Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X Ka 1107/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

20 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, X Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Dziwański

Protokolant: protokolant sądowy Karolina Klempka

przy udziale oskarżyciela publicznego: J. S.

po rozpoznaniu 20.02.2024 r. sprawy

J. P., oskarżonego o czyn z art. 178a § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie z 25.09.2023 r. sygn. akt III K 428/23

orzeka

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

I.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 1107/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie z 25.09.2023 r., sygn. III K 428/23

1.1.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.1.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.1.  Wnioski

Uchylenie

Zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.1.  Ustalenie faktów

1.1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

J. P.

Niekaralność za przestępstwa

informacja

165

2.1.1.2.

J. P.

Niekaralność za wykroczenia drogowe

informacja

158-159

2.1.1.3.

J. P.

J. P. cieszy się dobrą opinią, jego ojciec jest chory

dokumenty

132-133, złożone 20.02.2024 r.

2.1.1.4.

J. P.

Miernik, którym badano trzeźwość J. P. posiadał ważne świadectwo wzorcowania.

świadectwo wzorcowania

165

1.1.1.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.1.  Ocena dowodów

1.1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

informacja

Dowód pochodzi z obiektywnego źródła. Treść nie była kwestionowana.

2.1.1.2.

informacja

Dowód pochodzi z obiektywnego źródła. Treść nie była kwestionowana.

2.1.1.3.

dokumenty

Dowód uzyskał potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego. Treść nie była kwestionowana.

2.1.1.4.

świadectwo wzorcowania

Dowód pochodzi z obiektywnego źródła. Treść nie była kwestionowana.

1.1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1) naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną, wybiórczą i sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego i logiki ocenę materiału dowodowego dokonaną z pominięciem zebranego materiału dowodowego, jakim jest akt zgonu nr (...) (załączony w aktach) szwagra uczestniczącego w wojnie na Ukrainie co wskazuje, iż bez uzyskania tej informacji zaistniałą sytuacja nie miałaby miejsca - czego Sąd w ogóle nie wziął pod uwagę;

2) naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną, wybiórczą i sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego i logiki ocenę materiału dowodowego dokonaną, z pominięciem zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności faktów iż oskarżony cieszy się nieposzlakowana opinią w miejscu pracy;

3) naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną, wybiórczą i sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego i logiki ocenę materiału dowodowego dokonaną, z pominięciem zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności faktów, iż oskarżony jest jedynym żywicielem 5 osobowej rodziny (J. P. - oskarżony, O. P. - żona; M. P. (1) - biologiczny syn uczęszczający do szkoły średniej, M. P. (2) - biologiczny syn uczęszczający do szkoły podstawowej, O. K. opiekun tymczasowy żony (kuzynka). Podkreślenia wymaga tu fakt iż J. P. zajmuje się również niepełnosprawnym ojcem, który zamieszkuje pod tym samym adresem a jest niezdolny do samodzielnej egzystencji;

4) naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną, wybiórczą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, iż żona oskarżonego mimo złego samopoczucia i trudnej komunikacji między W. a miejscem zamieszkania w sytuacji dla niej drastycznej (informacja o zatrzymaniu męża przez policję) dotarła do W..

W uzasadnieniu apelacji podniósł również, że:

- nie jest prawda jak wskazano w uzasadnieniu wyroku, iż stopień szkodliwości społecznej był znaczny ponieważ to ja mimo stanu wskazującego na spożywanie alkoholu sam zaprzestałem prowadzenie pojazdu,

- orzeczeniem zbyt wysokiej kary,

- niezasadnym było nałożenie na niego kosztów sądowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1)

Zarzut, zdaniem sądu okręgowego, należy rozumieć jako zarzut obrazy art. 7 k.p.k. Przepis ten jest treściowo tożsamy z powołanym w apelacji art. 233 § 1 kpc, a przepisy kpc nie mają zastosowania w postępowaniu karnym. Nie jest on zasadny. Sąd rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie. Dowody ocenił swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Wbrew twierdzeniom oskarżonego, sąd rejonowy wziął pod uwagę, że J. P. przed czynem uzyskał informację, że jego szwagier zginął w Ukrainie. Wziął również pod uwagę, że O. P. była roztrzęsiona i do oskarżonego dzwoniła zarówno ona, jak i syn. Wynika to wprost z uzasadnienia wyroku tego sądu. Jednakże okoliczności te, choć niewątpliwie tragiczne, nie upoważniały oskarżonego do kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości.

Ad. 2) i 3)

Również te zarzuty, zdaniem sądu okręgowego, należy rozumieć jako zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. Nie są one zasadne. Jak już wspomniano, sąd rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie. Dowody ocenił swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Wziął pod uwagę, że oskarżony ma nieposzlakowaną opinię. Sąd rejonowy podkreślił w uzasadnieniu, że J. P. zapewnia utrzymanie czterem osobom (żonie i dwóm niepełnoletnim synom oraz córce siostry żony z Ukrainy), pomaga niepełnosprawnemu ojcu, który z nim mieszka, pracuje w W. jako cieśla, prowadzi gospodarstwo rolne i nie był dotychczas karany. Wyrazem wzięcia pod uwagę tych okoliczności było wymierzenie kary łagodnego rodzaju (w porównaniu z pozbawieniem wolności) i orzeczenie jej w umiarkowanej wysokości, jak również orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów w najmniejszej możliwej wysokości.

Ad 4)

Również ten zarzut, zdaniem sądu okręgowego, należy rozumieć jako zarzut obrazy art. 7 k.p.k. Nie jest on zasadny. Jak już wspomniano, sąd rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie. Dowody ocenił swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Fakt dotarcia, czy nie dotarcia żony oskarżonego do W. nie miał znaczenia dla niniejszej sprawy.

Nie jest również zasadny zarzut podniesiony w uzasadnieniu apelacji dotyczący społecznej szkodliwości czynu. Zarzut ten należy ocenić jako zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść tego orzeczenia. Zdaniem sądu okręgowego, sąd rejonowy prawidłowo ocenił społeczną szkodliwość czynu. Wziął pod uwagę, że art. 115 § 2 k.k. stanowi, iż przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego lub zagrożonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Jednakże powołane przez oskarżonego fakty, że sam zaprzestał prowadzenia pojazdu, był mały ruch, czy nie stawiał oporu policjantom, nie mogą przeważać nad innymi okolicznościami. Waga naruszonych obowiązków przez oskarżonego, który kierował pojazdem będąc w stanie znacznej nietrzeźwości, grożące jemu samemu i innym uczestnikom drogi niebezpieczeństwo z tym związane, umyślność działania przemawiały za przyjęciem znacznego stopnia społecznej szkodliwości. Fakt, że finalnie nikt nie ucierpiał na skutek kierowania pojazdem nie ma znaczenia dla sprawy. Gdyby ucierpiał kwalifikacja prawna czynu i kara byłaby inna – zapewne znacznie surowsza.

Zdaniem sądu okręgowego kara nałożona na oskarżonego nie jest rażąco niewspółmierna. Zdaniem sądu okręgowego rażąca niewspółmierność nie oznacza każdej ewentualnej różnicy w ocenie wymiaru kary lub środka, ale różnicę ocen tak zasadniczą, że karę czy środek karny wymierzone można byłoby nazwać niewspółmiernymi w stopniu niedającym się zaakceptować, a różnica byłaby wręcz „bijąca w oczy” (tak też wyrok Sądu Najwyższego z 11.10.2017 r., sygn. SNO 30/17, czy wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 31.5.2017 r., sygn. II AKa 111/17). W niniejszej sprawie tak nie jest, a kara, zarówno co do rodzaju, jak i wysokości jest adekwatna do okoliczności czynu.

Nie sposób zgodzić się z zarzutem dotyczącym kosztów sądowych. Zarzut ten sąd okręgowy rozpatrzył jako zarzut obrazy art. 624 § 1 k.p.k. Sąd rejonowy nie obraził tego przepisu. Uznał na podstawie swobodnie ocenionych dowodów, że oskarżony będzie w stanie zapłacić koszty. Pracuje on bowiem zawodowo i posiada majątek (jak choćby gospodarstwo rolne).

Na koniec podnieść należy, że zupełnie nie ma znaczenia dla sprawy, że oskarżony wypowiedział upoważnienie obrońcy. Nie ma też znaczenia, że oskarżony uważa czynności obrońcy za nieprawidłowe i czuje się przez niego oszukany.

Wniosek

1) Ponowne i szczegółowe przeanalizowanie okoliczności, które doprowadziły do decyzji o kierowaniu pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...).

2) Warunkowe umorzenie postępowania zgodnie z art. 66 § 1 kk

3) Zwolnienia z kosztów sądowych ze względu na bardzo niskie zarobki oraz znaczny uszczerbek dla J. P. oraz rodziny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów, również wnioski apelacji nie zasługiwały na uwzględnienie.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.1.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie z 25.09.2023 r., sygn. III K 428/23

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty były niezasadne.

1.1.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.1.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.1.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.1.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.1.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

W myśl art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego ze względów słuszności.

PODPIS

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie z 25.09.2023 r., sygn. III K 428/23

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana