Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 4 lipca 2024 r.

Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2024 r. Sąd RejonowyG. P. w G. w sprawie pod sygn. akt XII 1 Co(...) odmówił przybicia prawa własności działek (...), położonych w Ł., dla którego to prawa Sąd RejonowyG. P. wG. prowadzi księgę wieczystą (...), na rzecz nabywcy (...) 1 (...) w W..

W uzasadnieniu opisanego rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wskazał, że pełnomocnik (...) 1 (...) w W., nie został należycie umocowany do udziału w przetargu, a przeprowadzenie przetargu z udziałem osoby, która działała na podstawie pełnomocnictwa dotkniętego wskazanymi brakami, stanowi podstawę do odmowy udzielenia przybicia.

Zażalenie na postanowienie z dnia 15 stycznia 2024 r. złożył (...) 1 (...), który domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez udzielenie przybicia oraz zasądzenia na rzecz skarżącego kosztów postępowania zażaleniowego.

Skarżący podniósł, iż prawidłowa wykładnia przepisu art. 977 zd. 1 k.p.c. prowadzi do wniosku, że wykazanie umocowania do udziału w przetargu nieruchomości może nastąpić na podstawie pełnomocnictwa ogólnego, upoważniającego do podjęcia działań mieszczących się w klasie określonych czynności. Pełnomocnictwo główne udzielone r. pr. P. M. uprawniało do wzięcia udziału w licytacji nieruchomości, zaś forma pełnomocnictwa (akt notarialny) jest wyższa niż forma zastrzeżona przez ustawodawcę w treści art. 977 k.p.c.

Zdaniem skarżącego, pełnomocnictwo substytucyjne dla r. pr. T. K., udzielone zostało w prawidłowej formie i uprawniało go do udziału w licytacji.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 977 k.p.c., pełnomocnictwo do udziału w przetargu powinno być stwierdzone dokumentem z podpisem urzędowo poświadczonym. Podpisy na pełnomocnictwach udzielonych przez państwowe jednostki organizacyjne lub jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego oraz na pełnomocnictwach udzielonych adwokatom lub radcom prawnym nie wymagają poświadczenia.

Trafnie Sąd I instancji zwrócił uwagę, że pełnomocnictwo przewidziane w tym przepisie ma podwójny charakter. Po pierwsze, spełnia rolę pełnomocnictwa o charakterze materialnoprawnym i musi być oceniane w świetle przepisów kodeksu cywilnego. Jego celem jest złożenie oświadczenia woli w przedmiocie nabycia własności nieruchomości. Po drugie, pełnomocnictwo do udziału w przetargu jest jednocześnie pełnomocnictwem do dokonania czynności procesowej w rozumieniu art. 88 k.p.c., tzn. do wzięcia udziału w licytacji.

Stosownie do treści przepisu art. 88 k.p.c., pełnomocnictwo może być albo ogólne, do prowadzenia poszczególnych spraw albo do niektórych tylko czynności procesowych. Zauważyć przy tym należy, iż w doktrynie powszechnie przyjmuje się, iż pełnomocnictwo o którym mowa w art. 977 k.p.c., ma charakter pełnomocnictwa do dokonania tylko niektórych czynności procesowych. Taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 23 lipca 2008 r., sygn. akt III CZP 56/2008.

Wobec powyższego nie ulega wątpliwości, iż w pełni uzasadniony jest pogląd, że z racji tego, iż pełnomocnictwo do udziału w przetargu jest pełnomocnictwem do danej, konkretnej czynności procesowej, z jego treści musi wprost wynikać upoważnienie do reprezentacji licytanta w takiej właśnie czynności.

Nie jest zatem dopuszczalne, aby pełnomocnictwo do udziału w przetargu i nabycia nieruchomości miało jedynie ogólnie sformułowane umocowanie do nabywania jakichkolwiek nieruchomości, w jakikolwiek sposób (§ 1 punkt 16 pełnomocnictwa udzielonego r. pr. P. M.).

Dodać należy, iż jak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 3 lutego 2012 r. (I CZ 147/2011), ustawodawca nie przewidział wymagań formalnych, jakim powinno czynić zadość określenie sprawy w treści pełnomocnictwa. Może ono polegać na oznaczeniu stron i przedmiotu postępowania, na wskazaniu sygnatury akt, jak też na jakimkolwiek innym oznaczeniu, które pozwala na identyfikację sprawy w jej technicznoprocesowym znaczeniu. Nie ulega zaś wątpliwości, co też potwierdził sam skarżący, iż przedmiotowe pełnomocnictwo udzielone r.pr. P. M. takich informacji nie zawierało, a zatem nie może być uznane za prawidłowe, w myśl przepisu art. 977 k.p.c. Nie ma przy tym znaczenia twierdzenie skarżącego, iż powyższy przepis w swojej treści nie przewiduje, że do udziału w przetargu było wymagane pełnomocnictwo do dokonania konkretnej i poszczególnej czynności prawnej, gdyż wynika to z wykładni innych przepisów m.in. art. 88 k.p.c., a także z ugruntowanego orzecznictwa.

Jednocześnie nie sposób podzielić stanowiska, iż pełnomocnictwo udzielone licytantowi, zawierające enumeratywne katalogi postępowań sądowych czy innych precyzyjnie oznaczonych czynności z góry, byłyby nieczytelne i niepraktyczne. W szczególności nie ma znaczenia fakt, iż licytant ma wielopoziomową strukturę organizacyjną. Egzekucja z nieruchomości dłużnika prowadzona była bowiem na wniosek wierzyciela – licytanta – od 2020 roku, stąd nic nie stało na przeszkodzie by udzielić prawidłowego pełnomocnictwa.

Radca prawny P. M. nie był nie był uprawniony do wzięcia udziału w konkretnym przetargu - licytacji elektronicznej nieruchomości objętej księgą wieczystą (...), odbywającej się w dniach od dnia 22 do dnia 29 listopada 2023r. - zatem nie mógł umocować do udziału w nim innej osoby, w myśl zasady, że nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada ( Nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet).

Skoro do udziału w licytacji przedmiotowej nieruchomości została dopuszczona osoba, która nie wykazała się stosownym pełnomocnictwem, Sąd na podstawie art. 991 § 1 k.p.c. prawidłowo odmówił przybicia.

Mając powyższe na uwadze i uznając zażalenie za bezzasadne, Sąd na mocy przepisów art. 767 ⁴ §1 ¹ k.p.c. w zw. z art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 §3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji postanowienia.

SSR Magdalena Hyla SSR Joanna Krata SSR Magdalena Łopuchow