Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Piotr Sałamaj

Sędziowie: SO Krzysztof Górski

SR (del.) Anna Górnik (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2014 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.

przeciwko D. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 20 grudnia 2013 roku, sygnatura akt V GC 238/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach I. i III. w ten sposób, że nadaje mu treść:

1. zasądza od pozwanej D. P. na rzecz powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. kwotę 4.475,36 zł (czterech tysięcy czterystu siedemdziesięciu pięciu złotych trzydziestu sześciu groszy) z odsetkami ustawowymi od kwoty 3.609,03 zł (trzech tysięcy sześciuset dziewięciu złotych i trzech groszy) od dnia 1 grudnia 2011 roku oraz od kwoty 866,33 zł (ośmiuset sześćdziesięciu sześciu złotych i trzydziestu trzech groszy) od dnia 15 marca 2012 roku;

2. zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1554 zł (jednego tysiąca pięciuset pięćdziesięciu czterech złotych) tytułem kosztów procesu;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 524 zł (pięciuset dwudziestu czterech złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj SSR del. Anna Górnik

Sygn. akt VIII Ga 132/14

UZASADNIENIE

Powódka Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. wystąpiła z powództwem przeciwko pozwanej D. P. o zapłatę kwoty 6.725,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 5859,03 zł od dnia 1 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty i od kwoty 866,33 zł od dnia wniesienia pozwu – do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że strony łączyła umowa najmu z dnia 22.09.2006 r. lokalu użytkowego położonego przy ul. (...) w G. W.. Pozwana nie regulowała swych zobowiązań z tytułu wspomnianej umowy w miesiącach od stycznia 2010 r. do listopada 2011r. co spowodowało powstanie zaległości w łącznej kwocie 5.859,03 zł. Pomimo upływu terminu płatności pozwana nie uregulowała należności.

W odpowiedzi na pozew pozwana D. P. wniosła o oddalenie powództwa jako bezzasadnego oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu. Pozwana przyznała, że łączyła ją z powódką umowa najmu lokalu. Wskazała, że w połowie lutego 2010r. wynajmowany od powódki lokal został zalany. Sprawcą szkody była powódka, której ubezpieczyciel odmówił pozwanej wypłaty odszkodowania. Mając to na uwadze pozwana zażądała naprawienia szkody od powódki i w związku z tym pozwana wstrzymała się z zapłatą czynszu najmu, o czym poinformowała powódkę. Brak odpowiedzi powódki uznała za akceptację swego stanowiska. Ubezpieczyciel powódki ponownie odmówił przyjęcia odpowiedzialności, a powódka odmówiła naprawienia szkody uznając, iż powstała ona z winy pozwanej jako najemcy.

Ponadto pozwana zakwestionowała roszczenie co do wysokości wskazując, że zgodnie dokumentami zaległość czynszowa wynosiła 3.976,75 zł i była niższa od żądanej przez nią od powódki wartości naprawienia szkody spowodowanej zalaniem lokalu.

W piśmie procesowym z dnia 19 lipca 2012 r. powódka ograniczyła żądanie pozwu i wniosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 4.475,36 zł z ustawowymi odsetkami.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim oddalił powództwo co do żądania kwoty 4.475,36 zł oraz co do żądania odsetek ustawowych; umorzył postępowanie co do żądania kwoty należności głównej 2.250,00 zł i zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1 217,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok Sąd wydał po ustaleniu, iż w dniu 22 września 2006 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. zawarła z D. P. umowę najmu lokalu użytkowego położonego w G. W.. przy ul. (...) na działalność usługowo-handlową. Pozwana, jako najemca, zobowiązała się do zapłaty czynszu i opłat w terminie do piętnastego każdego miesiąca z góry. Na dzień zawarcia umowy ustalono łączne opłaty czynszowe na kwotę 989,37 zł. Ponadto pozwana była zobowiązana do ponoszenia kosztów zużycia zimnej wody i odprowadzania ścieków. Pozwana D. P. uiściła na rzecz wynajmującej kaucję w wysokości 990 zł. Umowę zawarto na czas nieokreślony, a jej rozwiązanie mogło nastąpić za 1 – miesięcznym wypowiedzeniem, przez każdą ze stron licząc od następnego miesiąca, w którym miało miejsce wypowiedzenie umowy najmu. Ponadto Sąd wskazał, że zgodnie z par. 2 ust. 5 umowy najmu nieregularne wnoszenie opłat i powstanie zaległości powyżej 2 miesięcy stanowi podstawę do natychmiastowego rozwiązania niniejszej umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia oraz komisyjne przejęcie lokalu przez wynajmującego. Zgodnie z par. 4 ust. 1 – 2 umowy najmu najemca zobowiązał się do: zawarcia umowy na dostawę energii elektrycznej bezpośrednio z dostawcą, użytkowania wynajętego lokalu i pomieszczeń zgodnie z jego przeznaczeniem, stosowania się do przepisów i regulaminów obowiązujących w spółdzielni, przeprowadzania na własny koszt drobnych napraw związanych z właściwym utrzymaniem stanu technicznego lokalu i urządzeń oraz wymagań estetycznych, naprawiania szkód powstałych z jego winy wewnątrz lokalu, przeprowadzania na własny koszt wymiany szyb w przypadku ich uszkodzenia w trakcie trwania umowy. Bez zgody wynajmującego nie wolno najemcy dokonywać żadnych przeróbek i zmian w wynajętym lokalu. Zmiany umowy najmu miały następować w formie pisemnej pod rygorem nieważności ( par. 9 umowy najmu ).

Dalej Sąd ustalił, że w okresie od stycznia 2010 r. do 2011 r. powódka Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. wystawiła pozwanej D. P. faktury VAT tytułem opłat za najmowany lokal: fakturę VAT nr (...) z dnia 07 stycznia 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 15.01.2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 09 lutego 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 15.02.2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 04 marca 2010r. na kwotę 1.000,72 zł z terminem płatności 15.03.2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 06 kwietnia 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 15.04.2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 07 maja 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 31 maja 2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 07 czerwca 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 15 czerwca 2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 16 lipca 2010r. na kwotę 1.000,72 zł, z terminem płatności 30 lipca 2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 05 sierpnia 2010r. na kwotę 1.042,08 zł, z terminem płatności 15 sierpnia 2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 06 września 2010r. na kwotę 1.016,60 zł, z terminem płatności 15 września 2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 05 października 2010r. na kwotę 1.016,60 zł, z terminem płatności 15.10.2010 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 04 listopada 2010r. na kwotę 1.016,60 zł, z terminem płatności 15.11.2010r., fakturę VAT nr (...) z dnia 02 grudnia 2010r. na kwotę 1.016,60 zł, z terminem płatności 15 grudnia 2010 r., przy czym w dniu 31 grudnia 2010r. skorygowano tę fakturę VAT o kwotę 437,96 zł, fakturę VAT nr (...) z dnia 31 grudnia 2010r. na kwotę 40,19 zł, fakturę VAT nr (...) z dnia 05 stycznia 2011 r. na kwotę 1.024,93 zł, z terminem płatności 19 stycznia 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 07 lutego 2011r. na kwotę 1.048,95 zł, z terminem płatności 21 lutego 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 02 marca 2011 r. na kwotę 1048,95 zł, z terminem płatności 15 marca 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 04 kwietnia 2011r. na kwotę 1.048,95 zł, z terminem płatności 15 kwietnia 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 4 maja 2011 r., na kwotę 1.048,95 zł, z terminem płatności 15 maja 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 6 czerwca 2011 r., na kwotę 1.048,95 zł, z terminem płatności 15 czerwca 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 04 lipca 2011r. na kwotę 1.048,95 zł, z terminem płatności 15 lipca 2011 r., przy czym w dniu 21 lipca 2011r. (powód wystawił korektę do tej faktury VAT zwiększając wartość faktury VAT z dnia 04 lipca 2011r. o kwotę 58,82 zł, a w dniu 28 lipca 2011r.ponownie skorygował fakturę VAT nr (...) z dnia 21 lipca 2011r. zmniejszając należność o kwotę 58,82 zł), fakturę VAT nr (...) z dnia 08 sierpnia 2011r. na kwotę 1.154,67 zł, z terminem płatności 22.08.2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 02 września 2011r. na kwotę 1.095,85 zł, z terminem płatności 15 września 2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 03 października 2011r. na kwotę 1.095,85 zł, z terminem płatności 17.10.2011 r., fakturę VAT nr (...) z dnia 2 listopada 2011 r., na kwotę 1.114,15 zł, z terminem płatności 16 listopada 2011 r.

Sąd Rejonowy ustalił nadto, że w dniu 12 lutego 2010 r. doszło do zalania lokalu użytkowego zajmowanego przez pozwaną w budynku powódki. Zalane zostały ściany, sufit i podłogi oraz towar na ekspozycji i wyposażenie lokalu, w tym meble oraz elewacja i reklamy zewnętrzne. Przyczyną zalania był zalegający na dachu budynku śnieg i nieszczelności dachu budynku nad lokalem zajmowanym przez pozwaną, spowodowane przez nieprawidłowo przeprowadzone na tym dachu prace przez podwykonawców powódki.

Sąd wskazał, że w dniu 23 kwietnia 2010 r. (...) Spółka Akcyjna w W. przyznało pozwanej odszkodowanie w kwocie 2.073,56 zł., zaś pismem z dnia 15 września 2010r. pozwana D. P. poinformowała powódkę, że zapłata kwoty 1.048,19 zł z tytułu czynszu najmu została wstrzymana do czasu otrzymania odszkodowania od ubezpieczyciela Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. W.., gdyż wypłacone odszkodowanie nie pokryło w całości kosztów szkody.

Sąd ustalił dalej, że w dniu 28 grudnia 2010 r. ponownie doszło do zalania lokalu zajmowanego przez pozwaną. Ubezpieczyciel powódki (...) Towarzystwo (...) w W. odmówił wypłaty pozwanej odszkodowania. Pozwana zgłosiła szkodę do swojego ubezpieczyciela i uzyskała odszkodowanie, które w całości pokryło tę szkodę. Pismem z dnia 21 lutego 2011r. powódka wezwała wzywała pozwaną D. P. do uregulowania w terminie do dnia 04 marca 2011r. zadłużenia czynszowego z tytułu najmu lokalu użytkowego w kwocie 4.816,52 zł wraz z odsetkami ustawowymi.

W dalszej części ustaleń Sąd wskazał, iż w okresie od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r. lokal użytkowy najmowany przez pozwaną od powódki był niedogrzany. Pozwana wielokrotnie zgłaszała ten fakt powódce. Pismami z dnia 23 lutego 2011 r. i 24 lutego 2011 r. pozwana wzywała powódkę do poprawy warunków ogrzewania lokalu i dokonania pomiarów temperatury w lokalu, gdyż temperatura w lokalu wynosiła 13 stopni C. ( w dniu 24.02.2011 r. ) i takie niskie temperatury występowały od początku sezonu grzewczego 2010 - 2011. Temperatura ogrzewania lokalu była obniżona, ze względu na ustawienie obniżonej temperatury na sterownikach w piecu ogrzewającym lokal użytkowy zajmowany przez pozwaną. Obsługa tego pieca i systemu ogrzewania należała do powódki i była wykonywana przez jej pracowników, bądź podwykonawców. W dniu 25 lutego 2011r. powódka informowała pozwaną, że nie ponosi winy za zawilgocenie sufitu w wynajmowanym lokalu. Ponadto w piśmie z dnia 28 marca 2011 r. powódka wskazała, że nie jest odpowiedzialna za zalanie lokalu pozwanej, gdyż jej zdaniem do zalania doszło ze względu na to że wykonując sufit podwieszany w lokalu pozwana nie przedłużyła wentylacji do jego poziomu., gdyż kratki wentylacyjne zamontowane w suficie podwieszanym z płyt gipsowo – kartonowych odprowadzają powietrze tylko do przestrzeni między starym sufitem, a nowym, co nie gwarantuje prawidłowego działania wentylacji. Pozwana zaprzeczyła tym okolicznościom i jako przyczynę zalania wskazywała nieszczelności dachu.

W dniu 26.04.2011 r. (...) Spółka Akcyjna w W. przyznało pozwanej dodatkowe odszkodowanie w kwocie 1008,85 zł. (...) Spółka Akcyjna w W. przyznało pozwanej odszkodowanie w kwocie 3.082,41 zł, w tym: za prace remontowo budowlane wg. kosztorysu (...) S.A. 2538,10 zł, za wymianę tapicerki w pufach – zakup materiału 36,06 zł, za pranie wykładziny 198,60 zł, za wymianę desek na podbitkę 2 szt. 45,00 zł, pranie kanapy 50,00 zł, drzwi wewnętrzne z ościeżnicą 214,65 zł. Pozwana zakwestionowała wysokość przyznanego odszkodowania wskazując, że nie pokryło ono w całości poniesionej przez nią szkody.

Sąd ustalił także, że pismem z dnia 09 czerwca 2011r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko i wskazała, że (...) Oddział w S. dokonało wypłaty uzupełnionego odszkodowania w kwocie 1.008,85 zł na konto Spółdzielni, wobec czego podjęto decyzję o przeksięgowaniu w/w kwoty na opłaty czynszowe z tytułu użytkowania lokalu przy ul. (...). Powódka poinformowała pozwaną że na dzień 31 maja 2011r. zaległość czynszowa wynosiła 4.985,60 zł, a po wypłacie odszkodowania przez ubezpieczyciela i jego zaliczeniu na poczet należności czynszowych do uregulowania pozostała kwota 3.976,75 zł. Następnie w dniu 30 sierpnia 2011 r. kwota 1008, 85 zł, zaliczona na należności czynszowe D. P., została przez powódkę skorygowana i odjęta z listy wpłat pozwanej z adnotacją „korekta dotycząca odszkodowania VI/11”. Pozwana nie została poinformowana przez powódkę jak została rozliczona ta kwota 1008,85 zł po tej korekcie i czy oraz na jakie należności została zaliczona.

Pismem z dnia 17 sierpnia 2011r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 5.910,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami w terminie do dnia 31sierpnia 2011r. grożąc rozwiązaniem umowy najmu. Natomiast pismem z dnia 4 października 2011r. pozwana informowała powódkę, że nie zalega względem niej z zapłatą kwoty 6.390,42 zł oraz, że wstrzymała zapłatę czynszu najmu wobec nie uzyskania odszkodowania od ubezpieczyciela powódki z tytułu zalania lokalu.

W dniu 20 października 2011r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. poinformowała D. P. o stanie zadłużenia, które na dzień 20 października 2011r. wynosiło 6.240,76 zł ( 5.642,72 zł należności głównej i 598,04 zł skapitalizowanych odsetek ). Powódka wzywała także pozwaną do wydania lokalu na rzecz Spółdzielni. Pismem z dnia 24 października 2011r. powódka poinformowała pozwaną, że nie może wstrzymywać zapłaty czynszu, w związku z brakiem wypłaty odszkodowania. Pismem z dnia 14 listopada 2011r. pozwana wskazała, że jej zaległość względem powódki wynosi 3.976,75 zł oraz że płatność kwoty 3.500 zł wstrzymała, na co uzyskała zgodę Spółdzielni, gdyż nie otrzymała od Spółdzielni odpowiedzi na pismo w tej sprawie, w którym dokonała potrącenia. Pozwana poinformowała powódkę, że wskazany przez powódkę ubezpieczyciel nie wywiązał się z wypłaty odszkodowania i w związku z tym służy jej prawo żądania odszkodowania od Spółdzielni. Ponadto wskazała, że spółdzielnia nie rozliczyła jej do tej pory rekompensaty za niedogrzanie lokalu. Ponadto pozwana poinformowała powódkę, że nie naruszyła par. 4 pkt 2 – 4 umowy najmu, gdyż nie dokonała przeróbek w wynajmowanym lokalu, a zasłonięte grzejniki przejęła od spółdzielni w dniu podpisania umowy, na co posiada dokumentację fotograficzną. W związku z tym pozwana wskazała, że uznaje eksmisję za bezpodstawną. Pismem z dnia 18 listopada 2011r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. rozwiązała z pozwaną D. P. umowę najmu lokalu użytkowego położonego w G. W.. przy ul. (...) w trybie natychmiastowym bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jako podstawę rozwiązania umowy wskazano §2 ust. 5 umowy najmu oraz art. 672 Kodeksu cywilnego. Powódka wezwała pozwaną do przekazania lokalu w terminie do dnia 25 listopada 2011r. W odpowiedzi pozwana D. P. pismem z dnia 27.11.2011 r. zakwestionowała zastosowanie przez powódkę §2 ust. 5 umowy najmu z dnia 22 września 2006r. oraz art. 672 k.c. Pozwana wskazała, że na podstawie art. 498 k.c. dokonała zatrzymania na skutek zniszczenia jej mienia przez powódkę, o czym wcześniej informowała. Oświadczenie to należało potraktować jako oświadczenie o potrąceniu. Pozwana wskazała, że powódka nie sprzeciwiła się takiemu rozliczeniu czynszu najmu, co spowodowało skuteczność potrącenia, a ubezpieczyciel powódki nie naprawił szkody z tytułu zalania lokalu jaką poniosła pozwana. Pozwana wskazała, że trwające od ponad 2 lat postępowanie o naprawienie szkody ( zalanie lokalu miało miejsce w dniu 12.02.2010 r.) spowodowało, że postanowiła dochodzić swoich roszczeń od SM (...) na podstawie art. 415 kc. Kilkakrotne zalane tablic reklamowych wiszących na elewacji spowodowało ich zniszczenie, co w konsekwencji również powoduje, że pozwana zażądała od spółdzielni naprawienia szkody w postaci zwrotu kosztów zakupu reklam i naprawy elewacji. Ponadto pozwana zarzuciła, że powódka nie przyznała jej i nie rozliczyła należnej rekompensaty za brak przesyłania ogrzewania przez dwa i pół miesiąca. Pozwana zarzuciła też, że dokonała ulepszeń lokalu na kwotę kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Sąd Rejonowy ustalił także, iż w dniu 5 grudnia 2011 r. pozwana D. P. wpłaciła powódce kwotę 1120,00 zł. Pismem z dnia 07 grudnia 2011r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. wezwała D. P. do zapłaty kwoty 6.571,49 zł tytułem zaległości czynszowej za okres od 01.01.2010 r. do 30.11.2011 r. (w tym należności głównej 5.859,03 zł i skapitalizowanych odsetek 712,46 zł.) w terminie 7 dni.

W dniu 5 stycznia 2012 r. pozwana zapłaciła powódce kwotę 1130,00 zł – wpłata ta została zaksięgowana przez powódkę na najstarsze wymagalne zadłużenie.

W dalszej części ustaleń Sąd wskazał, że w związku z zalaniem lokalu użytkowego w dniu 12 lutego 2010 r. pozwana D. P. poniosła następujące koszty naprawienia szkody: kwotę 3395,00 zł brutto z tytułu prac budowlanych wykonanych po zalaniu lokalu ( rachunek nr (...) z dnia 30 września 2010 r. ), kwotę 732,00 zł brutto z tytułu demontażu i montażu stojaków i ekspozycji, kwotę 122,00 zł brutto z tytułu robocizny za wymianę tapicerki w pufach ( robocizna 100 zł netto , tj. 122,00 zł brutto ), kwotę 36,06 zł za zakup materiału na wymianę tapicerki w pufach, kwotę 305,00 zł brutto z tytułu demontażu uszkodzonych drzwi i montażu nowych ( (...) ujęło jedynie niepełny koszt zakupu drzwi z ościeżnicą), 302,56 zł brutto z tytułu zakupu drzwi wewnętrznych, 893,92 zł brutto z tytułu kosztów zakupu deski podłogowej, 305,00 zł brutto z tytułu montażu deski podłogowej, 45,00 zł brutto z tytułu zakupu 2 szt. desek na podbitkę, 152,50 zł brutto z tytułu montażu 2 płyt, 1159,00 zł brutto z tytułu kosztów zakupu reklam, 305,00 zł brutto z tytułu prac związanych z wymianą reklam, 183,00 zł brutto tytułem kosztów naprawy elewacji frontowej, 50,00 zł brutto jako koszty prania kanapy, Łącznie koszty naprawienia szkody po zalaniu lokalu wyniosły 7986,04 zł. Wypłacone odszkodowanie wyniosło 3082,41 zł. Pozostała nienaprawiona szkoda o wartości 4903,63 zł.

Sąd wskazał nadto, że pozwana domagała się od powódki kwoty 1098, 00 zł brutto ( 900,00 zł netto ) z tytułu niedogrzania lokalu w okresie od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r. W piśmie z dnia 10 lutego 2012 r. pozwana skierowała do powódki wezwanie do zapłaty kwoty 900,00 zł netto z tytułu niedogrzania lokalu w okresie od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r. Ponadto pozwana wskazała, że żąda od powódki naprawienia szkody – zalania lokalu w dniu 12.02.2010 r., gdyż szkoda ta nie została w całości naprawiona przez ubezpieczyciela. Ponadto pozwana wskazała, że żąda od powódki zapłaty kwoty 2.585,45 zł na rzecz jej ubezpieczyciela, który wypłacił powódce odszkodowanie za drugie zalanie lokalu. W piśmie procesowym z dnia 18 czerwca 2012 r. pozwana oświadczyła, że domaga się od powódki kwoty 6767,45 zł z odsetkami od dnia 11.02.2012 r., co należało potraktować jako kolejne oświadczenie o potrąceniu.

W dniu 4 kwietnia 2012 r. pozwana zgłosiła powódce kolejne zalanie elewacji lokalu użytkowego i tablic reklamowych. Powódka w dniu 16.04.2012 r. usunęła nieszczelność na połączeniu kosza odprowadzającego wodę z dachu do pionu szczytowego w słupie betonowym przed lokalem zajmowanym przez pozwaną.

Sąd I instancji wskazał ponadto, że w dniu 8 marca 2012 r. powódka Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. W.. wytoczyła przed tut. Sądem powództwo przeciwko pozwanej D. P. o wydanie lokalu użytkowego położonego w G. W.., przy ul. (...) o powierzchni 93 m kw. ( sygn. akt V GC 184/12 ). W dniu 11 marca 2013 r. pozwana wydała powódce sporny lokal użytkowy.

Wskazano również, iż pozwana domagała się od powódki rozliczenia ulepszeń dokonanych w lokalu: zwrotu kosztów zakupu drzwi wraz z montażem i demontażem w kwocie 7139,00 zł, zwrotu koszów zakupu gresu podłogowego wraz z montażem w kwocie 3600,00 zł.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlega oddaleniu co do kwoty 4.475,36 zł oraz co do żądania odsetek ustawowych, a w pozostałym zakresie co do należności głównej w kwocie 2.250,00zł postępowanie podlega umorzeniu.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o złożone w sprawie dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne oraz w oparciu o zeznania świadków E. P., M. M., A. D., K. W. oraz w oparciu o dowód z przesłuchania pozwanej D. P.. Wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego Sąd oddalił, jako objęty prekluzją dowodową w sprawach gospodarczych.

Sąd wskazał, iż strony zawarły umowę najmu lokalu użytkowego, a zgodnie z treścią art. 680 kc do najmu lokalu stosuje się przepisy ogólne o najmie, z zachowaniem przepisów księgi trzeciej, rozdziału II, tytułu XVII, działu I kodeksu cywilnego. Sąd przywołał treść art. 659 kc, zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Sąd wskazał, że strony zawarły w dniu 22 września 2006 r. na czas nieokreślony umowę najmu lokalu użytkowego położonego w G. W.. przy ul. (...), która upoważniała najemcę - stronę pozwaną do korzystania z przedmiotowego lokalu w zamian za obowiązek płacenia czynszu w ustalonej wysokości. Umowa była przez strony realizowana ten sposób, że pozwana korzystała z lokalu powódki i uiszczała z tego tytułu stosowne opłaty. W 2010 r. pozwana zaprzestała opłacania czynszu najmu, informując powódkę, że doszło do zalania lokalu użytkowego, z winy powódki i w związku z tym pozwanej służy wobec powódki roszczenie odszkodowawcze w wysokości poniesionej szkody.

W ocenie Sądu bezsporną okolicznością pomiędzy stronami był sam fakt zalania lokalu użytkowego zajmowanego przez pozwaną w dniu 12 lutego 2010 r. Strony różniły się jednak co do oceny przyczyn tego zalania i wartości szkody. Zdaniem Sądu przyczyny zalania zostały ustalone w toku niniejszego postępowania dowodowego i były to nieszczelności w dachu budynku nad lokalem zajmowanym przez pozwaną.

Wskazano przy tym, że zgodnie z treścią art. 415 kc kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę jest zobowiązany do jej naprawienia, a odpowiedzialność powódki co do zasady za szkodę w postaci zalania lokalu zajmowanego przez pozwaną, powstałą w dniu 12 lutego 2010 r. jest w ocenie Sądu Rejonowego wykazana przez przyjęcie tej szkody do likwidacji przez ubezpieczyciela powódki (...) S.A. i wypłatę odszkodowania w wysokości 3.082,41 zł. Sporne zatem pozostały rozmiary i wysokość szkody poniesionej przez pozwaną.

W ocenie Sądu pozwana w toku niniejszego procesu wykazała, że w związku z zalaniem lokalu użytkowego w dniu 12 lutego 2010 r. poniosła następujące koszty naprawienia szkody: 3395,00 zł brutto z tytułu prac budowlanych wykonanych po zalaniu lokalu (rachunek nr (...) z dnia 30 września 2010 r. ), 732,00 zł brutto z tytułu demontażu i montażu stojaków i ekspozycji, 122,00 zł brutto z tytułu robocizny za wymianę tapicerki w pufach ( robocizna 100 zł netto , tj. 122,00 zł brutto), 36,06 zł za zakup materiału na wymianę tapicerki w pufach, 305,00 zł brutto z tytułu demontażu uszkodzonych drzwi i montażu nowych ( (...) ujęło jedynie niepełny koszt zakupu drzwi z ościeżnicą), 302,56 zł brutto z tytułu zakupu drzwi wewnętrznych, 893,92 zł brutto z tytułu kosztów zakupu deski podłogowej, 305,00 zł brutto z tytułu montażu deski podłogowej, 45,00 zł brutto z tytułu zakupu 2 szt. desek na podbitkę, 152,50 zł brutto z tytułu montażu 2 płyt, 1159,00 zł brutto z tytułu kosztów zakupu reklam, 305,00 zł brutto z tytułu prac związanych z wymianą reklam, 183,00 zł brutto tytułem kosztów naprawy elewacji frontowej, 50,00 zł brutto jako koszty prania kanapy. Łącznie koszty naprawienia szkody po zalaniu lokalu wyniosły 7986,04 zł.

W ocenie Sądu I instancji przedstawione przez pozwaną wartości wykonanych prac i kosztów zakupu materiałów nie odbiegają od średnich cen rynkowych i są zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, dlatego też nie było konieczne przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność wysokości poniesionej przez pozwaną szkody. Pozwana uzyskała odszkodowanie od ubezpieczyciela powódki w kwocie 3082,41 zł, z czego kwota 1008, 85 zł została przekazana na rachunek powódki. Pozostała nienaprawiona szkoda o wartości 4903,63 zł (7986,04 zł - 3082,41 zł = 4903,63 zł). Ponadto pozwana domagała się od powódki kwoty 1098, 00 zł brutto ( 900,00 zł netto ) z tytułu niedogrzania lokalu w okresie od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r., co w rzeczywistości miało miejsce, jak wynika z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego. Zdaniem Sądu powódka powinna dokonać obniżenia pozwanej czynszu najmu, gdyż nie wywiązała się z obowiązków umownych w zakresie centralnego ogrzewania lokalu zajmowanego przez pozwaną. Niedogrzanie lokalu występowało w okresie od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r. i wskazana przez pozwaną z tego tytułu kwota 1098,00 zł brutto w ocenie Sądu stanowiła odpowiednią wartość w stosunku do czynszu najmu.

W związku z powyższym w ocenie Sądu Rejonowego roszczenie powódki o zapłatę kwoty 4.475,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi było niezasadne, gdyż pozwana skutecznie dokonała potrącenia wierzytelności służącej jej wobec powódki z tytułu odszkodowania za zalanie lokalu użytkowego i rozliczenia za okres niedogrzania lokalu z należnościami z tytułu czynszu najmu dochodzonymi w niniejszym procesie.

W tym miejscu Sąd przywołał treść art. 498 § 1 i 2 kc, stanowiącego, iż gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Zgodnie natomiast z przepisem art. 499 kc potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Do potrącenia, o którym mowa w art. 498, nie dochodzi z mocy tylko samego prawa, konieczne jest ponadto złożenie przez zainteresowaną osobę stosownego oświadczenia.

W ocenie Sądu powyższe przesłanki zostały spełnione w niniejszej sprawie i pozwana skutecznie potrąciła wierzytelność powoda na łączną kwotę 4475,36 zł z tytułu czynszu najmu z przysługującą jej wierzytelnością w kwocie 4.903,63 zł pozostałej wartości odszkodowania za zalanie lokalu. Oświadczenia o potrąceniu pozwana złożyła w piśmie z dnia 27.11.2011 r., w którym zakwestionowała zastosowanie przez powódkę §2 ust. 5 umowy najmu z dnia 22 września 2006r. oraz art. 672 k.c i rozwiązanie z nią umowy najmu, ze względu na wskazywane przez powódkę zaległości czynszowe. W piśmie tym pozwana powołała się na treść art. 498 k.c. i wskazała, że nie zapłaciła należności czynszowych, ze względu na szkodę wyrządzoną jej zalaniem lokalu przez powódkę. Takie stanowisko pozwanej należy potraktować jako oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności stron. Ponadto Sąd podniósł, że w dniu 10 lutego 2012 r. pozwana wskazywała, że pozostała nienaprawiona szkoda z tytułu zalania lokalu o wartości 3282,00 zł netto ( 4.004,04 zł brutto ) wraz z ustawowymi odsetkami i wskazywała na roszczenie służące jej wobec powódki z tytułu niedogrzania lokalu. Pismo to również należało potraktować jako oświadczenie o potrąceniu kwoty 4004,04 zł brutto z tytułu kosztów naprawienia szkody oraz kwoty 1098, 00 zł brutto z tytułu niedogrzania lokalu łącznie 5102,04 zł, z należnościami czynszowymi dochodzonymi przez powódkę w niniejszym procesie. Pozwana w toku procesu sprecyzowała, w ocenie Sądu I instancji, że kwotę tę potrąciła z następującymi fakturami powódki: (...) z dnia 07.02.2011 r. na kwotę 1048,95 zł, (...) z dnia 02.03.2011 r. na kwotę 1048,95 zł, (...) z dnia 04.04.2011 r. na kwotę 1048,95 zł, (...) z dnia 04.05.2011 r. na kwotę 1048,95 zł, (...) z dnia 06.06.2011 r. na kwotę 1048,95 zł.

Ponadto wskazano, że (...) Oddział w S. dokonało wypłaty odszkodowania w kwocie 1.008,85 zł na konto powódki i powódka początkowo przeksięgowała tę kwotę na opłaty czynszowe pozwanej z tytułu użytkowania lokalu przy ul. (...). Powódka poinformowała pozwaną że na dzień 31 maja 2011r. zaległość czynszowa wynosiła 4.985,60 zł, a po wypłacie odszkodowania przez ubezpieczyciela i jego zaliczeniu na poczet należności czynszowych do uregulowania pozostała kwota 3.976,75 zł. Następnie w dniu 30 sierpnia 2011 r. kwota 1008, 85 zł zaliczona na należności czynszowe D. P. została przez powódkę skorygowana i odjęta z listy wpłat pozwanej z adnotacją „korekta dotycząca odszkodowania VI/11”. Pozwana nie została poinformowana przez powódkę jak została rozliczona ta kwota 1008,85 zł po tej korekcie i na jakie należności została zaliczona, a zatem Sąd doszedł do przekonania, że kwota ta również powinna pomniejszać zaległości czynszowe pozwanej dochodzone przez powódkę w niniejszej sprawie. Takie prowadzenie przez powódkę rozliczeń z pozwaną i odmowa rozliczenia odszkodowania za zalanie lokalu z czynszem najmu w ocenie Sądu były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, w szczególności z zasadą lojalności kontrahentów umów w obrocie gospodarczym ( art. 5 kc ).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Rejonowy oddalił powództwo co do żądania kwoty 4.475,36 zł oraz co do żądania odsetek ustawowych i umorzył postępowanie co do żądania kwoty należności głównej 2.250,00zł ( art. 203 par. 1 kpc w zw. z art. 355 par. 1 kpc ).

Mając na uwadze, że powódka przegrała proces w przeważającej części Sąd, na podstawie art. 98 par. 1 i 3 kpc, zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 1 217,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 ust. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002r., nr 163, poz. 1349 ze zm.).

Od powyższego wyroku apelacje złożyła strona powodowa zaskarżając wyrok w punkcie I i III zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie tj.:

a) art. 498 k.c. przez bezpodstawne przyjęcie, że pozwana dokonała potrącenia swojej wierzytelności z wierzytelności powódki z tytułu należności za korzystanie z lokalu powódki w sytuacji kiedy pozwana nie złożyła oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności w ogóle, a nadto nie wskazała w sposób nie budzący wątpliwości i konkretnie jaka jest wysokość jej roszczenia i jakie konkretnie potrąca wierzytelności;

b) art 415 k.c. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że to powódka odpowiada za całą szkodę przedstawioną już w procesie przed Sądem, bez odpowiedniej i zgłoszonej weryfikacji wysokości szkody zgłoszonej przez pozwaną i tylko na podstawie przedłożonych rachunków, w tym uznanie, że powódka odpowiada za niedogrzanie lokalu za okres od grudnia 2010r. do lutego 2011r. jako jednostka dostarczająca ciepło do lokalu;

c) paragrafu 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm. w związku z art. 98 kp.c.) poprzez przyznanie kosztów zastępstwa procesowego w zawyżonej wysokości, niezgodnej z przywołanymi wyżej przepisami i zasądzenie kosztów zastępstwa w wysokości 1.217, zł, przy wartości przedmiotu sporu 4.475,36 zł po ograniczeniu powództwa, które nastąpiło w dniu 19 lipca 2012r. za zgodą pozwanej, która ustanowiła pełnomocnika w sprawie dopiero na rozprawę w dniu 15 listopada 2012 roku.

2. Naruszenie przepisów postępowania, tj. przepisów obowiązanych w dniu wniesienia pozwu, a dotyczących odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, tj. Działu IV „a” Rozdział 1 Przepisy ogólne, zgodnie z którym Sąd winien był oddalić wszystkie wnioski dowodowe, których nie zgłosiła pozwana w odpowiedzi na pozew m.in. wniosek o potrącenie zgłoszony dopiero na drugiej rozprawie, wniosek o przeprowadzenie dowodu z akt szkodowych, ze zgłoszonych faktur nie zweryfikowanych uprzednio co do ich wykorzystania do celów, na które powoływała się pozwana, procedowanie na okoliczność stanu ulepszeń, co do których procedowanie było bezprzedmiotowe przed przekazaniem lokalu przez pozwaną powódkę.

3. Błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzekania poprzez bezpodstawne przyjęcie, iż:

a) dostawcą centralnego ogrzewania do lokalu użytkowego zajmowanego przez pozwaną jest powodowa Spółdzielnia i to powodowa Spółdzielnia odpowiada za niedogrzanie,

b) okres niedogrzania lokalu wynosił dwa i pół miesiąca mimo, iż pozwana zgłosiła tylko 5-dni niedogrzania rozmiar szkody podany w trakcie po wniesieniu pozwu przez pozwaną był zgodny z przedłożonymi przez pozwaną fakturami i w tym zakresie nie wymagał weryfikacji Sądu, mimo, że na rozprawie w dniu 19 grudnia 2013 roku pozwana przyznała, że na drugim zalaniu „zarobiła” około 250,- zł, gdyż jej ubezpieczyciel zapłacił pozwanej więcej niż wynosiła szkoda.

4. Sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego w sprawie poprzez:

a) sprzeczne i wzajemnie wykluczające się ustalenia Sądu co do wysokości szkody doznanej przez pozwaną, która określiła swoją szkodę brutto na kwotę 6.000,- zł, z czego zwrócono jej kwotę 3.082,- zł (protokół rozprawy głównej z dnia 19.12.2013r., a Sąd ustalił tę szkodę na 7.986,04 zł, co przy absolutnym braku jakiejkolwiek weryfikacji w/w ustaleń czyni je absolutnie nieprzydatnymi do rozpoznania sprawy. Dotyczy to także dodatkowo uznanego przez Sąd „potrącenia” za niedogrzanie, łącznie z którym Sąd ustalił szkodę na kwotę 9.084,04 zł (str. 12 uzasadnienia wyliczenia szkoda 7.986,04 zł + 1,098zł (c.o.) = 9.084,04 zł).

b) sprzeczne i wykluczające się wzajemnie ustalenia co do tego, kto jest dostawcą ciepła dla potrzeb centralnego ogrzewania w lokalu poprzez nieuprawnione przyjęcie, że to powódka odpowiedzialna jest za ogrzewanie lokalu i to powódka nieprawidłowo „nastawiła sterowniki w piecu ogrzewającym lokal użytkowy” (str. 7 uzasadnienia) w sytuacji kiedy niesporne jest w sprawie, iż dostawcą ciepła do lokalu był i jest (...) S.A. w B. Oddział Elektrociepłownia (...) i działające w jej imieniu wewnętrzne jednostki organizacyjne w G. W.., a obsługa węzła cieplnego należała wyłącznie do dostawcy ciepła, a nie do powódki, czy też podwykonawców powódki,

c) sprzeczne ustalenia co do wypowiedzi pozwanej w zakresie potrącenia wyrażające się w uznaniu, iż każdą wypowiedź pozwanej dotyczącą „zatrzymania” zapłaty należy traktować jako potrącenie i to w sytuacji kiedy takie „zatrzymanie” zapłaty jest niekonkretne, lakoniczne i zgłoszone zostaje zgodnie z ustaleniami Sądu (uzasadnienie str. 13) w dniu 18.06.2012r., czyli w trakcie procesu,

d) sprzeczne ze stanem faktycznym przyjęcie, iż „w lokalu zajmowanym przez pozwaną” brak było „przesyłania ogrzewania” przez dwa i pół miesiąca, mimo, iż świadkowie słuchani w sprawie i sama pozwana przyznali, że było kilka dni (5-dni) kiedy to temperatura w lokalu była obniżona, a nie było tak, aby w ogóle nie było ogrzewania.

5. Niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych do rozpoznania sprawy, w tym:

a) brak ustalenia faktycznej wysokości szkody zalaniowej z dnia 12 lutego 2010r. i nieuprawnione przyjęcie, że szkoda ta równa jest wysokości wynikających z faktur, które zgłosiła Sądowi pozwana, a które nie były poddane weryfikacji pod kątem ich zgodności z rodzajem i wysokością szkody, tym bardziej, że pozwana jak sama przyznała „zarobiła” na likwidacji innej szkody,

b) brak ustalenia, jaka ewentualnie mogłaby należeć pozwanej rekompensata za kilka dni niedogrzania, zgodnie z obowiązującymi przepisami, na którą to okoliczność wskazywała strona powodowa składając stosowne dokumenty do akt sprawy,

c) uniemożliwienie stronie powodowej zadawanie stronie pozwanej pytań mających na celu określenie rodzaju uszkodzeń przy drugim zalaniu, czym uniemożliwione zostało ustalenie rozmiaru pierwszej szkody i ustalenie, czy pozwana nie zawyżyła kosztów podanych jako związanych z usuwaniem szkody przy pierwszym zalaniu.

6. Naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie i dokonanie oceny tych dowodów w sposób zupełnie dowolny tj. naruszenie art. 233 k.p.c. wyrażające się w przyjęciu za wiarygodne w sprawie wszystkich dowodów zgłoszonych przez pozwaną bez ich weryfikacji przez biegłych sądowych w sytuacji, kiedy w sprawie wymagana była wiedza specjalistyczna, której Sąd sam w sobie nie posiada.

Istotne jest także pominięcie dowodu z zeznań świadków zgłoszonych przez stronę powodową m in. św. A. D., K. W. i M. M., którzy zeznawali na okoliczności, które Sąd pominął i nie dał im wiary, przy czym w ogóle nie odniósł się dlaczego tak postąpił.

7. Inne uchybienia procesowe wyrażające się w nierównym traktowaniu stron procesu i uprzywilejowanym traktowaniu strony pozwanej tak co do czasu i okresu procedowania w sprawie, przedłużaniu procesu, bezkrytycznym przyjęciu za wiarygodne wyłącznie okoliczności wskazywanych przez stronę pozwaną oraz okazywanie niechęci stronie powodowej, czego wyrazem było złożenie skargi na przewlekłość postępowania oraz uniemożliwienie pełnomocnikowi powódki zadawania pytań stronie pozwanej (protokół rozprawy z dnia 19 grudnia 2013r.) oraz wniosku o wyłączenie sędziego z dnia 08.03.2013r.

Wskazując na powyższe podstawy i zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 4.475,36 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 3.609,03 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 01.12.201 r. do dnia zapłaty i od kwoty 866,33 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania procesowego według norm przypisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji - Sądowi Rejonowemu V Wydział Gospodarczy w Gorzowie WIkp. pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za obie instancje oraz ponowne rozpoznanie sprawy przez Sąd pierwszej instancji przy rozważeniu czy nie zachodzi w sprawie nieważność postępowania.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasadzenie kosztów postępowania za obie instancje w uzasadnieniu wskazano, iż Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego wydając słuszne orzeczenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona, doprowadzając do zmiany wyroku w postulowanym przez powoda kierunku.

Sąd odwoławczy rozpoznaje ponownie merytorycznie materiał dowodowy i dokonuje jego samodzielnej oceny prawnej, w granicach zakreślonych wniesioną apelacją, co wynika z dyspozycji art. 378§1 k.p.c. Wyrok Sądu drugiej instancji musi opierać się na własnych ustaleniach faktycznych i prawnych sądu odwoławczego.

W przedmiotowej sprawie niesporne było, iż strony łączyła umowa najmu lokalu użytkowego oraz wysokość ustalonego czynszu najmu. W zakresie tych faktów Sąd Odwoławczy podziela ustalenia dokonane przez Sąd I instancji, a także rozważania o istocie stosunku zobowiązaniowego łączącego strony i wzajemnych obowiązkach stron, z niego wynikających. Wysokość zaległości czynszowych pozwanej, po uwzględnieniu dokonanej wpłaty, co do której powództwo zostało cofnięte, także pozostawało poza sporem.

Kwestią sporną pozostaje kwestia zasadności zarzutu potrącenia oraz jego dopuszczalności w przedmiotowym postępowaniu.

Niniejszy proces toczył się w oparciu o przepisy regulujące postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą o zmianie kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw z 16 września 2011 roku (Dz.U. 233, poz. 1381), która weszła w życie 3 maja 2012 roku.

W procesie gospodarczym możliwości dowodzenia w zakresie zgłoszonego zarzutu potrącenia ograniczone są normą art. 47914§4 k.p.c. Przepis ten pozwala wykazać wierzytelność zgłoszoną do potrącenia w postępowaniu gospodarczym jedynie dokumentami. Przy czym należy rozróżnić zarzut potrącenia od zarzutu umorzenia wierzytelności wskutek dokonanego przed procesem potrącenia. Tylko bowiem ta pierwsza sytuacja doznaje ograniczeń dowodowych. W pierwszej kolejności ustalić należy więc, czy pozwana zgłosiła zarzut potracenia, czy też podniosła twierdzenia faktyczne o dokonanym już wcześniej potrąceniu wierzytelności.

Dokładna analiza treści odpowiedzi na pozew prowadzi do przekonania, iż pozwana w żadnej części pisma nie podniosła zarzutu potrącenia. Przywołała jedynie wystosowane przez siebie wezwanie do zapłaty – kierowane do powoda przed procesem, w którym wskazuje na zatrzymanie płatności czynszu do czasu naprawienia szkody przez powodową Spółdzielnię. W ocenie Sądu Odwoławczego z treści tego pisma nie sposób wyprowadzić, by pozwana złożyła oświadczenie o potrąceniu wymagane przepisem art. 499 k.c. Oświadczenie takie winno wyrażać wyraźną wolę dokonania potrącenia wzajemnej wierzytelności z wierzytelnością drugiej strony, przy czym obie wierzytelności winny być przedstawione w sposób precyzyjny. Pismo z dnia 10 lutego 2012 roku nie zawiera oświadczenia o potrąceniu. Takiego oświadczenia nie zawiera nadto odpowiedź na pozew. Dopiero oświadczenie złożone przez pozwaną na rozprawie w dniu 8 listopada 2012 roku można uznać za wyrażenie woli dokonania potrącenia wzajemnej wierzytelności wynikającej ze szkód powstałych wskutek zalania najmowanego lokalu.

Mając na uwadze powyższe pozwana nie mogła wykazywać zasadności potrącenia dowodami osobowymi, a jedynie dowodami z dokumentów (art. 479 ¹⁴§4 k.p.c.). Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy nie mogły opierać się więc na dowodach przeprowadzonych z naruszeniem powyższego przepisu.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie objęte było zasadami prekluzji dowodowej wskazanej w treści art. 479 ¹²§1 k.p.c. i art. 479 ¹⁴§2 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 479 ¹⁴§2 k.p.c. w odpowiedzi na pozew pozwana miała obowiązek podać wszystkie twierdzenia, zarzuty oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba, że wykaże, że ich powołanie w odpowiedzi na pozew nie było możliwe albo że potrzeba powołania powstała później. O treści powyższych przepisów pozwana została pouczona przy doręczeniu pozwu. Pomimo tego jednak do odpowiedzi na pozew nie zgłoszono żadnych wniosków dowodach. Pierwszy wniosek dowody o powołanie biegłego pojawił się dopiero w piśmie z dnia 19 czerwca 2012 roku i został on na rozprawie w dniu 8 listopada 2012 roku cofnięty. Kolejne wnioski dowodowe, w tym ponowny wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, zostały zgłoszone przez pełnomocnika pozwanej na kolejnym terminie rozprawy, gdzie jednocześnie wskazał on, iż to brak działań profesjonalnego pełnomocnika i niewiedza pozwanej spowodowały, iż wnioski te zgłoszono na tym etapie postępowania. Okoliczności powyższe, w ocenie Sądu Odwoławczego, nie stanowią wystarczającego uzasadnienia dla przeprowadzenia spóźnionych dowodów. Pozwana nie tylko była pouczana o treści stosownych przepisów, ale także jest profesjonalnym przedsiębiorcą, który bez przeszkód prowadzi swoje sprawy i dba o swoje interesy, a w procesie nie wykazano, by można było uznać ja za osobę nieporadną i to w sposób skutkując uznaniem, iż nie mogła powołać dowodów w odpowiednim czasie. Należy mieć też na uwadze, iż pozwana zdawała sobie sprawę jeszcze przed procesem, iż powódka kwestionuje je roszczenie – wynika to z treści samej odpowiedzi na pozew, a tym samym nie można uznać także, iż potrzeba powołania dowodów powstała później w związku ze stanowiskiem procesowym strony powodowej.

Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe z naruszeniem przepisów art. 479 ¹⁴§ 2 i 4 k.p.c., a naruszenie to miało wpływ na wynik procesu. Sąd II instancji pomijając wyniki postępowania dowodowego zebrane z naruszeniem powyższych przepisów dokonał odmiennych ustaleń w zakresie skuteczności i zasadności dokonanego potrącenia, co doprowadziło do uznania, iż pozwana nie wykazała zarówno istnienia, jak i wysokości swojej wierzytelności względem powoda. Tym samym pozostałe zarzuty apelacji odnoszące się do wadliwości ustaleń i oceny dowodów w zakresie zgłoszonego zarzutu potrącenia, stały się bezprzedmiotowe i nie wymagają ustosunkowania.

Mając na uwadze powyższe rozważania, wobec zasadności apelacji, konieczne było wydanie orzeczenia reformatoryjnego (art. 386§1 k.p.c.) o treści, jak w punkcie I, w którym zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.475,36 złotych z odsetkami ustawowymi od kwoty 3.609,03 zł od dnia 1 grudnia 2011 roku i od kwoty 866,33 zł od dnia 15 marca 2012 roku.

Jednocześnie zmianie uległo orzeczenie o kosztach procesu za I instancję.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 k.p.c. i 98 k.p.c.. Na koszty procesu po stronie powodowej składa się kwota 337 zł tytułem opłaty od pozwu ustalona zgodnie z treścią ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398) wraz z kosztem zastępstwa procesowego w kwocie 1200 złotych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych. Wynagrodzenie radcy prawnego ustalone na podstawie § 6 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349).

Orzekając o kosztach procesu za drugą instancję Sąd Okręgowy również orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. oraz 98 k.p.c. Na koszty strony powodowej złożyła się opłata od apelacji w kwocie 224 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika ustalono na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 3 wskazanego rozporządzenia.

SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj SSR del. Anna Górnik