Pełny tekst orzeczenia



Sygn. akt. XII K 18/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Wierciszewska-Chojnowska

Protokolant: sek. sąd. Julia Kubok, sek. sąd. Urszula Urbańska

przy udziale prokuratora Katarzyny Borkowskiej

oraz oskarżycieli posiłkowych N. Ż. i E. J.

po rozpoznaniu w dniach 11.07.2023 r., 30.08.2023 r., 20.10.2023 r., 8.11.2023 r., 16.11.2023 r. i 23.11.2023 r.

sprawy:

T. Ż., urodzonego dnia (...) w W., syna Z. i E. z domu Ł.

oskarżonego o to, że:

W dniu 23 stycznia 2019 roku w siedzibie Kancelarii Notarialnej przy ulicy (...) lokal (...) w W. w postępowaniu prowadzonym na podstawie rozdziału 3a ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku – Prawo o notariacie (Dz.U. 2020r., poz. 1192 t.j. z późn.zm.), będąc uprzednio uprzedzony przez przyjmującego zeznanie notariusza działającego w zakresie swoich ustawowych uprawnień o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń, co stwierdzono w treści aktu notarialnego Repertorium (...) Numer (...), złożył zeznanie mające służyć za dowód i zeznał nieprawdę w ten sposób, że oświadczył, że zmarła E. Ż. nie pozostawiła jakichkolwiek testamentów i w związku z tym jest powołany do całego spadku po zmarłej, czym jednocześnie wyłudził poświadczenie nieprawdy przez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego notariusza H. Ł. upoważnioną do wystawienia dokumentu aktu poświadczenia dziedziczenia, który to akt poświadczenia dziedziczenia został następnie ujawniony w systemie informatycznym do prowadzenia Rejestru Spadkowego PL utworzonego przez Krajową Radę Notarialną w dniu 23 stycznia 2019 r. o godz. 12:46 pod numerem (...)

tj. o czyn z art. 233 § 1 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

W dniu 13 lutego 2019 roku w Kancelarii Notarialnej przy ulicy (...) lokal (...) w W. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 424.000,00 złotych E. J. w ten sposób, że zawarł w formie aktu notarialnego Repertorium (...) Nr (...) sporządzonym przez notariusza J. B. (1) umowę sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) w budynku posadowionym przy ul. (...) w W. za kwotę 424.000,00 złotych, wprowadzając ją w błąd co do przysługiwania mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i braku roszczeń osób trzecich i zatajając fakt istnienie testamentu zmarłej E. J., według treści którego do całego spadku została powołana wnuczka zmarłej – N. Ż. czym sprawca działał na szkodę E. J. i N. Ż.

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.


orzeka


przyjmując, że oskarżony T. Ż. w ramach zarzucanego mu w pkt. 1 czynu działał w postępowaniu prowadzonym na podstawie Działu II Rozdziału 3a ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie uznaje go za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, który kwalifikuje z art. 233 § 1 i 6 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 233 § 1 w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

w ramach zarzucanego oskarżonemu w pkt. 2 czynu uznaje T. Ż. za winnego tego, że w dniu 13 lutego 2019 roku w Kancelarii Notarialnej przy ulicy (...) lokal (...) w W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przywłaszczył sobie prawo majątkowe o znacznej wartości w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) w budynku posadowionym przy ul. (...) w W. należące do N. Ż. w ten sposób, że bez jej wiedzy i zgody, w formie aktu notarialnego Repertorium (...) Nr (...) sporządzonego przez notariusza J. B. (1) sprzedał E. J. przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu za kwotę 424.000 złotych wprowadzając jednocześnie E. J. w błąd co do przysługiwania mu przedmiotowego prawa do tego lokalu, braku roszczeń osób trzecich i zatajając fakt istnienia testamentu zmarłej E. Ż., według treści którego do całego spadku została powołana wnuczka zmarłej – N. Ż., czym doprowadził E. J. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 424.000 złotych i czym działał na szkodę N. Ż. i E. J. tj. za winnego popełnienia czynu z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i art. 33 § 2 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz karę 250 (dwustu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020 r. łączy kary pozbawienia wolności wymierzone oskarżonemu w pkt. 1 i 2 i wymierza T. Ż. karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. i art. 72 § 1 pkt. 1 k.k. warunkowo zawiesza na okres próby lat 3 (trzech), zobowiązując oskarżonego do informowania sądu o przebiegu okresu próby;

na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądza od oskarżonego na rzecz N. Ż. kwotę 412 000 (czterysta dwanaście tysięcy) złotych tytułem naprawienia szkody;

zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej E. J. kwotę 2520 (dwa tysiące pięćset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1180 (tysiąc sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 518,20 (pięćset osiemnaście 20/100) złotych tytułem pozostałych kosztów sądowych.



























UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 18/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

T. Ż.

czyn z pkt. 1 wyroku z art. 233 § 1 i 6 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

T. Ż. jest synem E. Ż. i M. Ż.. Jego rodzice w 1989 r. nabyli na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nr (...) w bloku przy ul. (...) w W.. W dniu 31 października 2007 r. w związku z zawartą przez rodziców oskarżonego umową zniesienia współwłasności poprzez podział majątku dorobkowego małżonków, E. Ż. nabyła przedmiotowe prawo do lokalu.

W okresie 2001-2011 oskarżony pozostawał w związku z J. B. (2). Z tego związku urodziła się im w (...) córka N.. Nie mieszkali razem, ale były okresy, że J. B. (2) wraz z córką mieszkała z rodzicami oskarżonego (N. Ż. w kwietniu 2008 r zamieszkiwała u dziadków, co wynika z treści testamentu). Z uwagi na ich problemy osobiste zostali oni pozbawieni i ograniczeni we władzy rodzicielskiej, a córką opiekowała się przed wszystkim jej babka macierzysta, T. L.. N. utrzymywała jednak stałe kontakty z babcią E. Ż., odwiedzała ją nie tylko z matką, ale również z babcią T., utrzymywała również kontakt ze swoim ojcem. Od zawsze słyszała, że mieszkanie dziadków zostanie zapisane jej w spadku, albowiem jeszcze za życia ojca oskarżonego jego rodzice postanowili, że przedmiotowe mieszkanie zostanie w spadku zapisane N.. Oskarżony ten fakt akceptował. Napisał nawet w obecności rodziców i J. B. (2) oświadczenie, że zrzeka się wszelkich roszczeń do majątku rodziców na rzecz swojej córki.

W dniu 14 lutego 2008 r. E. Ż. przed asesorem notarialnym M. R. zastępcą notariusza M. K. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w W. złożyła testament, w którym do całego spadku powołała swoją wnuczkę N. Ż.. Mówiła członkom rodziny, w tym także T. L., że taka była wola jej męża, że taka jest jej wola. Powiedziała o sporządzeniu testamentu swojej kuzynce I. J. (1) ( w 2008-2009 r.), J. B. (2) (w 2008 r.), T. L., N. Ż., o sporządzeniu testamentu i jego treści wiedziała również A. K.. O sporządzeniu testamentu określonej treści E. Ż. – po jego sporządzeniu - powiadomiła również swojego syna, oskarżonego M. Ż..

W 2010-2011 r. kopię tego testamentu E. Ż. przekazała T. L.. Pokazała jej również oświadczenie, jakie napisał jeszcze za życia swojego ojca oskarżony, że nie sprzeciwia się zapisaniu mieszkania N. Ż.. Mówiła również, że mieszkanie po jej śmierci powinno zostać wynajęte, a pieniądze przeznaczone na naukę wnuczki. Kopię testamentu dostała od babci też N. Ż., gdy miała 13 lat. Przyniosła go wtedy do domu i pokazała ojczymowi, M. B..

J. B. (2) wielokrotnie przed śmiercią E. Ż. rozmawiała z oskarżonym o testamencie. Takie rozmowy oskarżony prowadził również ze swoją córką.

Ustalono również, że oskarżony przez lata aż do śmierci E. Ż. utrzymywał z nią normalne, relacje, odwiedzał matkę, nie miał z nią konfliktów.

E. Ż. zmarła w dniu 9 stycznia 2019 r., jej pogrzeb odbył się 24 stycznia 2019 r. i był organizowany przez członków jej rodziny.

Już w dniu 11 stycznia 2019 r. oskarżony zgłosił się do (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z wnioskiem o wydanie mu informacji, czy na przedmiotowe mieszkanie została założona księga wieczysta oraz informuje, że jest jedynym spadkobiercą po zmarłej matce.




zeznania N. Ż.

k. 204-205, 329-330, 694- 696, 771-772

zeznania T. L.

k. 75-80, 699v-704

zeznania A. K.

k. 34-35, 698-700v

zeznania I. J. (1) vel J.

k. 752v-753

zeznania J. B. (2)

k. 277-278, 754v-755

zeznania M. B.

k. 755-756v

akt zgonu

k. 346

testament - akt notarialny Rep. A nr (...)

k. 36

dokumenty, w tym dotyczące lokalu, sytuacji majątkowej oskarżonego





korespondencja sms




























k. 7-12, 56-72, k. 322

k. 241-249, 316-318, 241-249





k. 153-154































W dniu 23 stycznia 2019 r. T. Ż. przed notariuszem H. Ł. w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w W. – po pouczeniu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń przewidzianej w art. 233 Kodeksu karnego – złożył m.in. oświadczenie, że:

- jego zmarła matka E. Ż. nie pozostawiła jakichkolwiek testamentów i w związku z powyższym do całego spadku po niej z ustawy powołany jest on

- według jego najlepszej wiedzy matka nie sporządziła żadnych testamentów.

Notariusz tego samego dnia wystawiła akt poświadczenie dziedziczenia (Repertorium(...) nr(...)), w którym poświadczyła, że spadek po E. Ż. na podstawie art. 926 § 1 w zw. z art. 950 k.c. nabył z mocy ustawy jej syn T. Ż..

Przedmiotowe poświadczenie dziedziczenia zostało wpisane do Rejestru Spadkowego.

akt notarialny Rep. (...) nr (...)

akt notarialny – poświadczenie Rep. (...) nr (...)

k. 39-42, k. 44



k. 44

wpis do systemu

k.44

W dniu 4 marca 2019 r. w imieniu N. Ż. jej przedstawiciel ustawowy złożył do Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie wniosek o stwierdzenie nabycia przez nią spadku na podstawie testamentu E. Ż..

Nieprawomocnym postanowieniem z dnia 6 marca 2023 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie uchylił akt poświadczenia sporządzony w dniu 23 stycznia 2019 r. przez notariusza H. Ł. i stwierdził, że spadek po E. Ż. na podstawie testamentu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2008 r. nabyła w całości N. Ż..

akta sprawy o sygn. I Ns 140/19


odpis postanowienia

k. 340-554



k. 724

Oskarżony nie był dotychczas karany

karta karna

k. 558, 690

W dniu 19 października 2023 r. oskarżony i N. Ż. zawarli ugodę w obecności mediatora Polskiego Centrum Mediacji, w której oskarżony zobowiązał się m.in. do zapłaty kwoty 212 000 zł na rzecz córki w ratach.

ugoda

k. 763-765

1.1.2.

T. Ż.

czyn z pkt. II a/o z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art., 294 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty


Oskarżony jeszcze przed 26 stycznia 2019 r. zgłosił mieszkanie przy ul. (...) do sprzedaży w (...) za kwotę 440 000 zł. O tej ofercie W. J., córkę pokrzywdzonej E. J., poinformowała koleżanka, mówiąc, że właściciel chce szybko sprzedać mieszkanie. W. J. przekazała tę informację swojej matce. Umówiły się na spotkanie z oskarżonym i w dniu 26 stycznia 2019 r. po obejrzeniu mieszkania i wynegocjowaniu ceny na kwotę 424 000 zł E. J. zawarła z oskarżonym umowę przedwstępną i przekazała mu 10 000 zł tytułem zadatku. Oskarżony powiedział im, że mieszkanie odziedziczył w spadku po matce, zależało mu na szybkiej sprzedaży, chciał podpisać akt notarialny do końca lutego 2019 r., miał plany zainwestowania pieniędzy ze sprzedaży mieszkania w inny biznes, wyjazd zagranicę. E. J. następnego dnia przekazała oskarżonemu kolejne 10 000 zł tytułem zadatku.

zeznania E. J.

k. 1-4, 333-334, 696-697v, 770v-771

zeznania W. J.

k. 31-32, 697v

Po zebraniu przez oskarżonego wszystkich niezbędnych dokumentów, w dniu 13 lutego 2019 r. oskarżony i E. J. przed notariuszem J. B. (1) w Kancelarii Notarialnej przy ul. (...) w W. podpisali umowę sprzedaży przedmiotowego mieszkania za 424 000 zł. Przed notariuszem oskarżony złożył m.in. oświadczenie, że to jemu przysługuje prawo do przedmiotowego lokalu, że nabył jej w spadku z mocy ustawy, co zostało poświadczone przedłożonym przez niego aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia 23 stycznia 2019 r. E. J. zobowiązała się do zapłaty pozostałej części ceny przelewem na wskazany przez oskarżonego rachunek bankowy w banku (...) S.A. Oskarżony rachunek ten otworzył specjalnie, mówiąc pokrzywdzonej, że zależy mu na szybkim uzyskaniu pieniędzy, a to w tym banku pokrzywdzona posiadała swój rachunek bankowy. E. J. w dniu 13 lutego 2019 r. dokonała przelewu kwoty 404 000 zł.

Oskarżony przekazał pokrzywdzonej klucze do mieszkania w dniu 14 lutego 2019 r.

W dniu 27 lutego 2019 r. wykonawca, który miał rozpocząć remont przedmiotowego mieszkania, poinformował E. J., że nie może otworzyć drzwi. E. J. telefonicznie skontaktowała się z oskarżonym, który poinformował ją, że „to pewnie jego niedoszła teściowa” zmieniła zamki w drzwiach, że ma z nią spór. E. J. po otrzymaniu od oskarżonego telefonu do T. L. zadzwoniła do niej i wtedy dowiedziała się, że istnieje testament matki oskarżonego, w którym mieszkanie zostało zapisane jego córce, N.. Spotkała się osobiście z T. L., która pokazała jej testament oraz przygotowany do sądu wniosek o stwierdzenia na jego podstawie nabycia spadku przez wnuczkę E. Ż..

E. J. ponownie skontaktowała się z oskarżonym. Powiedział jej wtedy, że przed śmiercią opiekował się swoją matką, pytał ją o testament, a ona odpowiedziała mu, że nie ma żadnego testamentu. Pokrzywdzona zaproponowała oskarżonemu tzw. odwróconą transakcję, ale nie zgodził się.

Pokrzywdzona złożyła wówczas zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.

Oskarżony do dnia 8 marca 2019 r. wypłacił z rachunku bankowego założonego w (...) Bank (...) S.A. całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży E. J. przedmiotowego mieszkania.


zeznania E. J.

k. 1-4, 333-334, 696-697v, 770v-771

akt notarialny Rep. A nr (...)

k. 7-12

informacja o stanie konta oskarżonego w (...) S.A.

k. 82


T. L. w dniu 28 lutego 2019 r. w imieniu wówczas nieletniej wnuczki N. złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

zeznania N. Ż.

k. 204-205, 329-330, 694- 696

zeznania T. L.



zawiadomienie

k. 75-80, 699v-704


k. 89-93

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.



Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty




OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu


zeznania N. Ż.

Sąd zeznania tego świadka uznał w całości za wiarygodne. Mimo młodego wieku, niekomfortowej sytuacji, w jakiej się znalazła zeznając przeciwko ojcu, świadek rzeczowo, logicznie opisała wszystkie okoliczności dotyczące jej wiedzy o sporządzeniu przez E. Ż. testamentu o określonej treści. Stanowczo, kategorycznie i spontanicznie w śledztwie oraz zeznając po raz pierwszy przed sądem podawała, że jej ojciec również o tym wiedział od lat, co dobitnie wybrzmiało zwłaszcza w czasie jej przesłuchania na rozprawie w dniu 11 lipca 2023 r. Podawała nadto motywy, którymi kierowała się babcia dokonując takiego rozporządzenia swoim majątkiem. Okoliczności podawane przez pokrzywdzoną znalazły potwierdzenie w zeznaniach pozostałych świadków, będących członkami jej rodziny. Jej tłumaczenia były logiczne, zgodne z zasadami płynącymi ze wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie budziło bowiem wątpliwości sądu, że E. Ż. właśnie dlatego, że jej wnuczka N. nie miała w dzieciństwie oparcia w rodzicach, chciała zabezpieczyć wnuczkę w przyszłości i tych powodów nie ukrywała przed członkami swojej najbliższej, ale i dalszej rodziny, o czym zgodnie zeznawali przed sądem. Zwrócić należało uwagę i na to, że świadek nie kierowała się poczuciem krzywdy, nie wyolbrzymiała bowiem opisywanych wydarzeń, a jej wypowiedzi były szczere. Podawała to co sama zapamiętała, ale wskazywała również, że o pewnych faktach dowiadywała się od innych osób.

Sąd oczywiście dostrzegł, że zeznając uzupełniająco w dniu 8 listopada 2023 r. N. Ż. nie wypowiadała się już kategorycznie o wiedzy ojca o istnieniu testamentu, w odpowiedziach na pytania zasłaniała się niepamięcią. W ocenie Sądu ta jej postawa wynikała z treści ugody jaką zawarła z ojcem w dniu 19 października 2023., w której zobowiązała się nawet do odmowy składania zeznań (czego nie mogła już uczynić wobec treści art. 186 § 1 k.p.k., o czym została pouczona). W ocenie Sądu pokrzywdzonej zależało na utrzymaniu relacji, jakie odbudowała z ojcem, zwłaszcza że zobowiązał się zadośćuczynić jej krzywdzie. Zeznania te nie mogły zostać uznane za przekonujące. Sąd widział, że pokrzywdzona jest w niekomfortowej sytuacji, przymuszona do odpowiedzi, czując się niejako „zobowiązana” do niepogarszania sytuacji procesowej ojca.

zeznania T. L.

Po szczegółowej analizie zeznań tego świadka Sąd uznał zeznania T. L. za wiarygodne. Świadek zarówno w śledztwie, jak i przed Sądem spójnie, obiektywnie i rzeczowo przedstawiła znane je okoliczności, nie wyolbrzymiała faktów, nie naginała ich, podając to co zapamiętała. Jej relacja nie wskazuje, by była ona w jakiś negatywny sposób nastawiona do oskarżonego, by celowo go obciążała. Jej zeznania korespondowały z zeznaniami N. Ż., J. B. (2), z treścią korespondencji sms. Ona również kategorycznie podawała, że gdy w 2011 r. otrzymała od E. Ż. kopię testamentu, ta jej powiedziała, że „T. wie”, słyszała też o oświadczeniu, które napisał oskarżony. O szczerości jej wypowiedzi świadczy, że podawała, że nie posiada wiedzy, kto konkretnie z rodziny E. wiedział o testamencie, „bo kontaktowała się ona z różnymi członkami rodziny, że mogła o tym komuś powiedzieć, albo nie mówić nikomu”. Jej relacja o tyle jest istotna, że wynika z niej, że temat spadku po E. Ż. pojawił się od razu po jej śmierci, bo wtedy zaczęła telefonicznie kontaktować się z oskarżonym, proponować mu wizytę u notariusza, rozmawiali o testamencie. Wiarygodnie i przekonująco opisała te kontakty, w tym dotyczące spraw zapłaty za czynsz za przedmiotowe mieszkanie, kontaktów w tym okresie N. z ojcem, zbywania jej przez oskarżonego – odkładania tematu na później i okoliczności, w jakich dowiedziała się o sprzedaży mieszkania. Sąd nie znalazł żadnych powodów, by zeznaniom tego świadka odmówić wiarygodności.

zeznania A. K.

I zeznania tego świadka Sąd uznał za wiarygodne. Kategorycznie świadek potwierdziła, że w rodzinie była od lat powszechna wiedza, że babcia E. sporządziła testament, że przekazuje mieszkanie N., jak podawała wszyscy wiedzieli, że babcia E. bardzo kochała wnuczkę i uważała, że została ona skrzywdzona przez swoich rodziców. Świadek przy tym nie wyolbrzymiała opisywanych okoliczności, szczerze przyznając, że o tym, że oskarżony wiedział o tym testamencie usłyszała od swojej matki. Świadek nie kryła przy tym braku sympatii do oskarżonego, czy tego, że bardzo krytycznie oceniła jego zachowanie, podawała powody tego stanu rzeczy. Sąd nie znalazł żadnych powodów, by jej zeznania kwestionować.

zeznania I. J. (2) vel J.

Sąd zeznania tego świadka uznał za wiarygodne. E. Ż. była ciotką świadka, razem się wychowywały. Często kontaktowała się z E. Ż.. I – jak zeznała - to od niej dowiedziała się, że ta sporządziła testament, w którym mieszkanie przepisała wnuczce, którą traktowała jak córkę, że powiedziała o tym synowi, że ten miał nawet pretensje, że nie zapisała nic jego drugiej córce. Zdarzenia te miały miejsce w 2008-2009 r. Zeznania tego świadka były obiektywne, rzeczowe, świadek umiejscowiła zdarzenia w czasie, podawała ich kontekst. Jej relacja była szczera, na pytania odpowiadała spontanicznie, zgodnie ze swoją wiedzą, logicznie. To przede wszystkim jej zeznania, osoby zupełnie niezainteresowanej rozstrzygnięciem w sprawie, utwierdziły Sąd w przekonaniu, że E. Ż. o sporządzeniu testamentu, jego treści powiedziała synowi przed 2010 r.

zeznania J. B. (2)

Sąd zeznania tego świadka, zwłaszcza złożone w śledztwie, uznał za wiarygodne. Świadek potwierdziła ustalone okoliczności, kategorycznie zeznawała, że kwestia testamentu, zapisania mieszkania N. Ż. była omawiana przez rodziców oskarżonego, jeszcze za życia jego ojca. Opisała tu okoliczności, w jakich to się działo (choroba nowotworowa ojca, oświadczanie podpisane przez oskarżonego, powody takiej decyzji dziadków). Kategorycznie również podała, że sama od E. Ż. otrzymała kopię testamentu, co znalazło potwierdzenie w zeznaniach N. Ż. i M. B.. Sąd dostrzegł przy tym, że przed Sądem świadek podała, że ona nie rozmawiała z oskarżonym o testamencie, co pozostawało w sprzeczności z zeznaniami, które złożyła w śledztwie i kiedy podała wtedy, że wielokrotnie o tym z nim na ten temat rozmawiała. Tę rozbieżność świadek nieprzekonująco tłumaczyła, że chodziło jej o rozmowy prowadzone za życia rodziców oskarżonego. Zwrócić należy jednak wagę, że testament został sporządzony w 2008 r., kiedy ojciec oskarżonego już nie żył. Przed Sądem opisując swoje rozmowy z E. Ż. podawała, że miała wrażenie, że oskarżony wiedział o testamencie, ale podała również, że E. mogła się bać powiedzieć o tym synowi. Jej relacja nie była w tym zakresie logiczna i spójna. Wprawdzie były to tylko wrażenia świadka, ale wskazać należy, że z zeznań świadka I. J. (2) jednoznacznie wynika, że E. Ż. była osobą samodzielną, decyzyjną, nie bała się syna i o sporządzeniu testamentu powiadomiła syna.

zeznania M. B.

Sąd nie znalazł powodów, dla których zeznania tego świadka można byłoby kwestionować. Wprawdzie skupiał się on na okolicznościach pobocznych, w tym ocenach dotyczących zachowania T. L., które to okoliczności w ocenie Sądu nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (przy czym w sprawie w żaden sposób nie potwierdzono, by zeznania N. Ż., czy J. B. (2) były inspirowane co do konkretnych treści przez T. L.), to jednak kategorycznie podał, że on o testamencie E. Ż. dowiedział się w 2016 albo 2017 r., kiedy N. przywiozła go do domu od babci E., od której go dostała. Szczerze podał, że on tego testamentu oskarżonemu nie pokazywał – do 2018 r. nie mieli bowiem w zasadzie ze sobą kontaktów, a potem rozmawiali tylko o sprawach N.. Zdziwił się jednak, że oskarżony mieszkanie sprzedał. Przyznał też, że z oskarżonym zaczął rozmawiać na ten temat, gdy mieszkanie zostało sprzedane, że oskarżony chciał, by N. dostała to, co jej się należało. Co do okoliczności mających znaczenie dla sprawy zeznania tego świadka były rzeczowe i obiektywne.

zeznania E. J.

Sąd zeznania tej pokrzywdzonej uznał za wiarygodne w całości. Świadek rzeczowo, spójnie i obiektywnie przedstawiła wszystkie okoliczności, w jakich od oskarżonego nabyła przedmiotowe mieszkanie. Opisała wydarzenia przed podpisaniem aktu notarialnego, a także swoje kontakty z oskarżonym i członkami jego rodziny oraz T. L. po 27 lutego 2019 r. Nie wyolbrzymiała opisywanych wydarzeń, jej relacja była chronologiczna, zdarzenia osadzała w czasie i miejscu, podawała ich kontekst. Jej relacja dodatkowo znalazła potwierdzenie w zeznaniach W. J. oraz w treści zgromadzonych na te okoliczności dokumentach.

zeznania W. J.

Świadek rzeczowo, spójnie przekazała wiedzę na temat wydarzeń, w których sama uczestniczyła i mogła zaobserwować, podawała też fakty, o których dowiedziała się od swojej matki, E. J.. Sąd zeznania świadka uznał w całości za wiarygodne. Nie tylko były one obiektywne i logiczne, ale korespondowały z zeznaniami E. J., tworząc spójną całość.

dokumenty j.w.

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie dokumenty dołączone do akt a ujawnione w trybie art. 405 k.p.k.. Dokumenty te nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł żadnych powodów, by ich treść kwestionować, zwłaszcza że w większości dotyczyły one dokumentów sporządzonych w formie aktu notarialnego.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu


wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżony T. Ż. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, w śledztwie odmówił składnia wyjaśnień. Przed sądem na rozprawie w dniu 11 lipca 2023 r. podał jedynie, że do czasu wizyty u notariusza pytał się wszystkich członków rodziny, czy "zachował się jakiś istniejący testament, a jeżeli tak, to prosił o jego okazanie lub wysłanie sme-em, mailem". Jak tłumaczył, nie przedstawiono mu testamentu, z czego wywnioskował, że on nie istnieje".

Wyjaśnienia oskarżonego złożone przed Sadem nie zasługiwały na wiarygodność, albowiem były sprzeczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Żaden z przesłuchanych w sprawie świadków z kręgu rodziny oskarżonego nie potwierdził, by przed 23 stycznia 2019 r. (bo wtedy oskarżony udał się do notariusza celem złożenia stosowanego oświadczenia spadkowego) oskarżony pytał się ich o okazanie mu, przesłanie testamentu jego zmarłej matki E. Ż.. Wyjaśnienia oskarżonego były w tym zakresie ogólne, nie podał ani osób, do których miał się zwracać z takim pytaniem, ani dat ani kontekstu. Nadto wyjaśnienia te były w tym zakresie nielogiczne, sprzeczne z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Oskarżony miał się rzekomo pytać, czy „zachował się jakiś

testament”. Wprawdzie nie wytłumaczył dlaczego właśnie z takim pytaniem miał się zwracać, ale w ocenie Sądu pośrednio dowodzi to, że w przyjętej linii obrony jedynie nieudolnie starł się przekonać Sąd, że nie miał wiedzy o testamencie swojej matki. Dodatkowo należy zadać pytanie, do kogo mógł się zwracać z takim pytaniem – był jedynym synem zmarłej E. Ż.. Przebieg przewodu sądowego wskazuje, że taką osobą miała być córka oskarżonego i T. L.. Ale tu należałoby postawić kolejne pytanie, jak to możliwe, że o takie sprawy miałby się pytać swojej małoletniej wówczas córki N., czy jej babki macierzystej, T. L.. W tym miejscu zwrócić należy uwagę na treść korespondencji mailowej pomiędzy oskarżonym a córką. Jej treść wskazuje, że była ona prowadzona przed 24 stycznia 2019 r. tj. przed pogrzebem E. Ż. i która dowodzi dodatkowo, że oskarżony doskonale wiedział o istnieniu testamentu, jego treści, prawach jakie do mieszkania przysługują jego własnej córce (sam pisze, by córka czekała na otwarcie spadku i na pogrzeb, gdy ta domagała się wpuszczenia jej do mieszkania).

Z ujawnionych w sprawie okoliczności wynika, że stosunki oskarżonego z jego matką – na przestrzeni lat były poprawne, nie było pomiędzy nimi konfliktów, utrzymywali kontakty. Nieprawdopodobnym było więc, by E. Ż. miała jakikolwiek powód, by ukryć przed swoim synem fakt sporządzenia testamentu i to określonej treści. Zwłaszcza, że sporządziła go w 2008 r., a o tym, że przedmiotowe mieszkanie zostanie zapisane w spadku N., córce oskarżonego było mówione od zawsze, jeszcze za życia ojca oskarżonego. Był podawany powód takiego rozporządzenia majątkiem rodziców oskarżonego. Na te okoliczności zgodnie wskazywali przesłuchani świadkowie tj. J. B. (2), A. K., I. J. (1) vel J., czy T. L.. O tym mówiła również N. Ż., która w zeznaniach przed Sądem spontanicznie i szczerze podawała, że wiedziała o testamencie babci E. i jego treści już jako małe dziecko. O testamencie od 2016-2017 r. wiedział nawet M. B., ojczym N..

Zwrócić należy uwagę również na chronologię działań, jakie podjął oskarżony - tuż po śmierci swojej matki złożył wniosek do spółdzielni o udzielenie mu stosownych informacji, twierdząc że jest jedynym spadkobiercą, jeszcze przed jej pogrzebem stawił się u notariusza celem uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia, w międzyczasie zgłosił ogłoszenie o sprzedaży mieszkania do agencji nieruchomości i już w dniu 26 stycznia 2019 r. podpisał z E. J. umowę przedwstępną i przyjął zadatek.

Zwrócić należy uwagę na to, w jaki sposób oskarżony rozporządził pieniędzmi, jakie otrzymał za sprzedaż mieszkania E. J. (niezwłocznie je wypłacił z celowo założonego w baku rachunku).

Wreszcie zwrócić należy uwagę, że o tej sprzedaży oskarżony nie powiadomił nikogo z rodziny.

Te wszystkie okoliczności doprowadziły Sąd do przekonania, że nieprzyznanie się oskarżonego do winy jest jedynie przyjętą przez niego linią obrony.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU


Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1.

T. Ż.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z treścią art. 233 § 6 k.k. oraz z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego odpowiedzialność karną ponosi osoba, która podaje nieprawdę lub zataja prawdę w oświadczeniu, które ma służyć za dowód w postępowaniu innym, niż sądowe prowadzonym na podstawie ustawy, jeżeli przyjmujący oświadczenie, działając w zakresie swoich uprawnień nadanych przez ustawę uprzedził osobę składającą oświadczenie o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Upoważnienie do uprzedzenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, o którym mowa w art. 233 § 6 k.k. musi wynikać z ustawy, na podstawie której prowadzone jest to postępowanie. Przestępstwo z art. 233 § 6 jest przestępstwem umyślnym, popełnionym, gdy sprawca miał zamiar zeznania nieprawdy lub zatajenia prawdy, przy czym gdy sprawca ma świadomość, że informacje, które przekazuje, są nieprawdziwe lub że zataja określony wycinek rzeczywistości i chce tego, mamy do czynienia z zamiarem bezpośrednim.

Zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, w tym art. 95c § 1 Działu II Rozdziału 3a notariusz przystępując do spisania protokołu dziedziczenia osoby biorące udział w spisywaniu protokołu poucza o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń, zamieszczając w protokole wzmiankę o tym pouczeniu.

Z kolei z treści art. 272 k.k. wynika, że za przestępstwo to odpowiada ten, kto wyłudza poświadczenie nieprawdy przez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego lub innej osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu". Jak wskazuje się w doktrynie w przestępstwie tym chodzi o uzyskanie potwierdzenia prawdziwości okoliczności nieprawdziwej przez osobę uprawnioną do wystawienia dokumentu w zakresie takiej okoliczności. Art. 272 k.k. wymaga, aby owo poświadczenie nieprawdy nastąpiło przez wystawienie dokumentu na skutek podstępnego wprowadzenia w błąd funkcjonariusza publicznego lub innej osoby, upoważnionej do wystawiania takich dokumentów. Przestępstwo z art. 272 można popełnić umyślnie, wyłącznie z zamiarem bezpośrednim.

W świetle ujawnionego w sprawie całokształtu materiału dowodowego przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego, wiedzy i zasad płynących z logicznego rozumowania – bezspornym było, że oskarżony w dniu 23 stycznia 2019 r. przed notariuszem w czasie czynności spisywania protokołu dziedziczenia złożył fałszywe oświadczenie, że zmarła E. Ż. nie pozostawiła jakichkolwiek testamentów, nie sporządziła żadnych testamentów. Notariusz – działając na podstawie ustawy Prawo o notariacie – pouczyła oskarżonego o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, a wzmianka o tym pouczeniu została wciągnięta do aktu notarialnego. Oskarżony działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim. Wiedział bowiem, że jego matka sporządziła testament. Tym samym oskarżony – przedkładając dodatkowe wymagane dokumenty uwiarygadniające go jako rzekomego jedynego spadkobiercę – wprowadził notariusza w błąd i wyłudził poświadczenie nieprawdy co do istoty tej czynności w akcie notarialnym Repertorium (...) nr 321/2019, który to dokument został wprowadzony do obrotu prawnego poprzez zamieszczenie w Rejestrze Spadkowym.

Sąd jedynie uzupełnił kwalifikację prawną przypisanego oskarżonemu czynu o art. § 6 art. 233 k.k.

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

2.

T. Ż.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W ramach zarzucanego oskarżonemu w pkt.2 aktu oskarżenia czynu Sąd uznał oskarżonego za winnego popełnienia występku z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

W świetle ujawnionego w sprawie całokształtu materiału dowodowego przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego, wiedzy i zasad płynących z logicznego rozumowania – bezspornym było, że oskarżony w dniu 13 lutego 2019 r. działając umyślnie, w celu osiągniecia korzyści majątkowej dokonał przywłaszczenia prawa majątkowego znacznej wartości (art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 115 § 5 k.k.) należącego do N. Ż. (pozbawił ją własności spółdzielczego własnościowego prawa do mieszkania przy ul. (...) w W., które w spadku zapisała jej E. Ż.), bez jej wiedzy i woli. Przed notariuszem oskarżony powołując się na wyłudzony akt poświadczenia dziedziczenia – zamanifestował na zewnątrz, że jest uprawniony do dysponowania tym prawem i sprzedał przedmiotowe mieszkanie z wykluczeniem osoby do niego uprawnionej, a w wyniku bezprawnych działań oskarżonego pokrzywdzona trwale utraciła swoje prawo majątkowe.

Jednocześnie nie budziło żadnych wątpliwości, iż dokonując tych czynności oskarżony wprowadził drugą pokrzywdzoną (E. J.) w błąd co do przysługiwania mu prawa do rozporządzania przedmiotowym prawem majątkowym, braku roszczeń osób trzecich i zatajając fakt istnienia testamentu E. Ż., czym doprowadził ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 424 000 zł. E. J., gdyby wiedziała, że istnieje testament E. Ż., przedmiotowego mieszkania w dniu 13 lutego 2019 r. nie kupiłaby. I w tym zakresie oskarżony działał umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, w celu osiągniecia korzyści majątkowej. Nie budzi wątpliwości, iż zachowanie oskarżonego od samego początku było ukierunkowane na ten określony cel. Wystarczy przypomnieć, że przestępne działania oskarżonego , by ten cel osiągnąć, rozpoczęły się tuż po śmierci jego matki, gdy w tajemnicy przed małoletnią wtedy córką, jej przedstawicielem ustawowym, oskarżony najpierw podjął działania zmierzające do uzyskania poświadczenia dziedziczenia, zaczął gromadzić dokumenty niezbędne do sprzedaży mieszkania zwracając się m.in. do spółdzielni mieszkaniowej, zwrócił się do agencji nieruchomości o pośrednictwo w sprzedaży tego mieszkania, mówiąc że zależy mu na szybkiej sprzedaży, zaakceptował niższą cenę sprzedaży, założył konto w tym samym banku, w którym rachunek bankowy posiadała E. J., by przyspieszyć dokonanie przelewu, a po dokonaniu wpłaty pieniędzy, niezwłocznie wypłacił je z tego rachunku bankowego. Przez cały ten okres czasu wiedział, że to nie on jest spadkobiercą E. Ż., że ta sporządziła testament, w którym do spadku powołała jego córkę, który to fakt ukrywał przed notariuszami, przed którymi dokonywał poszczególnych czynności notarialnych, a przede wszystkim przed E. J.. Przy czym oczywistym jest, że po jej stronie doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, była to dla niej transakcja niekorzystna z punktu widzenia jej interesów majątkowych, o czym stanowczo zeznawała przed sądem. Pamiętać bowiem należy, że niekorzystnego rozporządzenia mieniem nie wolno utożsamiać z wyrządzeniem szkody. Do uznania określonego zachowania za rozporządzenie mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. nie jest istotne, czy czynność prawna była ważna i skuteczna. Niekorzystne rozporządzenie mieniem nie powinno być utożsamiane z wyrządzeniem szkody. O niekorzystności rozporządzenia mieniem przesądza bowiem ocena rozporządzenia z punktu widzenia interesów osoby rozporządzającej. Ustawowe znamię „niekorzystnego rozporządzenia mieniem" zostaje spełnione wówczas, gdy sprawca - działając w sposób opisany w art. 286 § 1 - doprowadza inną osobę do takiego rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia jej interesów. Niekorzystne rozporządzenie mieniem może sprowadzać się do sytuacji, w której interesy majątkowe pokrzywdzonego ulegają pogorszeniu, mimo że nie doszło do powstania po stronie rozporządzającego lub osoby, w imieniu której rozporządzenie nastąpiło, szkody majątkowej. Niekorzystność nie oznacza bowiem ani konieczności wyrządzenia rzeczywistej szkody, ani też jej niepowetowalności. Niekorzystne rozporządzenie mieniem to pojęcie szersze od terminów "szkoda" i "strata" (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 9 lutego 2017 r. II AKa 114/16).

Na marginesie zaznaczyć jedynie należy, że w ocenie Sądu w toku postępowania karnego N. Ż. jednoznacznie wyrażała wolę ścigania oskarżonego za przypisany mu czyn z art. 284 § 1 k.k. popełniony na jej szkodę. Zwrócić bowiem należy uwagę, że na etapie śledztwa w jej imieniu zostało skutecznie złożone zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na jej szkodę przez jej ustawowego przedstawiciela, jej pełnomocnik procesowy w śledztwie podejmował określone czynności procesowe (skuteczne zaskarżenie postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego), po złożeniu aktu oskarżenia w jej imieniu zostało złożone oświadczenie o występowaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego, pokrzywdzona nadto osobiście występowała przed sądem, przystąpiła do postępowania mediacyjnego z oskarżonym. Decyzje te w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wskazują na wolę ścigania i ukarania oskarżonego.

Warunkowe umorzenie postępowania



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania


Umorzenie postępowania



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania


Uniewinnienie



Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia


KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

T. Ż.

pkt. 1 wyroku

czyn z pkt. 1

Przy wymierzaniu oskarżonemu kar jednostkowych Sąd kierował się wszystkimi dyrektywami jej wymiaru określonymi w art. 53 k.k.

Za wymierzeniem oskarżonemu kary na podstawie art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności przemawiał przede wszystkim wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, jak również wysoki stopień jego zawinienia – oskarżony działał umyślnie, jego zachowanie godziło w szeroko rozumiane dobro wymiaru sprawiedliwości, oskarżony działał z niskich pobudek. Za okoliczność łagodzącą Sąd uznał uprzednią niekaralność oskarżonego. Sąd uznał, że wymierzona kara jest współmierna, sprawiedliwa i spełni swój cel zarówno w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej.

T. Ż.

pkt. 2 wyroku

czyn z pkt. 2

Sąd na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. karę 250 stawek dziennych grzywny. W tym zakresie Sąd uznał, że stopień zawinienia oskarżonego był bardzo wysoki, a stopień społecznej szkodliwości jego czynu znaczny. Oskarżony swoim zachowaniem pokrzywdził dwie osoby, w tym osobę mu najbliższą, córkę, która w dacie czynu była małoletnia. Oskarżony niewątpliwie działał z niskich pobudek, z chęci osiągnięcia szybkiego zysku, korzyści która mu się nie należała. Za okoliczność łagodząca Sąd przyjął uprzednią niekaralność oskarżonego, fakt, że zawarł z pokrzywdzoną N. Ż. ugodę co do częściowego naprawienia szkody, choć okoliczności tej Sąd nie przeceniał, uznając – z uwagi na postawę oskarżonego– że działania te były podjęte również i po to, by osiągnąć określone skutki procesowe. Dodatkowo Sąd miał na uwadze, że w zakresie pokrzywdzenia E. J. oskarżony swoim zachowaniem nie doprowadził ostatecznie do wyrządzenia jej rzeczywistej szkody majątkowej (nadal jest ona właścicielem przedmiotowego mieszkania). Oskarżony nie wyrażał żadnej skruchy ani refleksji. Z uwagi na fakt, iż oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej Sąd dodatkowo wymierzył mu karę grzywny, ustalając wysokość stawek dziennych przy uwzględnieniu wszystkich powyższych okoliczności, zaś wysokość jednej stawki dziennej przy uwzględnieniu aktualnych zdolności zarobkowych oskarżonego, jego sytuacji majątkowej i rodzinnej. Oskarżony jest zdrowym mężczyzną, posiada stały dochód oraz majątek.

T. Ż.

pkt. 3 wyroku

kara łączna

Na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020 r. (przepisy te były dla oskarżonego korzystniejsze z uwagi na treść art. 86 § 1 k.k. i granice dolnego wymiaru kary łącznej) Sąd wymierzył oskarżonemu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności. W ocenie Sądu wprawdzie zbiegające się przestępstwa godziły w różne dobra chronione prawem, zostały popełnione na szkodę dwóch pokrzywdzonych, ale niewątpliwym jest, że przestępstwa te pozostawały ze sobą w ścisłym związku faktycznym, który miał doprowadzić oskarżonego do osiągnięcia zamierzonego celu, tworząc w zasadzie jeden zespół zachowania się sprawcy.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. i art. 72 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności Sąd warunkowo zawiesił na maksymalny okres próby 3 lat, zobowiązując dodatkowo oskarżonego do informowania o przebiegu okresu próby, co będzie służyło wzmocnieniu wychowawczego aspektu tak ukształtowanej kary. Sąd doszedł do przekonania, że dotychczasowa postawa oskarżonego, w tym przede wszystkim jego uprzednia niekaralność przemawia za uznaniem, iż pomimo zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, nie powróci on do popełniania przestępstw i będzie w przyszłości stosować się do obowiązującego porządku prawnego. Oskarżony przystąpił w części do ugody zawartej z córką N. Ż.. Niewątpliwym również jest, iż rozstrzygniecie to będzie pozytywnie wpływało na dalsze ich relacje (mając na uwadze przeszły ich charakter), na co wskazywała sama pokrzywdzona.

T. Ż.

pkt. 4 wyroku

obowiązek naprawienia szkody

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej N. Ż. kwotę 412 000 zł tytułem naprawienia wyrządzonej szkody majątkowej wynikłej z przypisanego mu w tym zakresie w pkt. 2 wyroku czynu. Sąd zasądzając przedmiotową kwotę uwzględnił kwoty już wpłacone na rzecz pokrzywdzonej a ustalone w ugodzie (obowiązek naprawienia szkody dotyczy tylko szkody, której nie naprawiono).

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności





6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Zgodnie z treścią art. 46 § 1 k.k. w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.

Na rozprawie w dniu 8 listopada 2023 r. pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej E. J. złożyła wniosek o zasądzenia na rzecz pokrzywdzonej kwoty 20 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z toczącego się od 5 lat postępowania, przesłuchań, w wyniku czego pokrzywdzona miała doznać stresu. Przesłuchana na tę okoliczność E. J. dodatkowo podała, że w wyniku przestępstwa zostały ograniczone jej prawa właścicielskie do mieszkania, że została wciągnięta w spory rodzinne obcych osób, co wywołało stres, konieczność zmiany planów życiowych.

Sąd przedmiotowego wniosku nie mógł uwzględnić.

Ustawodawca wskazał w art. 46 § 1 k.k., iż w trakcie orzekania środka kompensacyjnego sąd karny ma obowiązek stosować przepisy prawa cywilnego. Nie budzi przy tym żadnych wątpliwości, iż szkoda - w myśl art. 46 § 1 - oznacza uszczerbek na dobrach materialnych, krzywda dotyczy dóbr osobistych. Pojęcie szkody wyrządzonej przestępstwem ograniczone jest wyłącznie do następstw naruszenia dobra prawnego objętego znamionami danego typu czynu zabronionego. Nie budzi również wątpliwości, iż zadośćuczynienia można dochodzić tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi. Ma to miejsce w przypadku naruszenia dóbr osobistych w wyniku czynu niedozwolonego i w tym zakresie należy sięgnąć do przepisów Kodeksu cywilnego, w tym art. 24 (ochrona dóbr osobistych określonych w art. 23 k.c. - dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.), art. 445 (dochodzenie zadośćuczynienie z tytułu uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, utraty zdolności zarobkowych) art. 446 § 4 ( z tytułu śmierci wynikłej z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zadośćuczynienie dla członków najbliższej rodziny pokrzywdzonego) i wreszcie art. 448 (w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę).

Na szkodę E. J. oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. Przepis ten chroni dobro prawne w postaci mienia, które nie jest dobrem osobistym a prawem majątkowym. W realiach niniejszej sprawy nie doszło do wyrządzenia pokrzywdzonej rzeczywistej szkody majątkowej, nadal jest ona właścicielką przedmiotowego mieszkania, jej wejście w jego posiadanie chronione jest przez stosowne przepisy kodeksu cywilnego. Krzywda na jaką powołuje się pokrzywdzona nie jest bezpośrednim następstwem znamienia dobra prawnego objętego znamionami czynu przypisanego oskarżonemu z art. 286 § 1 k.k.

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. 5

Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej E. J. – wobec złożenia stosownego wniosku – kwotę 2520 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o treść art. 627 k.p.k. (od skazanego w sprawach z oskarżenia publicznego sąd zasądza koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa oraz wydatki na rzecz oskarżyciela posiłkowego, w tym z tytułu ustanowienia pełnomocnika) oraz mając na uwadze stawki określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

pkt. 6

Na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 2 k.p.k. i art. 618 k.p.k. Sąd obciążył oskarżonego stosowną opłatą oraz pozostałymi kosztami sądowymi.

1Podpis

SSO Anna Wierciszewska-Chojnowska