Zaskarżonym wyrokiem w sprawie z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko pozwanej R. F. o zapłatę Sąd Rejonowy oddalił powództwo oraz obciążył powoda kosztami procesu.
Stosownie do treści Art.505 13§ 2 k.p.c. jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. zaskarżając go w całości i zarzucając:
1. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:
a. Art. 750 k.c. w zw. z Art. 734 k.c. poprzez błędną wykładnię skutkującą uznaniem, iż zawarta pomiędzy stronami umowa z 29.04.2020r. nosi znamiona umowy rezultatu, podczas gdy przedmiotowa umowa jest umowa starannego działania, co wynika z przedmiotu umowy oraz obowiązku stron,
b. Art. 750 k.c. w zw. z Art. 735 § 1 k.c., Art. 744 k.c. poprzez jego niezastosowanie i uznanie, ze powodowi nie należy się wynagrodzenie z tytułu zawartej umowy usług finansowych pomimo pozyskania przez pozwaną pożyczki płynnościowej w kwocie 100 000,00 zł, które to wynagrodzenie należne było po wykonaniu usługi oraz pozyskaniu finansowania przez pozwana,
c. Art.6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż to na powódce ciążył ciężar udowodnienia podjęcia czynności skutkujących pozyskaniem środków w kolejnym naborze podczas gdy to pozwana jako strona wywodząca skutki prawne z danego faktu winna udowodnić, że podjęła jakiekolwiek działania mające na celu pozyskanie pożyczki płynnościowej w innym, aniżeli w lipcu 2020r. naborze,
2. Naruszenie przepisów postepowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:
a. Art. 233 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, pozostającej w sprzeczności z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego, oceny zgromadzonych dowodów, polegającej na ustaleniu, iż:
i. Pozwana otrzymała pożyczkę płynnościowa nie na skutek dzialań powódki a własnych, podczas gdy pozwana nie przedstawiła na te okoliczność żadnych dowodów w postaci dokumentów,
ii. Wniosek powódki złożony w lipcu 2020r. nie został przyjęty do rozpoznania, a pozwana złożyła ponowny wniosek w kolejnym naborze skutkujący uzyskaniem pożyczki, podczas gdy pozwana nie wykazała żadnym z dowodów, iż oprócz naboru mającego miejsce w lipcu 2020r. (...) Fundacja (...) ogłosiła na terenie województwa (...) kolejny nabór,
(...). Pozwana samodzielnie sporządziła dokumenty oraz wniosek składane do kolejnego naboru o pożyczkę płynnościową, z pomocą pracownika (...) Fundacji (...), podczas gdy pozwana nie przedstawiła na tę okoliczność żadnych dowodów, a ponadto z zeznań pozwanej na rozprawie w dniu 25 maja 2022r. wynika, iż korzystała z wniosku sporządzonego przez powoda w lipcu 2020 przy sporządzaniu wniosku do kolejnego naboru,
iv. Pozwana nie uzyskała pożyczki w naborze organizowanym w lipcu 2020r.,
b. Art. 232 k.p.c. poprzez ustalenie stanu faktycznego jedynie w oparciu o twierdzenia strony pozwanej, pomimo nieprzedłożenia przez pozwaną dokumentów potwierdzających podnoszone twierdzenia.
W konsekwencji tak sformułowanych zarzutów skarżący wnosił o uwzględnienie powództwa i zasadzenie kosztów za obie instancje względnie do uchylenia zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania sadowego przez Sąd Rejonowy.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu, a zaskarżony wyrok odpowiada prawu.
W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy odniósł się do zarzutu naruszenia Art. 233 § 1 k.p.c. albowiem przedmiotem oceny może być jedynie niewadliwie zgromadzony materiał dowodowy. Sąd Okręgowy przystępując do oceny podstaw naruszenia prawa procesowego uznał, iż nietrafnym jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Odnosząc się do powyższego przypomnienia wymaga, że aby zarzucić naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., skarżący powinien wskazać, jaki konkretnie dowód mający istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy sąd uznał za wiarygodny i mający moc dowodową albo za niewiarygodny i niemający mocy dowodowej i w czym przy tej ocenie przejawia się naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2002 r., I CKN 132/01, LEX nr 53144). Postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów stanu faktycznego; skarżący może tylko wskazywać posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że sąd drugiej instancji rażąco naruszył zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego i że uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2004 r., II CK 369/03 LEX nr 174131). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne. Tylko w przypadku wykazania, że brak jest powiązania, w świetle kryteriów wyżej wzmiankowanych, przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym, możliwe jest skuteczne podważenie oceny dowodów dokonanej przez sąd; nie jest tu wystarczająca sama polemika naprowadzająca wnioski odmienne, lecz wymagane jest wskazanie, w czym wyraża się brak logiki lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu wniosków kwestionowanych (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 137/04, LEX nr 602671).
W ocenie Sądu Okręgowego, przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ocena dowodów jest prawidłowa i Sąd przyjmuje ją za własną. Sąd podziela również w całości wywiedzione w oparciu o ustalenia faktyczne wnioski jurydyczne. Pozostaje poza sporem, iż w § 4 umowy strony ustaliły, iż warunkiem uzyskania przez stronę powodową wynagrodzenia będzie otrzymanie przez pozwaną pożyczki z Funduszu. Tak więc powód w umowie nie zastrzegł wynagrodzenia osobnego od przyjęcia zlecenia, następnie sporządzenia wniosku i tzw. „ premii za sukces” po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku. Całość wynagrodzenia za przyjęcie zlecenia, za sporządzenie wniosku i pozytywny rezultat złożenia wniosku – otrzymanie pożyczki miała być płatna wyłącznie po otrzymaniu pożyczki. W przeciwnym wypadku, stosownie do treści umowy powodowi nie należało się wynagrodzenie. Zapisy umowy w tym zakresie są jasne i nie budzą wątpliwości. Powód dnia złożył wniosek w (...) Fundacji (...), , nabór wniosków na przedmiotową pożyczkę organizowany był przez Fundację w okresie od 14 do 17 lipca 2020r. i wniosek powoda złożony po terminie nie został przez (...) Fundację (...) przyjęty do rozpoznania. Wskutek tego złożony przez powoda wniosek nie wywołał skutku w postaci przyznania pożyczki Są to fakty bezsporne. Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut naruszenia Art. 232 k.p.c. Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty zawnioskowała zwrócenie się przez Sąd do (...) Fundacji (...) o udzielenie informacji, którego dnia i kto złożył do (...) wniosek o pożyczkę, czy został on rozpoznany , a nadto , czy pozwana otrzymała pożyczkę i w jakim terminie, z czyjej inicjatywy wniosek został złożony , kto w ramach nowego naboru podejmował czynności związane ze złożeniem dokumentów, z czyjej inicjatywy (...) rozpoznało wniosek pozwanej Sąd Okręgowy ponowił ten wniosek i z udzielonej informacji przez (...) Fundację (...) z 03.01.2023r. ( k.251 akt) wynika między innymi, iż wniosek o pożyczkę pozwanej z lipca 2020r. z przyczyn formalnych nie był rozpatrywany, wniosek o pożyczkę , na podstawie którego przyznano pozwanej finansowanie został złożony przez wnioskodawczynię R. F. w dniu 16.10.2020r. w oddziale Fundacji w O., w ramach naboru, który rozpoczął się w dniu 12.10.2020r. o godz. 12.00, zakończył się w dniu 16.10.2020r. o godz. 12.00. A zatem, jak wynika z cytowanego pisma, pożyczka została udzielona pozwanej na podstawie wniosku o pożyczkę złożonego w październiku 2020r. w ramach otwartego w projekcie naboru przez pozwaną. Cytowane pismo zostało podpisane przez osoby umocowane do reprezentacji Fundacji i stanowi dokument prywatny w rozumieniu Art. 245 k.p.c. Zatem wbrew twierdzeniom skarżącego podstawa ustaleń faktycznych stały się wyjaśnienia pozwanej słuchanej w charakterze strony, jak również dowód w postaci dokumentu prywatnego – pisma Fundacji precyzującego okoliczności otrzymania pożyczki przez pozwaną. Z tych samych przyczyn na uwzględnienie nie zasługuje zarzut naruszenia Art.6 k.c. Wskazać należy, że obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.) stwarza art. 6 k.c. (ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne) i jako podstawowy przepis w tym przedmiocie, stosowany w postępowaniu sądowym, pozostaje w ścisłym związku i tłumaczony jest w powiązaniu z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, normującymi reguły dowodzenia. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. Podkreślić wyraźnie należy, iż reguły rozkładu ciężaru dowodu, stosowane przez Sąd w fazie wyrokowania, mają fundamentalne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny wykonania przez każdą ze stron obowiązku dowodzenia w zakresie przesłanek uzasadniających roszczenie lub zwalniających stronę pozwaną od konieczności jego spełnienia. Obowiązkiem Sądu jest ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne, których zaistnienie determinuje możliwość jego skutecznego wpisania (subsumcji) w odpowiednią podstawę prawną. Jeśli ustalenia takiego dokonać nie można, to fakt ten samoistnie niweczy zasadność powództwa i to niezależnie od tego, czy pozwany z kolei udowodnił podstawy faktyczne przyjętej linii obrony czy też nie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 października 2012 r., I ACa 510/12, LEX nr 1237866. ). Pozwana dopełniła obowiązku wnioskując w sprzeciwie od nakazu zapłaty dowód z dokumentu – informacji uzyskanej z Funduszu cytowanej powyżej.
Umowa łącząca strony bez wątpienia była umową o świadczenie usług uregulowaną w Art. 750 i nast. Kodeksu cywilnego. Podstawowy obowiązek przyjmującego zlecenie polega na dokonaniu określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Treść tego obowiązku powinna być sprecyzowana w konkretnej umowie zlecenia. Od doprecyzowania tego obowiązku w dużym stopniu zależy późniejsza ocena poprawności wykonania zobowiązania przez przyjmującego zlecenie. Strony mogą te obowiązki określić poprzez opis działań , które podejmie przyjmujący zlecenie w celu zaspokojenia wierzyciela albo określić wynikowo, ustalając w umowie, iż zleceniobiorca doprowadzi do określonego celu. Strony mogą więc w taki sposób ukształtować zobowiązanie, aby wykonanie zlecenia było równoznaczne ze zrealizowaniem czynności prawnej. Z treści § 4 ust1. umowy o świadczenie usług bez wątpienia wynika, iż strony uzależniły wynagrodzenie od osiągnięcia skutku w postaci otrzymania pożyczki. Nie zawarły w treści umowy rozstrzygnięć przykładowo dotyczących praw związanych z wypełnionym wnioskiem. Złożony przez powoda wniosek nie był przez Fundusz poddany ocenie merytorycznej , więc nie ma żadnej pewności, iż został poprawnie sporządzony. Stosownie do treści Art. 744 k.p.c. powód mógł ewentualnie wystąpić o zwrot wydatków, lecz powód z takim roszczeniem nie wystąpił. Jak wynika z żądania sformułowanego w pozwie powód dochodził wynagrodzenia na podstawie § 4 ust. 1 umowy z tytułu uzyskanej przez pozwaną pożyczki. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż to nie wskutek działań powoda pozwana uzyskała pożyczkę. Brak jest podstaw, aby dochodzoną kwotę potraktować jako żądanie zwrotu wydatków. Nadto powód nie wskazał żadnych okoliczności wskazujących na ewentualną wysokość poniesionych wydatków.
Z powyższych przyczyn apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu w oparciu o Art. 385 k.p.c., o kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w oparciu o Art. 98 k.p.c. w zw. z Art. 108 § 1 k.p.c.