującym go funkcjonariuszom, że utracił prawo jazdy na okres 3 miesięcy za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na terenie obszaru zabudowanego, co miało mieć miejsce w lutym 2022 roku. P. T. (1) oświadczył, że widział w aplikacji (...), iż status jego dokumentu widnieje jako „zatrzymany”, jednak nie wyjaśniał tej sprawy, ponieważ nie został mu zatrzymany blankiet prawa jazdy, a okres trzymiesięczny na jakie miał odebrane uprawnienia już minął. Obwiniony stwierdził również, że otrzymał listowną informacje od Starosty o przywróceniu mu uprawnień do kierowania pojazdami.

W dniu 7 sierpnia 2023 roku P. T. (1) odebrał zatrzymane elektronicznie prawo jazdy kat. „AM, B1, B” nr (...) wydane przez Prezydenta Miasta P. dnia 29 września 2020 roku, po uprzednim złożeniu stosownego wniosku w tym zakresie.

Obwiniony P. T. (1) ma 22 lata, jest niepracującym kawalerem nieposiadającym własnych dochodów i pozostającym na utrzymaniu rodziców. P. T. (1) studiuje na (...)w P. na kierunku ekonomia. Obwiniony był wcześniej karany za przestępstwa, lecz był karany za wykroczenia drogowe.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- częściowo wyjaśnień obwinionego P. T. (1) (k. 20),

- dokumentów zebranych w sprawie: notatek urzędowych (k. 3 – 4), zestawu danych z(...) (k. 9), decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia 4 lutego 2022 roku w sprawie (...).(...) wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 13 – 14), wniosku P. T. (1) z dnia 7 sierpnia 2023 roku o zwrot zatrzymanego prawa jazdy (k. 15), (...) o naruszeniach wpisanych do ewidencji kierujących pojazdami silnikowymi lub motorowerami naruszających przepisy ruchu drogowego (k. 24), informacji z K. dot. P. T. (1) (k. 58), pismo Komisariatu Policji P. – (...) w P. z dnia 27 marca 2024 roku (k. 63), mandat karny z dnia 4 sierpnia 2023 roku wraz z potwierdzeniem zapłaty (k. 65 – 66), zaświadczenie z uczelni obwinionego z dnia 14 kwietnia 2023 roku (k. 67).

Dokonując oceny wyjaśnień złożonych w niniejszej sprawie przez P. T. (1) Sąd uznał je za wiarygodne jedynie w części, w zakresie w jakim korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Sąd Rejonowy nie znalazł podstaw do odmówienia prawdziwości twierdzeniom obwinionego w zakresie w jakim przyznał, że na początku 2023 roku zatrzymano mu prawo jazdy, a w dniu 4 sierpnia 2023 roku kolejny raz został zatrzymany do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Inspekcji Transportu Drogowego, którzy poinformowali go, iż kieruje pojazdem mechanicznym bez wymaganych uprawnień.

Sąd Rejonowy nie dał natomiast wiary depozycjom obwinionego, w których twierdził, iż nie był świadomy popełnionego wykroczenia, albowiem funkcjonariusze Policji zatrzymując go kontrolnie na początku 2023 roku zwrócili mu uwagę, że „to tylko kwestia elektronicznego zwrotu blankietu prawa jazdy”, natomiast same uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi posiada. Sąd miał w tym zakresie przede wszystkim na względzie, że już z samej decyzji Prezydenta Miasta P., którą P. T. (1) odebrał w dniu 9 lutego 2022 roku i winien się z nią zapoznać, jednoznacznie wynika, iż zwrot zatrzymanego prawa jazdy nastąpi po ustaniu przyczyny zatrzymania na wniosek złożony przez stronę oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej 0,50 zł, zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami. Tym samym obwiniony zdawał sobie sprawę, że musi stosowny wniosek złożyć, aby jego prawo jazdy na powrót odzyskało ważność i dokonał tego dopiero w dniu 7 sierpnia 2023 roku.

Za zgodne z prawdą uznał Sąd wyjaśnienia obwinionego, w których potwierdził, że udał się w dniu 7 sierpnia 2023 roku do Urzędu Miasta P. w celu złożenia wniosku o zwrot zatrzymanego prawa jazdy, natomiast dla ustalenia stanu faktycznego sprawy nie miały znaczenia jego zapewnienia, że wprawdzie przez okres 1,5 roku zdarzało mu się poruszać bez uprawnień, niemniej jednak nie spowodował w tym czasie żadnej kolizji drogowej bądź wypadku.

Dokumenty zebrane w sprawie Sąd ocenił jako wiarygodne i w pełni przydatne dla rozstrzygnięcia. Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione do tego podmioty, w przepisanej formie, strony nie kwestionowały ich prawdziwości, a Sąd nie miał podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Obwiniony stanął pod zarzutem tego, iż w dniu 4 sierpnia 2023 roku o godzinie ok. 11:07 w miejscowości S., droga krajowa (...), na skrzyżowaniu ulic (...) kierując pojazdem marki S. o nr rej. (...) nie posiadał uprawnienia do kierowania pojazdami, tj. o wykroczenie z art. 94 §1 k.w.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe doprowadziło Sąd do przekonania, iż P. T. (1) można przypisać zarzucony mu czyn zgodnie z opisem przedstawionym przez oskarżyciela publicznego w akcie oskarżenia.

W toku prowadzonego w niniejszej sprawie postępowania ustalono, że w dniu 4 lutego 2022 roku Prezydent Miasta P. wydał decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy kat. „AM, B1, B” nr (...) wydanego przez Prezydenta Miasta P. dnia 29 września 2020 roku na druku (...) należącego do obwinionego P. T. (1) na okres 3 miesięcy, tj. od dnia 15 stycznia 2022 roku do dnia 15 kwietnia 2022 roku włącznie, z uwagi na kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Jednocześnie w przedmiotowej decyzji znajdowało się pouczenie wskazujące, iż zwrot zatrzymanego prawa jazdy nastąpi po ustaniu przyczyny zatrzymania na wniosek złożony przez stronę oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej 0,50 zł, zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami. Przedmiotową decyzję P. T. (1) odebrał w dniu 9 lutego 2022 roku, niemniej jednak nie wystąpił on ze stosownym wnioskiem w tym zakresie aż do dnia 7 sierpnia 2023 roku, wobec czego podczas kontroli drogowej, która miała miejsce w dniu 4 sierpnia 2023 roku status jego prawa jazdy widniał jako „zatrzymane”. Sąd Rejonowy nie miał wątpliwości, że obwiniony był świadomy konieczności wystąpienia z wnioskiem o zwrot prawa jazdy, albowiem decyzja Prezydenta Miasta P. z dnia 4 lutego 2022 roku została przez niego osobiście odebrana w dniu 9 lutego 2022 roku, co implikuje konieczność uznania, że P. T. (1) zapoznał się zarówno z jej treścią, jak i zawartymi w niej pouczeniami. Nadto już podczas kontroli drogowej mającej miejsce w dniu 4 sierpnia 2023 roku obwiniony oświadczył funkcjonariuszom Delegatury (...) Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego w P., że widział w aplikacji (...), iż status jego dokumentu widnieje jako „zatrzymany”, jednak nie wyjaśniał tej sprawy, ponieważ nie został mu zatrzymany blankiet prawa jazdy, a okres trzymiesięczny na jakie miał odebrane uprawnienia już minął.

Czyniąc dalsze rozważania w niniejszej sprawie podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 102 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami obowiązującym w momencie wydania decyzji przez Prezydenta Miasta P. z dnia 4 lutego 2022 roku stanowił on, że zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem następuje po ustaniu przyczyny zatrzymania oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej. Wskazany przepis uległ natomiast zmianie od dnia 1 lipca 2023 roku, albowiem nie wymagał on już dla zwrotu zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem łącznego ustania przyczyny zatrzymania oraz uiszczenia opłaty ewidencyjnej, a wystarczające pozostawało jedynie ustanie przyczyny zatrzymania. Okoliczność ta nie ma jednak żadnego znaczenia na kanwie ustalenia odpowiedzialności obwinionego za wykroczenie, albowiem art. 104a ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami kategorycznie wskazuje, że zawieszenie uprawnień do kierowania pojazdami ustaje z dniem zwrotu zatrzymanego dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami przez organ wydający prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem lub w przypadku wydania dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami. Natomiast art. 104a ust. 5 wskazanej ustawy stanowi, że osoby, których uprawnienia do kierowania pojazdami zostały zawieszone, uznaje się za nieposiadające uprawnień do kierowania pojazdami w zakresie i w okresie, w których uprawnienia te są zawieszone. Wskazane okoliczności przesądzają o tym, że w momencie kontroli drogowej mającej miejsce w dniu 4 sierpnia 2023 roku P. T. (1) nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami.

Zgodnie z art. 94 § 1 k.w. kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1.500 złotych. Przez brak wymaganych uprawnień w rozumieniu art. 94 § 1 k.w. należy rozumieć zarówno sytuację, gdy dana osoba w ogóle nie uzyskała uprawnień do prowadzenia pojazdu określonej kategorii w sposób wskazany w przepisach ustawy - Prawo o ruchu drogowym, utraciła je w wyniku cofnięcia i musi ponownie ubiegać się o uzyskanie takich uprawnień lub posiadając de facto takie uprawnienia nie może w danej chwili ich realizować i z nich korzystać z uwagi np. na ich czasowe "zawieszenie", nie powodujące jednak ich definitywnej utraty (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2019 roku, sygn. akt IV KK 59/19, Legalis nr 1885159).

Zwrócić należy uwagę, że dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest wydane w kraju prawo jazdy (art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o kierujących pojazdami). Przepis ten określa zatem, że prawo jazdy jest dokumentem, który zaświadcza i potwierdza uprawnienie do kierowania pojazdami określonej kategorii.

Obwiniony utracił uprawnienia do kierowania pojazdami kat. B w wyniku zatrzymania mu prawa jazdy kat. „AM, B1, B” na okres 3 miesięcy na podstawie decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia 4 lutego 2022 roku, tj. od dnia 15 stycznia 2022 roku do dnia 15 kwietnia 2022 roku, lecz po tym okresie nie zwrócił się on o zwrot zatrzymanego prawa, co uczynił dopiero w dniu 7 kwietnia 2023 roku, a więc po popełnieniu wykroczenia w niniejszej sprawie. Jak już wskazano powyżej art. 104a ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami wskazuje, że zawieszenie uprawnień do kierowania pojazdami ustaje z dniem zwrotu zatrzymanego dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami przez organ wydający prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem lub w przypadku wydania dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami, co nastąpiło w przypadku P. T. (1) w dniu 7 sierpnia 2023 roku. W konsekwencji powyższego obwiniony w dniu 4 sierpnia 2023 roku nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami w zakresie kategorii B prawa jazdy.

Uznając obwinionego P. T. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego wykroczenie z art. 94 § 1 k.w., Sąd wymierzył mu karę 1.500 zł grzywny. Kara w takim wymiarze w ocenie Sądu jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez obwinionego czynu i nie przekracza stopnia jego winy.

Sąd na mocy art. 94 § 3 k.w. w zw. z art. 29 § 1 i 2 k.w. orzekł wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 miesięcy. Orzeczenie tego środka, wobec przesądzenia odpowiedzialności za wykroczenia z art. 94 § 1 k.w. było obligatoryjne, natomiast minimalny okres na jaki Sąd orzekł wskazany środek wynika w ocenie składu orzekającego z incydentalnego zachowania obwinionego i jest absolutnie wystarczający do osiągnięcia i wzmocnienia celów kary.

O kosztach Sąd orzekł jak w punkcie 3 wyroku, mając na uwadze, zawartą w art. 119 § 1 k.p.s.w. zasadę ponoszenia kosztów postępowania przez osobę ukaraną. Brak było w ocenie Sądu podstaw do zwolnienia z tego obowiązku P. T. (2), który jest wprawdzie osobą studiująca i pozostająca na utrzymaniu rodziców, niemniej jednak ma on w ocenie Sądu możliwości zarobkowe pozwalające na uiszczenie niewielkich kosztów sądowych jakie powstały tylko i wyłącznie w związku z jego zawinionym działaniem. Wysokość opłaty została ustalona na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

/-/ sędzia Robert Grześ