Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt XII K 228/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR (del.) Adam Solecki

Protokolant: Mirosław Grzęda, Gabriela Lutek, Monika Raczyńska, Ewelina Sidz

w obecności Prokuratora: Renaty Zielińskiej, Roberta Skawińskiego

oraz oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. z siedzibą w W.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 17 stycznia, 26 lutego, 27 marca i 29 kwietnia 2024 r. sprawy:

M. K. (1) (M. K. (1)), syna L. i L., urodzonego dnia (...) w B.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 20 grudnia 2019 r. w K., dokonał przywłaszczenia powierzonego mu mienia znacznej wartości w postaci samochodu osobowego marki A. (...) o nr rej. (...) o wartości 356.269,00 zł oddanego mu do użytkowania na mocy umowy leasingu nr (...) z dnia 20 sierpnia 2019 r., czym działał na szkodę (...) S.A. z siedzibą w Ł.,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

o r z e k a:

I.  Oskarżonego M. K. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II.  Na podstawie art. 632 pkt 2) k.p.k. kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 228/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

M. K. (1)

pkt I. wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 20 sierpnia 2019 r. M. K. (1), działając jako Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o., zawarł z (...) S.A. umowę leasingu operacyjnego nr (...) na odpłatne korzystanie z samochodu marki A. (...) o nr rej. (...).

Zgodnie z § 3 pkt 11 tej umowy, oddanie przedmiotu leasingu do używania osobie trzeciej wymagało zgody finansującego.

W praktyce działania (...) S.A. zdarzały się sytuacje, że pojazdy były podnajmowane bez zgody finansującego, a finansujący z tego powodu nie wypowiadał umowy, jeżeli opłaty leasingowe były uiszczane, mógł jednak wezwać korzystającego do okazania przedmiotu leasingu.

W dniu 20 grudnia 2019 r. w W., M. K. (1), działając jako Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o., podpisał z (...) Sp. z o.o., reprezentowaną przez pełnomocnika P. K. (1), umowę najmu pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...).

Przed podpisaniem tej umowy M. K. (1) nie uzyskał zgody (...) S.A. na wynajęcie pojazdu marki A. (...).

Pomimo wynajęcia pojazdu marki A. (...), M. K. (1), jako reprezentant (...) Sp. z o.o., w dalszym ciągu opłacał raty leasingu na rzecz (...) S.A. do okresu września 2020 r.

Dnia 16 kwietnia 2020 r. M. K. (1), działając jako Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o., zawarł z (...) S.A. Aneks do umowy leasingu nr (...).

W III kwartale 2020 r. (...) Sp. z o.o. zaprzestała uiszczania opłat z tytułu najmu pojazdu. W związku z brakiem środków finansowych od najemcy, (...) Sp. z o.o. zaprzestała opłacania rat leasingu na rzecz (...) S.A.

Wobec brak spłat rat leasingu, w dniu 16 grudnia 2020 r. (...) S.A. wypowiedział (...) Sp. z o.o. umowę leasingu nr (...), jednocześnie wzywając leasingobiorcę do wydania przedmiotu leasingu do dnia 23 grudnia 2020 r.

Pojazd marki A. (...) został wynajęty kolejnym osobom i nie został wydany (...) S.A.

M. K. (1) przekazała indykatorowi T. S. (1) dane ustalonej osoby, która użytkowała pojazd – D. B. oraz podejmował działania w celu jego odzyskania.

W podobny sposób spółka (...) Sp. z o.o. podnajęła spółce (...) Sp. z o.o. 6-8 pojazdów, z których tylko przedmiotowy pojazd nie został zwrócony.

Ani M. K. (1) ani T. G. (1) nie znali przed nawiązaniem współpracy handlowej pełnomocnika spółki (...) Sp. z o.o.P. K. (1). Nie znali także wcześniej D. B..

wyjaśnienia M. K. (1)

243-244, 400v-402

zeznania T. S. (1)

87-90, 435v-436

zeznania J. O.

103-104, 476-477

zeznania P. K. (1)

134-135, 477-479

zeznania M. O.

217-218, 436v-437v

zeznania A. S.

245-246

zeznania M. K. (2)

256-258, 475

zeznania J. R. (1)

265-266

zeznania T. G. (1)

484-486

aneks do umowy leasingu nr (...)

7-9

umowa leasingu nr (...)

10-20

oświadczenie o wypowiedzeniu umowy leasingu

21-22

wezwanie do wydania

27-29

umowa o najem pojazdu z dn. 19.12.2019r.

53-59

tabela opłat

65-66

aneks do umowy najmu

105

umowa o najem pojazdu z dn. 23.10.2020r.

128-133

wypowiedzenie umowy o najem pojazdu z dn. 19.12.2019r.

157

M. K. (1) nie był dotychczas karany.

karta karna

329

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

M. K. (1)

pkt I. wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

M. K. (1) przywłaszczył pojazd marki A. (...) o nr rej. (...).

wyjaśnienia M. K. (1)

243-244, 400v-402

zeznania T. S. (1)

87-90, 435v-436

zeznania T. G. (1)

484-486

umowa o najem pojazdu z dn. 19.12.2019r.

53-59

tabela opłat

65-66

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

wyjaśnienia M. K. (1)

logiczne, spójne, konsekwentne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym

zeznania T. S., J. W.-O., P. K., M. O., A. S., M. K., J. R., T. G.

logiczne, spójne, konsekwentne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym

karta karna

dokument urzędowy

aneksy, umowy, oświadczenia, wezwania, tabela

dokumenty, dowody materialne, niekwestionowane

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

I.

M. K. (1)

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Odpowiedzialności karnej z art. 284 § 2 k.k. podlega, kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą.

Przedmiotem przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. jest rzecz ruchoma. Rzeczą ruchomą jest każdy przedmiot materialny, który nie jest nieruchomością (gruntową, budynkową), jak również inne dobra, o których mowa w art. 115 § 9 k.k., w tym również środki pieniężne zapisane na rachunku.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 lutego 2015 r. (sygn. V KK 391/14), powierzenie rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa tej rzeczy (cudzej) z zastrzeżeniem jej zwrotu, a zatem osoba, która otrzymuje taką rzecz nie ma prawa nią rozporządzać jak swoją własnością.

Przywłaszczeniem w rozumieniu kodeksu karnego jest bezprawne, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą znajdującą się w posiadaniu sprawcy przez włączenie jej do swego majątku i powiększenie w ten sposób swojego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich, bądź też przeznaczenie jej na cel inny niż przekazanie właścicielowi (por. wyr. SN z 06.01.1978r., sygn. V KR 197/77, wyr. SA Lublin z 03.12.1998r., sygn. II AKa 176/98).

Przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. może być popełnione wyłącznie w zamiarze bezpośrednim kierunkowym. Sprawca musi nie tylko chcieć jego popełnienia, ale i działać w ściśle określonym celu, jakim jest nieodwracalne pozbawienie innej osoby mienia i uczynienia z niego swojej własności (por. wyr. SN z 27.07.2016r., sygn. V KK 7/16).

W realiach przedmiotowej sprawy brak jest podstaw do przypisania oskarżonemu zamiaru przywłaszczenia mienia należącego do (...) S.A. Jakkolwiek bezspornym jest, że M. K. (1) rozporządził mieniem pokrzywdzonego w postaci samochodu marki A. (...) niezgodnie z wolą właściciela, wbrew uregulowaniom zawartym w umowie leasingu dot. zasad użyczania pojazdu osobom trzecim, to sam fakt naruszenia przez oskarżonego postanowień umowy nie oznacza, że działał on w zamiarze włączenia w/w pojazdu do swego majątku.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 stycznia 2017 r. (sygn. IV KK 283/16), sam zamiar wykorzystania mienia innej osoby w sposób niezgody z wolą właściciela (np. wyrażoną w umowie) nie jest tożsamy z zamiarem przywłaszczenia. Zachowanie M. K. (1) nie daje natomiast podstaw do przyjęcia, aby jego celem było przywłaszczenie sobie w/w samochodu i pozbawienie pokrzywdzonego władztwa nad tym pojazdem.

Wskazać bowiem należy, iż pomimo wynajmu pojazdu marki A. (...) spółce (...), kierowana przez oskarżonego (...) Sp. z o.o. w dalszym ciągu opłacała, zgodnie z umową, raty leasingu na rzecz (...) S.A. Oznacza to, że oskarżony, pomimo wynajęcia pojazdu, wciąż uznawał prawa pokrzywdzonego jako właściciela tego pojazdu i starał się wywiązywać ze swoich obowiązków finansowych względem leasingodawcy. Dodatkowo, w okresie wynajmowania pojazdu A. (...), doszło do zawarcia aneksu do umowy leasingu, zmieniającego na wniosek oskarżonego wysokość rat leasingu (k. 7-9).

Z powyższego jednoznacznie wynika, że oskarżony wynajmując w dniu 20 grudnia 2019 r. samochód marki A. (...), nie działał w zamiarze przywłaszczenia tego pojazdu. W dalszym ciągu uznawał go za własność pokrzywdzonego, o czym świadczy regularne i terminowe opłacanie rat leasingowych, a także dążenie do zmiany umowy, kiedy z uwagi na sytuację pandemiczną regulowanie rat w dotychczasowej wysokości stało się utrudnione. Spółka oskarżonego zaprzestała opłacania rat leasingu dopiero, kiedy najemca pojazdu przestał regulować swoje zobowiązania finansowej wobec niej. Nie sposób zatem uznać, że oskarżony dokonał przywłaszczenia tego pojazdu, skoro jego działania przez kolejny rok jednoznacznie wskazują, iż jego zamiarem było dalsze wywiązywanie się z obowiązków finansowych wobec leasingodawcy, do czasu jego całkowitego spłacenia, a ostatecznie niewywiązanie się z tych obowiązków było skutkiem okoliczności, których oskarżony nie brał pod uwagę wynajmując pojazd.

W tym miejscu wskazać dodatkowo należy, iż o braku zamiaru przywłaszczenia świadczy także treść umowy najmu z (...) Sp. z o.o. w § pkt 3 tej umowy, zatytułowanym "Przyrzeczenie sprzedaży", jest wyraźnie wskazane, że zawarcie umowy sprzedaży pojazdu na rzecz spółki (...) możliwe będzie "nie wcześniej niż po przeniesieniu własności przedmiotowego samochodu na Wynajmującego" (k. 55). Taki zapis (w zestawieniu z późniejszymi, wyżej opisanymi działaniami oskarżonego) jednoznacznie wskazuje, że oskarżony nadal uważał w/w pojazd za własność (...) S.A. i zamierzał w dalszym ciągu wykonywać swoje obowiązki wynikające z umowy leasingu (opłacanie rat leasingowych) do czasu nabycia własności tego pojazdu.

Żaden z przeprowadzonych w sprawie dowodów nie wskazywał jednoznacznie, że podpisując umowę najmu pojazdu w dniu 20 grudnia 2019 r. oskarżony miał zamiar przywłaszczenia tego pojazdu. Przytoczone wyżej okoliczności korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego o braku takiego zamiaru. W tym stanie rzeczy Sąd stanął na stanowisku, że oskarżony nie miał zamiaru przywłaszczenia samochodu marki A. (...), w związku z czym nie sposób przypisać mu popełnienia czynu z art. 284 § 2 k.k.

Mając na uwadze powyższe należało uniewinnić oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

art. 632 pkt 2 k.p.k. - wobec uniewinnienia oskarżonego koszty procesu ponosi Skarb Państwa

Podpis