Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 603/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Tymosiewicz

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn-Południe w Olsztynie Anny Grygo- Janusz

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2024 r.

sprawy: I. J. , ur. (...) w B., syna S. i T. z domu P.

oskarżonego z art. 286§1 kk w zw. z art. 64§1 kk

na skutek apelacji i zażalenia wniesionych przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie II Wydziału Karnego z dnia 30 kwietnia 2024 r. , sygn. akt II K 1368/23

I zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

II zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,

III zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat P. B. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) zł tytułem opłaty za pełnioną z urzędu obronę oskarżonego I. J. wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 193,20 (sto dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia groszy) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 603/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 kwietnia 2024 r. w sprawie II K 1368/23

1.1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego I. J.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.3. Granice zaskarżenia

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.2.1. Ustalenie faktów

1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.2.2. Ocena dowodów

1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca oskarżonego I. J., zaskarżyła wyrok w całości i zarzuciła mu obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść orzeczenia:

1/ art. 170 § 1 pkt 2 kpk poprzez oddalenie przez Sąd pierwszej instancji wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadka B. P. ze względu na to, że okoliczność, która miała być udowodniona jest udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy, podczas gdy świadek ten został zgłoszony na okoliczność niepopełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu, tj. na okoliczność, że oskarżony dokonał jedynie założenia konta w banku a następnie jego sprzedaży innej osobie, które to konto posłużyło tej innej osobie do popełnienia przestępstwa oszustwa - czego oskarżony nie obejmował świadomością, a Sąd pomimo uznania powyższych okoliczności za udowodnione, uznał oskarżonego winnym popełnienia zarzucanego mu czynu,

2/ art. 410 kpk W ZW. Z art. 7 kpk poprzez niedostateczne uwzględnienie dowodu z wyjaśnień oskarżonego w zakresie w jakim wyjaśnił on, że nie popełnił zarzucanego mu czynu, dokonał jedynie założenia konta w banku a następnie jego sprzedaży innej osobie, które to konto posłużyło tej innej osobie do popełnienia przestępstwa oszustwa - czego oskarżony nie obejmował świadomością, co doprowadziło do błędnego uznania, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu.

Ponadto obrońca oskarżonego działając w imieniu własnym, zaskarżyła postanowienie Sądu Rejonowego w Olsztynie, II Wydział Kamy, z dnia 30 kwietnia 2024 r., sygn. akt: II K 1368/23 - zawarte w pkt III tego wyroku w przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w części co do nieuwzględnienia wniosku obrońcy o zasądzenie trzykrotności stawki przewidzianej dla pełnomocników z wyboru i zarzuciła mu obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1. §15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn.zm.) poprzez nieuwzględnienie wniosku obrońcy o zasądzenie wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu w wysokości trzykrotności stawki minimalnej przewidzianej dla obrońców z wyboru, podczas gdy niniejsza sprawa wymagała kilkukrotnego zapoznania się z aktami sprawy, przygotowania się do 4 terminów rozpraw oraz stawiennictwa na tych rozprawach, a ponadto obrońca składał wnioski dowodowe, w tym wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka, jak również w niniejszej sprawie został dopuszczony dowód z opinii biegłych psychiatrów, który został wnikliwie przez obrońcę przeanalizowany, zostały następnie wniesione zastrzeżenia do tej opinii, a ponadto na wniosek obrońcy został dopuszczony dowód z opinii uzupełniającej biegłych psychiatrów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się do zarzutów zawartych w środku odwoławczym, to przede wszystkim zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał trafnej ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji prawidłowo zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia o winie oskarżonego. Stąd też odnosząc się do podnoszonych przez skarżącego zarzutów należy stwierdzić, że są one chybione. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzuty obrońca oskarżonego praktycznie polemizuje z ustaleniami Sądu I instancji. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy podziela przedstawioną tam argumentację. Apelacja w istocie nie wskazuje na takie okoliczności, które wnioski tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielania stanowiska skarżącego

W zakresie zarzutów dotyczących przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów stwierdzić należy, iż Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzeń opisanych w zaskarżonym wyroku oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1974 r., zasada swobodnej oceny dowodów, leżąca u podstaw prawidłowego wyrokowania, nie może prowadzić do dowolności ocen i takiego wyboru dowodów, którego prawidłowości nie dałoby się skontrolować w trybie rewizyjnym. Ustalenia faktyczne wyroku tylko wtedy nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania, odzwierciedleniem którego powinno być uzasadnienie orzeczenia. (II KR 114/74 OSNKW 1975/2/28).

W konsekwencji Sąd Okręgowy nie podzielił zawartych w apelacjach zarzutów obrazy przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., jak i wywodów przytoczonych na ich poparcie oraz nie dopatrzył się obrazy wskazanych przepisów procedury karnej, które to uchybienia mogłyby rzutować na dokonane ustalenia faktyczne skutkujące skazaniem I. J.. W pełni zatem należy podzielić argumentację Sądu I instancji co do analizy i oceny zebranego i ujawnionego materiału dowodowego.. Fakt czynienia ustaleń faktycznych w oparciu o dowody niekorzystne dla oskarżonego nie może oznaczać, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów postępowania. Tym bardziej wskazać należy, że ustalenia faktyczne winny być dokonane na podstawie dowodów, którym przyznano przymiot wiarygodności. Tym samym wobec przyznania dowodom niekorzystnym dla oskarżonego takiej cechy, to chybione są zarzuty, że w postępowaniu doszło do złamania zasady obiektywizmu. Ocena dowodów pozostaje pod ochroną z art. 7 kpk gdy jest poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonych oraz jest wyczerpująco i logicznie z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego umotywowana w uzasadnieniu wyroku. Analiza akt sprawy wskazuje, że Sąd Okręgowy trafne ustalenia oparł na dowodach, które przeprowadzone zostały na rozprawie głównej i ocenił je w sposób uwzględniający wszystkie okoliczności zdarzeń a w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku co do zasady prawidłowo wskazał jakie fakty uznał za udowodnione, a jakie za nieudowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego odmówił wiary dowodom przeciwnym a ocena ta zasługuje na podzielenie.

W tym miejscu odwołać się należy do fragmentu ustaleń Sądu I instancji, z których wynika, że: „rachunek bankowy o numerze (...), na który pokrzywdzony dokonał przelewu za zakupiony towar, prowadzony jest w (...) Bank S.A na dane J. G. (1). Wymieniony nie jest jednak faktycznym użytkownikiem tego rachunku bankowego. Posługiwał się nim w rzeczywistości I. J., który to m.in. autoryzował transakcje BLIK na wskazanym rachunku bankowym, za pomocą swojego numeru telefonu (tj. (...)). Na rachunek ten wpływały liczne przelewy, w tym przelew S. G. na kwotę 5000 zł, dokonany w dniu 16 marca 2020 r. Ze wskazanego konta oskarżony dokonywał następnie przelewów na swój właściwy rachunek bankowy o numerze (...), prowadzony w (...) Bank S.A. na dane oskarżonego” – k. 279 odw.

Tym samym w pełni zgodzić się należało z Sądem I instancji co do tego, że nie zasługują na uwzględnienie te wyjaśnienia oskarżonego, w których twierdził, że inna osoba wykorzystała jego dane, podszywając się pod niego, w celu oszukania S. G., jak również, że przedmiotowym rachunkiem bankowym prowadzonym dla oskarżonego, posługiwała się inna osoba. Zebrane dowody w bezsporny sposób wskazują na to, że przedmiotowy rachunek był wykorzystywany przez oskarżonego, który w konsekwencji był sprawcą przypisanego mu czynu (a nie tylko ewentualnym pomocnikiem). Oskarżony na przedmiotowym rachunku dokonywał autoryzacji transakcji za pośrednictwem swojego telefonu o nr (...) (...) - k. 74, k.119. Ponadto z wymienionego rachunku dokonywane były liczne przelewy na rachunek bankowy prowadzony dla I. J. - porównaj k. 60-69.

Nie budzi żadnych wątpliwości dokonana przez Sąd I instancji ocena zeznań pokrzywdzonego, które nie były w toku postępowania kwestionowane. Były one spójne, zrozumiałe, konsekwentne, korespondujące z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zwłaszcza w postaci niekwestionowanych dokumentów.

Sąd I instancji również prawidłowo ocenił zeznania świadka J. G. (2). Wymieniony nie utrzymuje od około 2019 roku kontaktu z oskarżonym. Natomiast co do rachunku bankowego nr (...), który jak wynika z dokumentu z k. 60 należy do niego, to jednakże znamienne jest, że na tym rachunku transakcje autoryzowane były przez numer telefonu, którym posługiwał się oskarżony -k. 74 a ponadto z powyższego rachunku wykonywano liczne przelewy na rachunek bankowy prowadzony dla I. J. - k. 60-69.

Nie budziła żadnych wątpliwości wiarygodność dokumentów sporządzonych przez uprawnione do tego podmioty w ramach swoich kompetencji, które odzwierciedlały rzeczywisty stan rzeczy.

Co do rzekomej obrazy art. 170§1pkt 2 kpk to brak było podstaw do uwzględnienia tego zarzutu. Dowodu z zeznań świadka B. P. nie dało się przeprowadzić, także w postępowaniu odwoławczym a ponadto w istocie jej zeznania nie miałyby wobec twierdzeń oskarżonego – k.232 odw. znaczenia dla rozstrzygnięcia – porównaj postanowienie jak na k. 268-268 odw.

Odnośnie do zakwestionowania rozstrzygnięcia z pkt III sentencji o kosztach należnych obrońcy z urzędu to i w tym wypadku Sąd Okręgowy nie podzielił stawianego w środku odwoławczym zarzutu.

Zauważyć należy, że przyznanie obrońcy wynagrodzenia w wysokości wyższej niż minimalna powinno być wynikiem zaistnienia w toku rozpoznawania sprawy pewnych nadzwyczajnych, szczególnych okoliczności, które pojawiając się w danej sprawie zwiększają diametralnie nakład pracy niezbędnej do prawidłowej realizacji obowiązków profesjonalnego przedstawiciela procesowego. Brak więc przesłanek do zasądzania wynagrodzenia wyższego od stawek minimalnych w sprawie, w której żadne ekstraordynaryjne okoliczności nie wystąpiły, a skala aktywności obrońcy pozostawała na przeciętnym poziomie i nie przekraczała granic zwykłej staranności (zob. S. Steinborn Komentarz do art.616§1pkt.2kpk, por. postanowienie SA w Krakowie postanowienie z dnia 26.08.2014r. II AKz 290/14, SA w Katowicach II AKz 643/09, LEX nr 553823; SA w Krakowie II AKz 350/06, KZS 2006, z. 10, poz.21).

Uwzględniając powyższe, słusznie Sąd Rejonowy uznał, że wniosek obrońcy o przyznanie trzykrotności stawki nie zasługiwał na uwzględnienie.

Nakład pracy adwokata, liczba stawiennictw w sądzie, czynności podjęte w trakcie postępowania, wkład pracy adwokata w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego uzasadniał zaakceptowania wniosku obrońcy o wynagrodzenia w kwocie 1344 zł powiększonej o podatek w wysokości 309,12 zł za pierwszą instancję.

Podobnie wniosek obrońcy o zasądzenie od Skarbu Państwa na jej rzecz odrębnego wynagrodzenia w związku ze sporządzeniem zażalenia od rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, należało ocenić jako niezasadny. Zauważyć należy, że za ogół czynności podjętych przez obrońcę w postępowaniu przed Sądem I instancji przyznano obrońcy stosowane wynagrodzenie. Natomiast za samo sporządzenie środka odwoławczego (zażalenia) od orzeczenia wydanego przez ten Sąd Rejonowy w pkt III sentencji jako należące do czynności postępowania drugoinstancyjnego, za które obrońca przyznano stosowne wynagrodzenie określone wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 27 sierpnia 2024 r., odrębna zapłata już jej nie przysługuje.

Wniosek

Skarżąca wniosła o:

1/ zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2/ zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie kosztów obrony oskarżonego I. J. wykonywanej urzędu w wysokości trzykrotności stawki minimalnej przewidzianej dla obrońców z wyboru, powiększonej o kwotę podatku od towarów i usług,

3/ zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej (...) kosztów postępowania zażaleniowego, powiększonych o kwotę podatku od towarów i usług.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny w zakresie kary

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec podanych wcześniej okoliczności nie uznano za zasadnych postulatów zawartych w apelacji i zażaleniu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie II Wydziału Karnego z dnia 30 kwietnia 2024 r., sygn. akt II K 1368/23 utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec niepodzielenia zarzutów apelacji i zażalenia wyrok Sądu Rejonowego jako prawidłowy utrzymano w mocy.

1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Przyznano obrońcy z urzędu stosowne wynagrodzenie za czynności wykonywane w postępowaniu odwoławczym.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zwolniono oskarżonego od poniesienia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, ze przemawia za tym jego sytuacja osobista.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego I. J.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 kwietnia 2024 r. w sprawie II K 1368/23

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana