Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Krata

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2024 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej GKm (...) z wniosku wierzyciela Gminy M. G. – G. (...) Zakładu (...)

przeciwko dłużniczkom H. C. i M. C.

na skutek skargi dłużniczek H. C. i M. C. na postanowienie Komornika Sądowego (...) D. G. z dnia 06 grudnia 2023r.

postanawia:

1.  oddalić skargę;

2.  kosztami postępowania obciążyć solidarnie dłużniczki H. C. i M. C., uznając je za uiszczone w całości.

Sędzia Joanna Krata

UZASADNIENIE

Dłużniczki złożyły skargę na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) D. G. z dnia 06 grudnia 2023r. w sprawie GKm (...). Postanowieniem tym Komornik oddalił wniosek M. C. o umorzenie postępowania.

Skarżące powołały się na przepis art. 829 pkt 6 k.p.c., wskazując że przewiduje on wyłączenie przedmiotu służącego do wykonywania praktyk religijnych ze względu na jego charakter, w konsekwencji Komornik z urzędu powinien umorzyć postępowanie na podstawie art. 824 §1 pkt 2 k.p.c., albowiem egzekucja z uwagi na jej przedmiot jest niedopuszczalna. Skarżące powołały się na statut K. N. i jego uprawnienia wynikające z Konstytucji i ustaw, podnosząc że kościoły i związki wyznaniowe mają wyłączne prawo do autonomicznego określania swoich miejsc kultu; wskazały nadto, że dekret o konsekracji ma charakter niezależnej i prawomocnej decyzji kościelnej osoby prawnej. Na koniec skarżące przytoczyły obszerne fragmenty uzasadnienia postanowienia Referendarza sądowego w (...), wydanego w sprawie I 1 Co (...).

Komornik przekazał uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności wraz z aktami egzekucyjnymi GKm (...), wnosząc o oddalenie skargi w całości jako bezzasadnej.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) D. G. prowadzi postępowanie egzekucyjne GKm (...)z wniosku wierzyciela Gminy M. G. – G. (...) Zakładu (...) przeciwko dłużniczkom H. C. i M. C..

Na wniosek wierzyciela Komornik wszczął egzekucję ze stanowiącej własność dłużniczki M. C. nieruchomości – odrębnej własności lokalu mieszkalnego, położonego w G. przy ulicy (...) - dla której urządzona jest księga wieczysta numer (...) (k. 34 akt GKm).

Pismem z dnia 08.02.2023 r. dłużniczka H. C. – działając również jako Naczelna K. (...)- poinformowała, że zajęta nieruchomość jest przedmiotem służącym do wykonywania praktyk religijnych przez wspólnotę K. Naturalnego z siedzibą w G., na dowód czego załączyła dekret konsekracji nieruchomości z dnia 21 grudnia 2021r., wystawiony przez nią jaką Naczelną K. N. (k. 149 i nast. akt GKm). H. C. wniosła o umorzenie egzekucji z przedmiotowej nieruchomości. Komornik oddalił przedmiotowy wniosek, przy czym postanowienie z dnia 21.02.2023r. wobec złożenia skargi pozostaje nieprawomocne (sygn. akt: XII 1 Co (...)).

Pismem z dnia 24.11.2023r. (k. 227 akt GKm) dłużniczka M. C. wniosła o umorzenie egzekucji z przedmiotowej nieruchomości, powołując się na przepisy art. 829 pkt 6 k.p.c. i art. 824 §1 pkt 2 k.p.c. Dłużniczka wskazała, że zajęta nieruchomość jest przedmiotem służącym do wykonywania praktyk religijnych przez wspólnotę K. Naturalnego, która urzeczywistnia swoje życie religijne również poprzez swoje jednostki organizacyjne, jakimi są Gminy W.; poinformowała nadto, że nieruchomość została konsekrowana przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego i pełni dla wspólnoty funkcję miejsca sprawowania praktyk religijnych.

Postanowieniem z dnia 06.12.2023 r. Komornik oddalił wniosek dłużniczki M. C. (k. 232 akt GKm). W uzasadnieniu postanowienia Komornik wskazał min., że nieruchomość stanowi lokal mieszkalny, położony w budynku wielolokalowym; w trakcie przeprowadzonych oględzin nie stwierdzono by służyła ona wyłącznie i bezpośrednio celom wskazywanym przez dłużniczkę; w chwili zajęcia nieruchomość stanowiła własność osoby fizycznej, obecnie zaś spółki prawa handlowego.

W ocenie Sądu, skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Błędne jest stanowisko dłużniczek, iż przepis art. 829 pkt 6 k.p.c. przewiduje wyłączenie przedmiotu służącego do wykonywania praktyk religijnych ze względu na sam jego charakter. Nie budzi wątpliwości Sądu, że wyłączenie to musi się wiązać z osobą dłużnika.

Na wstępie dalszych rozważań przypomnieć należy, że zgodnie z jedną z podstawowych reguł wykładni prawa - przepisy o ograniczeniu egzekucji, jako wyjątek, nie powinny podlegać wykładni rozszerzającej.

Ograniczenia przedmiotowe egzekucji wywodzą się z przesłanek natury humanitarnej, społecznej i gospodarczej. Ustawodawca dąży do zwiększenia ochrony dłużnika, gwarantując jemu, jak i jego rodzinie, zapewnienie minimum egzystencji i możliwości zachowania przedmiotów o szczególnej wartości osobistej. Co istotne, przepisy o ograniczeniach egzekucji dotyczą wyłącznie egzekucji świadczeń pieniężnych; w konsekwencji przedmioty wymienione w art. 829 k.p.c. nie są wyłączone spod egzekucji świadczeń niepieniężnych, polegającej na ich odebraniu (Komentarz do KPC. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Tom 8, pod red. Kingi Flagi-Gieruszyńskiej).

W przypadku wyłączenia spod egzekucji przedmiotów służących do wykonywania praktyk religijnych (art. 829 pkt 6 k.p.c.) chronioną przez ustawodawcę wartością jest zagwarantowana konstytucyjnie wolność sumienia i religii (art. 53 ust. 1 Konstytucji), tak by dłużnik mógł zaspokajać swoje potrzeby natury religijnej, pomimo ciążących na nim zobowiązań pieniężnych.

Sąd w pełni podziela poglądy doktryny, wskazujące na to, że omawiane wyłączenie nie może obejmować tych nieruchomości, które choć są własnością kościołów i związków wyznaniowych, to jednak nie służą bezpośrednio i wyłącznie wykonywaniu kultu religijnego (H. Pietrzkowski w: T. Ereciński, KPC. Komentarz, t. 4, 2009).

Wbrew oczekiwaniom strony skarżącej, fakt wydania dekretu o konsekracji przedmiotowej nieruchomości nie stanowi podstawy jej wyłączenia spod egzekucji, w oparciu o przepis art. 829 pkt 6 k.p.c.

Znamiennym jest, że zarówno złożony do Komornika wniosek o umorzenie, jak i sama skarga opierają się na argumentacji wywodzonej z praw i statutu K. N., (podobnie jak miało to miejsce w skardze zarejestrowanej pod sygnaturą akt XII 1 Co (...)); brak natomiast w tych pismach powołania okoliczności faktycznych związanych z osobistymi prawami i wolnościami o charakterze religijnym.

Z urzędu znana jest Sądowi praktyka, stosowana w innych postępowaniach egzekucyjnych toczących się na obszarze apelacji (...), a polegająca na przedkładaniu do akt postępowań egzekucyjnych dekretów o konsekracji nieruchomości, wystawionych przez dłużniczkę H. C. (działającą w imieniu K. N.), czemu towarzyszą wnioski o umorzenie postępowań egzekucyjnych z powołaniem się na wolność religii i wyznania. Jedną z takich spraw jest egzekucja z nieruchomości, w której doszło do wydania postanowienia Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w (...), na które powołują się skarżące. Sąd nie jest związany oceną prawną przedstawioną w uzasadnieniu tego postanowienia.

Jak wynika z zapisów w księdze wieczystej numer (...), stanowiąca przedmiot egzekucji nieruchomość została - jeszcze przed zajęciem przez Komornika i przed datą wydania dekretu o konsekracji - obciążona ograniczonymi prawami rzeczowymi, w postaci hipotek zabezpieczających wierzytelności banku (hipoteka umowna na kwotę 117 999,03 zł) oraz Gminy M. G. (hipoteka przymusowa na kwotę 26 579,20 zł).

W ocenie Sądu, okoliczności faktyczne sprawy niniejszej wskazują na próbę instrumentalnego wykorzystania przepisu art. 829 pkt 6 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 767 §1 k.p.c. w zw. z art. 829 pkt 6 k.p.c. a contrario, orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania skargowego Sąd orzekł w punkcie 2 postanowienia na podstawie przepisu art. 105 §2 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c., mając na uwadze wynik postępowania – fakt oddalenia skargi w całości jako bezzasadnej.

Sędzia Joanna Krata