Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Renata Gąsior

Protokolant sekr. sądowy Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2024 r. w Warszawie

sprawy A. W. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. W. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2023 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2023 r. znak: (...), w ten sposób, że wznawia wypłatę renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy odwołującej A. W. (1) od 01.07.2023 r.

Sędzia Renata Gąsior

UZASADNIENIE

A. W. (1) w dniu 3 listopada 2023 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 7 września 2023 r. znak: (...) Odwołująca się wniosła o przywrócenie terminu do złożenia wniosku i wznowienie wypłaty renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 1 lipca 2023 r. W uzasadnieniu swojego stanowiska odwołująca się wskazała, że nie otrzymała wypłaty renty za lipiec 2023 r. Ubezpieczona podniosła, w tym miesiącu chorowała, leczy się psychiatrycznie i nie złożyła odwołania od decyzji ZUS z dnia 29 czerwca 2023 r. o ponownym ustaleniu renty, w związku z tym stała się ona prawomocna (odwołanie z dnia 3 listopada 2023 r. – k. 3-4 a.s.; protokół rozprawy z dnia 22 maja 2024 r. – k. 21 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy wskazał, że w dniu 24 stycznia 2023 r. A. W. (2) złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. We wniosku odwołująca zaznaczyła, że pobiera świadczenie pielęgnacyjne. W toku postępowania sprawę skierowano do lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z dnia 10 marca 2023 r. ustalił, że badana jest całkowicie niezdolna do pracy do 31 marca 2025 r. Opierając się na wskazanym orzeczeniu oddział decyzją z 29 czerwca 2023 r. ponownie ustalił rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wypłata świadczenia została zawieszona w związku z koniecznością wyboru świadczenia. Organ rentowy przywołał treść art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych oraz art. 12 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym jest dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki, wskazując, że do decyzji z dnia 29 czerwca 2023 r. dołączono informację w sprawie wyboru i wypłaty świadczenia. Ubezpieczona została poinformowana, że jeżeli złoży wniosek przed uprawomocnieniem się decyzji wypłata świadczenia zostanie podjęta od 1 lipca 2023 r., tj. od daty przyznania świadczenia. A. W. (1) złożyła wniosek o podjęcie wypłaty renty w dniu 25 sierpnia 2023 r. Decyzją z dnia 7 września 2023 r. organ rentowy wznowił wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 sierpnia 2023 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku (odpowiedź na odwołanie z dnia 5 grudnia 2023 r. – k. 5-6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. (1), ur. (...), pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 1 maja 2011 r. (decyzja o przyznaniu renty z dnia 29 lipca 2011 r. – k. 89 tom I a.r.; decyzja o ponownym ustaleniu renty z dnia 4 września 2012 r. – k. 124 tom I a.r.; decyzja o przeliczeniu renty z dnia 9 października 2012 r. – k. 130 tom I a.r.; decyzja o ponownym ustaleniu renty z dnia 31 marca 2013 r. – k. 128 tom I a.r.; decyzja o ponownym ustaleniu renty z dnia 10 marca 2015 r. – k. 153 tom I a.r.; decyzja ponownym ustaleniu renty z dnia 13 kwietnia 2018 r. – k. 170 tom I a.r.).

Odwołująca leczy się psychiatrycznie z powodu schizofrenii paranoidalnej. Przyjmuje silne leki psychotropowe, tj. kwetiapina, apra i dodatkowo zastrzyki. Składaniem wniosków o rentę zajmował się organ, który się nią opiekuje, jest to (...). W dniu 24 stycznia 2023 r. został złożony do ZUS wniosek o ponowne ustalenie prawa A. W. (1) do renty z tytułu niezdolności do pracy. We wniosku wypleniający wniosek omyłkowo zaznaczył, że odwołująca się, że pobiera świadczenie pielęgnacyjne, a ona taki wniosek podpisała. Odwołująca się nigdy nie pobierała świadczenia pielęgnacyjnego (zeznania A. W. (1) – k. 21-22 a.s.; wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty - k. 189 tom I a.r.; karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 13 lipca 2023 r. – k. 4 a.s.).

W toku postępowania sprawę skierowano do lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z dnia 10 marca 2023 r. ustalił, że odwołująca się jest całkowicie niezdolna do pracy do 31 marca 2025 r. (k. 2 tom II a.r.).

W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy decyzją z dnia 29 czerwca 2023 r., znak: (...) ponownie ustalił rentę z tytułu niezdolności do pracy od 1 lipca 2023 r., tj. od najbliższego terminu płatności świadczenia. Wypłata świadczenia została zawieszona w związku z koniecznością wyboru świadczenia, które ubezpieczona chce pobierać (k. 9 tom II a.r.). Do decyzji z dnia 29 czerwca 2023 r. dołączono informację w sprawie wyboru i wypłaty świadczenia (k. 11 tom II a.r.).

W okresie od 7 czerwca 2023 roku do 13 lipca 2023 roku odwołująca się przebywała w Szpitalu (...) w (...). Ubezpieczona sama zgłosiła się do szpitala ze względu na pogorszenie stanu zdrowia. Po wyjściu ze szpitala po przeszło miesiącu pobytu tam, nadal źle się czuła. Przeczytała pismo ZUS z 29 czerwca 2023 r., ale nie zrozumiała, że powinna wybrać świadczenie, które ma być jej wypłacone. Renta z tytułu niezdolności do pracy wpływała na jej konto 25-tego dnia każdego miesiąca. W sierpniu 2023 r. zorientowała się, że nie koncie brak jest wpływu renty za lipiec i wówczas pojechała do ZUS, aby wyjaśnić, dlaczego nie otrzymała należnych środków. Wówczas pracownik organu rentowego wytłumaczył ubezpieczonej, że ZUS nie wypłacił renty, bowiem uznał, że pobiera świadczenie pielęgnacyjne, jako te korzystniejsze (zeznania A. W. (1) – k. 21-22 a.s.; karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 13 lipca 2023 r. – k. 4 a.s.).

A. W. (1) w dniu 25 sierpnia 2023 r. złożyła wniosek o podjęcie wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując, że nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego jak błędnie wskazała we wniosku, lecz pobiera zasiłek pielęgnacyjny ( k. 12 tom II a.r.).

Zaskarżoną decyzją z dnia 7 września 2023 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wznowił wypłatę renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 sierpnia 2023 r., tj. od miesiąca, w którym złożono wniosek. Organ rentowy poinformował, że brak możliwości podjęcia wypłaty renty od 1 lipca 2023 r., ponieważ wniosek o podjęcie wypłaty ubezpieczona złożyła po uprawomocnieniu się decyzji z 29 czerwca 2023 r. (k. 14 tom II a.r.).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wymienionych dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego oraz w oparciu o zeznania ubezpieczonej. Dokumentom w pełni należało dać wiarę, tym bardziej że strony sporu ich nie kwestionowały. Zeznania A. W. (1), Sąd ocenił jako wiarygodne, gdyż ich treść jest spójna z tym, co wynika z dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. W. (1) zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 615), świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

W myśl art. 12 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. z 2021 r., poz. 2314) osobie pobierającej świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, która po dniu 1 stycznia 2022 r. złożyła wniosek o:

1) emeryturę lub

2) rentę, lub

3) rentę rodzinną z tytułu śmierci małżonka przyznaną w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, lub

4) nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, lub

5) rodzicielskie świadczenie uzupełniające, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym

- przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, jeśli jest korzystniejsze, przy czym art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych nie stosuje się.

Stosownie do treści art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, w razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty świadczenia, wypłatę wznawia się od miesiąca ustania tej przyczyny, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano z urzędu decyzję o jej wznowieniu.

W ocenie Sądu Okręgowego, wniosek A. W. (1) o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o podjęcie wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy jest uzasadniony. Jak wynika z dokumentów, wniosek z dnia 24 stycznia 2023 r. o przyznanie A. W. (1) renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres, złożony przez (...), został błędnie wypełniony. We wniosku zostało wskazane, że odwołująca się pobiera świadczenie pielęgnacyjne, którego w rzeczywistości nigdy nie pobierała. Z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 10 marca 2023 r. wynika, że nadal jest niezdolna do pracy zawodowej, związku z tym organ rentowy decyzją z dnia 29 czerwca 2023 r. ponownie ustalił rentę z tytułu niezdolności do pracy od 1 lipca 2023 r. Organ rentowy w oparciu o deklarację ubezpieczonej, że pobiera świadczenie pielęgnacyjne, zobowiązał ją do wyboru jednego ze świadczeń, które chce pobierać. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej, że mimo, że odebrała pismo ZUSu z dnia 29 czerwca 2023 r. i zapoznała się z nim w lipca 2023 r., nie zrozumiała, że powinna udzielić odpowiedzi na otrzymane pismo. Dopiero brak wpływu renty na konto ubezpieczonej spowodował, że udała się do ZUS-u celem wyjaśnienia tej sytuacji. Wówczas dowiedziała się, że nie wybrała świadczenia, które chce pobierać, wobec czego ZUS nie wypłacił renty, bowiem uznał, że pobiera świadczenie pielęgnacyjne, jako te korzystniejsze. Odwołująca się złożyła wniosek o podjęcie wypłaty renty dopiero w dniu 25 sierpnia 2023 r., tj. po wyjaśnieniu z pracownikiem organu rentowego sytuacji dotyczącej braku wpłaty renty na konto za lipiec 2023 r. Ubezpieczona dopiero wówczas przekazała w ZUS informację, że nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego jak błędnie wskazała we wniosku, lecz pobiera zasiłek pielęgnacyjny. A. W. (1) za lipiec 2023 r. nie otrzymała renty, ani świadczenia pielęgnacyjnego, bowiem nie była do niego uprawniona. Wskazać należy, że ubezpieczona leczy się psychiatrycznie z powodu schizofrenii paranoidalnej i okresie od 7 czerwca 2023 roku do 13 lipca 2023 roku przebywała w Szpitalu (...) w (...). Sąd miał na uwadze fakt, że stan zdrowia ubezpieczonej był na tyle poważny, że została przyjęta na oddział psychiatryczny, gdzie przebywała ponad miesiąc. Nie sposób zatem uznać, że po wyjściu ze szpitala psychiatrycznego od razu czuła się dużo lepiej i mogła podejmować racjonalne decyzje. Wskazać bowiem należy, że nadal była pod wpływem silnych leków, zatem wiarygodne są jej twierdzenia, że nie zrozumiała treści pisma organu rentowego z dnia 29 czerwca 2023 r. Z uwagi na powyższe, Sąd zważył, że podnoszone przez ubezpieczoną okoliczności, a w szczególności jej stan zdrowia uzasadniają przywrócenie terminu do złożenia wniosku o podjęcie wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie ubezpieczonej jako zasadne, w konsekwencji czego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił skarżoną decyzję w ten sposób, że wznowił wypłatę renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy odwołującej A. W. (1) od 1 lipca 2023 r.

Sędzia Renata Gąsior