Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2023 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Monika Rosłan - Karasińska (spr.)

Sędziowie: sędzia Renata Gąsior

sędzia Małgorzata Kosicka

Protokolant: protokolant sądowy M. A.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2023 r. w W.

sprawy A. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o jednorazowe odszkodowanie

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi- Południe w Warszawie, VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 czerwca 2022 r., sygn. VI U 157/21

oddala apelację.

SSO Renata Gąsior SSO Monika Rosłan – Karasińska SSO Małgorzata Kosicka

Sygn. akt VII Ua 83/22

UZASADNIENIE

W dniu 8 czerwca 2022 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w W. wydał wyrok w sprawie z odwołania A. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. z dnia 23 lutego 2021 roku nr (...) o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy sygn. akt VI U 157/21, oddalając odwołanie.

Na podstawie skarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił odwołującej się prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w dniu 18 października 2017 r., albowiem nie stwierdził naruszenia sprawności organizmu powodującego stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie ustalił, że odwołująca się A. N. jest zatrudniona w Ministerstwie Rozwoju na stanowisku radcy prawnego w Departamencie Prawnym. W dniu 18 października 2017 roku odwołująca podczas przemieszczania się po budynku Ministerstwa Rozwoju przy placu (...) potknęła się na schodach i upadła na podest półpiętra uderzają głową w żeliwny grzejnik. W wyniku wypadku doznała urazu głowy oraz odcinka szyjnego kręgosłupa. Została przetransportowana przez karetkę pogotowia ratunkowego do Szpitala (...) przy ul. (...) w W.. Zdarzenie z dnia 18 października 2017 roku zostało uznanie za wypadek przy pracy zarówno przez pracodawcę, jak i ZUS.

Po przewiezieniu do Szpitala rozpoznano u niej otwartą ranę głowy po upadku ze schodów oraz utratę przytomności. Zszyto ranę. Badanie TK nie wykazało zmian urazowych. Nie była hospitalizowana, została wypisana do domu z zaleceniem oszczędzającego trybu życia i przyjmowaniem w razie konieczności leków przeciwbólowych. Po kilku dniach od urazu odwołująca zaczęła odczuwać bóle kręgosłupa szyjnego, drętwienie ręki i osłabienie siły prawej ręki, dlatego ponownie zgłosiła się do Szpitala. Odwołująca zakończyła leczenie w dniu 3 listopada 2017 roku.

Po zakończeniu leczenia brak jest urazowego uszkodzenia struktury anatomicznej narządu ruchu oraz pourazowego zaburzenia czynności. Rana głowy po szyciu i wygojeniu nie pozostawiła rozległej blizny na skórze. Nie stanowi ona oszpecenia odwołującej. W obrębie kręgosłupa szyjnego na poziomach C4-C5 odwołująca ma zwężenie zachyłków bocznych oraz dyskopatię. Nie jest to następstwem wypadku z dnia 18 października 2017 roku. Ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego nie zostało spowodowane zmianami urazowymi, a zmianami zwyrodnieniowymi.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów zgormadzonych w aktach organu rentowego oraz opinii biegłych ortopedy M. G. oraz neurochirurga A. M.. Opinie był wiarygodne oraz spójne w całości co do wniosków. Odwołująca złożyła zastrzeżenia do opinii biegłego neurochirurga, wobec czego Sąd Rejonowy zasięgnął opinii uzupełniającej. Wydana opinia uzupełniają była spójna z opinią główną, zawierała tożsame wnioski. Do opinii uzupełniającej odwołująca nie składała zastrzeżeń. Strony nie wniosły o uzupełnienie materiału dowodowego w sprawie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy odwołanie uznał za nieuzasadnione, niezasługujące na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 11 ust. 1-4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

W niniejszej sprawie ZUS nie kwestionował, że zdarzenie z dnia 18 października 2017 roku wypełnia przesłanki uznania go za wypadek przy pracy (tak jak uznał pracodawca). Kwestią sporną było ustalenie, czy odwołująca w wyniku wypadku przy pracy doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Sąd Rejonowy nie mając w tym zakresie wiedzy specjalistycznej dopuścił dowód z opinii biegłych ortopedy i neurochirurga. Opinie, o czym była mowa wyżej były zbieżne co do ustalenia, że odwołująca się nie doznała ani stałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

W dniu 18 października 2017 roku przewróciła się idąc po schodach i uderzyła głową w żeliwny grzejnik. Spowodowało to u niej otwartą ranę głowy. Została przetransportowana do Szpitala, gdzie dokonano zszycia tejże rany. W toku diagnostyki nie ustalono żadnych zmian urazowych w postaci złamania kręgów lub innych struktur. Potwierdziło to przeprowadzone badanie tomografem komputerowym. Odwołująca co prawda zgłosiła się kilka dni później ponownie do Szpitala oduczając dolegliwości bólowe, jednak dalsza diagnostyka nie wykazała jakichkolwiek urazów, które mogły powstać w trackie uderzania i powodowały ból w obrębie kręgosłupa szyjnego i drętwienie. Zmiany zwyrodnieniowe, które odwołująca ma w odcinku szyjnym nie powstały w wyniku wypadku przy pracy, ale zostały spowodowane procesem, który trwał w jej przypadku kilka lat. Rana, którą odwołująca miała na głowie, po zszyciu nie pozostawiła szpecącej ją blizny. Dodatkowo nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych. Sąd Rejonowy wskazał wobec powyższego, że w wyniku wypadku przy pracy z dnia 18 października 2017 roku odwołująca nie doznała ani stałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Także nie ma prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy (wyrok wraz z uzasadnieniem k. 79, 87-89 a.s.).

Apelację od powyższego wyroku złożyła w dniu 16 sierpnia 2022 roku odwołująca się, zarzucając mu:

nieważność postępowania (art. 379 pkt 5 w zw. z art. 148 § 1 k.p.c.) przez pozbawienie odwołującej możności obrony jej praw wskutek wydania przez Sąd wyroku na posiedzeniu niejawnym pomimo braku wystąpienia przesłanek określonych w art. 148 ¹ § 1 k.p.c.

niewyjaśnienie wszystkich faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek pominięcia dowodu, tj. wnioskowanego w piśmie procesowym odwołującej z dnia 18 stycznia 2022 r. dowodu z opinii innego biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii, mimo że dowód ten został zgłoszony w celu wyjaśnienia, czy odwołująca w wyniku zdarzenia w dniu 18 października 2017 r. doznała długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu, a jeśli tak to w jakiej procentowej wysokości oraz czy opisane w badaniu TK z dnia 21 października 2017 r. odcinka szyjnego i piersiowego kręgosłupa mierne wypukliny dokanałowe krążków międzykręgowych C4/5, C5/6 oraz w badaniu RM z dnia 23 października 2017 r. „Na poziomie C4-C5 tylna centralna prawoboczna szerokopodstawna wypuklina krążka międzykręgowego modeluje worek oponowy, redukuje szerokość przedniej rezerwy płynowej, łącznie z wytwórczymi zmianami sąsiadujących trzonów kręgów modeluje prawy brzuszny korzeń C5, mogą mieć związek z wypadkiem przy pracy jakiemu odwołująca uległa w dniu 18 października 2017 r ., a zatem na fakt sporny, istotny dla rozstrzygnięcia sprawy, który nie został udowodniony zgodnie z twierdzeniami odwołującej,

naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

art. 205 ¹² § 2 k.p.c. przez wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym i uniemożliwienie odwołującej możliwości przytaczania twierdzeń i dowodów na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej aż do zamknięcia rozprawy;

art. 224 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 233 i art. 235 ² § 2 k.p.c. przez wydanie orzeczenia przy niedostatecznym wyjaśnieniu sprawy i nieprzeprowadzeniu istotnego dla jej rozstrzygnięcia dowodu, tj. wnioskowanego w piśmie procesowym odwołującej z dnia 18 stycznia 2022 r. dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii;

art. 233 § 1 k.p.c.:

przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, to jest dokonania jego oceny z pominięciem części tego materiału, w szczególności konsultacji ortopedycznej odbytej w dniu 12 grudnia 2017 r. oraz orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 31 grudnia 2020 r., w której lekarz orzecznik ZUS, na podstawie tej samej dokumentacji, w tym medycznej jaką dysponował Sąd oraz powołani biegli a także badania przedmiotowego ustalił 5% uszczerbek na zdrowiu spowodowany skutkami wypadku przy pracy z dnia 18 października 2017 r.,

przez wyprowadzenie z materiału dowodowego, wniosków z niego nie wynikających, a ponadto sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym, że odwołująca w wyniku wypadku w pracy z dnia 18 października 2017 r. nie doznała ani stałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, nie odczuwa też żadnych dolegliwości bólowych.

Mając na uwadze powyższe zarzuty odwołująca wniosła o:

uchylenie zaskarżonego wyroku ze zniesieniem postępowania i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, ewentualnie, na wypadek nieuwzględnienia zarzutu nieważności postępowania, zmianę zaskarżonego wyroku, po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego, poprzez zmianę zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 23 lutego 2021 r., znak: JO/0/045235805, odmawiającej przyznania odwołującej prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy i przyznanie tego prawa.

zasądzenie od strony przeciwnej kosztów procesu, w wysokości według norm prawem przewidzianych za postępowanie przed sądem II instancji.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podniosła, iż jakkolwiek Sąd I instancji nie wskazał wprost podstawy prawnej rozpoznania sprawy na takim posiedzeniu, to jednak z przebiegu czynności procesowych wynika, że upatrywał on tej podstawy w art. 148 ¹ k.p.c. Odwołująca powołała się na poglądy doktryny i orzecznictwa, wskazując, że w judykaturze trafnie zauważa się, że przepis art. 148 ¹ przyznaje sądowi kompetencję do odstąpienia od zasady rozpoznania sprawy w procesie na rozprawie. Redakcja przepisu wskazuje na pewien zakres dyskrecjonalności sądu, jeśli chodzi o ocenę zasadności odstąpienia od tej zasady. Poza uznaniem powództwa kompetencja do wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym istnieje wówczas, gdy przeprowadzenie rozprawy w ocenie sądu nie jest konieczne. Brak konieczności rozpoznania sprawy na rozprawie zaistnieje jedynie wówczas, gdy zaniechanie to nie spowoduje naruszenia praw strony do udziału w postępowaniu. W ocenie odwołującej w przedmiotowej sprawie wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym oddalającego odwołanie poprzedzone pominięciem wniosku dowodowego odwołującej skutkowało pozbawieniem możności obrony jej praw w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c.

Następnie odwołująca wskazała, że sam fakt wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym nie może być argumentem uzasadniającym powołanie się w apelacji na dowody powstałe później, w rozumieniu art. 381 (por. wyrok SN z 10.01.2003 r., V CKN 1605/00, OSNC 2004/4, poz. 57). Ponieważ jednak w razie rozpoznania sprawy i wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym nie może mieć zastosowania art. 162, strona może w apelacji powołać się na wszelkie uchybienia sądu pierwszej instancji, także w zakresie postępowania dowodowego, jak również podnosić zarzuty i zgłosić dowody, których nie mogła powołać wcześniej z uwagi np. na wydanie przez sąd wyroku na podstawie prawnej, której żadna ze stron nie rozważała (por. A. Jasiecki, Wydanie wyroku..., s. 9-10).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 kwietnia 2003 r. V CKN 132/01 ( LEX nr 585898) nie można pominąć dowodów, jeżeli dotychczasowe postępowanie prowadzi do wniosków sprzecznych z twierdzeniami strony zgłaszającej dowód. Strona nie może być bowiem ograniczana w swoich prawach procesowych, w tym w prawie do udowodnienia zgłaszanych twierdzeń. Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy (między innymi w orzeczeniach z dnia 26 września 1966 r. II CR 314/66, OSNCP 1967/2/39 oraz z dnia 18 września 1969 r. II CR 308/69, OSNCP 1970/7- 8/130), nie można pominąć dowodów, jeżeli dotychczasowe postępowanie prowadzi do wniosków sprzecznych z twierdzeniami strony zgłaszającej dowód. Tym bardziej Sąd nie może ocenić roszczenia jako nie udowodnionego, jeżeli oddalił wnioski dowodowe, które miały prowadzić do jego udowodnienia.

Odwołująca podkreśliła, że między ustaleniami Sądu Rejonowego w zakresie stanu faktycznego a zebranym materiałem dowodowym istnieją zasadnicze rozbieżności. Sąd Rejonowy, uznając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy za w pełni wiarygodny, pominął w szczególności znajdujące się w aktach sprawy orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 31 grudnia 2020 r., w której lekarz orzecznik ZUS, na podstawie tej samej dokumentacji, w tym medycznej jaką dysponował Sąd oraz powołani biegli a także badania przedmiotowego ustalił 5% uszczerbek na zdrowiu spowodowany skutkami wypadku przy pracy z dnia 18 października 2017 r. Sąd pierwszej instancji powielił jedynie opinie biegłych sądowych. Odwołująca wskazała, iż ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd powinna dotyczyć całości materiału dowodowego. Nie może być wybiórcza, pomijając te fragmenty materiału dowodowego, które nie stanowią uzasadnienia dla wniosków sądu (apelacja k. 97-114 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja odwołującej się jest bezzasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności przed przystąpieniem do oceny trafności zaskarżonego wyroku przez pryzmat pozostałych zarzutów podniesionych w apelacji oraz obowiązujących przepisów prawa materialnego, sąd odwoławczy jest zobligowany zbadać, czy w sprawie miały miejsce takie okoliczności, których zaistnienie musiałoby skutkować przyjęciem, że zachodzą przesłanki wymienione w art. 379 k.p.c., a świadczące o nieważności postępowania. Jedną z nich określa art. 379 pkt 5 k.p.c., wskazując, że nieważność postępowania zachodzi wtedy, gdy strona została pozbawiona możności obrony swych praw. W przedmiotowej sprawie powyższe uchybienie zostało wskazane przez skarżącą i należało je w pierwszej kolejności ocenić.

Pozbawienie możności obrony praw postrzegane jest jako efekt naruszenia zasady równości stron (por. T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom III. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V. Wolters Kluwer 2016, komentarz do art. 379 k.p.c.). Zachodzi wówczas, gdy strona zostanie pozbawiona możności obrony wskutek wadliwości czynności procesowych sądu lub strony przeciwnej, a stan ten nie ustanie przed wydaniem wyroku. Norma art. 379 pkt 5 k.p.c. musi być interpretowana w kontekście (ukształtowanego na tle gwarancyjnych norm konstytucyjnych) prawa do procesu rzetelnego (art. 45 Konstytucji RP). Na prawo do sądu składa się między innymi uprawnienie do bycia wysłuchanym przez sąd, a więc prawo do powoływania twierdzeń co do faktów poddawanych pod osąd i przedstawienia dowodów dla ich wykazania oraz prawo do odniesienia się (repliki) do twierdzeń i dowodów prezentowanych przez stronę przeciwną. Procesowy obowiązek (a zarazem prawo) powoływania twierdzeń wynika z art. 3 i art. 6 § 2 k.p.c., zaś powinność odniesienia się do twierdzeń strony przeciwnej została nałożona na stronę mocą art. 210 § 2 k.p.c. W świetle powyższego pozbawieniem strony możliwości obrony jej praw będzie przeprowadzenie postępowania lub jego istotnej części z wyłączeniem udziału tej strony i uniemożliwienie w ten sposób wypełnienia powinności, a zarazem skorzystania z uprawnień określonych zwłaszcza w art. 210 § 2 k.p.c.

W świetle unormowań Kodeksu postępowania cywilnego zasadniczą fazą postępowania, kiedy następuje rozpoznanie sprawy z udziałem stron, jest rozprawa. Na rozprawie strony mają prawo do ustnego zaprezentowania swojego stanowiska (art. 210 § 1 k.p.c.), a następnie przeprowadzane jest postępowanie dowodowe oraz dokonywane jest (z udziałem stron) roztrząsanie jego wyników (art. 210 § 3 k.p.c.). Sąd na rozprawie wykonuje obowiązki wynikające z art. 210 § 2 ¹ k.p.c. oraz art. 212 k.p.c., a wykonanie tych czynności jest istotne procesowo z uwagi na konieczność zachowania zasady równości.

Z kolei pisemna faza postępowania (złożenie pozwu/odwołania oraz odpowiedzi na pozew/odpowiedzi na odwołanie i dalszych pism przygotowawczych) ma zasadniczo (poza oznaczeniem granic sporu) na celu przygotowanie rozprawy, o czym świadczy choćby ustawowa definicja pisma przygotowawczego określona normą art. 127 k.p.c. Zatem przeprowadzenie rozprawy i umożliwienie stronom wzięcia udziału w niej posiada fundamentalne znaczenie dla zachowania praw gwarancyjnych określonych w art. 45 Konstytucji, w tym prawa do wysłuchania oraz prawa do przedstawienia dowodów.

W tym kontekście systemowym interpretować należy także normę art. 148 ¹ k.p.c. Przepis ten w § 1 pozwala sądowi rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

Wymieniona norma art. 148 ¹ k.p.c. przyznaje sądowi kompetencję do odstąpienia od opisanej wyżej zasady, jaką jest rozpoznanie meritum sprawy w procesie na rozprawie. Redakcja powyższego przepisu wskazuje na pewien zakres dyskrecjonalności sądu, jeśli chodzi o ocenę zasadności odstąpienia do tej zasady. Zarazem jednak - poza przypadkiem, gdy dochodzi do uznania powództwa - kompetencja do wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym istnieje wówczas, gdy przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Brak konieczności rozpoznania sprawy na rozprawie zaistnieje jedynie wówczas, gdy zaniechanie to nie spowoduje naruszenia praw strony do udziału w postępowaniu. Minimalną przesłanką pominięcia rozprawy jest więc zapewnienie stronom możliwości zapoznania się z całokształtem materiału procesowego branego pod uwagę pod osąd, w tym też ze stanowiskiem sądu co do zgłoszonych przez stronę wniosków dowodowych. Sąd decydując się na pominięcie rozprawy powinien więc mieć uzasadnione podstawy do przekonania, że strony przedstawiły całość argumentacji istotnej dla rozstrzygnięcia i zarazem miały możność odniesienia się do stanowiska strony przeciwnej oraz stanowiska sądu zawartego w postanowieniu dowodowym.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy zgodnie z wnioskiem strony odwołującej się zawartym w odwołaniu postanowieniem z 1 lipca 2021 r. dopuścił opinie biegłych lekarzy specjalistów z zakresu ortopedii-traumatologii oraz neurochirurgii. Opinie biegłych powyższych specjalności zostały doręczone ubezpieczonej z możliwością ustosunkowania się do nich w terminie 7 dni. Odwołująca się wniosła zarzuty do opinii biegłej neurochirurg i złożyła wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii, a względnie o zobowiązanie biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii do sporządzenia opinii uzupełniającej z odpowiedziami na wskazane przez ubezpieczoną pytania. Wobec zastrzeżeń ubezpieczonej Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłej neurochirurg celem ustosunkowania się do twierdzeń i zarzutów zawartych w piśmie procesowym odwołującej się. Następnie uzupełniająca opinia biegłego z zakresu neurochirurgii została ubezpieczonej doręczona z umożliwieniem ustosunkowania się do niej w terminie 7 dni od jej doręczenia. Ubezpieczona jednak nie złożyła zastrzeżeń do powyższej opinii we wskazanym terminie oraz nie wnosiła dodatkowych wniosków dowodowych. Wobec powyższego 8 czerwca 2022 r. Sąd Rejonowy mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne i na posiedzeniu niejawnym zgodnie z przepisem art. 148 ¹ § 1 k.p.c. wydał wyrok oddalający odwołanie.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołująca przed wydaniem orzeczenia merytorycznego, oddalającego jej odwołanie, miała możliwość zaprezentowania swego stanowiska, wniesienia zarzutów do opinii lub kolejnych wniosków dowodowych. Sąd Rejonowy przeprowadził wnioskowane przez ubezpieczoną dowody z opinii biegłych oraz udzielił odpowiedniego terminu na ustosunkowanie się do tych opinii. Wobec powyższego nie doszło do nieważności postępowania na podstawie art. 379 pkt 5 k.p.c. Nie nastąpiło pozbawienie strony możliwości obrony swoich praw, jej wnioski dowodowe zostały uwzględnione i miała ona możliwość odniesienia się do przeprowadzonych dowodów. Sąd korzystając ze swych uprawnień, w oparciu o przepis art. 148 ¹ k.p.c., umożliwił stronie przedstawienie swojego stanowiska przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym. W takiej sytuacji żadne procesowe uprawnienia stron nie zostały wyłączone, gdyż strony w takim przypadku odwołująca miała te same prawa, jak w sprawie, w której jest prowadzona rozprawa.

Podsumowując, zarzuty strony odwołującej były niezasadne, gdyż czynności Sądu I instancji nie wpłynęły na możność działania stron w postępowaniu sądowym, w konsekwencji czego nie zostały pozbawione możliwości obrony swoich praw. Powyższe w ocenie Sądu Okręgowego nie skutkuje wbrew twierdzeniom wnoszącej apelację nieważnością postępowania z przyczyn określonych w art. 379 pkt 5 k.p.c.

W dalszej części należy wskazać, że Sąd Okręgowy przyjął ustalenia Sądu I Instancji za własne i stwierdził, że w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy nie było możliwe dokonanie innych ustaleń. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji w sposób prawidłowy dokonał analizy materiału dowodowego, poczynił ustalenia w zakresie stanu faktycznego oraz zastosował przepisy, skutkiem czego zaskarżony wyrok zawiera trafne i odpowiadające prawu rozstrzygnięcie.

W tym miejscu warto przypomnieć, że w systemie odwoławczym sąd odwoławczy pełni funkcję instancji merytorycznej, a nie kontrolnej. Merytoryczny charakter określony w art. 382 k.p.c. wyznacza podstawę orzeczenia sądu apelacyjnego, jaką jest materiał zebrany w postępowaniu przed sądami obu instancji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2021 roku, III CSKP 82/21, LEX nr 3216699).

Przepis art. 382 k.p.c. nie nakłada przy tym na sąd drugiej instancji obowiązku przeprowadzenia postępowania dowodowego, lecz sąd ten jest władny samodzielnie dokonać ustaleń faktycznych bez potrzeby uzupełniania materiału dowodowego zebranego przed sądem pierwszej instancji, o ile zachodzą ku temu powody (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2021 r., II USK 30/21, LEX nr 3108556). Oznacza to, że z art. 382 k.p.c. nie wynika, aby sąd apelacyjny obowiązany był przeprowadzać dalsze dowody, bez względu na stan wyjaśnienia sprawy, bądź aby ciążył na nim obowiązek uwzględnienia każdego wniosku dowodowego zgłoszonego w postępowaniu apelacyjnym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 20 lipca 2000 r., V CKN 102/00, LEX nr 533851) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2021 r., II PSKP 38/21, LEX nr 3289337).

Początkowo postanowieniem z dnia 23 stycznia 2023 r. Sąd Okręgowy dopuścił uzupełniający dowód z opinii biegłego sądowego lekarza specjalisty w zakresie neurochirurgii z wyłączeniem lekarza A. M. celem ustalenia czy odwołująca w wyniku zdarzenia w dniu 18 października 2018 r. doznała długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu, a jeśli tak to w jakiej procentowej wysokości (postanowienie z dnia 23 stycznia 2023 r. k. 135 a.s.). Jednak następnie, biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz prawidłowo ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny, Sąd Okręgowy pominął wniosek odwołującej się o dopuszczenie dowodu z opinii neurochirurga jako nieprzydatny do wykazania danego faktu i zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania (postanowienie z dnia 22 czerwca 2023 r. k. 175 a.s.).

W powyższym zakresie wbrew twierdzeniom wnoszącej apelację, Sąd Rejonowy nie dopuścił się również naruszenia art. 224 § 1 k.p.c., art. 227 k.p.c. i art. 233 k.p.c. i art. 235 ² § 3 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie wnioskowanego w piśmie procesowym odwołującej z dnia 18 stycznia 2022 r. dowodu z opinii innego biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii. Sąd Okręgowy zauważa, że w powyższym piśmie ubezpieczona wnosiła o przeprowadzenie opinii innego biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii lub względnie o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurgii celem odniesienia się do jej pytań. Wobec powyższego należało uznać, że w tym zakresie ubezpieczona pozostawiła Sądowi I instancji wybór, a Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego neurochirurga, który odpowiedział na pytania zawarte w przedmiotowym piśmie odwołującej się. Ponadto, do powyższej opinii uzupełniającej ubezpieczona nie złożyła zastrzeżeń pomimo posiadania takiej możliwości w wyznaczonym przez Sąd I instancji terminie i po jej otrzymaniu nie złożyła wniosku o powołanie dowodu z opinii innego biegłego. Powyższe wskazuje, że Sąd uwzględnił wniosek dowodowy zawarty w piśmie z dnia 18 stycznia 2022r. poprzez wybranie jednego z dwóch wskazanych przez ubezpieczoną możliwości przeprowadzenia wnioskowanego dowodu. Następnie ubezpieczona nie składała dodatkowych wniosków dowodowych. W przypadku jeśli ubezpieczona nadal nie zgadzała się z opinią uzupełniającą biegłej neurochirurg i uznawała za konieczne powołanie innego biegłego z zakresu neurochirurgii, powinna ona zgłosić powyższe po doręczeniu jej odpisu opinii uzupełniającej, gdyż miała ona możliwość zgłoszenia do niej zastrzeżeń.

Odpowiadając następnie na zarzuty odwołującej się, wskazać należy, że Sąd I Instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. uprawnia sąd do oceny wiarygodności i mocy dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału sprawy. Z jednej zatem strony sąd orzekający uprawniony jest do oceny tychże dowodów według własnego przekonania, z drugiej natomiast sam jest zobowiązany do wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Uprawnienie sądu do oceny dowodów według własnego przekonania nie oznacza dowolności w tej ocenie. Poza sporem winno być, iż dokonując tej oceny sąd nie może ignorować zasad logiki, osiągnięć nauki, doświadczenia czy też wyciągać wniosków nie wynikających z materiału dowodowego. Dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez sąd może zatem polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem, zasadami nauki albo też na niedokonaniu przez sąd wszechstronnego rozważania sprawy. W tym drugim przypadku wyciągnięte przez sąd wnioski mogą być logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym, jednakże sąd czyni je w oparciu o część materiału dowodowego, a pozostałą część tego materiału, która pozwoliłaby na wyciągnięcie innych wniosków, pomija.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wbrew stanowisku organu rentowego, Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy art. 233 § 1 k.p.c., bowiem całościowo przeanalizował materiał dowodowy. Nie można podzielić zarzutu procesowego, w którym apelacja zarzuca Sądowi pierwszej instancji brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, co doprowadziło do sprzecznych istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Rejonowy zgodnie z powyższym przepisem prawidłowo ocenił materiał dowodowy w sprawie przyjmując zgodnie z opiniami biegłych, że w wyniku wypadku w pracy w dniu 18 października 2017r. ubezpieczona nie doznała stałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Zdaniem Sądu Okręgowego opinie biegłych były spójne, logiczne i niebudzące wątpliwości w zakresie metodologii, poprawności, rzetelności i prawidłowości rozumowania. Sąd Rejonowy słusznie opierał się na tych opiniach, gdyż w sposób wyczerpujący i odpowiedni biegli opisali stan zdrowia ubezpieczonej. Opinie te stanowiły podstawę do dokonania ustaleń faktycznych dotyczących uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonej, gdyż zostały sporządzone po analizie dokumentacji medycznej odwołującej się i z uwzględnieniem wiedzy medycznej biegłych, którzy są specjalistami w swoich dziedzinach. Biegła neurolog ponadto, odpowiedziała na zastrzeżenia ubezpieczonej złożone w trakcie postępowania przed Sądem I instancji i w sposób jasny wyjaśniła wątpliwości oraz przedstawiła swoje stanowisko.

Sąd miał na uwadze orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 31 grudnia 2020 r., w której lekarz orzecznik ustalił 5% uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonej. Jednakże dokonując prawidłowej oceny dowodów Sąd Rejonowy nie oparł się na tym orzeczeniu, gdyż przeprowadzone następnie opinie biegłych specjalistów oraz orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS prezentowało wnioski przeciwne. Sąd natomiast jak zostało już podkreślone zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Zgodnie z tym przepisem Sąd Rejonowy poczynił prawidłowo ustalenia w oparciu o część materiału dowodowego, w tym wiarygodne i rzetelne opinie biegłych, a pozostałą część tego materiału, która pozwoliłaby na wyciągnięcie innych wniosków, w ramach swoich uprawnień pominął.

W kontekście powyższych rozważań Sąd II Instancji przyjął, że przedstawiona w apelacji argumentacja jest chybiona i nie może być podstawą do jej uwzględnienia. Sąd Okręgowy zważył więc, że zaskarżone rozstrzygnięcie, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, było oczywiście uzasadnione.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.