Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Jolanta Czajka - Bałon

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2023 r. w Pile

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko Ł. M.

o zawarcie umowy przyrzeczonej

p o s t a n a w i a:

1.  umorzyć postępowanie;

2.  oddalić wniosek powoda o zwrot opłaty od pozwu.

sędzia Jolanta Czajka-Bałon

Sygn. akt XIV C 1068/22

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 4 grudnia 2023 r.

w zakresie pkt 2

Pozwem z dnia 13 październik 2022 roku (data nadania w urzędzie pocztowym) powód (...) S.A. wniósł o stwierdzenie przez sąd obowiązku pozwanego |Ł. M., polegającego na złożeniu oznaczonego oświadczenia woli tj. stwierdzeniu, iż pozwany przenosi na powoda własność nieruchomości za zapłatę ceny sprzedaży w kwocie 780.000,00 zł (k.3-8).

Pozwany Ł. M. w odpowiedzi na pozew, wniósł o oddalenie powództwa w całości (k.99-105v.)

Na rozprawie w dniu 23 maja 2023 r. strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie, następnie wniosły o umożliwienie im przeprowadzenia rozmów w celu zawarcia ewentualnej ugody. Sąd zakreślił stronom termin 2 miesięcy (k.160-160 v.).

Pismem z dnia 31 października 2023 roku powód cofnął pozew i jednocześnie wniósł o umorzenie postepowania i zwrot całej uiszczonej opłaty od pisma wszczynającego postepowanie w pierwszej instancji powołując się na art.79 ust.1 pkt 1 lit h) ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wskazał, że stronom udało się wypracować konsensus związany z polubownym zakończeniem sporu - strony zawarły poza rozprawą stosowny akt notarialny przenoszący na powoda własność spornej nieruchomości jeszcze przed przystąpieniem do procedowania niniejszej sprawy(k.170-172).

Pozwany pismem z dnia 7 listopada 2023 roku wyraził zgodę na cofnięcie powództwa, a także przychylił się do wniosku strony powodowej o uznanie posiedzenia mającego w sprawie jako posiedzenia przygotowawczego, a tym samym do dokonania zwrotu na rzecz powoda całej opłaty sadowej (k.174-175).

Sąd postanowieniem z dnia 4 grudnia 2023 roku umorzył postepowanie oraz oddalił wniosek powoda o zwrot opłaty od pozwu (k.186).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h Sąd z urzędu zwraca całą uiszczona opłatę od pisma wszczynającego postępowanie w pierwszej instancji oraz zarzutów od nakazu zapłaty, jeżeli postępowanie zakończyło się zawarciem ugody przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem pierwszej instancji.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 lutego 2018 r. w sprawie III CZP 88/17, wskazał, że powyższy artykuł podobnie jak pozostałe przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - należy do dziedziny prawa procesowego, jeżeli więc posługuje się terminem "ugoda", bez jakiegokolwiek dookreślenia, to odwołuje się do ugody sądowej, a więc ugody zawartej przed sądem, oraz do ugody zawartej przed mediatorem, wprowadzonej do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 172, poz. 1438; np. art. 10 i 183 12 k.p.c.).

Oba te rodzaje ugody, dające się dla uproszczenia określić zbiorczym mianem "ugoda procesowa", są instytucjami prawa procesowego, unormowanymi w kodeksie postępowania cywilnego, w którym brak miejsca dla "ugody pozasądowej".

Bez wątpienia więc użyty w art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h u.k.s.c. termin "ugoda" nie dotyczy ugód zawieranych poza sądem.

Nie bez znaczenia jest także bezpośredni kontekst normatywny, w którym w art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h u.k.s.c. użyto terminu "ugoda". Został on połączony z "zakończeniem postępowania" jako skutkiem zawarcia ugody, a jest oczywiste, że ugoda pozasądowa - jakkolwiek rozumiana, a w każdym razie dokonująca się poza sądem - postępowania sądowego nie kończy i kończyć nie może. W określonych sytuacjach może być co najwyżej bodźcem do podjęcia przez stronę stosownego aktu dyspozycyjnego, najczęściej cofnięcia pozwu albo zgodnego wniosku o zawieszenia postępowania. Niektóre z tych aktów procesowych są normowane w innych miejscach analizowanego przepisu, jednak bez odwoływania się do ugody pozasądowej, akty te bowiem mogą być, co oczywiste, motywowane także innymi przyczynami niż zawarcie ugody (pojednanie).

Należy zwrócić uwagę, że przewidziane w omawianym przepisie zawarcie ugody uzasadnia zwrot całej opłaty tylko wtedy, gdy do ugody doszło przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem pierwszej instancji, a więc w okresie przed wywołaniem sprawy skierowanej na posiedzenie wyznaczone na rozprawę (art. 210 § 1 w związku z art. 148 § 1 k.p.c.; por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1982 r., IV CZ 15/82, OSPiKA 1983, Nr 1, poz. 6, i z dnia 3 maja 1984 r., IV PZ 37/84, OSNCP 1985, nr 2-3, poz. 32, oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1994 r., III CZP 32/94, OSNCP 1994, Nr 10, poz. 189).

W przedmiotowej sprawie 23 maja 2023 roku odbyła się rozprawa, na którą stawili się pełnomocnicy stron oraz pozwany, którzy prezentowali swoje stanowiska w sprawie.

Wobec powyższego wniosek powoda o zwrot opłaty sadowej należało oddalić.

Jolanta Czajka-Bałon