Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Angelika Kurkiewicz

Protokolant st.sekr.sądowy Wojciech Rydzio

w obecności oskarżyciela D. P. z Prokuratury Rejonowej T. – Wschód w T.

po rozpoznaniu dnia 6 czerwca 2023 roku

sprawy:

M. S.

s. J. i T. z domu R.

ur. (...) w R.

oskarżonego o to, że:

W dniu 20 stycznia 2023 roku około godz. 22:30 w N., przy ul. (...) poruszał się jako kierujący pojazdem mechanicznym marki V. (...) o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości; wynik badania urządzeniem A. o godz. 22:38 - 0,37 mg/1, o godz. 22:51 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu, urządzeniem A. (...) o godz. 23:08 - 0,42 mg/1, o godz. 23:10 - 0,40 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.

ORZEKA:

I.  przyjmując, iż czyn oskarżonego M. S. wyczerpał znamiona występku określonego w art. 178a § 1 kk oraz uznając, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie karne wobec oskarżonego na okres 2 ( dwóch) lat tytułem próby,

II.  na podstawie art. 67 § 3 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek spełnienia świadczenia pieniężnego w wysokości 5000 zł (pięć tysięcy złotych) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej,

III.  na podstawie art. 67§3 kk w zw. z art. 72§1 pkt. 5 kk zobowiązuje oskarżonego do powstrzymania się od nadużywania alkoholu w okresie próby ;

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa ( Sądu Rejonowego w Toruniu ) kwotę 100 (sto) złotych tytułem opłaty sądowej oraz kwotę 70 zł (siedemdziesiąt złotych) tytułem wydatków poniesionych w sprawie.

Sygn. akt VIII K 254/23

UZASADNIENIE

Z powodu kłopotów technicznych z użyciem programu ZEUS odstąpiono od sporządzenia uzasadnienia na formularzu określonym w art. 99 a § 1 kpk;

Wieczorem w dniu 20 stycznia 2023 roku, odwiedził M. S. sąsiad. Wspólnie spożyli po około 100 gram wódki, gdyż M. S. miał tego dnia imieniny. Po około 3 godzinach od spotkania z sąsiadem, M. S. zdecydował się pojechać do swojej dziewczyny w C., która jakiś czas wcześniej poroniła.

(Dowód : wyjaśnienia oskarżonego k. 21, 55)

M. S. wsiadł wówczas za kierownicę pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...). Około godziny 22:30, gdy jechał ul. (...) w C., został zatrzymany do kontroli drogowej przez patrol policji.

Badania M. S. wykazały, iż wówczas kierował samochodem będąc w stanie nietrzeźwości albowiem zawartość alkoholu etylowego w wydychanym powietrzu, wynosiła : I badanie o godz. 22:38 - 0,37 mg/l, II badanie o godz. 22:51 - 0,38 mg/1, III badanie o godz. 23:08 - 0,42 mg/1, IV badanie o godz. 23:10 - 0,40 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu.

(Dowód : wyjaśnienia oskarżonego k. 21,55)

protokół badania trzeźwości analizatorem wydechu k. 2,4,55)

Oskarżony M. S. (k.21) na etapie postępowania przygotowawczego przyznał się w całości do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśniania. Podtrzymał je również w postępowaniu sądowym. Oskarżony podkreślił, iż czuł się bardzo dobrze i był zdziwiony gdy się okazało, że jest nietrzeźwy. Wskazał, iż z jego miejsca zamieszkania nie ma żadnych połączeń (...) ani (...) do C., a bardzo chciał być przy swojej dziewczynie, gdyż przeżywali utratę dziecka. Oskarżony podkreślił, iż bardzo tego żałuje i wskazał, iż nigdy wcześniej nie był za nic karany. Poprosił jednocześnie o nie zatrzymywanie mu prawa jazdy z uwagi na fakt, iż prowadzi gospodarstwo rolne, z którego się utrzymuje, a które jest oddalone 12 km od miejsca zamieszkania. Nadto ma zobowiązania z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, z której otrzymał dotację w wysokości 60 000 zł i jeżeli nie wywiąże się z biznesplanu to wówczas będzie musiał zwrócić całe dofinansowanie. Wskazał ponadto, iż wraz z mamą wspólnie opiekuje się ojcem, który jest niezdolny do samodzielnej egzystencji albowiem porusza się na wózku inwalidzkim z powodu urazu kręgosłupa , a nadto ma chorobę nowotworową.

Na rozprawie oskarżony podtrzymał swoje wyjaśnienia i dodał, iż to on płaci rachunki rodziców, z uwagi na ich niskie emerytury rolnicze. Jednocześnie do akt dołączył dokumentację potwierdzającą jego sytuację materialną i rodzinną, o której mówił w postepowaniu przygotowawczym, jak i sądowym.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego albowiem korespondują one z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z badaniami alkoholu w wydychanym powietrzu i nie budzą one wątpliwości Sądu.

Sąd dał wiarę wszelkim innym przeprowadzonym w sprawie dowodom z dokumentów, a zawnioskowanym w akcie oskarżenia. Dokumenty te zostały pozyskane, sporządzone i przeprowadzone zgodnie z wymogami procedury karnej, a żadna ze stron nie zakwestionowała ich rzetelności ani prawdziwości. Również Sąd dał wiarę dokumentom przedłożonym przez obrońcę oskarżonego w toku postepowania sądowego. Sąd nie miał podstaw aby podważyć ich wiarygodność.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zwłaszcza wyjaśnień oskarżonego przyznającego się do winy, zdaniem Sądu nie ulegało wątpliwości, że oskarżony w dniu 20 stycznia 2023 roku około godz. 22:30 w N., przy ul. (...) poruszał się jako kierujący pojazdem mechanicznym marki V. (...) o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości; wynik badania urządzeniem A. o godz. 22:38 - 0,37 mg/1, o godz. 22:51 0,38 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, urządzeniem A. (...) o godz. 23:08 - 0,42 mg/1, o godz. 23:10 - 0,40 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu, czym wyczerpał znamiona czynu z art. 178a§1 kk.

Przepis art. 178a§1 kk stanowi, iż odpowiedzialność za ten występek ponosi ten kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrzny. Należy wskazać, że przedmiotem ochrony określonym w dyspozycji art. 178a§1 kk jest bezpieczeństwo w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w tym przypadku, zagrożone przez osobę będącą w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego prowadzącą pojazd mechaniczny.

Przez prowadzenie pojazdu, o jakim mowa w art. 178a kk, należy rozumieć każdą czynność wpływającą bezpośrednio na ruch pojazdu, w szczególności rozstrzygającą o kierunku i prędkości jazdy. Przestępstwo penalizowane w art. 178a kk może być popełnione w dowolnym miejscu, gdzie odbywa się ruch pojazdów. Natomiast definicja stanu nietrzeźwości zawarta została w art. 115 §16 kk, zgodnie z którym stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość, albo gdy zawartość alkoholu w 1 dm ³ (l) wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Nie ulega wątpliwości, iż wartości stężeń alkoholu podane w wynikach badań urządzeniem kontrolno pomiarowym do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu jednoznacznie wskazują, iż w chwili, gdy oskarżony kierował przedmiotowym pojazdem to znajdował się w stanie nietrzeźwości i wina oskarżonego nie budzi wątpliwości.

W każdym przypadku obowiązkiem sądu stojącego przed wyborem środka reakcji karnej na przestępstwo jest rozważenie, czy sięganie po karę jest konieczne, czy wystarczające będzie zastosowanie warunkowego umorzenia (art. 66 § 1 k.k.). Każdy taki przypadek należy oceniać in concreto. Warunkowe umorzenie postępowania jako środek reakcji karnej stosowane jest zawsze wobec określonego sprawcy.

Uznając oskarżonego za winnego wskazanego wyżej czynu, mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, Sąd podjął decyzję o warunkowym umorzeniu niniejszego postępowania. Zgodnie z treścią art. 66 § 1 kk Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności (art. 66 § 2 kk). Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia (art. 67 § 1 kk).

Przestępstwo z art.178a §1 k.k. zagrożone jest alternatywnie karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.

Podstawą zastosowania warunkowego umorzenia postępowania musi być ustalenie wszystkich przesłanek odpowiedzialności karnej. Określone w art.66 kodeksu karnego przesłanki można zakwalifikować do trzech grup: a) warunkujących niecelowość kontynuowania postępowania i wymierzenia kary ze względu na czyn, b) ze względu na osobę sprawcy, c) dopuszczające warunkowe umorzenie z punktu widzenia gwarancji procesowych oskarżonego i potrzeby zabezpieczenia materiału dowodowego. Przesłanką podstawową jest więc ustalenie, że czyn zarzucony oskarżonemu stanowi przestępstwo. Zakres wchodzących w grę przestępstw zostaje wyznaczony przez określenie warunki, iż stopień społecznej szkodliwości czynu oraz stopień winy nie mogą być znaczne. Określenie "nie jest znaczny" nie ma tego samego znaczenia, co termin "nieznaczny", obejmując swoim zakresem i wypadki o "średnim" stopniu społecznej szkodliwości.

W szczególności stopień ten musi być wyższy od "znikomego" skutkującego, zgodnie z art.1 §2, brak przestępności czynu i konieczność bezwarunkowego umorzenia postępowania (art. 17 § 1 pkt 3 k.p.k.). Takie oznaczenie w art. 66 §1 kodeksu karnego stopnia społecznej szkodliwości czynu, jako przesłanki warunkowego umorzenia postępowania, pełni funkcję wyznaczającą granicę możliwej tolerancji dla sprawcy z punktu widzenia racjonalizacji sprawiedliwościowej i potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (art. 53 § 1). Niezależnie od stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd ma ustalić stopień zawinienia. Ten stopień także nie może być znaczny. Warunek braku znacznego stopnia winy musi wystąpić kumulatywnie z brakiem znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu.

Na podstawie art.66 § 1 kodeksu karnego można uznać za generalną przesłankę stosowania warunkowego umorzenia postępowania, dotyczącą osoby sprawcy, uzasadnione przypuszczenie sądu, że oskarżony pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. To przypuszczenie sądu ma być oparte na postawie sprawcy, jego dotychczasowej niekaralności za przestępstwo umyślne, jego właściwościach i warunkach osobistych oraz na dotychczasowym sposobie życia. Szczegółowe przesłanki dotyczące osoby sprawcy mają więc uzasadniać dodatnią prognozę kryminologiczną wobec niego.

Jak już wyżej wskazano Sąd uznał, że okoliczności przedmiotowej sprawy nie budziły wątpliwości. Nie ulegało wątpliwości, że w dniu 20 stycznia 2023r. w N. oskarżony kierował pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości.

Sąd uznał również przy tym, że wina oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu nie są znaczne. Oskarżony kierował samochodem w stanie nietrzeźwości niewiele przekraczającym granicę ustawowo określoną jako stan nietrzeźwości i spożył alkohol w niewielkich ilościach aczkolwiek mógł się spodziewać iż, wsiadając za kierownicę pojazdu nie jest trzeźwy.

W ocenie Sądu również stopień winy oskarżonego nie był znaczny. Trzeba tu podkreślić, że oskarżony, nie pomyślał, że może być pod wpływem alkoholu i bez namysłu wsiadł do samochodu, aby pojechać do swojej dziewczyny, która wcześniej poroniła ich wspólne dziecko. Wobec powyższego Sąd uznał, że oskarżony jest winny, ale stopień jego winy należy ocenić jako nie będący znacznym.

Sąd warunkowo umarzając postępowanie miał także, może przede wszystkim na uwadze właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz dotychczasowy sposób życia. Oskarżony ma 34 lata. Nigdy dotąd nie był karany sądownie, w swoim dotychczasowym życiu, przestrzegał porządku prawnego. Ma stabilną sytuację życiową i rodzinną. Nadto pomaga w opiece nad schorowanym ojcem.

Na uwzględnienie zasługiwała również postawa oskarżonego, jego przyznanie się do winy, wyrażenie skruchy, złożenie szczerych wyjaśnień, co świadczy o poczuciu odpowiedzialności oskarżonego za popełniony przez niego czyn i świadomość konieczności poniesienia za niego konsekwencji.

Ta postawa oskarżonego uzasadniała pełne przekonanie Sądu, że pomimo warunkowego umorzenia postępowania oskarżony M. S. będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Zdaniem Sądu właściwości i warunki osobiste oskarżonego pozwalają na uznanie, że cele postępowania zostaną spełnione przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego wobec oskarżonego.

Przepis art.67 k.k. stanowi że okres próby może wynosić od roku do lat 3. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę wiek oskarżonego i jego stabilną sytuację życiową, Sąd uznał, że właściwy dla oceny jego pozytywnej prognozy kryminologicznej będzie dwuletni okres próby. Dwuletni okres próby pozwoli zatem oskarżonemu wykazać, iż niniejsze postępowanie miało dla niego również walor edukacyjny i nie naruszy on w żaden sposób porządku prawnego.

Przepis art.67 k.k. daje możliwość (ale nie obowiązek) orzeczenia wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów. Mając na uwadze fakt, że oskarżony posiadający prawo jazdy od 16 lat nigdy wcześniej nie naruszył przepisów ruchu drogowego, które doprowadziłby do zatrzymania mu dokumentu prawa jazdy i nie był karany za przestępstwa, świadczy o tym, że również w realiach przedmiotowego zdarzenia nie ma koniczności orzekania zakazu prowadzenia pojazdów. Tym bardziej, iż z powodu obecnej sytuacji zawodowej i rodzinnej oskarżonemu niezbędne są uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych. W ocenie Sądu cele postępowania zostaną również osiągnięte mimo niezastosowanie tego fakultatywnego środka.

Natomiast w ramach urealnienia dolegliwości związanej z uznaniem naganności popełnionego czynu przez oskarżonego, Sąd orzekł w stosunku do oskarżonego świadczenie pieniężne korzystając z dyspozycji art.67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt. 7 i zasądził od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej kwotę 5000 zł. Orzeczenie to przyczyni się do wzmocnienia siły oddziaływania wyroku, będzie przy tym dodatkowym bodźcem służącym powstrzymaniu oskarżonego od popełnienia w przyszłości kolejnego przestępstwa. Sięgnięcie po wskazany wyżej środek karny jest tym bardziej uzasadnione, że wskutek warunkowego umorzenia postępowania oskarżony nie poniósłby żadnej dolegliwości za swój czyn. Rozstrzygając w przedmiocie wysokości orzeczonego świadczenia sąd miał na względzie, iż dla swej skuteczności powinno ono być odczuwalne dla oskarżonego, zarazem nie może ono przewyższać jego możliwości finansowych i narażać jego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, a także musi być adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się oskarżony. W konsekwencji sąd uznał, że wysokość orzeczonego od oskarżonego świadczenia pieniężnego powinna wynieść 5 tys. złotych i mieście się ona w możliwościach finansowych oskarżonego uwzględniając jego sytuację rodzinną i materialną.

Nadto na podstawie art. 67§3 kk w zw. z art. 72§1 pkt. 5 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do powstrzymania się od nadużywania alkoholu w okresie próby.

Mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego, Sąd zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Toruniu) kwotę 100 zł tytułem opłaty sądowej oraz obciążył go wydatkami w łącznej kwocie 70 zł. Zgodnie z art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk w razie warunkowego umorzenia postepowania w sprawach z oskarżenia publicznego sąd zasądza koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa (…). W myśl zaś art. 616 kpk kosztami sądowymi są opłaty i wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania. Wysokość opłat określona jest w ustawie z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych. Zgodnie z art. 7 w razie warunkowego umorzenia postępowania oskarżony obowiązany jest uiścić opłatę w wysokości od 60 zł do 100 zł. W myśl rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym obciążono oskarżonego kwotą 70 złotych tytułem wydatków poniesionych w sprawie. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę sytuację materialną oskarżonego będzie on w stanie ponieść zasądzone koszty.