Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 stycznia 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27 października 2023 roku odmówił M. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zakład zauważył, że w przypadku wnioskodawcy, datą końcową okresu, w którym powstała niezdolność do pracy jest 29 października 2023 roku. Podstawą do wydania decyzji stanowiło orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 6 grudnia 2023 roku, którym lekarz orzekł, że skarżący jest częściowo niezdolny do pracy do 31 grudnia 2024 roku.

Zakład podniósł, że dziesięcioleciu liczonym przed datą zgłoszenia wniosku tj. w okresie od 27 października 2013 do 26 października 2023 roku wnioskodawca udowodnił 3 lata, 5 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 4 lat 7 miesięcy 6 dni okresów nieskładkowych, które w trybie art. 5 zostały ograniczone do 1/3 udowodnionych okresów składkowych i przyjęte w ilości 1 rok, 2 miesiące. Łącznie wnioskodawca udowodnił 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

ZUS zwrócił również uwagę, że do stażu pracy nie uwzględniono:

- okresów rejestracji po 14 listopada 1991 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy bez prawa do wypłaty zasiłku dla bezrobotnych, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami okresy te nie są okresami składkowymi ani nieskładkowymi.

[decyzja – k. bez nr. akt rentowych ZUS]

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł M. G. zaskarżając ją w całości i zarzucając jej:

1.  naruszenie przepisów proceduralnych i nierzetelne rozpatrzenie złożonego przeze mnie wniosku poprzez m.in. nieustalenie rzeczywistego okresu zatrudnienia wnioskodawcy i pominięcie świadectw pracy;

2.  art. 58 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez nieuwzględnienie art. 3 tego przepisu przy rozpatrywaniu wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy;

3.  niezgodność stanowiska i ustaleń ZUS ze zgromadzonym przed nim materiałem dowodowym polegającym na pominięciu świadectwa pracy wystawionego 4 września 1980 roku, a będącego w posiadaniu jego kopii rzez ZUS od 31 sierpnia 2005 roku.

W konsekwencji odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że przysługuje mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, której dotyczy postępowanie, a której przyznania ZUS odmówił zgodnie ze złożonym wnioskiem, względnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego przed ukończeniem 18 lat, gdyż był zatrudniony jako uczeń od 12 lutego 1979 roku do 3 września 1980 roku. Wskazał również, że pracę podjął w ciągu 6 miesięcy od ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej.

[odwołanie – k. 3-5]

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji oraz wskazując, że co prawda wnioskodawca rzeczywiście podjął zatrudnienie po raz pierwszy 12 lutego 1979 roku, czyli przed ukończeniem 18 lat, jednak pomiędzy jego okresami stażowymi występują przerwy przekraczające 6 miesięcy w okresach:

- od 4 maja 2000 roku do 30 września 2001 roku;

- od 1 marca 2002 roku do 31 sierpnia 2004 roku;

- od 1 lutego 2007 roku do 29 lutego 2008 roku;

- od 14 maja 2008 roku do 19 lipca 2009 roku.

Zakład zauważył również, że wnioskodawca oświadczył, że w latach 1993-2013 prowadził z przerwami działalność gospodarcze. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej był on zgłoszony do ubezpieczeń społecznych w okresach:

- od 1 stycznia 1999 roku do 1 lipca 1999 roku;

- od 23 listopada 1999 roku do 14 maja 2000 roku;

- od 1 października 2001 roku do 31 maja 2004 roku;

- od 1 lutego 2007 roku do 19 lipca 2009 roku.

Do stażu organ rentowy zaliczył okresy, za które zostały opłacone składki tj.:

- od 1 stycznia 1999 roku do 4 stycznia 1999 roku;

- od 23 listopada 1999 roku do 23 kwietnia 2000 roku;

- od 1 maja 2000 roku do 3 maja 2000 roku;

- od 1 października 2001 roku do 28 lutego 2002 roku;

- od 1 marca 2008 roku do 5 marca 2008 roku;

- od 1 kwietnia 2008 roku do 13 kwietnia 2008 roku;

- od 1 maja 2008 do 13 maja 2008 roku.

[odpowiedź na odwołanie – k. 10-10v.]

W piśmie procesowym złożonym w dniu 2 kwietnia 2024 roku wnioskodawca wskazał, że w okresie od 4 maja 2000 roku do 30 września 2001 roku prowadził działalność gospodarczą i przebywał na zwolnieniu lekarskim. Wnioskodawca wskazał także, że na zwolnieniach lekarskich przebywał w okresach: od 7 maja 2002 roku do 12 października 2002 roku, od 7 stycznia 2003 roku do 7 lipca 2003 roku oraz od 1 października 2003 roku do 2 grudnia 2003 roku. Skarżący zauważył również, że na zwolnieniu lekarski przebywał w 2007 roku. Wnioskodawca dołączył także kopie druków (...) za niektóre ww. okresy, gdy przebywał na zwolnieniu lekarskim. Ponadto skarżący wskazał, że nie kwestionuje orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

[pismo procesowe – k. 16-17]

W piśmie procesowym złożonym 18 kwietnia 2024 roku, organ rentowy wskazał, że
w systemie informatycznym ZUS nie stwierdzono wypłaty zasiłku chorobowego za okresy podane przez wnioskodawcę. Zakład wskazał, że do stażu zostały zaliczone wszystkie okresy pobierania zasiłku chorobowego wynikające z danych zaewidencjonowanych w systemie informatycznym ZUS. Organ podniósł również, że co prawda stwierdzono wpływ oryginałów formularzy (...), za okresy, za które wnioskodawca przedstawił kopie druków (...), ale za te okresy brak było wypłaty zasiłku chorobowego.

ZUS zauważył, że przerwy w okresach ubezpieczenia wnioskodawcy wynikają z nieopłacenia składek na ubezpieczenia społeczne za część okresów prowadzenia działalności gospodarczej. Organ podniósł, że zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy ustalaniu prawa do emerytury i renty dla płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenie emerytalne i rentowe, nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu w tym okresie.

Ponadto organ wskazał, że brak jest zgłoszenia do ubezpieczenia z jakiegokolwiek tytułu w okresie od czerwca 2000 roku do września 2001 roku, kiedy to wnioskodawca nie miał wystawianych zwolnień lekarskich.

[pismo procesowe k. 44-45]

Na rozprawie w dniu 20 maja 2024 roku wnioskodawca poparł odwołanie, a pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania.

[końcowe stanowiska procesowe stron e-protokół rozprawy z 20 maja 2024 roku 00:00:15 – płyta CD k. 56]

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. G. urodził się w dniu (...). Legitymuje się wykształceniem zasadniczym zawodowym. Z zawodu jest kierowcą-mechanikiem. Po raz pierwszy został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych w dniu 12 lutego 1979 roku – w wieku 15 lat.

[bezsporne, nadto świadectwo pracy k. 5 akt rentowych ZUS]

Wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy do 31 grudnia 2024 roku. Niezdolność do pracy powstała w trakcie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. Ubezpieczony jest wiec uznawany za niezdolnego do pracy od 29 października 2023 roku.

[bezsporne, a nadto orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 6 grudnia 2013 roku k. bez nr. akt rentowych ZUS]

Wnioskodawca legitymuje się następującymi okresami składkowymi:

- od 12 lutego 1979 roku do 3 września 1980 roku;

- od 1 października 1982 roku do 8 października 1982 roku;

- od 28 października 1982 do 5 stycznia 1983 roku;

- od 6 stycznia 1983 roku do 26 stycznia 1984 roku;

- od 2 lutego 1984 roku do 1 lutego 1985 roku;

- od 1 marca 1985 marca do 31 maja 1985;

- od 31 sierpnia 1985 roku do 19 kwietnia 1986 roku;

- od 28 czerwca 1986 roku do 30 września 1987 roku;

- od 25 listopada 1987 roku do 9 grudnia 1987 roku;

- od 14 grudnia 1987 roku do 31 grudnia 1987 roku;

- od 11 marca 1988 roku do 31 lipca 1990 roku;

- od 7 września 1990 roku do 30 czerwca 1993 roku;

- od 15 września 1993 roku do 30 czerwca 1996 roku;

- od 1 stycznia 1997 roku do 30 września 1998 roku;

- od 1 sierpnia 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku;

- od 1 stycznia 1999 roku do 4 stycznia 1999 roku;

- od 23 listopada 1999 roku do 23 kwietnia 2000 roku;

- od 1 maja 2000 roku do 3 maja 2000 roku;

- od 1 października 2001 roku do 28 lutego 2002 roku;

- od 1 września 2004 roku do 31 października 2004 roku;

- od 15 listopada 2004 roku do 27 grudnia 2005 roku;

- od 1 lutego 2006 roku do 31 stycznia 2007 roku;

- od 1 marca 2008 roku do 5 marca 2008 roku;

- od 1 kwietnia 2008 roku do 13 kwietnia 2008 roku;

- od 1 maja 2008 roku do 13 maja 2008 roku;

- od 20 lipca 2009 roku do 23 sierpnia 2010 roku;

- od 23 sierpnia 2010 roku do 31 stycznia 2012 roku;

- od 31 grudnia 2013 roku do 29 czerwca 2014 roku;

- od 18 listopada 2014 roku do 25 listopada 2014 roku;

- od 22 kwietnia 2015 roku do 18 czerwca 2015 roku;

- od 18 sierpnia 2015 roku do 21 sierpnia 2015 roku;

- od 1 września 2015 roku do 2 października 2015 roku;

- od 16 listopada 2015 roku do 3 czerwca 2016;

- od 11 lipca 2016 roku do 5 listopada 2016 roku;

- od 23 listopada 2017 roku do 6 stycznia 2018 roku;

- od 5 sierpnia 2018 roku do 30 czerwca 2019 roku;

- od 1 lipca 2019 do 30 września 2019 roku;

- od 1 października 2019 roku do 31 grudnia 2019 roku;

- od 2 listopada 2021 do 31 stycznia 2023 roku.

Jednocześnie wnioskodawca legitymuje się następującymi okresami nieskładkowymi:

- od 1 lutego 1994 roku do 31 lutego 1994 roku;

- od 1 stycznia 1995 roku do 30 czerwca 1995 roku;

- od 1 grudnia 1995 do 31 maja 1996 roku;

- od 14 lipca 1997 roku do 31 grudnia 1997 roku;

- do 5 stycznia 1999 roku do 30 czerwca 1999 roku;

- od 1 marca 2005 roku do 27 grudnia 2005 roku;

- od 4 kwietnia 2006 roku do 2 października 2006 roku;

- od 9 października 2006 roku do 2 stycznia 2007 roku;

- od 29 stycznia 2007 roku do 31 stycznia 2007 roku;

- od 25 września 2009 roku do 19 października 2009 roku;

- od 9 listopada 2009 do 19 kwietnia 2010 roku;

- od 15 marca 2011 roku do 21 marca 2011 roku;

- od 5 lipca 2011 roku do 2 stycznia 2012 roku;

- od 13 lutego 2012 roku do 7 sierpnia 2013 roku;

- od 6 września 2016 roku do 4 października 2016 roku;

- od 21 października 2016 roku do 5 listopada 2016 roku;

- od 6 listopada 2016 roku do 16 października 2017 roku;

- od 9 grudnia 2017 roku do 6 stycznia 2018 roku;

- od 7 stycznia 2018 roku do 28 czerwca 2018 roku;

- od 9 stycznia 2020 roku do 3 lipca 2021 roku;

- od 6 maja 2022 roku do 31 stycznia 2023 roku;

- od 1 lutego 2023 roku do 29 października 2023 roku.

[świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, poświadczenia dla celów emerytalno-rentowych oraz zaświadczenia o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych k. bez nr. w aktach rentowych ZUS]

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (kod 0510) od 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych w okresach:

- od 1 stycznia 1999 roku do 1 lipca 1999 roku;

- od 23 listopada 1999 roku do 14 maja 2000 roku;

- od 1 stycznia 2001 roku do 31 maja 2004 roku;

- od 1 lutego 2007 roku do 19 lipca 2009 roku.

W powyższych okresach wnioskodawca opłacił składki na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe za okresy:

- od 1 stycznia 1999 roku do 4 stycznia 1999 roku;

- od 23 listopada 1999 roku do 23 kwietnia 2000 roku;

- od 1 maja 2000 roku do 3 maja 2000 roku;

- od 1 października 2001 roku do 28 lutego 2002 roku;

- od 1 marca 2008 roku do 5 marca 2008 roku;

- od 1 kwietnia 2008 roku do 13 kwietnia 2008 roku;

- od 1 maja 2008 do 13 maja 2008 roku.

[poświadczenie dla celów emerytalno-rentowych k. bez nr. w aktach ZUS]

W okresach:

- od 1 marca 2002 roku do 31 sierpnia 2004 roku;

- od 1 lutego 2007 roku do 29 lutego 2008 roku;

- od 14 maja 2008 roku do 19 lipca 2009 roku;

ubezpieczony przebywał na zwolnieniach lekarskich jednakże nie pobierał świadczeń z ubezpieczenia chorobowego ani wynagrodzenia chorobowego.

[zestawienie (...), karta zasiłkowe k. 46-52]

Wnioskodawca w okresie od 1 stycznia 1999 roku pobierał świadczenia z ubezpieczenia chorobowego w następujących okresach:

- do 5 stycznia 1999 roku do 30 czerwca 1999 roku – zasiłek chorobowy;

- od 7 maja 2006 roku do 2 października 2006 roku – zasiłek chorobowy;

- od 9 października 2006 roku do 2 stycznia 2007 roku – zasiłek chorobowy;

- od 23 listopada 2009 roku do 19 kwietnia 2010 roku – zasiłek chorobowy;

- od 1 sierpnia 2011 roku do 2 stycznia 2012 roku – zasiłek chorobowy;

- od 13 lutego 2012 roku do 12 sierpnia 2012 roku – zasiłek chorobowy;

- od 13 sierpnia 2012 roku do 7 sierpnia 2013 roku – świadczenie rehabilitacyjne;

- od 6 listopada 2016 roku do 19 kwietnia 2017 roku – zasiłek chorobowy;

- od 20 kwietnia 2017 roku do 16 października 2017 roku – świadczenie rehabilitacyjne;

- od 7 stycznia 2018 roku do 28 czerwca 2018 roku – zasiłek chorobowy;

- od 9 stycznia 2020 roku do 8 lipca 2020 roku – zasiłek chorobowy;

- od 9 lipca 2020 roku do 3 lipca 2021 roku – świadczenie rehabilitacyjne;

- od 1 lutego 2023 roku do 29 października 2023 roku – świadczenie rehabilitacyjne.

[poświadczenie dla celów emerytalno-rentowych k. bez nr. w aktach ZUS, karta zasiłkowe k. 46-52]

W okresie od 27 października 2013 roku do 29 października 2023 roku okresami składkowymi wnioskodawcy są okresy:

- od 31 grudnia 2013 roku do 29 czerwca 2014 roku (okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych);

- od 18 listopada 2014 roku do 25 listopada 2014 roku (okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych);

- od 22 kwietnia 2015 roku do 18 czerwca 2015 roku (okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o.);

- od 18 sierpnia 2015 roku do 21 sierpnia 2015 roku (okres zatrudnienia w (...) B. P.);

- od 1 września 2015 roku do 2 października 2015 roku (okres zatrudnienia w MAT-TRANS J. M.);

- od 16 listopada 2015 roku do 3 czerwca 2016 roku (okres zatrudnienia w PHU (...));

- od 11 lipca 2016 roku do 5 września 2016 roku (okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o. sp. k.);

- od 23 listopada 2017 roku do 8 grudnia 2017 roku (okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o.);

- od 5 sierpnia 2018 roku do 30 grudnia 2019 roku (okres zatrudnienia w Miejskim Centrum (...) im bł. R. C. w Ł. na podstawie umowy o pracę oraz zlecenia);

- od 2 listopada 2021 roku do 5 maja 2022 roku (okres zatrudnienia w (...) Serwis sp. z o.o.).

[karty przebiegu zatrudnienia – k. bez nr w aktach rentowych ZUS, świadectwa pracy oraz zaświadczenie o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych k. bez nr. w aktach rentowych ZUS]

Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu na dzień przed powstaniem niezdolności do pracy tj. okres od 29 października 2013 roku do 28 października 2023 roku ubezpieczony udowodnił 3 lata, 5 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 0 dni okresów nieskładkowych ograniczonych do 1/3 okresów składkowych (4 lata 7 miesięcy i 8 dni bez ograniczenia). Łącznie 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni.

Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu na dzień przed zgłoszeniem wniosku o rentę tj. okres od 27 października 2013 roku do 26 października 2023 roku ubezpieczony udowodnił 3 lata, 5 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 0 dni okresów nieskładkowych ograniczonych do 1/3 okresów składkowych (4 lata 7 miesięcy i 6 dni bez ograniczenia). Łącznie 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni.

[karty przebiegu zatrudnienia – k. bez nr w aktach rentowych ZUS]

Wobec niespełnienia warunku posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, organ odmówił wnioskodawcy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.

[decyzja – k. bez nr. w aktach ZUS]

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w załączonych aktach rentowych. Wskazać należy, że choć wnioskodawca kwestionował okresy niepodlegania ubezpieczeniom społecznym w okresach, gdy był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie opłacał składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, to organ rentowy wykazał, przedstawiając stosowne dokumenty, że składki te rzeczywiście nie zostały przez płatnika odprowadzone, wnioskodawca nie korzystał w tych okresach ze świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, a także wykazał, że wnioskodawca w okresie od 4 maja 2000 roku do 30 września 2001 roku w ogóle nie był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z żadnego tytułu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 okresy ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3–8 i pkt 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11, 12 i pkt 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15–17 oraz art. 7 pkt 1–3, pkt 5 lit. a, pkt 6 i 12, oraz w okresach pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4) nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust. 2).

W oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy emerytalnej, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Stosownie do art. 58 ust. 1 powyższej ustawy, warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Na mocy art. 58 ust. 2 ustawy emerytalnej, okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej oraz okresów pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Z kolei zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Zgodnie zaś art. 58 ust. 4 ww. ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do tej renty sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania.

[tak: wyrok Sądu Najwyższego z 12 lutego 2009 roku, I UK 193/08 LEX nr 725014]

Kwestiami bezspornymi jest w sprawie to, że wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy, a niezdolność do pracy powstała w okresie wymienionym w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Bezsporne jest również to, że wnioskodawca nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania. Spornym pozostawało zaś to czy skarżący posiadał wymagane okresy składkowe i nieskładkowe
w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed powstaniem niezdolności do pracy, a także czy w jego sytuacji ubezpieczeniowej, zastosowanie powinien mieć art. 58 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W niniejszej sprawie odwołujący stał na stanowisku, że zastosowanie w jego sprawie powinien mieć zastosowanie art. 58 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, albowiem został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych przed ukończeniem 18 roku życia oraz nie miał przerw w okresach składkowych i nieskładkowych przekraczających 6 miesięcy.

Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym tutejszy sąd doszedł jednak do przekonania, że stanowisko organu rentowego wyrażone w zaskarżonej decyzji jest prawidłowe, a zatem skarżącemu nie przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

ZUS zasadnie przyjął, zgodnie z art. 57 ust. 2 ustawy emerytalnej, że na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu na dzień przed powstaniem niezdolności do pracy tj. okres od 29 października 2013 roku do 28 października 2023 roku ubezpieczony udowodnił 3 lata, 5 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz
1 rok, 2 miesiące i 0 dni okresów nieskładkowych ograniczonych do 1/3 okresów składkowych (4 lata 7 miesięcy i 8 dni bez ograniczenia). Jak bowiem stanowi art. 5 ust. 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczaniu ich wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. Łącznie wnioskodawca wykazał więc 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni.

ZUS zasadnie przyjął również, iż na wymagane 5 lat okresów składkowych
i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu na dzień przed zgłoszeniem wniosku o rentę
tj. okres od 27 października 2013 roku do 26 października 2023 roku ubezpieczony udowodnił 3 lata, 5 miesięcy i 28 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 2 miesiące i 0 dni okresów nieskładkowych ograniczonych do 1/3 okresów składkowych (4 lata 7 miesięcy i 6 dni bez ograniczenia). Łącznie wnioskodawca wykazał więc 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni.

Jednocześnie nie można zgodzić się, ze skarżącym, iż nie musi on osiągnąć wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego z uwagi na brzmienie art. 58 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Co prawda wnioskodawca, co bezsporne, został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 roku życia, jednak do dnia postania niezdolności do pracy, tj. do dnia 29 października 2023 roku, miał cztery, trwające więcej niż 6 miesięcy przerwy, które nie były okresami składkowymi ani nieskładkowymi w datach:

- od 4 maja 2000 roku do 30 września 2001 roku;

- od 1 marca 2002 roku do 31 sierpnia 2004 roku;

- od 1 lutego 2007 roku do 29 lutego 2008 roku;

- od 14 maja 2008 roku do 19 lipca 2009 roku.

Nie można przy tym uznać, że okresy te były dla ubezpieczonego okresami nieskładkowymi. Sam bowiem fakt przebywania wnioskodawcy na zwolnieniu lekarskim w okresach od 1 marca 2002 roku do 31 sierpnia 2004 roku, od 1 lutego 2007 roku do 29 lutego 2008 roku, od 14 maja 2008 roku do 19 lipca 2009 roku niepowiązanym z pobieraniem przez wnioskodawcę wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego, nie jest bowiem wystarczający dla przyjęcia tych okresów za składkowe czy nieskładkowe.

Jak bowiem stanowi art. 7 pkt. 1 lit. a-d ustawy o emeryturach i rentach z FUS, okresami nieskładkowymi są okresy pobierania: wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, a także ww. świadczeń po ustaniu obowiązku ubezpieczenia.

Aby więc uznać okres zwolnienia lekarskiego za okres nieskładkowy, musi być on powiązany z pobieraniem któregoś ww. świadczeń czy wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy wypłacanego przez pracodawcę, podczas gdy wnioskodawca nie korzystał w tych okresach z ww. świadczeń, ani nie było mu wypłacane ww. wynagrodzenie.

Należy również wskazać, że skarżący nie opłacał za te okresy składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe – wobec czego okresy te nie mogą mu również być uznane za okresy składkowe. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty dla płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie.

Co więcej, należy zauważyć, że w okresie od 4 maja 2000 roku do 30 września 2001 roku wnioskodawca nie był w ogóle zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, co już samo
w sobie sprawiało, że nie można uznać, że wnioskodawca spełnił warunek posiadania okresów składkowych na podstawie art. 58 ust. 3 ustawy emerytalnej, gdyż ten trwający powyżej 6 miesięcy okres również nie był dla wnioskodawcy ani okresem składkowym, ani nieskładkowym.

Z tych też względów Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne, o czym orzekł jak w sentencji wyroku.