Dnia 28 maja 2024 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Przemysław Okowicki
po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2024 r. w Pile
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa T. S.
przeciwko syndykowi masy upadłości (...) Banku SA z siedzibą w W. w upadłości
o ustalenie
postanawia:
1. oddalić wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia
2. na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. zawiesić postępowanie.
Przemysław Okowicki
postanowienia z dnia 28 maja 2024 roku
Powód T. S. w pozwie z dnia 21 listopada 2023 roku (data wpływu do tutejszego sądu), wniósł o ustalenie, że nie istnieje stosunek prawny wynikający z umowy kredytu łączącej go z bankiem, którego syndyk jest pozwanym. Z uzasadnienia pozwu wynika, że roszczenie jest oparte na założeniu nieważności umowy kredytu z mocy prawa i z powodu abuzywności jej postanowień.
Wraz z pozwem powód złożył wniosek o udzielenie zabezpieczenia i unormowanie praw i obowiązków stron na czas postępowania, poprzez: a) zawieszenie obowiązku dokonywania przez powoda na rzecz pozwanego spłaty rat kapitałowo – odsetkowych kredytu, w okresie od dnia wytoczenia powództwa do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie; b) zakazanie pozwanemu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu hipotecznego w okresie od dnia wytoczenia powództwa do dnia uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie; c) zakazanie pozwanemu przekazywania informacji do Biura (...) oraz Systemu Bankowy Rejestr o niespłacaniu rat kredytu wskutek ich zawieszenia w ramach postępowania zabezpieczającego w okresie od dnia wytoczenia powództwa do dnia uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie. (k.3-66)
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek powoda nie zasługuje na uwzględnienie.
Zabezpieczenie nie może być udzielone z uwagi na zakaz przewidziany w art. 146 ust. 3 Prawa upadłościowego. Zgodnie z tym przepisem, po dniu ogłoszenia upadłości niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu lub zarządzenia zabezpieczenia na majątku upadłego, z wyjątkiem zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych oraz roszczeń o rentę z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz o zamianę uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę. Należy uznać, że zakaz wykonania zabezpieczenia tym bardziej oznacza zakaz udzielenia zabezpieczenia.
Żądane przez powoda zabezpieczenie byłoby zabezpieczeniem na majątku upadłego, o którym mowa w art. 146 ust. 3 Prawa upadłościowego, gdyż prowadziłoby bezpośrednio do uszczuplenia tego majątku przez pozbawienie go określonego przychodu pieniężnego.
Wniosek o zabezpieczenie jest niezasadny także z innych względów.
Zgodnie z treścią art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Stosownie zaś do treści art. 730 1 § 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w jego udzieleniu, określony przepisem art. 730 1 § 2 k.p.c.
Warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest spełnienie przez żądającego dwóch przesłanek zabezpieczenia. Żądający powinien uprawdopodobnić samo roszczenie oraz uprawdopodobnić interes prawny, czyli wskazać że brak udzielenia zabezpieczenia może uniemożliwić lub poważnie utrudnić wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwić lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.
Sąd uznał, że na obecnym etapie postępowania roszczenie strony powodowej zostało uprawdopodobnione, bowiem nie można wykluczyć jego wiarygodności. Na poparcie swojego stanowiska i uzasadnienie poglądu co do abuzywności mechanizmu waloryzacji kredytu kursem CHF, strona powodowa przedstawiła obszerne i szczegółowe argumenty poparte orzecznictwem i literaturą. Wskazać należy, że za klauzule niedozwolone uznaje się takie postanowienia umowy bądź wzorca umownego zawartej z konsumentem, które łącznie spełniają wszystkie przesłanki określone w przepisie art. 385 1 k.c., a zatem: nie są postanowieniami uzgodnionym indywidualnie; nie są postanowieniami określającymi w sposób jednoznaczny główne świadczenia stron; kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Dokonanie prawidłowej oceny takich postanowień wymaga jednak szczegółowej analizy i zbadania okoliczności związanych z procesem kontraktowania.
Zabezpieczenie roszczenia niepieniężnego może polegać na unormowaniu praw i obowiązków stron procesu na czas jego trwania (755 § 1 pkt 1 k.p.c.). Jednakże w każdym przypadku sposób zabezpieczenia musi pozostawać w logicznym związku z roszczeniem, które ma być przedmiotem zabezpieczenia. Oznacza to, że u podstaw tego sposobu zabezpieczenia musi leżeć założenie zasadności roszczenia i musi on służyć osiągnięciu celu, jakiemu dochodzenie tego roszczenia ma służyć. W przypadku wniosku powoda warunki te nie są spełnione.
Wskazać należy, że roszczenie powoda o ustalenie bazuje na założeniu nieważności zawartej między stronami umowy kredytowej. W oparciu o ww. pogląd powód w ocenie Sądu nie może żądać wstrzymania obowiązku dokonywania spłaty rat i innych należności z tytułu umowy kredytu, gdyż taki sposób zabezpieczenia oparty jest na przyjęciu ważności umowy, bowiem tylko w razie uznania jej za ważną na powodzie ciąży obowiązek dokonywania spłaty rat z niej wynikających i prawo pozwanego domagania się takiej spłaty. To samo dotyczy zakazu wypowiadania umowy. Skutecznie można wypowiedzieć tylko umowę ważną.
Niezależnie od udzielenia lub nieudzielenia zabezpieczenia cel niniejszego postępowania nie jest zagrożony.
Strona powodowa podnosi, że zabezpieczenie jest konieczne dla osiągnięcia pełnej skuteczności tego orzeczenia, a powód swego interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia dopatruje się w tym, że nie będą zagrożone jego interesy ekonomiczne i nie będzie zmuszony do wytoczenia przeciwko bankowi kolejnego powództwa o zapłatę kwot uiszczonych w toku niniejszego postępowania. Wskazać należy, że powód może zamierzony cel osiągnąć zaprzestając płacenia rat, bez potrzeby uzyskiwania zabezpieczenia. Gdyby spowodowało to jakąś reakcję pozwanego, która zagroziłaby jego interesom, wówczas może złożyć wniosek o udzielenie zabezpieczenia dostosowany do podjętych przez pozwanego działań. W związku z tym udzielenie zabezpieczenia nie jest konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności orzeczenia ustalającego nieważność umowy.
Powód nie uprawdopodobnił, że pozwany, mimo sporu co do ważności umowy, ma zamiar przekazywać informacje do rejestru dłużników.
Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia o czym orzekł w punkcie 1 postanowienia.
Zgodnie z art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd zawiesza postępowanie z urzędu jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości, masy układowej lub masy sanacyjnej i ogłoszono upadłość lub wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe albo ustanowiono zarządcę w postępowaniu restrukturyzacyjnym.
Postanowieniem z dnia 20 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie ogłosił upadłość dłużnika (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.. Nie budzi wątpliwości, że dochodzone w pozwie roszczenia dotyczą masy upadłości.
W związku z powyższym postępowaniu w sprawie podlegało obligatoryjnemu zawieszeniu o czym orzeczono w punkcie 2 postanowienia.
Przemysław Okowicki