Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2023r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XV Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Joanna Andrzejak-Kruk

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2023r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P.

przeciwko (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 7 października 2022r.,

sygn. akt V.C.429/21

1)  oddala apelację,

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 135,-zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

/-/ Joanna Andrzejak-Kruk

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 11.03.2021r. powód (...) Spółka z o.o. z siedzibą w P. wystąpił o zasądzenie od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. ( poprzednio (...) SA z siedzibą w W.) kwoty 5.172,12zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 2.11.2020r. do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód podniósł, że 2.10.2020r. miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) stanowiący własność F. W., przy czym sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego. Po kolizji uszkodzony pojazd został odholowany do zakładu naprawczego powoda, gdzie oczekiwał na zakończenie likwidacji szkody i naprawę, ale ponieważ przyznane przez pozwanego odszkodowanie nie pozwalało na sfinansowanie kosztów naprawy u powoda, pojazd został odholowany do poszkodowanego, który naprawił go we własnym zakresie. Powód wynajął natomiast poszkodowanemu pojazd zastępczy na okres 2.10-10.11.2020r. Powód wystawił poszkodowanemu faktury na kwoty: 6.400,-zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego, 821,72zł z tytułu odwiedzenia poszkodowanemu uszkodzonego pojazdu, 184,50zł z tytułu podstawienia pojazdu zastępczego i 344,40zł z tytułu obsługi szkody. Na mocy umowy cesji z 2.10.2020r. powód nabył od poszkodowanego przysługującą mu wierzytelność wobec pozwanego. Pozwany wypłacił powodowi kwotę 2.760,-zł z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego i odmówił zwrotu pozostałych kosztów, w związku z czym powód wystąpił na drogę sądową.

W odpowiedzi na pozew pozwany domagał się oddalania powództwa i zasądzenia od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W odniesieniu do roszczenia obejmującego koszty holowania uszkodzonego pojazdu pozwany wyjaśnił, że uznał koszty holowania do kwoty 834,12zł, weryfikując ich wysokość do przeciętnych stawek obowiązujących na lokalnym rynku, a żądanie dalej idące uznawał za niezrozumiałe i niepoparte dowodami.

Wyrokiem z dnia 7.10.2022r., sygn. akt V.C.429/21 Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu: 1) zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 821,72zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 17.01.2021r. do dnia zapłaty; 2) oddalił powództwo w pozostałym zakresie; 3) koszty procesu rozdzielił stosunkowo i z tego tytułu zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.171,56,-zł.

Apelację od wyroku złożył pozwany, zaskarżając go w pkt 1. i 3. Pozwany zarzucił naruszenie art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. i art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, jednostronną i sprzeczną z zasadami logiki ocenę dowodów, a w konsekwencji przyjęcie, że powód udowodnił fakt wykonania usługi holowania uszkodzonego pojazdu z warsztatu do miejsca zamieszkania poszkodowanego, podczas gdy materiał dowodowy zebrany w sprawie wskazuje, że do takiego holowania nie doszło. W oparciu o te zarzuty pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych.

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania w drugiej instancji według norm przepisanych.

S ąd Okręgowy nie przeprowadzał postępowania dowodowego, a zatem niniejsze uzasadnienie zawiera jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa ( art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. ).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przedmiotem oceny Sądu Okręgowego była jedynie zasadność – uwzględnionego w zaskarżonym wyroku – roszczenia o zasądzenie odszkodowania obejmującego koszty transportu uszkodzonego pojazdu O. (...) z warsztatu naprawczego prowadzonego przez powoda ( do którego został on odholowany po kolizji ) do miejsca zamieszkania poszkodowanego. Koszty te ujęte zostały w wystawionej przez powoda fakturze VAT nr (...) z (...), w której powód obciążył poszkodowanego należnością za transport wynoszącą łącznie 821,72zł brutto i obejmującą: koszty holowania pojazdu do poszkodowanego – ryczałt do 20 km 492,-zł i 108,32zł za 16 km ponad ryczałt; koszty powrotu holownika do serwisu – 36 km 221,40zł ( k.(...)).

Treść faktury jest jasna i nie powinno budzić wątpliwości, że odnosiła się ona jedynie do należności za holowanie pojazdu z serwisu znajdującego się w P. przy ul. (...) do miejsca zamieszkania poszkodowanego w M. przy ul. (...). Tak też dochodzone roszczenie sformułował powód, wskazując w uzasadnianiu pozwu, że uszkodzony pojazd został odholowany z miejsca kolizji do zakładu naprawczego powoda, gdzie oczekiwał na zakończenie likwidacji szkody i naprawę, ale ponieważ przyznane przez pozwany zakład ubezpieczeń odszkodowanie nie pozwalało na sfinansowanie kosztów naprawy wynikających z kalkulacji sporządzonej przez powoda, do naprawy nie doszło i pojazd został odholowany do poszkodowanego, który naprawił go we własnym zakresie. Tylko koszty drugiego holowania, udokumentowane fakturą VAT nr (...) z (...), były objęte żądaniem pozwu. Do tak sformułowanego roszczenia pozwany nie odniósł się natomiast w sposób konkretny w odpowiedzi na pozew ani w toku dalszego rozpoznania sprawy w I instancji. Z treści odpowiedzi na pozew można wręcz wysnuć wniosek o mylnym odczytaniu przez pozwanego treści roszczenia powoda; skoro mowa jest tam o weryfikacji faktury za holowanie i częściowym uznaniu roszczenia w ramach postępowania likwidacyjnego, to pozwany najpewniej odnosił to do kosztów holowania pojazdu z miejsca kolizji do warsztatu powoda, które nie były przedmiotem sporu w niniejszym procesie. Pozwany nie zrekompensował natomiast w żadnej części kosztów drugiego holowania. W decyzji pozwanego z 21.12.2020r. o przyznaniu odszkodowania nie uwzględniono bowiem faktury VAT nr (...) z (...), zaś w uzasadnianiu decyzji zakład ubezpieczeń wyjaśnił, że roszczenie wynikające z tej faktury zostanie zweryfikowane po przedstawieniu specyfikacji określającej termin wykonania usługi drugiego holowania oraz różnic w kilometrach wskazanych pod pozycjami nr (...) tej faktury ( k.(...) ). Błąd popełnił więc także Sąd Rejonowy ustalając, że przedmiotowa faktura obejmowała zarówno koszty pierwszego holowania pojazdu ( 492,-zł ), jak i koszty holowania pojazdu do poszkodowanego ( 108,32zł i 221,40zł ). W rzeczywistości były to bowiem tylko koszty drugiego holowania, częściowo ustalone przez powoda ryczałtowo, a częściowo stosownie do pokonanego dystansu i przyjętej stawki. W sposób adekwatny do rzeczywistej treści faktury i żądania pozwu pozwany ustosunkował się więc do tego żądania dopiero w apelacji. Nie jest tym samym prawdą, aby pozwany „od samego początku konsekwentnie stał na stanowisku, że żądanie powoda w zakresie holowania uszkodzonego pojazdu z warsztatu do miejsca zamieszkania poszkodowanego nie zostało poparte żadnymi dowodami”. W ocenie Sądu Okręgowego ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy oraz materiał sprawy dają natomiast podstawy do przyjęcia, że żądanie odszkodowania w wysokości 821,72zł uwzględnione w zaskarżonym wyroku było zasadne.

Nie jest sporne, że pojazd O. (...) został uszkodzony w stopniu uniemożliwiającym jego użytkowanie, a po kolizji odholowano go do warsztatu powoda, gdzie odbyły się jego oględziny dla potrzeb postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez zakład ubezpieczeń i gdzie oczekiwał na naprawę, którą poszkodowany zlecił powodowi.

Powód w pozwie twierdził, że do zleconej naprawy ostatecznie nie doszło, gdyż przyznane odszkodowanie nie pozwoliło na sfinansowanie jej kosztów według sporządzonego przez niego kosztorysu i poszkodowany zdecydował naprawić pojazd we własnym zakresie. Pozwany twierdzeniom tym nie przeczył w postępowaniu w I instancji ( art. 230 k.p.c. ), zaś w apelacji sugerował, że powód jednak dokonał naprawy, z tym że były to wyłącznie spekulacje. Brak jest na tę okoliczność bezpośredniego dowodu, zaś powołane w apelacji inne fakty nie mogły stanowić podstawy do konstruowania w tym zakresie domniemania faktycznego ( art. 231 k.p.c. ). Powód uzyskał od poszkodowanego upoważnienie z 2.10.2020r. do reprezentowania go w postępowaniu likwidacyjnym oraz do odbioru odszkodowania i m.in. w związku z tym przechowywał uszkodzony pojazd dla celów tego postępowania, prowadził z pozwanym korespondencję na etapie likwidacji szkody oraz na rachunek powoda przelane zostało odszkodowanie. Powód zawarł też z poszkodowanym umowę cesji obejmującą wierzytelność o zapłatę odszkodowania z tytułu kosztów naprawy powypadkowej i czynił przygotowania do wykonania tej usługi polegające na sporządzeniu kosztorysu naprawy. Z tych faktów nie wypływa jednak wniosek, że usługa naprawy ostatecznie została wykonana przez powoda ( sam pozwany użył w apelacji słów o tym, że to powód „zapewne” dokonał naprawy uszkodzonego pojazdu ). Dokonanie ustalenia na podstawie domniemania faktycznego możliwe jest wówczas, gdy wniosek taki nasuwa się z pewnością lub ze szczególnie dużą dozą prawdopodobieństwa, natomiast wniosek przeciwny nie ma w danych okolicznościach żadnego uzasadnienia bądź też jest wysoce mało prawdopodobny ( wyrok SN z 2.02.2005r., IV CK 459/04 ). Wnioskowanie w kierunku postulowanym przez powoda nie jest w okolicznościach sprawy możliwe.

Powód w pozwie twierdził, że w związku z podjętą decyzją o naprawie pojazdu we własnym zakresie poszkodowany zlecił mu transport pojazdu do swojego miejsca zamieszkania i usługa ta została wykonana. Pozwany twierdzeniom tym nie przeczył w postępowaniu w I instancji ( art. 230 k.p.c. ), a wprawdzie wcześniej, po zgłoszeniu mu szkody, nie podjął decyzji o wypłacie odszkodowania obejmującego koszty drugiego holowania, lecz przyczyną jego stanowiska były wyłącznie wątpliwości odnośnie do specyfikacji kosztów usługi. Dopiero w apelacji pozwany zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę materiału dowodowego i w konsekwencji błędne ustalenie, że w ogóle doszło do wykonania usługi drugiego holowania ( z warsztatu powoda do miejsca zamieszkania poszkodowanego ), z tym że argumentacja apelacji nie była trafna. Przede wszystkim – wbrew stanowisku apelacji – ustalenie Sądu Rejonowego, według którego uszkodzony pojazd został odholowany przez powoda do poszkodowanego, znajduje oparcie nie tylko w dokumencie w postaci wystawionej przez powoda faktury VAT nr (...), ale także w zeznaniach świadka F. W. ( poszkodowanego ), który w odpowiedzi na pytania powoda podał, że: 1) skorzystał z usług holowniczych świadczonych przez powoda ( k. (...) ); 2) po zakończeniu likwidacji szkody i wypłacie odszkodowania zlecił powodowi przetransportowanie uszkodzonego pojazdu z serwisu do wskazanego przez siebie miejsca ( k.(...) ). Świadek nie opisał zaś – jak to ujęto w apelacji – „żadnych szczegółów spełnionej usługi” z tej prostej przyczyny, że nie był o to pytany. Od świadka odebrano przewidziane w art. 271 ^{( 1)} k.p.c. zeznania na piśmie, przy czym pozwany nie zgłosił żadnych pytań odnoszących się do drugiego holowania pojazdu ( k.(...) ), a po uzyskaniu przez Sąd Rejonowy pisemnych zeznań świadka nie odniósł się do ich treści oraz nie domagał się przesłuchania świadka na rozprawie w celu zadania mu dodatkowych pytań czy usunięcia wątpliwości. Należy podkreślić, że Sąd Rejonowy uznał zeznania świadka za wiarygodne, a ocena ta nie była podważana w apelacji.

Podsumowując, materiał zebrany w postępowaniu uprawniał Sąd Rejonowy do ustalenia, że poszkodowany ostatecznie zdecydował się naprawić uszkodzony pojazd we własnym zakresie i dlatego został on do niego odholowany z warsztatu powoda, a powód wystawił fakturę VAT nr (...) z (...). obciążając poszkodowanego kosztami tego holowania.

Zarzuty apelacji nie mogły więc odnieść skutku. Trzeba zaś przypomnieć, że z uwagi na treść art. 505 ⁹ § 2 i 3 k.p.c. apelacja w postępowaniu uproszczonym ma charakter ograniczony, a jej funkcją nie jest ponowne rozpoznanie sprawy przez sąd drugiej instancji w granicach apelacji ( art. 378 § 1 k.p.c. ), lecz wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji i to pod kątem tego, co w apelacji zarzuci skarżący. Rozpoznając apelację w postępowaniu uproszczonym sąd drugiej instancji jest więc związany podniesionymi w niej zarzutami naruszenia zarówno prawa procesowego, jak i materialnego ( por. uzasadnienie uchwały (7) SN z 31.01.2008r., III CZP 49/07, publ. OSNC 2008/6/55 ).

W tym stanie rzeczy i na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną, zaś o kosztach procesu w instancji odwoławczej orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., obciążając nimi pozwanego jako stronę przegrywającą. W postępowaniu apelacyjnym powód poniósł koszty zastępstwa procesowego – wynagrodzenie pełnomocnika, którego wysokość ustalono na kwotę 135,-zł ( § 15 ust. 1 i 2 w zw. z § 2 pkt 2 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. 2015/1800 ze zm. ). Koszty te pozwany winien zwrócić powodowi.

/-/ Joanna Andrzejak-Kruk