Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 102/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Maciej Bainczyk

Protokolant: starszy protokolant sądowy Agnieszka Rymarczyk

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2013 r. w Kędzierzynie-Koźlu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej P. Ł. reprezentowanej przez B. L.

przeciwko I. Ł.

o podwyższenie alimentów

oraz sprawy z powództwa wzajemnego I. Ł.

przeciwko małoletniej P. Ł. reprezentowanej przez B. L.

o obniżenie alimentów

1.  zasądza od pozwanego I. Ł. na rzecz małoletniej powódki P. Ł. ur. (...) alimenty w kwocie po 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatne z góry do rąk matki małoletniej powódki B. L. do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 4 marca 2013 r., a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 28 kwietnia 2008 r. w sprawie RIIIC 140/08,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  powództwo wzajemne oddala w całości,

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego I. Ł. na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem należnej opłaty sądowej oraz 12 zł (dwanaście złotych) za klauzulę wykonalności,

5.  odstępuje od obciążania powódki kosztami postępowania w sprawie, które poniesie Skarb Państwa,

6.  koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

7.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 102/13

UZASADNIENIE

Dnia 4 marca 2013 r. wpłynął pozew małoletniej P. Ł. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego B. L. przeciwko I. Ł. o podwyższenie alimentów z dotychczasowej kwoty 1.000 zł miesięcznie do kwoty 1.500 zł miesięcznie, poczynając od 1 września 2009 roku. Ponadto strona powodowa zażądała zasądzenia na jej rzecz od strony pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podano, że wyrokiem z dnia 8 czerwca 2009 r. wydanym w sprawie R III C 571/08 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu zasądził od I. Ł. na rzecz małoletniej P. Ł. alimenty w wysokości 1.000 zł miesięcznie. Uprawniona do alimentów miała wówczas 9 lat i uczęszczała do II klasy szkoły podstawowej, zamieszkując wspólnie z matką oraz dziadkami macierzystymi. B. L., jej matka, osiągała w tym czasie dochód w wysokości 2.570 zł miesięcznie. Od czasu orzekania w poprzedniej sprawie alimentacyjnej upłynęło blisko 5 lat. Małoletnia P. Ł. ma obecnie 14 lat i uczęszcza do I klasy gimnazjalnej. Jej matka zawarła związek małżeński z T. L., z którego pochodzi małoletnia N. L.. B. L. nie świadczy aktualnie pracy zarobkowej. W ocenie strony powodowej koszt jej utrzymania wynosi 3.000 zł, a w zakresie około 775 zł potrzeby te nie są zaspokajane z braku środków finansowych. Koszt eksploatacji lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje wynosi około 2.400 zł, w tym kwota 1.600 zł. stanowiąca ratę kredytu bankowego. Zwracając uwagę sądu na żądania alimentów za czas przed wniesieniem pozwu strona powodowa podkreśliła, iż znajduje ono uzasadnienie w kosztach utrzymania małoletniej w tamtym okresie. B. L. pracowała zawodowo do sierpnia 2011 r. za wynagrodzeniem około 3.800 zł, a następnie 2.000 zł miesięcznie. Sytuacja ta uległa pogorszenia wskutek utraty przez nią zatrudnienia i narodzin drugiego dziecka. Jej mąż T. L. pozostaje osobą bezrobotną, a do grudnia 2012 roku świadczył pracę za granicą. Według powódki pozwany I. Ł. pracuje w charakterze technika budownictwa za wynagrodzeniem za pracę 5.000 €. Poza łożeniem alimentów na utrzymanie córki nie bierze on udziału w jej wychowaniu. Jego możliwości zarobkowe pozwalają mu żyć na wysokiej stopie w przeciwieństwie do jego córki, która z powodu niezamieszkiwania z ojcem nie żyje w warunkach zbliżonych do warunków życiowych jej ojca.

W odpowiedzi na pozew I. Ł. domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od strony powodowej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Ustosunkowując się do żądania pozwu I. Ł. uznał za nieprawdziwe twierdzenia pozwu koncentrujące się na wykazaniu braku możliwości zarobkowych B. L. oraz jej męża. Jego zdaniem B. L. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie projektowania wnętrz, natomiast T. L. wciąż świadczy pracę na terytorium Norwegii. Wyliczenie kosztów utrzymania małoletniej P. Ł. jest, według pozwanego, znacznie zawyżone. Zaprzeczył on również, aby jego wynagrodzenie wynosiło 5.000 €, podając, iż wynosi ono około 3.000 koron norweskich, co stanowi równowartość 1.500 zł miesięcznie. Przebywając na terytorium Norwegii zamieszkuje w domu należącym do jego rodziców. Jego ojciec pracuje w charakterze kamieniarza, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 20.000 koron norweskich rocznie. Pozwany zaprzeczył również, aby był wykwalifikowanym pracownikiem budowlanym, stwierdzając, iż świadczy pracę głównie na rzecz rodaków, którzy przebywają także w Norwegii.

W dalszym toku sprawy I. Ł. wniósł do tutejszego Sądu pozew wzajemny o obniżenie alimentów łożonych na rzecz małoletniej P. Ł. z dotychczasowej kwoty 1.000 zł miesięcznie do kwoty 500 zł miesięcznie.

Małoletnia P. Ł. reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego B. L. wniosła o oddalenia powództwa o obniżenie alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem zaocznym z dnia 28 kwietnia 2008 r. w sprawie R III C 140/08 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu zasądził od I. Ł. na rzecz małoletniej P. Ł. alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk przedstawiciela ustawowego B. Ł. wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 7 marca 2008 r. W tym czasie B. Ł. była zatrudniona w charakterze projektanta wnętrz za wynagrodzeniem w wysokości około 3.800 zł. Zamieszkiwała wspólnie z rodzicami i małoletnią córką. Jej rodzice byli aktywni zarobkowo i dzielili się kosztami utrzymania wspólnie prowadzonego gospodarstwa domowego, które wynosiły łącznie 1.000 zł.

I. Ł.do (...)r. odbywał karę pozbawienia wolności, po opuszczeniu zakładu karnego zamieszkiwał w K., a następnie wyjechał do Norwegii. Pracując za granicą do połowy 2008 r. pozwany osiągał wynagrodzenie w wysokości około 12.000 koron norweskich (KON) miesięcznie. Od tamtej pory nie miał stałego zatrudnienia i do sierpnia 2009 r. podejmował prace dorywcze. Potem powrócił do kraju w związku z zatrzymaniem przez norweską policję prawa jazdy za przekroczenie prędkości i późniejszym orzeczeniem za ten czyn kary aresztu w wysokości 16 dni, kary grzywny w kwocie 5.000 koron norweskich oraz zakazu prowadzenia pojazdów na 12 miesięcy. W okresie od sierpnia 2009 r. do wiosny 2010 r. pozwany I. Ł.zamieszkiwał w K.wspólnie z matką, próbując podjąć stałe zajęcie zarobkowe. Był zarejestrowany w charakterze osoby bezrobotnej i utrzymywał się z prac dorywczych. We wrześniu 2010 r. powrócił do Norwegii. W tym czasie odbył zaległą karę aresztu i uiścił karę grzywny w wysokości 5.000 koron norweskich. W połowie 2011 r. wyjechał do pracy do Niemiec, ale po kilkudniowym pobycie wrócił do Polski. Dwukrotnie, za każdym razem przez krótki okres czasu, podejmował również pracę na terytorium Holandii. Jesienią 2011 r. przez dwa miesiące pozwany pracował dwa miesiące w Norwegii. W 2012 r. pozwany ponownie pracował dorywczo w Norwegii i mieszkał u ojca, a w 2013 r. przebywał w Norwegii u ojca przez półtora miesiąca i także pracował, ale nie na stałe.

Dowód:

-pozew w sprawie RIIIC 140/08 na k.2-5 akt,

-zaświadczenie o dochodach P. Ł. w aktach sprawy RIIIC 140/08 na k.9,

-wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 28 kwietnia 2008 r. w aktach sprawy RIIC 140/08 na k.25 akt,

-dowód doręczenia odpisu pozwu na k.21 akt R III C 140/08,

-zapisek urzędowy dotyczący opuszczenia zakładu karnego k.23 akt R III C 140/08,

-zeznania świadka B. S. k.24 akt R III C 140/08,

-zeznania pozwanego I. Ł. k.206-207,

Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie R III C 571/09 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu oddalił powództwo I. Ł. przeciwko małoletniej P. Ł. reprezentowanej przez B. Ł. o obniżenie alimentów, a apelacja powoda została oddalona przez Sąd Okręgowy w Opolu.

Jak wynika z zeznań świadka M. Ł. (matki I. Ł.) złożonych w tamtym postępowaniu syn pracując w wymiarze ½ etatu zarabiał w Norwegii w 2009 r. od 8.000 do 11.000 koron norweskich miesięcznie, podczas gdy jej mąż na pełnym etacie osiągał dochód 20.000 koron norweskich.

W swoich zeznaniach matka małoletniej B. Ł. określiła wydatki na potrzeby małoletniej na poziomie około 1.550 zł miesięcznie.

Dowód:

-wyrok Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 8 czerwca 2009 r. w aktach RIIIC 571/09 na k.48,

-wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 5 listopada 2009 r. w sprawie II Ca 579/09 w aktach RIIIC 571/09 na k.76,

-zeznania świadka M. Ł. w sprawie RIIIC 571/09 na k. 95,

-zeznania pozwanej B. Ł. w sprawie RIIIC 571/09 k. 96,

Małoletnia P. Ł. ma obecnie 14 lat i uczęszcza do II klasy gimnazjalnej- sportowej o profilu lekkoatletycznym. W szkole podstawowej także uczęszczała do klasy o profilu sportowym. Zamieszkuje w lokalu mieszkalnym należącym do B. L.. W skład jego miesięcznych kosztów eksploatacyjnych wchodzą: czynsz 370 zł, opłata za energię elektryczna 110 zł, opłata za internet i telewizję 110 zł, opłata za gaz 50 zł.

W skład jej kosztów utrzymania wchodzą wydatki na zakup żywności po 400 zł miesięcznie, zakup odzieży wraz z odzieżą sportową po 450 zł miesięcznie, zakup kosmetyków i środków higieny po 400 zł miesięcznie, wydatki na spotkania towarzyskie po 100 zł miesięcznie, koszt użytkowania telefonu komórkowego po 100 zł miesięcznie, wizyty stomatologiczne po 100 zł miesięcznie. Nadto powódka bierze udział w obozach sportowych, zwykle dwa razy w roku, gdzie koszt jednego z nich wynosi około 1.200-1.500 zł. Małoletnia nie otrzymuje od pozwanego regularnie alimentów, a w tym roku pozwany miał łącznie wpłacić na poczet należności alimentacyjnych jedynie 600 zł. Stąd część wydatków pokrywa babcia B. S..

B. L.(wcześniej Ł.) ma 35 lat i z zawodu jest projektantem wnętrz. Pracowała do końca 2009 r., a następnie korzystała ze zwolnienia chorobowego. Dnia (...) urodziłacórkę N. L.i korzystała z prawa do urlopu macierzyńskiego i częściowo urlopu wychowawczego. Dnia (...). powódka zawarła związek małżeński z T. L.. Po zakończeniu urlopu wychowawczego podjęła zatrudnienie jako projektant w firmie (...), a następnie w firmie (...), przy czym zatrudnienie trwało do lipca 2011 r. Od sierpnia 2011 r. powódka utraciła zatrudnienie i była zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. W 2013 r. powódka skorzystała ze wsparcia publicznego dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą i od sierpnia 2013 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie projektowania wnętrz. Nie zatrudnia żadnego pracownika, a do tej pory koszty działalności to kwota około 700 zł miesięcznie, a dochód wynosi średnio 1.000 zł, przy czym przychód w październiku 2013 r. wyniósł 1.300 zł, a w listopadzie 2013 r. – 2.000 zł.

Mąż B. T. L. - przebywa od pięciu lat w Norwegii. Początkowo pracował w budownictwie, a obecnie nie ma stałej pracy, utrzymując się z zasiłku dla bezrobotnych o równowartości 3.000 zł miesięcznie i świadcząc pracę nieewidencjonowaną. Co miesiąc przeznacza na utrzymanie swojej małoletniej córki równowartość 1.500 zł miesięcznie.

Dowód:

-odpis skrócony aktu małżeństwa P. L. k.11,

-odpis skrócony aktu urodzenia N. L. k.10

-zaświadczenie z PUP w K.z dnia 14 grudnia 2013 r. k.12,

-kopia umowy kredytowej k.13-39, 47-52,

-zestawienie kosztów utrzymania k.40-45,

-zaświadczenia o egzekwowanych zaległościach alimentacyjnych k.62-63, 200-201,

-wydruk z (...) k.159,184-185,

-wydruk z księgi przychodów i rozchodów k.186,

-zeznania świadka B. S. k. 204,

-zeznania powódki P. L. k. 205-206, 208,

Aktualnie I. Ł. zamieszkuje w miejscowości S. wspólnie z przyrodnim wujkiem R. O., jego żoną i ich trójką dzieci oraz matką R. O.. R. O. pracuje jako budowlaniec, jego żona jest pielęgniarką w ośrodku zdrowia i dotychczas to oni zajmowali się matką R. O.. Obecnie R. O. choruje i pozwany zamieszkał z nimi, żeby pomóc w opiece nad starszą osobą. Będzie przebywać u rodziny, dopóki stan zdrowia przyrodniego wuja nie poprawi się na tyle, by sam mógł znów zająć się swoją matką.

Pozwany nie ponosi kosztów zamieszkania, samodzielnie zapewniając sobie wyżywienia. Ukończył kurs obsługi wózka widłowego oraz posiada prawo jazdy kategorii B. Zna język norweski na poziomie komunikatywnym, zdecydowanie gorzej posługuje się językiem angielskim.

Od 2008 r. pozwany pozostaje w nieformalnym związku z M. C. (1). Z ich związku pochodzi urodzony w (...) r. małoletni O. Ł., który został uznany przez pozwanego. Pozwany zawarł przed sądem ugodę alimentacyjną i regularnie łoży na utrzymanie syna kwoty po 500 zł miesięcznie. W ciągu ostatnich lat wielokrotnie odwiedzał syna i konkubinę, zamieszkałych w A.. M. C. (2) mieszka wraz z synem i swoją matką oraz jest zatrudniona jako sprzedawca w kiosku.

Pozwany regularnie uczęszcza na siłownię.

Latem 2013 r. przebywał z synem O. Ł. i konkubiną w Norwegii.

Pozwany I. Ł. obecnie mieszkając w Polsce nie ma stałego dochodu, jeździ po budowach, zbiera grzyby i jest w stanie zarobić miesięcznie do 2.000 zł.

Zdaniem pozwanego dopóki w 2017 r. nie zatrze się jego karalność nie ma on faktycznych możliwości uzyskania stałego zatrudnienia w Polsce. Polska nie jest dla niego miejscem zarobkowania, pozwany „[…] skreśla ten kraj z uwagi na karalność”. Faktycznie pozwany liczy na wyjazd do Norwegii i chce tam podjąć zatrudnienie, bowiem w tym kraju jego ojciec, który od lat udziela pozwanemu wsparcia.

Dowód:

-kopia postanowienia o umorzeniu postępowania karnego k.191,

-wydruk zdjęć z portalu facebook k.202,

-zeznania świadka M. Ł. k.190,

-zeznania świadka K. R. k.203,

-zeznania pozwanego I. Ł. k.206-207.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Podniesione przez stronę powodową żądanie zmiany wysokości należnych jej świadczeń alimentacyjnych swoją podstawę prawną znajduje w treści art. 138 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.- zwany dalej: k.r.o.), który stanowi, iż w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Celem analizy, czy przedmiotowa przesłanka zmiany stosunków miała miejsce, sąd na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego poddał rozwadze sytuację materialną i osobistą strony powodowej oraz pozwanego, jak również zmiany w nich zachodzące w okresie od ustalenia wysokości dotychczasowych świadczeń alimentacyjnych do czasu wyrokowania w niniejszej sprawie.

Zdaniem sądu z analizy okoliczności faktycznych sprawy wynikało jednoznacznie, że istotne zmiany nastąpiły zarówno po stronie małoletniej uprawnionej do alimentów P. Ł., której usprawiedliwione potrzeby istotnie wzrosły, jak i po stronie zobowiązanego do alimentacji pozwanego I. Ł., którego sytuacja osobista, zarobkowa i majątkowa zmieniła się zasadniczo. Dla rozstrzygnięcia sprawy nie bez znaczenia była zmiana sytuacji osobistej oraz zarobkowej u matki małoletniej, B. L..

Ustalając poziom usprawiedliwionego wzrostu wydatków na utrzymanie małoletniej powódki sąd miał na uwadze, iż poprzednio (rok 2008 i 2009) małoletnia P. Ł. miała 9 lat i była uczennicą 2 klasy szkoły podstawowej, zamieszkując wraz z matką w K.. Dziś małoletnia powódka ma 14 lat, uczęszcza do 2 klasy gimnazjum sportowego i jej podstawowe potrzeby dotyczące wydatków na wyżywienie, odzież, środki higieny i kosmetyki z naturalnych powodów wzrosły. Zdaniem sądu wynikająca z przedstawionego zestawienia wydatków (k. 40-44) kwota niemal 2.150 zł miesięcznie wykracza ponad sumę, która w świetle okoliczności sprawy i zasad doświadczenia życiowego może być uznana za adekwatną do potrzeb małoletniej, podobnie jak wątpliwości sądu budziły konkretne kwoty wskazane w zeznaniach B. L., jak na przykład suma 700 zł miesięcznie na kosmetyki i środki higieny czy kwota 500 zł miesięcznie na zakup odzieży. Jednocześnie jednak nie można było nie dostrzec, że koszty utrzymania małoletniej powódki powoli przestają dotyczyć dziecka, a zaczynają być kosztami utrzymania młodej kobiety, gdzie wydatki na środki higieny, kosmetyki, modną odzież czy zaspokojenie potrzeb towarzyskich są coraz bardziej istotne, a koszty zakupu odzieży czy środków żywnościowych zbliżają się do poziomu wydatków osoby dorosłej. Kierując się powyższymi wskazówkami sąd przyjął, że zwykłym potrzebom małoletniej będą odpowiadać kwoty miesięcznie po: 400 zł na zakup żywności, 450 zł na zakup odzieży wraz z odzieżą sportową, 400 zł na zakup kosmetyków i środków higieny, 100 zł na spotkania towarzyskie, 100 zł miesięcznie na koszt użytkowania telefonu komórkowego oraz 100 zł miesięcznie na wizyty stomatologiczne, co daje łącznie sumę miesięcznych wydatków po 1.550 zł miesięcznie. Uwzględniając ponadto część kosztów utrzymania mieszkania zajmowanego przez powódkę oraz koszty wyjazdów na obozy sportowe i wypoczynek letni i zimowy sąd przyjął, że całkowity koszt utrzymania małoletniej powódki należy dziś oszacować na sumę po 1.850 zł miesięcznie, co oznacza, że w odniesieniu do 2009 r. (ustalenia faktyczne ze sprawy RIIIC 571/09) koszty utrzymania małoletniej wzrosły o co najmniej 300 zł miesięcznie i ta kwota stanowiła podstawę do dalszych rozważań.

Po ustaleniu zakresu usprawiedliwionych wydatków na potrzeby małoletniej należało rozstrzygnąć, jak rozłożyć powiększoną kwotę wydatków pomiędzy każdego ze zobowiązanych do alimentacji rodziców małoletniej.

Zauważyć należało w tym miejscu, że po stronie tak B. L.jak i I. Ł.zaistniały niemal identyczne zmiany w sytuacji osobistej: każdy z rodziców małoletniej jest dziś w nowym związku (B. L.w związku małżeńskim z T. L., I. L.w związku nieformalnym z M. C. (2)), każdy z nich ma z tego związku kilkuletnie dziecko (B. L.– córkę N. L. ur. (...), I. Ł.syna O. Ł.urodzonego także w (...) a nowy partner każdego z rodziców osiąga dochody, co w podobny sposób wpływa na sytuację majątkową rodzica małoletniej (T. L.otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych i podejmuje zatrudnienie w Norwegii, M. C. (2)pracuje jako sprzedawca w kiosku). Stąd też sąd w rozważaniach skoncentrował się na sytuacji dochodowej pozwanego i przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki, pomijając jako wzajemnie symetryczne opisane wyżej zmiany w sytuacji rodzinnej i majątkowej stron.

Poddając pod rozwagę zarobkowe i majątkowe możliwości dłużnika alimentacyjnego należy zauważyć, iż możliwości te określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody, zaś dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie – zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. w sprawie III CZP 91/86 (publ. OSNP 1988, nr 4, poz. 42.).

Analiza zachowania pozwanego I. Ł. na przestrzeni ostatnich lat pod tym względem skłania do stanowiska, iż w żadnym razie nie wykorzystuje on swych możliwości życiowych, a brak po jego stronie regularnych i stałych dochodów wynika z braku determinacji w poszukiwaniu zatrudnienia. Jak bowiem zeznał sam pozwany nie liczy on w ciągu kilku najbliższych lat na dobrze płatną pracę w Polsce i docelowo zamierza podjąć zatrudnienie w Norwegii, gdzie ma możliwość korzystania ze wsparcia ojca, zna język i lokalne warunki życiowe oraz ma wieloletnie doświadczenie w pracy w branży budowlanej. Jednocześnie pozwany, zamiast skupić się na poszukiwaniu stałego i opłacalnego zatrudnienia w Norwegii, podróżuje tam i z powrotem do Polski, podejmuje nie do końca przemyślane wyjazdy do Niemiec czy Holandii, przebywa bez racjonalnych powodów miesiącami w Polsce, choć twierdzi, że tu nie ma perspektyw na stałe zatrudnienie. Jak ustalono w sprawie RIIIC 571/09 dochody pozwanego zatrudnionego w Norwegii w 2009 r. w wymiarze ½ etatu dochodziły do poziomu 11.000 koron norweskich miesięcznie (to jest do kwoty 5.390 zł według obecnego kursu NBP wynoszącego 1 NOK = 0,49 PLN), a ojciec pozwanego pracujący w pełnym wymiarze czasu pracy zarabiał wówczas miesięcznie po 20.000 koron norweskich (NOK), czyli około 9.800 zł miesięcznie. Niezależnie od znanych powszechnie obecnych trudności gospodarczych istniejących w całej Europie, tak w Polsce jak i w Norwegii, zauważyć należy, że pozwany potrafi znaleźć zatrudnienie i niebagatelny dochód rzędu 2.000 zł nawet obecnie w Polsce, i to niejako przy okazji pełnienia pieczy nad niesamodzielną osobą starszą. Bez względu na ocenę niezwykle wątpliwych motywacji kierujących ostatnimi działaniami pozwanego, który w ocenie sądu bez ważnego powodu osobistego ponad interesy dzieci uprawnionych do alimentacji stawia nie do końca oczywiste zobowiązania rodzinne zauważyć należy, że gdyby w całości wykorzystywał on swoje obecne możliwości zarobkowania w kraju, jego dochody byłyby bez wątpienia znacznie wyższe i bez narażania się na zarzut dowolności szacunku można je określić na poziom około 3.000 zł. Jednocześnie pozwany jako osoba młodsza i bez wątpienia sprawniejsza fizycznie oraz dobrze znająca język norweski jest dla norweskiego pracodawcy z pewnością co najmniej tak samo atrakcyjna jako pracownik jak jego ojciec i trudno znaleźć powód, by jego potencjalne możliwości zarobkowe szacować na poziomie niższym niż średnia z zarobionych w 2009 r. przez ojca i syna kwot, to jest na poziomie co najmniej 7.595 zł miesięcznie.

Niezależnie od powyższych stwierdzeń zauważyć należy, że wszelkie następstwa wynikające z faktu wielokrotnego naruszania przez pozwanego porządku prawnego w Polsce i Norwegii są konsekwencją nagannych czynów pozwanego i usiłowanie usprawiedliwienia ograniczenia możliwości swego zarobkowania zawinionym działaniem przestępnym uznać należy jednoznacznie za chybione.

Z drugiej strony dochody matki małoletniej B. L. wynoszące jeszcze w 2008 r. niemal 4.000 zł miesięcznie, w 2011 r. spadły do zera wobec utraty zatrudnienia i zarejestrowania jej jako osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku. Obecnie przychody z rozpoczętej niedawno działalnością gospodarczą osiągnęły w październiku 2013 r. poziom 1.300 zł, a w listopadzie 2013 r. – 2.000 zł i są obecnie znacznie niższe od tych osiąganych poprzednio.

Mając na uwadze zdecydowanie wyższe potencjalne możliwości zarobkowe pozwanego oraz mając na uwadze jego znikomy udział w czynieniu osobistych starań o utrzymanie i wychowanie powódki (art. 135 § 2 k.r.o.), sąd kwotę 300 zł zwiększonych wydatków na utrzymanie powódki rozłożył w proporcji 2:1 pomiędzy obydwoje rodziców małoletniej i podwyższył alimenty należne od pozwanego o kwotę 200 zł miesięcznie, zasadzając od pozwanego alimenty po 1.200 zł miesięcznie od dnia wytoczenia powództwa, to jest od dnia 4 marca 2013 r. Brak było przy tym podstaw do zasądzania alimentów z datą wsteczną jak żądała powódka, to jest od dnia 1 września 2009 r., bowiem alimenty mają służyć zabezpieczeniu potrzeb przyszłych nie przeszłych, a skoro zwiększone potrzeby po stronie uprawnionej do alimentów miały – według twierdzenia pozwu - pojawić się już jesienią 2009 r., nie było przeszkód, by pozew do sądu skierować właśnie wtedy.

Zasądzona kwota świadczeń alimentacyjnych bez wątpienia będzie stanowić istotny wkład pozwanego w ponoszenie zwiększonych i usprawiedliwionych wydatków na utrzymanie małoletniej powódki, pozostając przy tym w zakresie jego zarobkowych i majątkowych możliwości – zgodnie z treścią art. 135 § 1 k.r.o.

W pozostałym zakresie powództwo o podwyższenie alimentów oddalono jako niezasadne.

Jednocześnie sąd oddalił w całości pozew o obniżenie alimentów.

Postępowanie dowodowe oraz przeprowadzone w oparciu o powyższe fakty rozważania sądu nie dały podstaw do uznania, że zasądzone poprzednio alimenty wykraczają ponad poziom możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego-powoda wzajemnego. Przeciwnie, w ocenie sądu istniały prawne podstawy, by zakres obciążeń alimentacyjnych pozwanego wyraźnie rozszerzyć. Na marginesie zaznaczyć należy, że niezrozumiałe dla sądu było oczekiwanie pozwanego-powoda wzajemnego, że zakres obowiązku jego alimentacyjnego wobec dziecka 14-letniego zostanie zrównany z zaakceptowanym dobrowolnie przez pozwanego świadczeniem dla 3-letniego syna O. Ł., bowiem takie rozstrzygnięcie, z oczywistych względów, godziłoby w zasadę zależności wysokości świadczeń od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Negatywnie ocenić należy także przyjętą przez pozwanego praktykę zaspokajania w całości roszczenia małoletniego O. Ł. oraz pomijania należności alimentacyjnych małoletniej powódki. Wskazać także trzeba, że już obecny poziom deklarowanych przez pozwanego dochodów w wysokości 2.000 zł miesięcznie pozwala mu z powodzeniem zaspokajać zarówno świadczenia na rzecz powódki po 1.200 zł miesięcznie, jak i syna O. Ł. po 500 zł miesięcznie, zaś ewentualne planowane podjęcie przez pozwanego zatrudnienia w Norwegii pozwoli na zaspokojenie potrzeb życiowych pozwanego i stopniową redukcję zaległości alimentacyjnej na rzecz powódki.

Mając na uwadze wynik postępowania, w tym zakres obydwu oddalonych żądań, koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami wzajemnie zniesiono na podstawie art. 100 k.p.c.

Ponadto sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem należnej opłaty sądowej stosownie do art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz.1398 ze zm. - zwanej dalej: u.k.s.c.) oraz, zgodnie z przepisem art. 77 § 1 pkt 3 u.k.s.c., opłatę kancelaryjną za klauzulę wykonalności.

W pkt 5 wyroku sąd odstąpił od obciążenia strony powodowej kosztami oddalonego powództwa w oparciu o art. 102 k.p.c., a nadto wyrokowi w pkt 1 został nadany rygor natychmiastowej wykonalności na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.