Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 maja 2024 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marcin Garcia Fernandez

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2024 r. w Pile

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku (...) SA z siedzibą w W.

przeciwko M. B. i P. B.

o zapłatę

postanawia

1.  umorzyć postępowanie;

2.  zasądzić od powoda na rzecz pozwanych łącznie, jako zwrot kosztów procesu, kwotę 10.834 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia do dnia zapłaty;

3.  nakazać zwrócenie powodowi z rachunku Sądu Okręgowego w Poznaniu 4.120,65 zł, jako połowę opłaty należnej od pozwu cofniętego przed rozpoczęciem rozprawy.

Marcin Garcia Fernandez

XIV C 1550/23

UZASADNIENIE

postanowienia z 27 maja 2024 r.

Pismem z 12 kwietnia 2024 r. powód cofnął pozew i wniósł o nakazanie zwrócenia mu połowy opłaty od pozwu oraz o zasądzenie od pozwanych zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że pozwani zaspokoili jego roszczenie przez złożenie w toku procesu oświadczenia o potrąceniu (k. 176-177).

Powód cofnął pozew przed rozpoczęciem rozprawy, więc jego skuteczność nie była uzależniona od zgody pozwanych (art. 203 § 1 k.p.c.). Nie było też przesłanek do uznania cofnięcia za niedopuszczalne (art. 203 § 4 k.p.c.). Wobec tego na podstawie art. 355 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie – pkt 1 postanowienia.

W razie cofnięcia pozwu, co do zasady pozwanemu przysługuje od powoda zwrot kosztów procesu, jeśli tylko po cofnięciu złoży taki wniosek (art. 203 § 2 i 3 k.p.c.). Tylko wyjątkowo, jeśli powoda można uznać za wygrywającego, bo cofnięcie jest wynikiem zaspokojenia jego roszczenia w toku procesu, przysługuje mu od pozwanego zwrot kosztów procesu.

Pozwani po cofnięciu pozwu złożyli wniosek o przyznanie im od powoda zwrotu kosztów procesu (k. 189).

Cofnięcie pozwu nastąpiło dwuetapowo. Najpierw powód cofnął pozew w części obejmującej roszczenie waloryzacyjne, uznając jego bezzasadność w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 stycznia 2024 r. w sprawie C-488/23 (k. 103-104). Następnie zaś cofnął pozew w pozostałej części – co do roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia, z uwagi na dokonane przez pozwanych potrącenie przysługującej im wierzytelności o zwrot nienależnego świadczenia z dochodzoną pozwem wierzytelnością powoda.

Powoda nie można uznać za wygrywającego proces w żadnej części.

Istnienie roszczenia waloryzacyjnego, które powód zgłosił pozwie, było wątpliwe już w dacie złożenia pozwu, a w trakcie procesu jego bezzasadność została przesądzona. W zakresie tego roszczenia powód nie uzyskał żadnego zaspokojenia, więc nie może być uznany za wygrywającego i uprawnionego do uzyskania od pozwanych zwrotu kosztów.

Powód w pozwie uzależniał istnienie swego roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia od wyniku sprawy, w której pozwani domagali się ustalenia nieważności łączącej strony umowy. Jednakże powód złożył pozew 18 grudnia 2023 r. (k. 113), kiedy to wyrok ustalający nieważność umowy (k. 112) był już prawomocny, gdyż przesądzający to wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie zapadł 11 grudnia 2023 r. (k. 143). Zatem, zamiast składać pozew, powód mógł dokonać potrącenia niewątpliwej już w tym momencie własnej wierzytelności z tytułu nienależnego świadczenia z wierzytelnością pozwanych z takiego samego tytułu. W związku z tym wytoczenie powództwa było zbędne. Przede wszystkim jednak dokonane przez pozwanych potrącenie, jakkolwiek stanowiło formę zaspokojenia roszczenia powoda, nie może być uznane za prowadzące do ich przegranej w procesie. Skuteczny zarzut potrącenia jest bowiem formą obrony, która niweczy roszczenie powoda i oznacza wygraną, a nie przegraną pozwanego w procesie.

Z tych przyczyn to pozwanym przysługiwał od powoda zwrot kosztów procesu. Na koszty te złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych i opłata skarbowa od pełnomocnictwa. Mając to na uwadze Sąd orzekła jak w pkt 2 postanowienia.

W związku z cofnięciem pozwu przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa zostałaby skierowana do merytorycznego rozpoznania (rozprawy lub posiedzenie niejawnego), powodowi przysługiwał zwrot połowy opłaty od pozwu (art. 79 § 1 pkt 3 lit. a) ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Sąd nakazał jej zwrot przy uwzględnieniu wcześniejszego zwrotu części opłaty (k. 169) i pomniejszenia wynikającego z art. 79 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

SSO Marcin Garcia Fernandez