Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

dnia 27 czerwca 2023 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku w XIII Wydziale Cywilnym

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Rafał Rudnicki

Protokolant: sekretarz sądowa Oliwia Ziółkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2023 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z wniosku Spółdzielni (...) z siedzibą w G.

z udziałem Gminy M. G.

o zasiedzenie

p o s t a n a w i a

oddalić wniosek,

kosztami postępowania obciążyć wnioskodawcę, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygnatura akt XIII Ns 822/19

UZASADNIENIE

postanowienia z 27 czerwca 2023 roku

Wnioskiem z 8 lipca 2019 roku wnioskodawczyni Spółdzielnia (...) wniosła o stwierdzenie, że nabyła przez zasiedzenie własność nieruchomości zabudowanej stanowiącej działkę numer (...) obrębu ewidencyjnego 054 o powierzchni 0,6580 ha położoną w G. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...). Wskazał w uzasadnieniu, że jest następcą prawnym Spółdzielni Pracy (...) w likwidacji z siedzibą w G.. Uprzednio Spółdzielnia pracy (...) była następcą prawnym (...) Spółdzielni Pracy (...), która była sama następcą prawnym (...) Spółdzielni Pracy (...) W. i Uszlachetnianie Skór Futerkowych. Ostatnia z wymienionych Spółdzielni prowadziła od 1950 roku działalność na przedmiotowej nieruchomości. Gmina M. G. w żaden sposób w toku używania nieruchomości przez Spółdzielnię i jej poprzedników prawnych nie zwracała się z wnioskiem o jej wydanie, nie kwestionowała stanu posiadania. W związku z powyższym posiadanie miało charakter samoistnego i doszło do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie.

(vide: wniosek k. 3-10)

Postanowieniem z dnia 16 września 2019 roku, na skutek wniosku wnioskodawcy, Sąd udzielił zabezpieczenia roszczeniu wnioskodawcy o zasiedzenie własności nieruchomości – działki nr (...), poprzez nakazanie wpisania w dziale III księgi wieczystej (...) ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu.

(vide: postanowienie k. 204-205)

W piśmie z 19 listopada 2020 roku wnioskodawca rozszerzył wniosek poprzez stwierdzenie również, że nabył on przez zasiedzenie własność części nieruchomości zabudowanej stanowiącej działkę ewidencyjną numer (...), obrębu 254, o powierzchni około 0,1200 ha, położonej w G. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...).

(vide: pismo k. 458)

Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2020 roku, na skutek wniosku wnioskodawcy, Sąd udzielił zabezpieczenia roszczeniu wnioskodawcy o zasiedzenie własności nieruchomości – tj. części działki nr (...), poprzez nakazanie wpisania w dziale III księgi wieczystej (...) ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu.

(vide: postanowienie k. 480)

Pismem z 7 czerwca 2021 roku wnioskodawca zmodyfikował wniosek o stwierdzenie nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną numer (...) obrębu 054, poprzez zawnioskowanie o stwierdzenie nabycia przez zasiedzenie całej działki o powierzchni 1.5709 ha położonej w G. przy ulicy (...).

(vide: pismo k. 512-515)

W odpowiedzi na wniosek Gmina M. G. wniosła o oddalenie wniosku i o zasądzenie na jego rzecz od wnioskodawcy kosztów postępowania. Wskazała w uzasadnieniu, że po pierwsze posiadanie nie miało charakteru samoistnego, bowiem nieruchomość została oddana poprzednikowi prawnemu wnioskodawcy do używania na zasadzie stosunku najmu. Posiadanie miało więc charakter posiadania zależnego a nie samoistnego. Dodatkowo mając na uwadze fakt, że nieruchomość była własnością Skarbu Państwa, nie mogło dojść do jej zasiedzenia z uwagi na obowiązujący zakaz zasiadywania nieruchomości należących do Skarbu Państwa.

(vide: odpowiedź na wniosek k. 522-524)

W dalszym postępowaniu zainteresowani podtrzymali dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku w sprawie, zlokalizowana jest w G. przy ulicy (...), obejmuje działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem 259 objętą księgą wieczystą o numerze (...) Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku a także część działki o nr (...), dla której Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Przed zmianami w ewidencji gruntów granice działek objętych wnioskiem odpowiadały granicom działek wówczas oznaczonym numerami 16 i 17. Następnie działka nr (...) o pow. 4,06 ha uległa podziałowi na działkę (...) o pow. 0,5762 ha oraz działkę (...) obszaru 3,0288 ha. Po czym w wyniku podziału działki (...), powstały działki (...). Z kolei działka nr (...), zmieniła numerację na 259 obszaru 0,658 ha. W roku 2005 działka (...) pierwotnie znajdująca się w księdze wieczystej o numerze (...) została przeniesiona do księgo (...). W dziale II tej księgi wieczystej (...) oraz w dziale II księgi wieczystej (...) jako właściciel wpisana jest Gmina M. G., która stała się właścicielem tej nieruchomości na mocy art. 18 oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych. Poprzednim właścicielem nieruchomości – do 27 maja 1990 r. – był Skarb Państwa. W protokole ustalenia granic oraz właścicieli nieruchomości gruntowych położonych na obszarze administracyjnym miasta G. dzielnicy W. z dnia 4 marca 1963 roku, a także w późniejszych dokumentach ewidencyjnych, ujawniano (...) Spółdzielnię Pracy (...) jako „użytkownika” czy też w innym miejscu „władającego” nieruchomością położoną w G. przy ul. (...), przy jednoczesnym wskazaniu, że właścicielem nieruchomości pozostaje Skarb Państwa.

( dowody: protokół granic k. 367-372, kopia dokumentu z operatu ewidencyjnego za lata 1963-1989 k. 373, matrykuła C. do 1963 roku k. 374, rejestr ewidencji runtów za okres 1989-1993 k. 375-376, wypis z rejestru gruntów k. 377,wyrys z mapy ewidencyjnej k. 378, odpis zupełny kw (...) k. 381-384, odpis zupełny kw (...) k. 385-410, wykaz zmian gruntowych k. 416-418,419-420, wykaz zmian k. 422-425, 426-428, wypis z rejestru gruntów k. 443, wyrys z mapy ewidencji gruntów k. 492, odpis zupełny kw (...) k. 558-566, dokumenty w aktach księgi wieczystej (...), w szczególności: decyzja komunalizacyjna k. 86, kopia mapy k. 87, wypis z rejestru gruntów k. 746-747, zestawienie zmian k. 828v, wypis k. 829, wypis z kartoteki budynków k. 830-831, wyrys k. 832, dokumenty w aktach księgi wieczystej(...), w szczególności: decyzja k. 182, kopia mapy k. 183, wykaz zmian k. 233, decyzja podziałowa k. 234, wypis z rejestru gruntów k. 235, wyrys z mapy k. 237, zestawienie zmian k. 344, wypis z rejestru gruntów k. 345, wyrys z mapy k. 346)

Zarząd Miejski w G. (pismo 854/47/XI), po oględzinach wykonanych w dniu 23 czerwca 1947 roku zezwolił na użytkowanie odbudowanego budynku przemysłowego przeznaczonego na farbiarnię i wyprawialnię skór na rzecz Zakładów (...) w G. przy ul. (...), zobowiązując do dostosowania się do przyszłych zamierzeń regulacyjnych.

( dowody: pozwolenie k. 123, 282, 282a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – opinia (...).I. k. 139-146, pozwolenie na użytkowanie k. 150)

W dniu 26 stycznia 1949 roku Zarząd Miejski w G. Wydział Techniczny wydał Zakładowi (...) z/s w G. – W. przy ul. (...) należącej do Zakładów (...), zgodę na rozbiórkę i przebudowę baraku mieszkalnego.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 13)

W dniu 29 stycznia 1949 roku Zarząd Miejski w G. Wydział Techniczny po dokonanych w dniu 11 grudnia 1948 roku oględzinach budynku położonego w G. przy ul. (...) , stwierdził, że budynek został uszkodzony w wyniku wojny w 53% i potrzebna jest jego gruntowna naprawa. Po wykonanych oględzinach Zarząd Miejski stwierdził, że przedmiotowy budynek należy 30 września1949 roku doprowadzić do stanu używalności (remont całkowicie zakończyć). Powinność ta leżała po stronie korzystającego z terenu, czyli Zakładów (...) w G..

(dowody: orzeczenie k. 283, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 14, dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – k. 149)

W dniu 11 lutego 1949 roku Zarząd Miejski w G., na skutek podania złożonego przez Zakłady (...) z dnia 7 lutego 1949 roku oraz po dokonanych w dniu 9 lutego 1949 roku komisyjnych oględzinach budynku przy ul. (...) w G. orzekł, że cały budynek składający się z 17 izb przemysłowych w łącznej powierzchni użytkowej 359,03 m(2) w wymienionym wyżej budynku został doprowadzony do stanu używalności wskutek gruntowej naprawy.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 15)

W roku 1950 J. B. i J. K., współwłaściciele futrzarskiej pracowni rzemieślniczej w G. – W., przekazali w formie darowizny na rzecz (...) Spółdzielni Pracy (...) W. i Uszlachetnianie Skór Futerkowych z odpowiedzialnością udziałami w G. stanowiące ich własność budynki garbarni i kotłowni wraz z wyposażeniem wg protokołu przekazania z dnia 21 kwietnia 1950 roku położone w G. przy ul. (...). Bilans otwarcia Spółdzielni sporządzony na dzień 08 lipca 1950 roku wykazywał w aktywach m.in. budynek kotłowni o wartości 2.000.000 zł i budynek fabryczny (garbarnia) o wartości 2.223.000 zł Ponadto Spółdzielnia użytkowała dla celów administracyjno – produkcyjnych położony na posesji budynek nie będący jej własnością. Postanowieniem z dnia 26 maja 1950 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku wpisał (...) Spółdzielnię Pracy (...) wyprawa i Uszlachetnianie Skór Futerkowych z odpowiedzialnością udziałami w G. do rejestru spółdzielni pod numerem 315. Pismem z 6 kwietnia 1951 roku (sygn. (...) Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. - Wydział Budownictwa wyraziło zgodę na dalsze użytkowanie przez (...) Spółdzielnię Pracy (...) parceli przy ul. (...) przez okres lat 5 i na zajęcie na cele Spółdzielni sąsiedniego baraku na tej samej parceli, przy czym warunkiem było m.in. zainstalowanie urządzenia likwidującego zadymianie okolicy, instalacja odpowiednich wyciągów uniemożliwiających przedostawanie się odpadków, włosa oraz kurzu na zewnątrz. Jednocześnie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej zaświadczeniem wydanym w dniu 30 maja 1951 roku (org/1030) zezwoliło na lokalizację ogólną tj. rozbudowę zakładu wyprawy i uszlachetniania skór futerkowych w G. – W.. Odpowiednie adnotacje, o prawie użytkowania Spółdzielni (...) poczyniono również w dokumentacji ewidencji gruntów.

(dowody: protokół zdawczo – odbiorczy plus bilans k. 24-25, 275, opinia biegłej rewident k. 27-35, artykuł prasowy k. 36,260 postanowienie o wpisie k. 37-38, 269-270, zaświadczenie lokalizacyjne nr 416 k. 284, protokół ustalenia granic k. 367-376, a także dokumentacja w aktach nieruchomości(...) nr (...) – opinia biegłej rewident k. 139-146, 261-268, zgoda (...) w G. k. 126, protokół zdawczo – odbiorczy k. 125)

Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w 1953 roku zezwoliło (...) Spółdzielni Pracy „L.’ w G. na rozbudowę zakładu produkcyjnego położnego w G. przy ul. (...). W treści pozwolenia wskazano, że budynek należy traktować jako tymczasowy.

(dowód: pozwolenie (...) k. 604)

Decyzją wydaną w dniu 16 kwietnia 1954 roku Zarząd Miejski w G., nakazał (...) Spółdzielni Pracy (...) rozbiórkę w terminie do dnia 25 kwietnia 1954 roku, samowolnie pobudowanej drewnianej budki wartowniczej, usytuowanej obok granicy posesji znajdującej się przy ul. (...) w G. – W.. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że przedmiotowa budka dla wartownika została pobudowana bez zezwolenia władzy budowlanej na działce publicznej, sprzecznie z planem zagospodarowania miasta. W piśmie tym wskazano, że stan obecny narusza przepis art. 333 i 380 ówcześnie obowiązującego prawa budowlanego (Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 roku o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli).

(dowody: decyzja główna k. 281, dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 16)

W dniu 17 lipca 1954 roku Zarząd Miejski w G. zezwolił (...) Spółdzielni Pracy (...) w G. – W. przy ul. (...) na rozbudowę zakładu produkcyjnego na nieruchomości nr 14 w G. przy ul. (...). W pozwoleniu wskazano, że budynek należy traktować jako tymczasowy.

(dowody: pozwolenie k. 734, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 17)

Decyzją wydaną w dniu 8 listopada 1971 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. uchyliło w części dotyczącej terminu rozbiórki - za zgodą stron swoją decyzję z dnia 17 lipca 1954 roku w sprawie rozbiórki Zakładu (...) zlokalizowanego w G. przy ul. (...) i ustaliło nowy termin tejże rozbiórki na dzień 31 grudnia 1972 roku. Decyzja została doręczona (...) Spółdzielni Pracy (...) w G. i do wiadomości Politechniki G. w G..

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 18)

Decyzją wydaną w dniu 12 listopada 1971 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. uchyliło w części dot. terminu rozbiórki - za zgodą stron swoją decyzję z dnia 17 lipca 1954 roku w sprawie rozbiórki Zakładu (...) zlokalizowanego w G. przy ul. (...) i ustaliło nowy termin na dzień 31 grudnia 1972 roku.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 19)

Decyzją wydaną w dniu 21 lutego 1972 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. stwierdziło, że planowana inwestycja - tymczasowy barak magazynowy mający powstać przy ul. (...) w G. nie spełnia warunków umożliwiających jego realizację, gdyż strona nie posiada praw do terenu, na którym zamierza zrealizować swą propozycję i nie przedłożyła dowodu, iż prawami tymi będzie dysponować w momencie podjęcia realizacji swej propozycji.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości(...) nr 1947 ( (...)) k. 20)

W dniu 28 kwietnia 1972 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. wydało decyzję w którym nakazało Futrzarskiej Spółdzielni (...) w G. rozbiórkę tymczasowego obiektu budowlanego – Zakładu (...) położonego w G. przy ul. (...) i uporządkowanie terenu w terminie do dnia 31 grudnia 1973 roku. W uzasadnieniu wskazano, że obowiązek rozbiórki wynika z faktu popełnienia samowoli przez stronę, polegającej na tym, iż pomimo wezwania (AB-III- (...) – 7) udzielonego stronie, tymczasowy obiekt budowlany nie został rozebrany a teren nie został uporządkowany, zaś zarządca – właściciel obiektu budowalnego nie uzyskał przedłużenia terminu użytkowania wspomnianego wyżej obiektu. Decyzję doręczono Spółdzielni (...), oraz przesłano do wiadomości Wojewódzkiemu Związkowi Spółdzielni Pracy w G..

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...)nr 1947 ( (...)) k. 21)

W wyniku odwołania złożonego przez (...) od powyższej decyzji, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G., decyzją z dnia 27 września 1972 roku utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu stwierdzono, że przedmiotowe budynki (których dotyczyła decyzja rozbiórkowa) użytkowane przez (...) zostały wzniesione jako budynki czasowe. Muszą one ulec rozbiórce zgodnie z art. 53 ówczesnego prawa budowlanego, ponieważ teren na którym się znajdują został przekazany Politechnice G. pod rozbudowę Wydziału Elektrycznego. Termin 31 grudnia 1973 roku został wskazany jako ostateczny, gdyż jak wynika z pisma Politechniki G. z dnia 7 marca 1972 roku miała ona zamiar przystąpić do realizacji inwestycji ujętej planem centralnym Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 22)

W związku z kolejnym pismem (...) z dnia 17 października 1973 roku, decyzją z dnia 22 stycznia 1974 roku Urząd Miejski w G. uchylił decyzję Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. z dnia 28 kwietnia 1972 roku w części dotyczącej terminu rozbiórki zakładu (...) przy ul. (...) w G. i ustalił termin rozbiórki wraz z uporządkowaniem i wyrównaniem terenu do 31 grudnia 1975 roku. W uzasadnieniu wskazano, że pismem z dnia 6 marca1973 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej zwróciło się do Spółdzielni (...) o przedłożenie zgody Politechniki G. na zajmowanie przez Spółdzielnię terenu przeznaczonego pod budowę obiektów Politechniki G. do roku 1977. Spółdzielnia jednak nie udzieliła odpowiedzi. Miejska Rada Narodowa w G. mając na uwadze interes społeczny była zmuszony sama zwrócić się do Politechniki G. i w zastępstwie Spółdzielni prosić Politechnikę o zgodę na przedłużenie terminu rozbiórki (pismo z dnia 20 grudnia 1973 roku). W dniu 21 stycznia 1974 roku wpłynęło pismo Politechniki G. z dnia 15 stycznia 1974 roku, w którym Politechnika G. ostatecznie wyjaśniła, że teren, o którym mowa musi być zwolniony do końca 1975 roku, tym samym przedłużono (...) termin do rozbiórki budynków i uprzątnięcia terenu.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości(...) nr 1947 ( (...)) k. 23-24)

W związku z odwołaniem (...) od wymienionej decyzji Urzędu Miejskiego w G. złożonym do Urzędu Wojewódzkiego w G., decyzją z dnia 14 marca 1974 roku uchylono zaskarżoną decyzję i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wskazano, że na naradzie zwołanej przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. w dniu 15 czerwca 1973 roku ustalono w porozumieniu z zainteresowanymi stronami konieczność utrzymania czynnego Zakładu Spółdzielni Pracy (...) w G. przy ul. (...), do grudnia 1976 roku, a termin rozbiórki obiektu ustalono na styczeń 1977 roku. O podjętych w tej sprawie ustaleniach został zawiadomiony (...) i Ochrony (...) Rady Narodowej w G. pismem z dnia 27 września 1973 roku. Biuro (...) Terenami Urzędu Miejskiego w G. zawiadomiło Spółdzielnię Pracy (...) pismem z dnia 16 listopada 1973 roku (nr (...)62-1/49/73), że wyznacza Spółdzielni ostateczny termin opuszczenia terenu przy ul. (...) do dnia 31 marca 1977 roku. Termin ten został ustalony w oparciu o opinię Miejskiej (...). Ze względu na to, że ten sam organ administracyjny w dwóch różnych decyzjach zajął dwa różne stanowiska w jednej i tej samej sprawie, zaskarżoną decyzję należało uchylić. Przy ponownym podejmowaniu decyzji Urząd Miejski w G. miał uwzględnić zarówno interes inwestora, jak również słuszny interes przedsiębiorstwa (przyp. (...)) realizującego zadania mające niebagatelne znaczenie dla gospodarki narodowej.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 25-26)

Pismem z dnia 27 grudnia 1974 roku (...) zwróciła się do (...) Dzielnicowego w G. – W. z prośba o wyrażenie zgody na ustawienie tymczasowego baraku składanego bez fundamentów stałych na posesji przy ul. (...). W uzasadnieniu wskazano, że ustawienie tego baraku jest podyktowane koniecznością poprawy warunków lokalowych Spółdzielni w związku z zamierzoną budową nowego zakładu w G. Letnicy, dla których kadry muszą zostać przygotowane w obecnie posiadanych lokalach. Wiąże się to również z systematycznym wzrostem produkcji usługowej, w której zadania na rok 1975 są wyższe o 50% w stosunku do wykonawstwa bieżącego roku. Jednocześnie (...) zobowiązała się do demontażu baraku niezwłocznie po oddaniu nowej inwestycji w G. (...) do użytku tj. w I KW (...) roku.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 28)

Decyzją wydaną w dniu 2 stycznia 1975 roku Urząd Dzielnicowy G. – W. udzielił (...) pozwolenia na wykonanie robót budowlanych – ustawienie tymczasowego baraku na posesji przy ul. (...) w G. w miejscu zaznaczonym na mapkach sytuacyjno – wysokościowych. Określając warunki wskazał, że przedmiotowy obiekt, jest obiektem czasowym, do rozbiórki na każde żądanie władz (...), bez prawa do odszkodowania. Po wykonaniu rozbiórki należy uporządkować teren i przywrócić do stanu pierwotnego.

(dowody: decyzja k. 605, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 29-30)

W dniu 26 kwietnia 1977 roku Urząd Miejski w G. nakazał (...) dokonanie rozbiórki tymczasowych obiektów budowlanych położonych w G. przy ul. (...) i uporządkowanie terenu po rozbiórce do dnia 30 maja 1977r oku. W uzasadnieniu wskazano, że wzniesione obiekty miały charakter czasowy. Z uwagi na przekazanie terenu Politechnice G. pod rozbudowę Wydziału Elektrycznego, muszą one ulec likwidacji. Do rozbiórki zobowiązany był właściciel obiektów czyli (...).

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...)nr 1947 ( (...)) k. 31)

Na skutek odwołania wniesionego przez (...), Urząd Miejski w G. decyzją z dnia 10 września 1977 roku, zmienił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej terminu i ustalił nowy termin rozbiórki – obiektów magazynowych od strony wschodniej budynku produkcyjnego do dnia 30 czerwca 1978 roku, zaś pozostałych obiektów Spółdzielni – do dnia 30 września 1978 roku. W uzasadnieniu wskazano, że nowy termin rozbiórki obiektów ustalono na podstawie pisma Zarządu Inwestycji Szkół Wyższych w G. z dnia 17 czerwca 1977 roku, z którego wynika, że Politechnika G. planuje rozpoczęcie budowy Wydziału Elektrycznego przy ul. (...) w III kwartale 1978 roku.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 32)

Na skutek odwołania (...) od decyzji z 10 września 1977 roku, Wojewódzki Zarząd Rozbudowy Miast i Osiedli (...) w G., decyzją z dnia 12 października 1977 roku, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł, że nie wyraża się zgody na likwidację zakładów (...) w G. – W. przy ul. (...) do czasu zrealizowania przez zakłady inwestycji odtworzeniowej na zmienionej lokalizacji.

(dowody: decyzja k. 724, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 34-33)

Urząd Miejski w G., decyzją z dnia 8 grudnia 1978 roku, po rozpatrzeniu wniosku (...) w G., w przedmiocie ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji a także zatwierdzenia realizacji planu zagospodarowania terenu – usytuowania obiektu budowlanego i o pozwoleniu na budowę pawilonu magazynowo – socjalnego (...) na terenie położonym w G. przy ul. (...), ustalił miejsce i warunki realizacji w/w inwestycji, zatwierdził pod względem urbanistycznym i architektonicznym plan realizacyjny usytuowania obiektu budowlanego oraz udzielił pozwolenia na budowę inwestycji obejmującej realizację zagospodarowania terenu zatwierdzonego decyzją niniejszą w części obejmującej budowę pawilonu magazynowo – socjalnego. W warunkach do decyzji, które stanowią integralną część decyzji wskazano, że decyzja dotyczy budynku (...) czasu odtworzenia Spółdzielni (...) w nowym terenie; spółdzielnia będzie zobowiązana usunąć obiekt na własny koszt i własnymi środkami z chwilą rozbudowy Politechniki G..

(dowody: decyzja k. 606, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr 1947 ( (...)) k. 37-36)

Kolejną decyzją wydaną w dniu 30 sierpnia 1982 roku Urząd Miejski w G. (nr GP-III- (...)-547-82/AS), na wniosek (...), o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji – (...) na terenie położonym w G. przy ul. (...), ustalił miejsce i warunki realizacji inwestycji jak wyżej i określone wg warunków podanych w załączniku graficznym, również na odwrocie, stanowiącym integralną część decyzji. W warunkach określono, że teren przy ul. (...) w G. przeznaczony jest pod usługi nauki, ze wskazaniem jako teren rozwojowy Politechniki G.; Politechnika G. na terenie zajmowanym przez Spółdzielnię pracy (...) przewiduje realizację podstawowej inwestycji energetycznej uczelni – tj. Głównego Punktu Zasilania; w decyzji tej Urząd Miejski ustalił czasowo do roku 1995 dla Spółdzielni (...) miejsce realizacji inwestycji na terenie w granicach jak zaznaczono na załączniku graficznym linią ciągła koloru czerwonego i literami (...); Teren oznaczony linią koloru czarnego i literami (...) miał być użytkowany przez Spółdzielnię (...) czasowo do 1995 roku, a po tym terminie na każde żądanie władz miejskich miał zostać opuszczony i po uporządkowaniu przekazany wskazanemu użytkownikowi.

(dowody: decyzja z dnia 30.08.1982 roku k. 285, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...)nr 1947 ( (...)), decyzja k. 38 plus MAPA DUŻA z rysunkiem – czerwona linia odpowiada wnioskowi o zasiedzenie, a czarna linia dotyczy terenu tzw. dolinki, dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – decyzja k. 105)

Na podstawie decyzji komunalizacyjnej wydanej przez Wojewodę G., stwierdzono nieodpłatne nabycie z mocy prawa przez Gminę M. G. własności spornej nieruchomości.

(dowód: decyzja k. 290)

W dniu 1 października 1990 roku, (...) w upadłości wynajęła od Gminy M. G. lokal użytkowy położony w G. przy ul. (...) o łącznej powierzchni 425 m(2). Z tytułu najmu ustalono stawkę czynszu, szczegółowo opisaną w § 3 umowy.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – umowa k. 369-370)

Pismem z dnia 26 marca 1992 roku (...) Spółdzielnia Pracy (...) w upadłości w G. wystąpiła do Urzędu Miejskiego w G. z prośbą o wstrzymanie się z żądaniem podwyższenia czynszu ustalonego dla baraku położonego w G. przy ul. (...) do czasu ukończenia postępowania upadłościowego.

(dowód: pismo k. 722)

W dniu 30 czerwca 1992 roku Gmina M. G. wypowiedziała umowę najmu w/w lokalu użytkowego ze skutkiem na dzień 31 lipca 1992 roku. Protokołem zdawczo – odbiorczym sporządzonym w dniu 31 lipca 1992 roku (...) w upadłości przekazała Gminie M. G. pomieszczenie oznaczony nr 14, składający się z 13 pomieszczeń, WC i korytarza o łącznej powierzchni 370,06 m(2).

(dowody: protokół k. 723, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – k. 154-157)

Protokołem zdawczo – odbiorczym sporządzonym w dniu 1 marca 1993 roku w G., (...) w upadłości przekazała Gminie M. G. pozostałe pomieszczenia znajdujące się w jednym z budynków posadowionych na terenie nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) – w ramach lokalu nr (...), tj. pomieszczenia oznaczone jako izba A – pow. 50,34 m(2) oraz izba B – o pow. 1,56 m(2)) o łącznej powierzchni 51,90 m(2).

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – protokół k. 365-368, 158)

Gmina wynajmowała znajdujące się w jej zarządzie lokale użytkowe osobom trzecim, w tym J. G. (lokal o pow. 50,34 m(2)) na potrzeby prowadzonej przez niego działalności – usługi ślusarskie; D. J. (lokal o pow. 107,50 m(2)) na potrzeby prowadzonej przez nią działalności gospodarczej – Przedsiębiorstwo Handlowe (...); P. W. (lokal o pow. 63,82 m(2) na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej – poligrafia;

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – umowa najmu p. J. G. k. 344-347, umowa najmu (...) k. 340-343; umowa najmu poligrafia k. 336-339)

Pismem z dnia 12 maja 1994 roku Likwidator (...) poinformował Spółdzielnię Pracy (...) w G., iż znajduje się w końcowym etapie likwidacji, w związku z czym zaoferował Spółdzielni Pracy (...) w G. przekazanie pozostałego po likwidacji majątku (...). Likwidowana spółdzielnia wskazała, iż w skład jej majątku wchodzą budynki wzniesione na gruncie należącym do Gminy G. oraz mienie ruchome stanowiące wyposażenie biurowe. W efekcie podjętych następnie uchwał, Spółdzielnia Pracy (...) przejęła majątek likwidowanej spółdzielni w postaci budynków, wyrobów, materiałów, przedmiotów nietrwałych, długoterminowych papierów wartościowych, należności, środków pieniężnych w kasie, w banku itp. Wg bilansu zamknięcia likwidacji na dzień 31 sierpnia 1994 r., zamykający się po stronie aktywów i pasywów kwotą 1.346.509,013 zł oraz stratą w kwocie 66.619,407 zł oraz ujawnione w przyszłości ewentualne wierzytelności zlikwidowanej Spółdzielni.

(dowody: uchwała nr 7 k. 22, protokół z dnia 29.12.1994 roku k. 336-339, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 167-181, 130-133, 136,138)

W dniu 10 sierpnia 1994 roku Likwidator (...) w G. zwrócił się do Zarządu Gminy G. z żądaniem ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu stanowiące działkę przy ul. (...) w G. na rzecz (...) w G. (w likwidacji). W uzasadnieniu jako tytuł prawny do nieruchomości, likwidator spółdzielni wskazał, iż na podstawie Decyzji Urzędu Miejskiego w G. z dnia 30.08.1982 roku spółdzielnia jest użytkownikiem w/w działki na której wybudowała z własnych środków budynki administracyjno – biurowe i użytkowe za zezwoleniem władz budowlanych. Pismem z dnia 16 września 1994 roku Urząd Miejski w G. poinformował, iż nie widzi podstaw do uwzględnienia wniosku, bowiem spółdzielni nie przysługuje i nie przysługiwał tytuł prawny do nieruchomości.

(dowody: pismo UM w G. k. 273, 280, 286 a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 135, 123)

Postanowieniem z dnia 30 listopada 1994 roku Sąd Rejonowy w Gdańsku wykreślił (...) Spółdzielnię Pracy (...) w G. z rejestru sądowego.

(dowody: postanowienie k. 121, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – postanowienie k. 166, 134)

Pismem z dnia 11 lutego 1995 roku Spółdzielnia Pracy (...) zwróciła się do (...) w G. o wystawianie i przesyłanie rachunków dotyczących dotychczasowej (...), na SP E. w G..

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 160)

Pismem z dnia 19 października 1995 roku, Spółdzielnia Pracy (...) wystąpiła do Urzędu Miejskiego w G. o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego terenu przy ul. (...) i prawa własności budynków posadowionych na tym terenie, wskazując, iż podtrzymuje tej samej treści wniosek złożony uprzednio przez poprzednika prawnego – (...) Spółdzielnię Pracy (...). Spółdzielnia Pracy (...) informowała w treści pisma ponadto, że jest użytkownikiem terenu, o który się ubiega, zaś teren ten jest w posiadaniu spółdzielni od 1950 roku. Pismem z dnia 31 stycznia 1997 roku Urząd Miejski w G. poinformował SP E., że nie znajduje podstaw do pozytywnego rozpoznania wniosku, albowiem zarówno SP E. jak i jej poprzednicy prawni nie posiadali tytułu prawnego do nieruchomości przy ul. (...) w G..

(dowody: wniosek k. 287-288, pismo UM w G. k. 274, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 220-221, 128-129, 151-152, 108)

Spółdzielnia Pracy (...) uiszczała podatek od nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), w latach 1991-2016.

(dowody: zestawienie k. 52,53, załącznik do deklaracji k. 54-115

Pismem z dnia 26 września 2008 roku Spółdzielnia Pracy (...) wystąpiła do Urzędu Miejskiego w G. o przepisanie tytułu prawnego na lokal użytkowy o pow. 10,82 m(2) (pomieszczenie rozdzielni elektrycznej) położony w budynku przy ul. (...) w G.. W uzasadnieniu pisma wskazano, iż budynek ten był dzierżawiony przez poprzednika prawnego przez okres ok. 45 lat, aż do 1992 roku. Wówczas to syndyk masy upadłości przekazał pomieszczenia tego budynku protokołem z dnia 31 lipca 1992 roku oraz protokołem z dnia 1 marca 1993 roku do (...) nr 1, pozostawiając do użytku Spółdzielni tylko pomieszczenia 2 i 3.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 364, 153)

Pismem z dnia 22 czerwca 2016 roku zarząd Spółdzielni Pracy (...) (następca prawny (...)) poinformował Związek (...) w G. o zwołaniu Walnego Zgromadzenia członków Spółdzielni w sprawie podjęcia uchwały dot. dalszej działalności spółdzielni, wskazując w uzasadnieniu, iż powodem podjęcia takiej decyzji jest obciążenie spółdzielni przez Gminę M. G. opłatą za bezumowną dzierżawę gruntu. Jednocześnie kolejnym pismem, SP E. zwróciła się do uczestnika postępowania z prośbą o czasowe odstąpienie od naliczania opłat z tytułu bezumownej dzierżawy gruntu. W odpowiedzi na pismo Spółdzielni, Gmina poinformowała o braku możliwości odstąpienia od naliczania opłat z tytułu bezumownego korzystania.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości(...) nr (...) – pisma k. 307-309)

Prezes zarządu Spółdzielni Pracy E. zwrócił się do Prezesa zarządu Spółdzielni Pracy Świetlik-Reaktywacja z propozycją przekazania terenu i budynków znajdujących się przy ul. (...) w G. na rzecz Spółdzielni (...), w związku z ówczesną sytuacją Spółdzielni Pracy (...) oraz z perspektywami finansowymi jej znacznego pogorszenia na skutek konieczności uiszczenia opłat czynszowych na rzecz Miasta.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 300, zeznania świadka M. G. k. 241-241v; 753-758, 770-776)

Pismem z dnia 17 sierpnia 2016 roku Prezes (...) w G., zwrócił się do Prezydenta Miasta G. z prośbą o przydzielenie Spółdzielni lub Fundacji terenu i zabudowań użytkowanych aktualnie przez SP E. w G..

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...)nr (...) – pismo k. 297-298)

Spółdzielnia Pracy (...) ponosiła ciężary związane z nieruchomością w postaci podatku od nieruchomości. Do Gminy płacono tylko podatek od nieruchomości – nie płacono opłaty za użytkowanie wieczyste. Nie opłacono not za bezumowne korzystanie z rzeczy. Spółdzielnia (...) płaciła podatek od nieruchomości – Deklaracja podatkowa składała się z 3 części – budynki, budowle, grunty. Nigdy nie kwestionowano wysokości ani zasadności należności podatkowych. Zabudowania i grunt były ujęte w ewidencji środków trwałych spółdzielni. Nie sprawdzano wpisów w księgach wieczystych, ponieważ zdaniem kierownictwa Spółdzielni, nie było takiej potrzeby.

(dowody: zeznania świadka G. W. k. 242-242v, zeznania świadka J. J. k. 241v-242, zeznania świadka M. G. k. 241-241v; 753-758, 770-776, przesłuchanie w charakterze strony T. C. k. 242v-243; 590-591; 659-661; 776-778, zestawienie z UM G. k. 52)

Pismem z dnia 17 października 2016 roku Prezes (...) zwrócił się do Prezydenta Miasta G., w związku z uwiarygodnieniem faktu, że wybudowane obiekty na posesji (...) zajmowanej przez SP E. są jej nakładami, z prośbą o pozytywną decyzję odnośnie przekazania tego terenu do użytkowania na kolejne 15-20 lat za symboliczną „złotówkę”.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...)nr (...) – pismo k. 291)

W piśmie z dnia 29 listopada 2016 roku Likwidator Spółdzielni Pracy (...), zwrócił się do Urzędu Miejskiego w G. z prośbą o potwierdzenie pisemne uznania przez Miasto G. prawa Spółdzielni do nakładów poczynionych na przedmiotowej nieruchomości, zgodnie z przedłożoną przez Kierownika Spółdzielni – p. M. G., dokumentacją. W odpowiedzi na rzeczone pismo, Gmina M. G. uznała fakt przejęcia nakładów (...) Spółdzielni Pracy (...) przez Spółdzielnie Pracy (...). Urząd poinformował, że w razie przekazania przedmiotowych nakładów kolejnemu podmiotowi tj. Spółdzielni (...) lub Fundacji Spółdzielni (...), konieczne będzie przesłanie protokołu zdawczo – odbiorczego.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 293, 285)

W oparciu o uchwały połączeniowe łączących się spółdzielni tj. uchwały Spółdzielni (...) w G. z dnia 7 lutego 2017 roku (spółdzielnia przejmująca) oraz uchwały Spółdzielni Pracy (...) w likwidacji z siedzibą w G. z dnia 20 kwietnia 2017 roku (spółdzielnia przejmowana) doszło do przejęcia Spółdzielni Pracy (...) w likwidacji przez Spółdzielnię (...) w G.. Protokołem zdawczo – odbiorczym sporządzonym w dniu 24 kwietnia 2017 roku przekazano m.in.:

- majątek spółdzielni przejmowanej, w szczególności nakład poniesione przez (...) Spółdzielnię Pracy (...) w G., której Spółdzielnia Pracy (...) w likwidacji jest następcą prawnym,

- należności i zobowiązania Spółdzielni (...), w tym wymagalne zobowiązanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości znajdującej się przy ul. (...) w G. wobec Urzędu Miasta G.. Stosowne zmiany ujawniono w KRS Spółdzielni (...) w G., zarejestrowanej pod numerem KRS (...).

(dowody: protokół zdawczo odbiorczy k. 12-14, 251-253, informacja KRS k. 15-21, a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 248-277, Informacja z rejestru przedsiębiorców k. 15-17, 237-242)

Pismem z dnia 11 sierpnia 2017 roku Spółdzielnia (...) w G. wystąpiła do Prezydenta Miasta G. z prośbą o rozpatrzenie złożonego wcześniej, przez poprzednika prawnego tj. Spółdzielnię Pracy (...) w G., wniosku o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości zabudowanej stanowiącej działkę nr (...), o pow. 0,6580 ha, położonej w G. przy ul. (...) dla której w Sądzie Rejonowym w Gdańsku prowadzona jest księga wieczysta nr (...) – w tym budynków nieopłatnie, bowiem wybudowano je ze środków własnych. Ponadto zgłoszono żądanie anulowania wszystkich wystawionych dotąd faktur za bezumowne korzystanie z przedmiotowej nieruchomości gruntowej.

(dowód: dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 214-219)

Pismem z dnia 21 grudnia 2017 roku Urząd Miejski w G. odmówił ustanowienia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości przy ul. (...) w G. na rzecz Spółdzielni (...) albowiem zarówno wnioskująca spółdzielnia, jak też jej poprzednicy prawni, nie dysponowali tytułem prawnym do przedmiotowej nieruchomości.

(dowód: pismo k. 116-119, 276-277 a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k .92-96)

Pozwem z dnia 31 października 2017 roku Gmina M. G. wystąpiła przeciwko Spółdzielni (...) w G. z pozwem o zapłatę z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotowej nieruchomości za okres od dnia 01.08.2016 roku do 05.12.2016r. Wyrokiem z dnia 4 maja 2018 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie (...) uwzględnił w całości powództwo Gminy. Postępowanie apelacyjne, prowadzone pod sygn. akt (...)przed Sądem Apelacyjnym w Gdańsku zostało zawieszone do czasu zakończenia postępowania w sprawie (...) tut. Sądu.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości(...) nr (...) – pozew k. 90-91, dokumentacja w aktach sprawy(...)Sądu Okręgowego w Gdańsku: pozew k. 3, sprzeciw k. 56, wyrok k. 135, postanowienie k. 340)

Spółdzielnia Pracy (...) wielokrotnie podejmowała próby uregulowania swojego tytułu prawnego do nieruchomości.

(dowody: pisma k. 278, dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – pismo k. 81-89, 68, 4,2)

Pozwem z dnia 9 maja 2018 roku Gmina M. G. wystąpiła przeciwko Spółdzielni (...) w G. z pozwem o wydanie przedmiotowej nieruchomości. Wyrokiem zaocznym z dnia 16 kwietnia 2019 roku w sprawie (...) Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku nakazał pozwanej spółdzielni wydanie spornej nieruchomości. Wyrok jest prawomocny.

(dowody: dokumentacja w aktach nieruchomości Sobieskiego 14 nr (...) – pozew k. 66, wyrok zaoczny k. 36-56, dokumentacja w aktach (...) w szczególności: pozew k. 3, wyrok zaoczny k .58, sprzeciw od wyroku zaocznego k. 69-70, postanowienie o odrzuceniu sprzeciwu k. 104, zarządzenie k. 108)

Postanowieniem z dnia 24 maja 2019 roku Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ( (...)727-1- (...)/MSte) na skutek wniosku Spółdzielni (...) w sprawie stwierdzania nieważności decyzji Wojewody G. z dnia 15 października 1991 roku, odmówił wszczęcia postępowania decyzji dotyczącej nieodpłatnego nabycia z mocy prawa przez Gminę M. G. własności nieruchomości z obrębu nr 54, karta mapy nr 4 jako działka nr (...), wpisana w księdze wieczystej jako własność Skarbu Państwa, położona w G. przy ul. (...).

Pozwem z dnia 31 października 2017 roku Gmina M. G. wystąpiła przeciwko Spółdzielni (...)” w G. z pozwem o zapłatę z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotowej nieruchomości.

(dowody: wniosek Spółdzielni (...) k. 39-47, postanowienie MSWiA k. 48-51 a także dokumentacja w aktach nieruchomości (...) nr (...) – postanowienie k. 27-29)

Obecnie na terenie nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) znajduje się 10 obiektów, z których część została wzniesionych przez poprzedników prawnych Spółdzielni (...) z siedzibą w G. i pozostaje w jej zarządzie, zaś część pozostaje w zarządzie Gminy Miasta G.. Obiekty znajdujące się na nieruchomości to budynek administracyjny z łącznikiem – o powierzchni użytkowej 318 m(2); Kotłownia o powierzchni użytkowej 44,9 m(2); Budynek magazynowo – produkcyjny (...) o powierzchni użytkowej 958 m(2); budynek magazynowy o powierzchni użytkowej 81 m(2), wiata – magazyn blaszany o powierzchni użytkowej 144 m(2), warsztat mechaniczny o powierzchni użytkowej 78 m(2), garaż samochodowy o pow. 55 m(2), magazyn opakowań o powierzchni użytkowej 78 m(2); wiata blaszana o powierzchni użytkowej 60 m(2), budynek portierni o powierzchni użytkowej 10 m(2).

(dowód: opinia prywatna k. 124-154)

Obecnie działka nr (...) o pow. gruntów 0,6580 ha, jest zabudowana zabudową administracyjną, gospodarczą i magazynowo – warsztatową, użytkowaną aktualnie przez różne podmioty gospodarcze – całość administrowana przez wnioskodawcę. W posiadaniu wnioskodawcy znajduje się również teren o pow. ok. 1.220 m(2) stanowiący część przylegającej działki nr (...) wyznaczona w terenie istniejącym ogrodzeniem. Działka (...) została wzięta w tymczasowe posiadanie w celach rekreacyjnych. Na działce odbywały się ogniska oraz mecze piłkarskie. Teren był ogólnodostępny. Do 1972 roku z terenu korzystała głównie Politechnika G. – studium wojskowe. Po tej dacie na terenie tzw. Dolinki zajęcia (...) odbywali członkowie LOK-u. W okresie od lat 80 tych do 1995 roku, z terenu tego korzystali rekreacyjnie spółdzielcy (...) oraz SP E., organizując ogniska, czy turnieje piłki nożnej. Teren ten w dalszym ciągu był ogólnodostępny. W latach 90 tych, na terenie tym nieustalone osoby urządziły złomowisko, palono tam samochody, opony, kable, były częste interwencje Policji oraz innych służb porządkowych. Zdarzające się włamania do budynków administracyjnych poprzedników prawnych wnioskodawcy oraz dewastacje terenów użytkowanych przez spółdzielnię, doprowadziły do decyzji Spółdzielni (...) o odgrodzeniu części administracyjnej od terenu tzw. dolinki w 1994 lub 1995 roku. Teren tzw. dolinki został następnie porzucony i nie był aktywnie użytkowany przez Spółdzielnię (...) z uwagi na zaprzestanie organizowania ognisk oraz meczów piłkarskich. Używany był jedynie sporadycznie. W 1992 roku ówczesny prezes zarządu Spółdzielni podjął starania, aby Gmina M. G. posprzątała ten teren i ponownie wzięła go w posiadanie.

(dowody: opinia biegłego geodety k. 490-495, protokół z czynności wznowienia znaków granicznych k. 666-672, protokół oględzin wraz z dokumentacją fotograficzną k. 688-704, zeznania świadka M. G. k. 241-241v; 753-758, 770-776, zeznania świadków J. W. k. 588v-589v, zeznania świadka Z. J. k. 589v-590, przesłuchanie w charakterze strony T. C. k. 242v-243; 590-591; 659-661; 776-778)

Spółdzielnia (...) zmieniła nazwę na Spółdzielnia (...). (dowód: odpis KRS k. 623-629)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, które w zasadniczym zakresie stanowiły dokumenty urzędowe, których prawdziwość i treść nie była kwestionowana przez zainteresowanych. Spór w niniejszej sprawie dotyczył nie konkretnego przebiegu wydarzeń, lecz ich oceny pod kątem tego, czy doszło w sprawie do nabycia nieruchomości przez zasiedzenie, innymi słowy, czy posiadanie spornej nieruchomości przez poprzedników prawnych wnioskodawcy miało charakter samoistny (właścicielski) czy tylko zależny. Wnioskodawca nie kwestionował tego, że od lat ubiegał się o uregulowanie swojego prawa do korzystania z działek (...) przy ulicy (...). Gmina M. G. kwestionowała z kolei skuteczność przeniesienia posiadania oraz samoistność posiadania wnioskodawcy i (w razie skutecznego przeniesienia posiadania) jego poprzedników prawnych. Zdaniem Sądu, fakt przeniesienia posiadania wynika z faktu następstwa prawnego po stronie wnioskodawcy, które to następstwo potwierdzają dokumenty zgromadzone w aktach sprawy w postaci wypisów z Krajowego Rejestru Sądowego oraz dokumenty w postaci orzeczeń sądów, jak też między innymi zeznań świadka M. G.. Do następstwa prawnego po stronie wnioskodawcy doszło i jest on następcą prawnym Spółdzielni Pracy (...) w likwidacji z siedzibą w G. zaś Spółdzielnia Pracy (...) była następcą prawnym (...) Spółdzielni Pracy (...), która była sama następcą prawnym (...) Spółdzielni Pracy (...) W. i Uszlachetnianie Skór Futerkowych, a w konsekwencji przejmował też po powyższych podmiotach posiadanie nieruchomości. Co do samego wejścia w posiadanie, dokumenty w postaci decyzji administracyjnych nie były w sprawie kwestionowane. Sporny był charakter posiadania wnioskodawcy i jego poprzedników, nie zaś sam fakt, że do objęcia posiadania działek (...) doszło. Dla ustalenia obecnego stanu nieruchomości (zlokalizowanych na nieruchomości budynków) Sąd oparł się o opinię prywatną z zakresu wyceny nieruchomości, bowiem zasięgnięcie wiadomości specjalnych u biegłego sądowego z tego zakresu nie było konieczne z uwagi na brak wystąpienia w sprawie przesłanek do stwierdzenia nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie. Wystarczającym było oparcie się w niniejszej sprawie na dowodzie z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji oraz prywatnej ekspertyzie.

Jeśli chodzi o dowody osobowe, to Sąd dał wiarę w całości świadkom J. J. i G. W. w zasadniczym zakresie. Świadkowie były księgowymi SP (...), nie miały żadnej wiedzy co do czasu z objęcia w posiadanie po raz pierwszy spornych nieruchomości. Natomiast ich depozycje dotyczące późniejszych okresów, znalazły odzwierciedlenie w dokumentacji dołączonej do akt sprawy, jak choćby fakt uiszczania podatku od nieruchomości. Odnośnie zeznań świadka M. G., Sąd uznał je za wiarygodne jedynie w części. Przede wszystkim jako niewiarygodne, Sąd ocenił zeznania tego świadka co do stanu świadomości jego oraz kierownictwa Spółdzielni (...) na temat kwestii własnościowego dot. terenu przy ul. (...). Świadek zeznał, że dopiero w 2016 roku dowiedział się, że to Skarb Państwa (obecnie Gmina) jest właścicielem gruntu. Wcześniej był przekonany, że ta ziemia jest spółdzielni (k. 241v). Chwilę później świadek podał, że syndyk masy upadłości S. L. podnosił ten temat w 1993/1994 roku, mówiąc, że jest takie prawo, które pozwala spółdzielni, która jest długo na jakimś gruncie, na nabycie tego prawa i wówczas on napisał o wieczystą dzierżawę. Zeznania świadka we wskazanym fragmencie są wewnętrznie sprzecznie, ale także pozostają w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem, w tym z wnioskiem jaki Prezes M. G. w imieniu Spółdzielni (...) w dniu 19 października 1995 roku wystosował do Urzędu Miejskiego w G. w przedmiocie prawa użytkowania wieczystego terenu przy ul. (...) i prawa własności budynków. Wówczas już, formułując wniosek, M. G. wiedział, że Spółdzielni (...) nie przysługuje tytuł prawny do spornego gruntu. Pismem z dnia 31 stycznia 1997 roku Urząd Miejski w G. wyraźnie poinformował wnioskodawcę, że nie znajduje podstaw do pozytywnego rozpoznania wniosku, albowiem zarówno SP E. jak i jej poprzednicy prawny nie posiadali tytułu prawnego do nieruchomości przy ul. (...) w G. (wniosek k. 287-288, odpowiedź k. 274). Świadek M. G. miał natomiast istotną wiedzę, choć dopiero od 1981 roku, co do charakteru posiadania spornej nieruchomości – tj. działki (...). Z jego zeznań wprost wynikało, że posiadanie działki (...) nigdy nie miało charakteru samoistnego. Świadek jako prezes Spółdzielni wiedział, że jest to teren miejski, zaś do korzystania został wzięty tylko dlatego, że leżał odłogiem. Gdy działka przestała być potrzebna z uwagi na zaprzestanie jej używania w celach rekreacyjnych przez spółdzielców oraz z uwagi na dewastację okolicznego terenu, działkę chciał zwrócić Miastu. Świadek zeznał również, że teren ten był ogólnodostępny, zaś Spółdzielnia utraciła zainteresowanie nim w momencie gdy stał się on miejscem składowania i rozbierania kradzionych pojazdów, a mimo zgłaszanych interwencji zjawisko to nie ustało. Spółdzielnia nie uważała się zatem za właściciela terenu, lecz jedynie za podmiot korzystający z tej działki z uwagi na to, że była ona nieogrodzona i przylegała do działki (...). Należy również odnotować, że z zeznań M. G. wynikało wyraźnie, że respektował on w pełni decyzje władz miejskich co do nieruchomości, w tym ewentualnej przebudowy budynków czy też ich modernizacji, co potwierdza dodatkowo zależny charakter posiadania. Sąd za wiarygodne uznał również zeznania świadków J. W. oraz Z. J., których relacje były spontaniczne, spójne, logiczne i konsekwentne. Zeznania dotyczyły charakteru i zakresu posiadania działki (...).

Odnośnie dowodu z przesłuchanie w charakterze strony przedstawiciela wnioskującej spółdzielni – Prezesa T. C., Sąd uznał, że relacje wnioskodawcy nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy z uwagi na brak istotnej wiedzy co do okoliczności istniejących w momencie objęcia działek w posiadanie, jak też stanu istniejącego w latach kolejnych, tj. w okresie, w którym działki były posiadane przez Spółdzielnię (...) oraz Spółdzielnię (...). Jako nieudowodnione uznać należało twierdzenia wnioskodawcy o samoistnym charakterze posiadania spornej nieruchomości przez spółdzielnię (...) (poprzednio (...)), w tej części relacje strony, oparte w zasadzie o subiektywną ocenę materiału dowodowego, uznać należało za realizowanie obranej taktyki postępowania, zmierzającej do uwzględnienia złożonego wniosku o zasiedzenie.

Sąd czynił ustalenia faktyczne również w oparciu o opinię biegłego z zakresu geodezji. W oparciu o tę opinię Sąd ustalił granice posiadania przez Spółdzielnię (...). Opinia ta była pełna, jasna i nie była kwestionowana przez zainteresowanych w sprawie. W oparciu o ten dowód Sąd odtworzył zakres posiadania przez wnioskodawcę spornego gruntu.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o zasiedzenie spornej nieruchomości podlegał oddaleniu w całości.

Zgodnie z art. 172 k.c. § 1 k.c., posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze (art. 172 § 2 k.c.). Na samo posiadanie (samoistne lub zależne) składają się dwa elementy: corpus (faktyczne władztwo nad rzeczą) oraz animus (wolę władania rzeczą dla siebie). Posiadaczem w dobrej wierze jest ten, kto władając rzeczą pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że przysługuje mu określone prawo (np. własność, dzierżawa). W złej wierze jest natomiast ten, kto wie, że nie przysługuje mu określone prawo albo nie dowiedział się o tym przez niedbalstwo. W treści przepisu zostało więc wskazane, że przez zasiedzenie nieruchomość nabyć może jedynie posiadacz samoistny. Zgodnie z art. 176 k.c., jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny) (art. 336 k.c.). Zgodnie z art. 348 k.c. Przeniesienie posiadania następuje przez wydanie rzeczy. Wydanie dokumentów, które umożliwiają rozporządzanie rzeczą, jak również wydanie środków, które dają faktyczną władzę nad rzeczą, jest jednoznaczne z wydaniem samej rzeczy. Zgodnie z art. 349 k.c. Przeniesienie posiadania samoistnego może nastąpić także w ten sposób, że dotychczasowy posiadacz samoistny zachowa rzecz w swoim władaniu jako posiadacz zależny albo jako dzierżyciel na podstawie stosunku prawnego, który strony jednocześnie ustalą.

Należy przypomnieć, że w okresie od 1 stycznia 1965 roku do 30 września 1990 roku obowiązywał art. 177 k.c., zgodnie z którym przepisów o nabyciu własności przez zasiedzenie nie stosuje się, jeżeli nieruchomość jest przedmiotem własności państwowej. Wskutek ustawy nowelizującej Kodeks cywilny, zasiedzenie nieruchomości państwowej jest możliwe dopiero od 1 października 1990 roku. Posiadacz może jednak doliczyć nie więcej niż 15 lat posiadania sprzed 1990 roku. Zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w ustawie z dnia 29 lipca 1990 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (art. 9 i 10), do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy; dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. (art. 9) Jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę (art. 10).

Zasiedzenie jest sposobem nabycia własności związanym z upływem czasu. Jego istota polega na nabyciu ex lege określonego prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w oznaczonym w ustawie czasie. Przedmiotem nabycia jest nieruchomość, definiowana jako część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności (grunt), a także nieruchomość lokalowa oraz nieruchomość budynkowa. Nieruchomość oznaczona zostaje tak, jak ma to miejsce w treści księgi wieczystej, chyba że dla nieruchomości księgi wieczystej nie urządzono lub gdy w toku postępowania biegły geodeta oznaczył nieruchomość w sposób odbiegający od treści tego, co wynika z ewidencji gruntów i budynków. O ile istotne znaczenie dla oceny charakteru posiadania ma moment wejścia w posiadanie, o tyle dopuszczalna jest zmiana w toku posiadania jego charakteru z zależnego na samoistne i odwrotnie. Zmiana tytułu posiadania przez posiadacza w czasie posiadania jest dopuszczalna, ale nie może się ograniczać tylko do sfery wewnętrznej (animus), lecz musi być zamanifestowana na zewnątrz. Chodzi o ochronę interesu właściciela, który musi mieć możliwość dostrzeżenia, że posiadacz zależny zmienił samowolnie tytuł posiadania ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z 1 czerwca 2017 roku, I CSK 587/16, LEX nr 2329039). Samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste może nabyć jej własność przez zasiedzenie. Wymaga to jednak wyraźnego zamanifestowania, że posiadacz przestaje być posiadaczem zależnym (nie włada jak użytkownik wieczysty) lecz zaczyna nieruchomością władać jak właściciel. ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 22 marca 2017 roku, III CZP 49/16, LEX nr 2252225)

Analiza materiału dowodowego w niniejszej sprawie prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż zarówno po stronie poprzedników prawnych wnioskodawcy, jak również samego wnioskodawcy brak było posiadania samoistnego, które mogło prowadzić do zasiedzenia.

Oceniając charakter posiadania w niniejszej sprawie oraz fakt, czy prowadziło ono do nabycia nieruchomości przez zasiedzenie należy wskazać, że zarówno Zakłady (...) w G., jak również późniejsza (...) Spółdzielni Pracy (...) W. i Uszlachetnianie Skór Futerkowych z odpowiedzialnością udziałami w G., dysponowały terenem przy ul. (...) w G. na zasadzie użyczenia, choć nie było formalnego dokumentu przekazania terenu, z jednoczesnym prawem posadowienia czasowych obiektów budowlanych. Należy wskazać, że już w 1947 roku odnotowano decyzję Zarządu Miejskiego w G. (pismo 854/47/XI), z której wynika, że po oględzinach wykonanych w dniu 23 czerwca.1947 roku Zarząd Miejski zezwolił na cyt. „ użytkowanie” odbudowanego budynku przemysłowego przeznaczonego na farbiarnię i wyprawialnię skór na rzecz Zakładów (...) w G. przy ul. (...), zobowiązując właścicieli zakładu do dostosowania się do przyszłych zamierzeń regulacyjnych. Już 2 lata później, w dniu 11 lutego 1949 roku Zarząd Miejski w G., na skutek podania złożonego przez Zakłady (...) z dnia 7 lutego 1949 roku po dokonanych w dniu 9 lutego 1949 roku komisyjnych oględzinach budynku przy ul. (...) w G. orzekł, że cały budynek składający się z 17 izb przemysłowych w łącznej powierzchni użytkowej 359,03 m(2) w wymienionym wyżej budynku został doprowadzony do stanu używalności wskutek gruntowej naprawy i może być cyt. „użytkowany” przez L.. Zakłady (...) nie weszły zatem w posiadanie samoistne tej nieruchomości, ale otrzymały zgodę na użytkowanie budynków, a przez to również terenu na którym zostały posadowione. Z prawem użytkowania budynków, w sposób dorozumiany ale i nierozerwalny, związane było prawo do użytkowania terenu, na którym budynki te się znalazły. W roku 1950 J. B. i J. K., współwłaściciele futrzarskiej pracowni rzemieślniczej w G. – W., przekazali w formie darowizny na rzecz (...) Spółdzielni Pracy (...) W. i (...) z odpowiedzialnością udziałami w G. stanowiące ich własność budynki garbarni i kotłowni wraz z wyposażeniem wg protokołu przekazania z dnia 21 kwietnia 1950 roku położone w G. przy ul. (...). W żadnym miejscu dokumentu zawierającego oświadczenie współwłaścicieli zakładu garbarskiego, nie było adnotacji o przekazaniu posiadania terenu, na którym owe budynki się znajdowały. Jednak nie budzi wątpliwości, że przekazanie posiadania terenu następowało jednocześnie z przekazaniem własności budynków, albo innymi słowy prawa do nakładów związanych z posadowieniem tychże budynków. Bilans otwarcia Spółdzielni sporządzony na dzień 08 lipca 1950 roku wykazywał w aktywach m.in. budynek kotłowni o wartości 2.000.000 zł i budynek fabryczny (garbarnia) o wartości 2.223.000 zł Ponadto Spółdzielnia użytkowała dla celów administracyjno – produkcyjnych położony na posesji budynek nie będący jej własnością. Jak już wspomniano w punkcie 10 uzasadnienia (ustalenia faktyczne), postanowieniem z dnia 26 maja 1950 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku wpisał (...) Spółdzielnię Pracy (...) wyprawa i (...) z odpowiedzialnością udziałami w G. do rejestru spółdzielni pod numerem (...). Co istotne, w kolejnych dokumentach również można odnaleźć sformułowania, z których wprost wynika, że właściciel gruntu – Skarb Państwa, przekazywał sporny teren do czasowego korzystania spółdzielni (...). Pismem z 06 kwietnia 1951 roku (sygn. I.Prz.136/37/51) Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. Wydział Budownictwa wyraziło cyt. „ zgodę na dalsze użytkowanie przez (...) Spółdzielnię Pracy (...) parceli przy ul. (...) przez okres lat 5” i na zajęcie na cele Spółdzielni sąsiedniego baraku na tej samej parceli, przy czym warunkiem było m.in. zainstalowanie urządzenia likwidującego zadymianie okolicy, instalacja odpowiednich wyciągów uniemożliwiających przedostawanie się odpadków, włosa oraz kurzu na zewnątrz. Właściciel terenu zezwalał spółdzielni (...) na czasowe zajęcie, ale jednocześnie określał warunki, po spełnieniu których, to czasowe pozwolenie na korzystanie z terenu stawało się aktualne. Jednocześnie Prezydium Miejskiej Rady Narodowej zaświadczeniem wydanym w dniu 30 maja 1951 roku (org/1030) zezwoliło na lokalizację ogólną tj. rozbudowę zakładu wyprawy i uszlachetniania skór futerkowych w G. – W.. Odpowiednie adnotacje, o prawie użytkowania Spółdzielni (...) czy też prawie władania przez nią spornym terenem poczyniono również w dokumentacji ewidencji gruntów, znajdującej się w aktach sprawy, określając poprzedników prawnych wnioskodawcy jako „zarządcę terenu”, „użytkownika terenu”. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w 1953 roku zezwoliło (...) Spółdzielni Pracy „L.’ w G. na rozbudowę zakładu produkcyjnego. W treści pozwolenia wskazano, że budynek należy traktować jako tymczasowy. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów, wynika, że przedstawiciel właściciela – Skarbu Państwa reagował na stwierdzone uchybienia, choćby przez fakt, iż nakazywał rozbiórkę budynków posadowionych bez zgody właściwego organu, albo dlatego, że uprawniona do terenu Politechnika G. zgłaszała zamierzenia realizacyjne dot. inwestycji na tym terenie. W dalszym ciągu zatem, posiadanie wykonywane przez poprzedników prawnych wnioskodawcy miało charakter iście zależny. Przykładem reakcji właścicielskiej jest decyzja wydana w dniu 16 kwietnia 1954 roku przez Zarząd Miejski w G., w której nakazano (...) Spółdzielni Pracy (...) rozbiórkę samowolnie pobudowanej drewnianej budki wartowniczej, usytuowanej obok granicy posesji znajdującej się przy ul. (...) w G. – W., w terminie do dnia 25 kwietnia 1954 roku. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że przedmiotowa budka dla wartownika została pobudowana bez zezwolenia władzy budowlanej na działce publicznej, sprzecznie z planem zagospodarowania miasta. Po raz kolejny zatem właściciel, którym był Skarb Państwa zamanifestował w ten sposób, że to on jest posiadaczem samoistnym tej nieruchomości, zaś (...) jedynie jej posiadaczem zależnym. Wydawanie decyzji (zgód) na posadowienie tymczasowych obiektów budowlanych uzależnione było od badania przez Władzę Budowlaną – abstrahując już od kompetencji tejże władzy, uregulowanych choćby w dekrecie z 26 października 1945 roku o rozbiórce i naprawie budynków zniszczonych i uszkodzonych wskutek wojny (art. 9 tejże) - tytułu prawnego do posiadanej nieruchomości. Przykładem takiego badania i odmowy udzielenia zgody, jest decyzja Prezydium Miejskiej Rady Narodowej z dnia 21 lutego 1972 roku w G., w treści której Prezydium stwierdziło, że planowana i wnioskowana inwestycja – tj. posadowienie tymczasowego baraku, nie spełnia warunków umożliwiających jego realizację, gdyż strona nie posiada praw do terenu, na którym zamierza zrealizować swą propozycję i nie przedłożyła dowodu, iż prawami tymi będzie dysponować w momencie podjęcia realizacji propozycji. Następnie w dniu 28 kwietnia 1972 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. wydało decyzję, w której nakazano (...) Spółdzielni (...) w G. rozbiórkę tymczasowego obiektu budowlanego – Zakładu (...) położonego w G. przy ul. (...) i uporządkowanie terenu w terminie do dnia 31 grudnia 1973 roku. W uzasadnieniu wskazano, że obowiązek rozbiórki wynika z faktu popełnienia samowoli przez stronę, polegającej na tym, iż pomimo wezwania (AB-III- (...) – 7) udzielonego stronie, tymczasowy obiekt budowlany nie został rozebrany a teren nie został uporządkowany, zaś zarządca – właściciel obiektu budowalnego nie uzyskał przedłużenia terminu użytkowania wspomnianego wyżej obiektu. W wyniku odwołania złożonego przez (...) od powyższej decyzji, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G., decyzją z dnia 27 września 1972 roku utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu stwierdzono, że przedmiotowe budynki (których dotyczyła decyzja rozbiórkowa) użytkowane przez (...) zostały wzniesione jako budynki czasowe. Ponieważ teren, na którym się znajdują został przekazany Politechnice G. pod rozbudowę Wydziału Elektrycznego, muszą ulec rozbiórce zgodnie z art. 53 prawa budowlanego. Termin 31 grudnia 1973 roku należy uznać za ostateczny, gdyż jak wynika z pisma Politechniki z dnia 7 marca 1972 roku ma ona zamiar przystąpić do realizacji inwestycji ujętej planem centralnym Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. W związku z kolejnym pismem (...) z dnia 17 października 1973 roku, decyzją z dnia 22 stycznia 1974 roku Urząd Miejski w G. uchylił decyzję Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w G. z dnia 28 kwietnia 1972 roku w części dotyczącej terminu rozbiórki zakładu (...) przy ul. (...) w G. i ustalił termin rozbiórki wraz z uporządkowaniem i wyrównaniem terenu do 31 grudnia 1975 roku. W uzasadnieniu wskazano, że pismem z dnia 06 marca 1973 roku Prezydium (...) zwróciło się do Spółdzielni (...) o przedłożenie zgody Politechniki G. na zajmowanie przez Spółdzielnię terenu przeznaczonego pod budowę obiektów Politechniki G. do roku 1977. Spółdzielnia jednak nie udzieliła odpowiedzi, tut. Wydział mając na uwadze interes społeczny był zmuszony sam zwrócić się do PG i w zastępstwie Spółdzielni prosić Politechnikę o zgodę na przedłużenie terminu rozbiórki (pismo z dnia 20 grudnia 1973 roku) - a tym samym, zgodę na użytkowanie terenu. Dnia 21 stycznia 1974 roku wpłynęło pismo Politechniki, w którym ostatecznie wyjaśnia, że teren o którym mowa musi być zwolniony do końca 1975 roku. W związku z kolejnym odwołaniem (...) od w/w decyzji Urzędu Miejskiego w G. złożonym do Urzędu Wojewódzkiego w G., decyzją z dnia 14 marca 1974 roku, uchylono zaskarżoną decyzję i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wskazano, że na naradzie zwołanej przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. w dniu 15 czerwca 1973 roku ustalono w porozumieniu z zainteresowanymi stronami – w tym ze Spółdzielnią Pracy (...), konieczność utrzymania czynnego Zakładu Spółdzielni Pracy (...) w G. przy ul. (...) do grudnia 1976 roku, a termin rozbiórki obiektu na miesiąc styczeń 1977 roku. Tego rodzaju działanie władz państwowych, dowodzi tego, że pobyt i funkcjonowanie Spółdzielni Pracy (...) na terenie nieruchomości przy ul. (...) w G. był konsekwencją zezwolenia i zgód władzy państwowej na zajęcie spornego terenu. O podjętych w tej sprawie ustaleniach został zawiadomiony (...) i Ochrony (...) Rady Narodowej w G. pismem z dnia 27 września 1973 roku. Biuro (...) Terenami Urzędu Miejskiego w G. zawiadomiło Spółdzielnię Pracy (...) pismem z dnia 16.11.1973 roku (nr (...)62-1/49/73), że wyznacza ostateczny termin opuszczenia terenu przy ul. (...) do dnia 31 marca 1977 roku. Termin ten został ustalony w oparciu o opinię Miejskiej (...). Ze względu na to, że ten sam organ administracyjny w dwóch różnych decyzjach zajął dwa różne stanowiska w jednej i tej samej sprawie, zaskarżoną decyzję należało uchylić. Przy ponownym podejmowaniu decyzji Urząd Miejski w G. winien uwzględnić zarówno interes inwestora, jak również słuszny interes Przedsiębiorstwa realizującego zadania mające niebagatelne znaczenie dla gospodarki narodowej. Dalej, decyzją wydaną w dniu 02 stycznia 1975 roku Urząd Dzielnicowy G. – W. udzielił pozwolenia na wykonanie robót budowlanych – ustawienie tymczasowego baraku na posesji przy ul. (...) w G. w miejscu zaznaczonym na mapkach sytuacyjno – wysokościowych. Określając warunki wskazał, że obiekt czasowy do rozbiórki na każde żądanie władz (...), bez prawa do odszkodowania. Po wykonaniu rozbiórki należy uporządkować teren i przywrócić do stanu pierwotnego. W dniu 26 kwietnia 1977 roku Urząd miejski w G. nakazał (...) dokonanie rozbiórki tymczasowych obiektów budowlanych położonych w G. przy ul. (...) i uporządkowanie terenu po rozbiórce do dnia 30 maja 1977r oku. W uzasadnieniu wskazano, że wzniesione obiekty miały charakter czasowy. Z uwagi na przekazanie terenu Politechnice G. pod rozbudowę Wydziału Elektrycznego, muszą one ulec likwidacji. Do rozbiórki zobowiązany jest właściciel obiektów. Wojewódzki Zarząd rozbudowy Miast i Osiedli (...) w G., decyzją z 1977 roku, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł, że nie wyraża się zgody na likwidację zakładów (...) w G. – W. przy ul. (...) do czasu zrealizowania przez zakłady inwestycji odtworzeniowej na zmienionej lokalizacji. Zdaniem Sądu, decyzji tej nie można ocenić inaczej, jak zgody właściciela nieruchomości – Skarbu Państwa, na dalsze przebywanie na spornym terenie (...) w G. w zasadzie bezterminowo. W dalszym ciągu jest to forma posiadania zależnego Decyzja wydana została m.in. na podstawie art. 29 ustawy z dnia 31 grudnia 1961 roku o planowaniu przestrzennym (choć tu jest błąd w treści decyzji, bowiem ustawa została uchwalona w istocie w styczniu 1961 roku). Kolejny przykład decyzji władzy państwowej o zezwoleniu na korzystanie z przedmiotowego terenu czasowo to decyzja Urzędu Miejskiego w G. z dnia 30 sierpnia 1982 roku (nr GP-III- (...)-547-82/AS), pozwalająca Spółdzielni na korzystanie z terenu do 1995 roku. Co istotne, - jak wynika z graficznego załącznika do decyzji, linią koloru czerwonego i literami (...) oznaczono teren, którego zasiedzenia domagała się w pierwotnym wniosku wnioskująca w niniejszej sprawie spółdzielnia. Z kole linią koloru czarnego i literami (...) oznaczono teren tzw. dolinki (działka (...)) o zasiedzenie której, Spółdzielnia (...) (poprzednio Świetlik – Reaktywacja) wniosła w toku niniejszego postępowania. Należy wyraźnie podkreślić, że w każdej z decyzji Prezydium Miejskiej Rady Narodowej dot. zgody na rozbudowę istniejących budynków, na posadowienie tymczasowych obiektów, wskazywano, że budynki te mają charakter czasowy, zaś dalszych ich los uzależniony jest od rozpoczęcia realizacji inwestycji przez Politechnikę G.. Za każdym razem zatem, decyzje zawierające zgodę na wykonywanie inwestycji, udzielane (...), zawierały w sobie dorozumianą zgodę na użytkowanie terenu, z tym zastrzeżeniem, że teren ten zostanie zdany – a budynki rozebrane, na każde żądanie władzy państwowej. W takiej też świadomości (zależnego od zgody władzy państwowej oraz (...) Politechniki (...) posiadania) – jak wskazują złożone do sprawy dokumenty, pozostawało kierownictwo (...). Powyższe okoliczności, świadczące o zależnym charakterze posiadania spornej nieruchomości przez poprzedników prawnych spółdzielni (...), potwierdza wreszcie fakt, iż w dniu 10 sierpnia 1994 roku Likwidator (...) w G. zwrócił się do Zarządu Gminy G. (po dokonanej komunalizacji spornego terenu) z żądaniem ustanowienia prawa wieczystego użytkowania gruntu stanowiące działkę przy ul. (...) w G. na rzecz (...) w G. (w likwidacji). W uzasadnieniu jako tytuł prawny do nieruchomości, likwidator spółdzielni wskazał, iż na podstawie Decyzji Urzędu Miejskiego w G. z dnia 30 sierpnia 1982 roku spółdzielnia jest użytkownikiem w/w działki na której wybudowała z własnych środków budynki administracyjno – biurowe i użytkowe za zezwoleniem władz budowlanych. A następnie pismem z dnia 19 października 1995 roku taki wniosek ponowiła Spółdzielnia Pracy (...) (następca prawny). W swoim wniosku Spółdzielnia Pracy (...) informowała ponadto, że jest użytkownikiem terenu, o który się ubiega, zaś teren ten jest w posiadaniu spółdzielni od 1950 roku. Kolejny wniosek do Gminy M. G. w tej sprawie wystosowała spółdzielnia (...) pismem z dnia 11 sierpnia 2017 roku. Oceny zależnego charakteru posiadania nie zmienia fakt, iż Gmina M. G. nie uznała wnioskodawcy, jak również jej poprzedników prawnych, za podmioty, którym przysługiwałby jakikolwiek tytuł prawny do spornej nieruchomości. Istotnym jest bowiem świadomość posiadacza (animus), że włada nieruchomością jak posiadacz zależny (użytkownik, dzierżawca, najemca), a nie obiektywny fakt braku tytułu prawnego do nieruchomości. A świadomość tego rodzaju posiadania tak u poprzedników prawnych jak i wnioskodawcy, została w sposób ewidentny zwerbalizowana w treści korespondencji z właścicielem terenu po decyzji komunalizacyjnej – tj. Gminą M. G.. Na zależny charakter posiadania w niniejszej sprawie wskazuje również fakt zawarcia umowy najmu z Gminą M. G. na pomieszczenia użytkowe zlokalizowane w jednym z budynków. Zezwolenie i dopuszczenie, aby właściciel gruntu, w pewnym zakresie sprawował faktyczny zarząd nad częścią spornej nieruchomości tj. budynkiem zlokalizowanym w centralnej części nieruchomości, zawarcie umowy najmu lokali usługowych przez (...), następnie wypowiedzenie przez gminę umowy najmu i zdanie lokali przez likwidatora spółdzielni (...), dowodzi faktu, iż (...) liczyła się z prawem właściciela terenu. A tego rodzaju posiadanie, nie jest posiadaniem samoistnym i nie może prowadzić do zasiedzenia prawa własności.

Kolejnym przykładem tego, że posiadanie poprzedników prawnych wnioskodawcy miało w niniejszej sprawie charakter posiadania zależnego jest również fakt reakcji posiadacza nieruchomości na żądanie przez właściciela gruntu (Gmina M. G.) zapłaty za bezumowne korzystanie ze spornego terenu. W korespondencji z Gminą M. G., Prezes spółdzielni (...) informował, iż nie jest w stanie udźwignąć finansowego ciężaru opłat za bezumowne korzystanie z gruntu. Powodem odmowy zapłaty nie było kwestionowanie prawa Gminy do naliczania opłat za bezumowne korzystanie z gruntu, ale brak środków na ten cel. Prezes Spółdzielni (...) słuchany w charakterze świadka na rozprawie w dniu 7 lutego 2023 roku (k. 753 i n.) przyznał, że gdyby opłata za bezumowne korzystanie była niższa – symboliczna, to by ją uiścił. Świadek zeznał „ Nasza spółdzielnia nie podważała tych not. Staraliśmy się rozmawiać z p. dyrektor Skarbu na temat odstąpienia od naliczania tych kar. Naliczyli nam te kary, ponieważ był taki przepis. (…) Ja nie zataiłem, że mieliśmy zobowiązania z tytułu bezumownego korzystania, wymieniłem to w protokole zdawczo – odbiorczym ze spółdzielnią (...), żeby następcy to zapłacili. Ja uznałem, że ten kto przejmie to zobowiązanie ten ma jechać zapłacić albo rozmawiać z miastem. (…) S. odnośnie opłat za bezumowne korzystanie – ja na pierwsze spotkanie do UM poszedłem sam – to znaczy z własnej inicjatywy. Nikt mnie nie zapraszał, nie wzywał. Sam poszedłem, chciałem, żeby ktoś mi doradził. (…) My chcieliśmy, żeby dyrektorka całkowicie odstąpiła od naliczania tych opłat. My byśmy to zapłacili jakby to była symboliczna kwota. Jakby to była opłata symboliczna to szedłbym w kierunku żeby płacić.” Podobny pomysł na uregulowanie tytułu prawnego do nieruchomości wykazywała również Spółdzielnia (...), która w korespondencji z Prezydentem Miasta G. wielokrotnie apelowała o przyznanie prawa do spornej nieruchomości za symboliczną „złotówkę”, tak aby spółdzielnia w dalszym ciągu mogła działać na spornym terenie. W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, całokształt posiadania spornej nieruchomości, tak przez poprzedników prawnych jak i wnioskującą spółdzielnię miał charakter posiadania zależnego, a tego rodzaju posiadanie nie może prowadzić do zasiedzenia prawa własności, na co Sąd już powyżej wskazywał. Oceny tej nie zmienia fakt, iż (...), jak i SP E. płaciły podatek od budynków i od gruntu. Uiszczanie należności publicznoprawnych nie stanowi w żaden sposób o samoistnym charakterze posiadania nieruchomości. Przeciwnie, jak wynika z analizy tego okresu posiadania, okoliczności te umacniały przekonanie posiadaczy nieruchomości o uregulowanym tytule prawnym do gruntu, co znalazło wyraz w treści wniosków kierowanych do Gminy M. G. o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego.

Podobnie rzecz ma się z działką (...). Jak wynika to ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, działka ta została objętą w posiadanie do korzystania rekreacyjnego. Co jakiś czas na działce organizowane były ogniska oraz mecze piłkarskie. Zdaniem Sądu, Spółdzielnia Pracy (...) a następnie Spółdzielnia Pracy (...) oraz Świetlik nie zamanifestowały w sposób wyraźny samoistnego posiadania spornego terenu. Posiadanie wykonywane było w sposób niepewny. Z jednej strony działka została zajęta przez Spółdzielnie, lecz z drugiej strony Spółdzielnia nie chciała wziąć pełnej odpowiedzialności za ten teren. Świadek M. G. zeznał, że S. L. i SP E. zaprzestały zajmować się tym terenem po 1995 roku. Na ten teren przychodziło wielu obcych ludzi, przyjeżdżali samochodami, palili te samochodu, palili opony i kable. Tam było złomowisko, służby przyjeżdżał cały czas. Jak wynika z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków – J. W., czy Z. J., na terenie tzw. „dolinki” swoje zajęcia odbywała również Politechnika G., która prowadziła na tym terenie szkolenia wojskowe studentów ( k. 589). Jak zeznała świadek J. W., „ w latach 80 wyprowadzili się stamtąd i był to teren ogólnodostępny. Powstało tam boisko, był usypany wał jako trybuna ziemna, w noc świętojańską palili tam ogniska (…) to był teren ogólnodostępny i w tych ogniskach brali udział okoliczni mieszkańcy, głównie dzieci”. Z kolei z zeznań świadka Z. J. wynika, że pieczę nad terenem boiska trzymała Politechnika – studium wojskowe, które tam organizowało strzelanie z (...)u. Tak przynajmniej wyglądała sytuacja do 1972 roku. Następnie z terenu tego korzystali m.in. członkowie LOK-u jak również członkowie L.. Z materiału dowodowego sprawy wynika, że Spółdzielnia (...) oraz E. nie czuła się właścicielem spornej nieruchomości. Chciała z tego terenu okazjonalnie korzystać, lecz nie chciała ponosić ciężarów z tym związanych takich jak konieczność ochrony terenu przed wandalizmem czy też notorycznego jego sprzątania. Posiadanie tego terenu, podobnie jak działki (...), miało i ma w dalszym ciągu charakter posiadania zależnego. Nie zostało bowiem wyraźnie i jednoznacznie zamanifestowane, że Spółdzielnia traktuje ten teren całkowicie jak swoją własność. Przy gospodarowaniu tym terenem Spółdzielnia oczekiwała wyraźnej zgody władz miejskich przy związanych z nią działaniach modernizacyjnych czy też inwestycyjnych.

W błędzie pozostaje wnioskodawca wskazujący, że po stronie wnioskującej spółdzielni działa domniemania posiadania zgodnie z prawem oraz posiadania samoistnego (art. 339 k.c.). Oba powyższe domniemania mogą być obalone za pomocą każdego dostępnego materiału dowodowego. Domniemania te, w rozpoznawanej sprawie, zostały obalone chociażby dokumentami zaoferowanymi przez wnioskodawcę, z których jasno wynikało, że posiadanie od samego początku nie było samoistne. Art. 339 ma znaczenie w tych wypadkach, gdzie utrzymuje się wątpliwość co do charakteru władztwa. Chodzi o przypadki, w których zgromadzone dowody i dokonane na ich tle ustalenia nie pozwalają jednoznacznie przesądzić, czy osoba władająca rzeczą czyniła to jak właściciel, czy też władała rzeczą w zakresie węższego prawa. Zastosowanie domniemania prowadzi do uznania władztwa za posiadanie właścicielskie, które może prowadzić do zasiedzenia. Sąd w niniejszej sprawie, podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w postanowieniu z dnia 4.04.2012 r., I CSK 360/11, LEX nr 1164722, zgodnie z którym domniemanie z art. 339 k.c. nie może zastąpić dowodu zmiany posiadania zależnego na samoistne. Objęcie nieruchomości w posiadanie za zgodą właściciela, choćby dorozumianą – jak w niniejszej sprawie i posiadanie jej w zakresie przez właściciela określonym lub co istotne – tolerowanym, świadczy z reguły o posiadaniu zależnym. Przedłożone przez samego wnioskodawcę dowody w postaci decyzji Prezydium Rady Narodowej, orzeczeń Zarządu Miasta, czy innych dowodów dokumentowych, o którym była mowa wcześniej, obalają wynikające z art. 339 k.c. domniemania posiadania samoistnego.

W oparciu o powyższe, wniosek musiał zostać oddalony z uwagi na brak przesłanek do stwierdzenia nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie.

Zgodnie z art. 520 § 1-3 k.p.c., każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. Jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przyjmuje się, że sprawa o zasiedzenie jest sprawą, w której występują sprzeczne interesy. W niniejszym postępowaniu interesy te były w sposób oczywisty sprzeczne, zatem Sąd postanowił obciążyć w całości kosztami postępowania i wydatkami wnioskodawcę, pozostawiając szczegółowe wyliczenie kosztów referendarzowi sądowemu w myśl stosownego odpowiednio w postępowaniu nieprocesowym art. 108 § 1 k.p.c.

G., dnia 18 sierpnia 2023r.

sędzia Rafał Rudnicki

ZARZĄDZENIE

odnotować w repertorium Ns i kontrolce uzasadnień;

odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom wnioskodawcy i uczestnika przez PI, informując, iż wobec przedłużenia terminu do sporządzenia uzasadnienia, termin do wniesienia apelacji wynosi trzy tygodnie;

akta przedłożyć z wpływem lub za 28 z potwierdzeniem odbioru,

zwrócić archiwalne księgi wieczyste do Archiwum Państwowego w G..

G., dnia 18 sierpnia 2023 roku

Sędzia Rafał Rudnicki