Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 sierpnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska

Protokolant: sekretarz sądowy Magdalena Ratajczyk

po rozpoznaniu w dniu 3 sierpnia 2022 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

o ustalenie obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej

na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 1 marca 2021 roku, Nr (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. kwotę 754,00 zł (siedemset pięćdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 157/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 1 marca 2021 r., numer (...), na podstawie art 8 ust 1 w związku z art 30 ust 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz, U. z 2020 r. poz. 833 ze zm.) oraz na podstawie art 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. (zwanego w dalszej części decyzji: „Wnioskodawcą”) z dnia 10 grudnia 2018 r., doprecyzowanego pismem z dnia 29 stycznia 2019 r., o rozstrzygnięcie sprawy spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), usytuowanej na działkach nr (...), Linii do Ekspandacji Perlitu usytuowanej na działce nr (...) oraz (...), usytuowanej na działce nr (...) (zwanych w dalszej części decyzji: „obiektami (...)"), zlokalizowanych w miejscowości (...), przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. (zwaną w dalszej części decyzji: (...)), orzekł:

że na (...) nie ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), o którym mowa w art 7 ust 1 zdanie pierwsze ustawy - Prawo energetyczne.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L., zaskarżając ją w całości.

Powód zaskarżonej decyzji zarzucił:

I. Naruszenie prawa materialnego - tj. art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że nie istnieje publicznoprawny obowiązek przyłączenia do sieci jeżeli podmiot zainteresowany przyłączeniem chce dokonać zmiany parametrów istniejącego przyłącza.

II. Naruszenie prawa materialnego - tj. art. 1 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne poprzez jego nie zastosowanie i uznanie, iż przedsiębiorstwo energetyczne jest uprawnione do odmowy przyłączenia do sieci z uwagi na „wysokość utraconych przychodów” w sytuacji, gdy stosowanie norm prawa energetycznego powinno służyć przeciwdziałaniu negatywnym skutkom naturalnych monopoli, a także równoważeniu interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii.

III. Naruszenie prawa materialnego - tj. art. 44 ust. 1 i art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy art. 1 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne poprzez jego nie zastosowanie i uznanie, iż przedsiębiorstwo energetyczne jest uprawnione do odmowy przyłączenia do sieci powołując się na nieuzasadniony fakt „przyszłej niekorzystanej zmiany cen lub stawek opłat za dostarczane paliwo gazowe, w sytuacji ponownego przyłączania do sieci gazowej podmiotów już do niej przyłączonych" - sprzeczny z przywołanymi regulacjami.

IV. Naruszenie prawa materialnego - tj. art. 4f ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że przyłączenie powoda na wysokim ciśnieniu spowoduje obniżenie niezawodności dostarczania i jakości paliw.

W oparciu o powyższe powód wniósł o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji w całości albo zmianę decyzji w całości i orzeczenie, że na (...) ciążył publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), o którym mowa w art. 7 ust. 1 zdanie 1 ustawy - Prawo energetyczne,

- przeprowadzenie dowodu z zeznań Zainteresowanego na okoliczność wykazania, że przeprowadzona analiza opłacalności inwestycji przyłączeniowej uzyskała negatywny wynik z uwagi na uwzględnienie utraconych korzyści ze świadczonych usług dystrybucji na średnim ciśnieniu, a nie z uwagi na brak możliwości pokrycia kosztów realizacji inwestycji z opłat wnoszonych przez powoda w okresie 20 - letnim.

- w świetle złożonego wniosku o zmianę decyzji w całości i orzeczenie, że na (...)ciążył publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), o którym mowa w art. 7 ust. 1 zdanie 1 ustawy - Prawo energetyczne - powód wniósł o zobowiązanie Zainteresowanego do przedłożenia standardowego projektu umowy przyłączeniowej do sieci wysokiego ciśnienia,

- na podstawie art. 148 ¹ § 3 k.p.c. przeprowadzenia rozprawy, w tym także w razie nieobecności powoda,

- zasądzenie od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz Powoda kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1)oddalenie odwołania,

2) zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w treści zaskarżonej decyzji.

Zainteresowany (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wniósł o:

1)oddalenie odwołania, jako bezzasadne,

2)oddalenie wniosku procesowego Powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznań Zainteresowanego, jak w pkt. V drugi tiret odwołania, z uwagi na to, że wszystkie okoliczności dotyczące przyczyn wydania przez Zainteresowanego decyzji o odmowie zawarcia umowy przyłączeniowej z Powodem zgodnie z jego wnioskiem, zostały wyczerpująco wykazane materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie;

3)zasądzenie od Powoda na rzecz Zainteresowanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zainteresowany zaprezentował stanowisko zbieżne ze stanowiskiem strony pozwanej.

W toku rozprawy strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Obiekty (...) zostały przyłączone do sieci gazowej na podstawie umowy o przyłączenie z dnia 14 kwietnia 2005 r. nr (...), zawartej pomiędzy Zakładami (...) SA z siedzibą w L. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w T. (obecnie (...)). Zakres rzeczowy powyższej umowy obejmował w szczególności wybudowanie gazociągu wysokiego ciśnienia, stacji redukcyjno - pomiarowej 1 stopnia oraz przyłącza średniego ciśnienia od tej stacji do obiektów podmiotu ubiegającego się o przyłączenie. Jednym z następców Zakładów (...) SA jest (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L., który posiada możliwość pobierania paliwa gazowego przy wykorzystaniu zrealizowanej w tamtym okresie infrastruktury gazowej wysokiego i średniego ciśnienia, należącej w głównej mierze do operatora systemu gazowego, a pobór paliwa gazowego przez Przedsiębiorcę następuje na średnim ciśnieniu. Obecnie obiekty (...) zaopatrywane są w gaz siecią średniego ciśnienia (do 500 kPa) ze stacji redukcyjnej wysokiego ciśnienia na średnie należącej do (...). /okoliczności bezsporne/

Przedsiębiorca podjął inicjatywę w zakresie reorganizacji (istotnej zmiany) sposobu zasilania w paliwo gazowe obiektów (...). Wnioskiem z dnia 27 czerwca 2017 r. pełnomocnik Przedsiębiorcy wystąpił do dystrybutora gazu o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej obiektów (...), m.in. wskazując we wniosku minimalne i maksymalne ciśnienia w punkcie dostarczania i odbioru (odpowiednio 600 kPa i 650 kPa) oraz moc przyłączeniową w wysokości 1900 m3/h. /k. 120v akt adm./

W odpowiedzi z dnia 25 lipca 2017 r. operator systemu dystrybucyjnego odmówił wydania warunków przyłączenia ze względu na brak przepustowości istniejącej sieci gazowej, informując jednocześnie, że stacja gazowa I stopnia zasila sieć gazową średniego ciśnienia i podanie wnioskowanego ciśnienia tj, min 600 kPa, max 650 kPa nie jest możliwe. /k. 120 akt adm./

W reakcji na powyższe pełnomocnik Wnioskodawcy pismem z dnia 7 sierpnia 2017 r. oprotestował wyrażoną przez (...) odmowę, oczekując wyjaśnień i możliwych dróg na rozwiązanie problemu, w tym wskazał, że w razie braku możliwości podniesienia ciśnienia paliwa gazowego Wnioskodawca jest zainteresowany „przyłączeniem bezpośrednio do stacji zlokalizowanej na działce nr (...)“ w miejscowości L.. /k. 125 akt adm./

W odpowiedzi z dnia 25 sierpnia 2017 r. (...), podtrzymując decyzję o odmowie przyłączenia z przyczyn technicznych, poinformowała, że „przekształcenie” istniejącego gazociągu średniego ciśnienia do 500 kPa na podwyższone średnie ciśnienie, tj. powyżej 500 kPa, wymagałoby przeprowadzenia specjalnych prób oraz uzyskania zgód formalno - prawnych na jego przekwalifikowanie oraz, że przepustowość gazociągu zasilającego jest wystarczająca do zapewnienia odbioru paliwa gazowego w ilościach wyszczególnionych przez pełnomocnika Wnioskodawcy, w tym we wniosku z dnia 27 czerwca 2017 r. (...) wskazała na możliwość złożenia przez Wnioskodawcę następnego wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej „z punktem wejścia do dystrybucyjnego systemu gazowego w miejscu stacji l-stopnia zlokalizowanej na działce nr (...) w m L..". /k. 126 akt adm./

W konsekwencji wnioskiem z dnia 22 września 2017 r, pełnomocnik Wnioskodawcy ponownie wystąpił do(...) o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej obiektów (...), wskazując w nim „Pkt wejścia do systemu dystrybucyjnego w miejscu stacji 1 stopnia m. L., działka nr (...)", nie modyfikując przy tym oczekiwań co do ciśnień paliwa gazowego w punkcie dostarczania i odbioru oraz mocy przyłączeniowej w wysokości 1900 m3/h. /k. 127 akt adm./

W odpowiedzi (...) wydała warunki przyłączenia do sieci gazowej z dnia 17 listopada 2017 r. o znaku (...), gdzie miejsce włączenia do sieci gazowej określono jako gazociąg wysokiego ciśnienia, a moc przyłączeniową określono w wysokości 1900 m3/h. Jednocześnie (...) nie przychyliła się do całości oczekiwań Wnioskodawcy, bowiem określono wyższy zakres ciśnień w miejscu odbioru paliwa gazowego (we wniosku było 600 kPa i 650 kPa, a wydane warunki określały ciśnienie paliwa gazowego w wysokości odpowiednio 2.000 kPa i 6.000 kPą). / k. 129-131 akt adm./

Następnie, wobec nieotrzymania przez Wnioskodawcę od(...) projektu umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów(...) oraz w związku z wydanymi warunki przyłączenia do sieci gazowej z dnia 17 listopada 2017 r, o znaku (...), pismem z dnia 4 października 2018 r. pełnomocnik Wnioskodawcy złożył do (...) wniosek o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci gazowej obiektów (...). /k. 140-146 akt adm./

W odpowiedzi (...) wystosowała pismo z dnia 30 października 2018 r. zatytułowane „Odmowa przyłączenia do sieci gazowej", w którym operator systemu gazowego odmówił Wnioskodawcy zawarcia z Nim umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), podnosząc w szczególności brak istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia, co zostało stwierdzone na podstawie przeprowadzonej w owym okresie analizy ekonomicznej. /k. 147 akt adm./ W konsekwencji nie doszło do zawarcia pomiędzy stronami niniejszego postępowania stosownej umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...). / okoliczność bezsporna/

Wnioskiem z dnia 10 grudnia 2018 r., doprecyzowanym pismem z dnia 29 stycznia 2019 r„ Wnioskodawca: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. zwrócił się do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (zwanego w dalszej części decyzji: „Prezesem U RE”) o rozstrzygnięcie sprawy spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), zlokalizowanych w miejscowości (...), przez (...). W pismach Wnioskodawca zakwestionował stanowisko (...)wyrażone w piśmie z dnia 30 października 2018 r. zatytułowanym „Odmowa przyłączenia do sieci gazowej”, w którym operator systemu gazowego odmówił Wnioskodawcy zawarcia z Nim umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów (...), podnosząc w szczególności brak istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia. /k. 1-20; 25-38 akt adm./

Pismem z pismem z dnia 26 lutego 2019 r. Prezes URE zawiadomił strony o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie rozstrzygnięcia wyartykułowanej sprawy spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej, wzywając je jednocześnie do złożenia dokumentów i wyjaśnień mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. /k. 40-44 akt adm./

Na zawiadomienie o wszczęciu postępowania Wnioskodawca udzielił odpowiedzi pismem z dnia 20 marca 2019 r., natomiast (...) pismem z dnia 25 marca 2019 r. /k. 47-72, 74- 149 akt adm./

Następnie, wobec podnoszonych aspektów, argumentacji, wniosków oraz szczególnie skomplikowanego charakteru sprawy i konieczności zebrania i rozpatrzenia całości materiału dowodowego, Prezes URE każdorazowo zwracał się do stron, w szczególności o dodatkowe dokumenty i wyjaśnienia. Strony nadesłały odpowiedzi, w których przedstawiały swoje stanowiska oraz złożyły dokumenty (wyjaśnienia dotyczące kwestii związanych ze sporem (pisma Wnioskodawcy z dnia 19 lutego 2020 r. i z dnia 26 marca 2020 r. oraz pisma(...) z dnia 12 lipca 2019 r., z dnia 16 grudnia 2019 r. i z dnia 27 kwietnia 2020 r.). /k. 152-154, 156-191, 196-197, 201-230, 233, 242, 247 akt adm./

Pismem z dnia 26 marca 2020 r. Wnioskodawca złożył wniosek o zawieszenie niniejszego postępowania administracyjnego na mocy art 98 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. W związku z powyższym Prezes URE pismem z dnia 17 kwietnia 2020 r. zwrócił się do (...) o podanie, czy nie sprzeciwia się temu zawieszeniu. Pismem z dnia 27 kwietnia 2020 r. (...) poinformowała, że sprzeciwia się zawieszeniu przedmiotowego postępowania administracyjnego. W takim stanie rzeczy Prezes URE wydał postanowienie z dnia 30 czerwca 2020 r. odmawiające zawieszenia niniejszego postępowania. /k. 242, 244, 247, 249-250 akt adm./

Pismem z dnia 24 września 2020 r., Prezes URE zawiadomił Strony o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie spornej oraz możliwości zapoznania się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień, w terminie 30 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia. Jednocześnie pouczono Strony, iż niezapoznanie się w powyższym terminie z aktami uznane będzie za rezygnację z możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym oraz złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień. Przedmiotowe zawiadomienie zostało doręczone Wnioskodawcy i (...) w dniu 30 września 2020 r. Z przysługującego uprawnienia w powyższym zakresie skorzystał jedynie przedstawiciel (...), zapoznając się z materiałem dowodowym w dniu 26 października 2020 r., przy czym nie wniósł dodatkowych uwag i wyjaśnień. /k. 253, 254, 255, 256, 258 akt adm./

W dniu 1 marca 2021 roku Prezes URE wydał decyzję numer (...) /k. 267-276 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2022 roku Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 k.p.c. pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań strony zainteresowanej na okoliczność wykazania, że przeprowadzona analiza opłacalności inwestycji przyłączeniowej uzyskała negatywny wynik z uwagi na uwzględnienie utraconych korzyści ze świadczonych usług dystrybucji na średnim ciśnieniu, a nie z uwagi na brak możliwości pokrycia kosztów realizacji inwestycji z opłat wnoszonych przez powoda w okresie 20 - letnim. Nie ulega wątpliwości Sądu, że nie jest to dowód przydatny do wykazania, z jakich przyczyn analiza opłacalności inwestycji uzyskała wynik negatywny.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zważył co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Mając na względzie treść art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020r., poz. 833 z późn. zm., dalej: „Pe”), prawidłowo przyjął pozwany Prezes URE, że wobec odmowy zainteresowanego zawarcia umowy o przyłączenie do sieci gazowej wysokiego ciśnienia obiektów powoda, był legitymowany do rozstrzygnięcia niniejszego sporu.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 Pe, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania i przyłączania, w pierwszej kolejności, instalacji odnawialnego źródła energii, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Zgodnie z ust. 3, obowiązek, o którym mowa w ust. 1 zdanie pierwsze, nie dotyczy przypadku, gdy ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.

W treści powyższych przepisów został niewątpliwie określony obowiązek zawarcia umowy przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii, jednakże przy spełnieniu wymienionych w tym przepisie warunków. Są one następujące:

1) istnienie technicznych warunków przyłączenia,

2) istnienie ekonomicznych warunków przyłączenia,

3) spełnienie przez podmiot żądający zawarcia umowy o przyłączenie, warunków przyłączenia do sieci i odbioru,

4) ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci ma tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.

Nie budzi też wątpliwości, że aby przyjąć, iż na przedsiębiorstwie energetycznym zajmującym się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie. Wbrew stanowisku powoda zaprezentowanemu w odwołaniu - w przedmiocie obowiązku pozwanego do odwołaniu się do wszystkich podniesionych wątków w kontekście przesłanek, o których mowa w treści art. 7 ust. 1 Pe, należy podkreślić, że brak spełnienia którejkolwiek z powyższych przesłanek implikuje przyjęcie, że na przedsiębiorstwie energetycznym nie ciąży wskazany wyżej obowiązek. Z powyższego wynika zatem, że obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci nie ma charakteru bezwarunkowego. Aktualizuje się wówczas, gdy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci.

Nie stanowiła sporu okoliczność, że zainteresowany na wniosek powoda wydał warunki przyłączenia do sieci gazowej z dnia 17 listopada 2017 r. o znaku (...), gdzie miejsce włączenia do sieci gazowej określono jako gazociąg wysokiego ciśnienia, a moc przyłączeniową określono w wysokości 1900 m3/h, jednakże ostatecznie odmówił przyłączenia do sieci gazowej", podnosząc w szczególności brak istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia. W odniesieniu do faktu wydania powyższych warunków przyłączenia (zwłaszcza, w których zainteresowany nie przychylił się w całości do żądań powoda), warto jednak przywołać stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 11 kwietnia 2012 roku, sygn. akt III SK 33/11. Sąd Najwyższy wskazał, że:„ (…) warunki przyłączenia określają tylko kwestie techniczne, co wynika wprost z § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623). Warunki przyłączenia nie odnoszą się w ogóle do przesłanki technicznej możliwości przyłączenia źródła energii oraz ekonomicznej zasadności koniecznych do tego inwestycji (wykraczających poza samą realizację przyłącza).”

Z powyższych względów, o ile pozwany nie kwestionował dysponowania przez powoda tytułami prawnymi do korzystania z nieruchomości będących przedmiotem zaskarżonej decyzji, zasadnie poddał analizie zagadnienie, czy przyłączenie obiektów powoda do sieci gazowej wysokiego ciśnienia jest możliwe pod względem ekonomicznych warunków, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne. W doktrynie wskazuje się, że skomplikowana i dyskusyjna jest kwestia: „(…) spełnienia warunków ekonomicznych. Ogólnie można stwierdzić, że niespełnienie „ekonomicznych” warunków dostarczania zachodzi wówczas, gdy przyłączenie do sieci jest technicznie możliwe, ale w konkretnym przypadku wysoce „nieopłacalne” dla przedsiębiorstwa energetycznego. Należy tu mieć na względzie, że przedsiębiorstwo energetyczne jest m.in. zobowiązane do finansowania i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci, jednak granice tego obowiązku są ograniczone przepisami, o których mowa w art. 7 ust. 5 PrEnerg. Należy również przypomnieć, że za przyłączenie do sieci są pobierane opłaty (art. 7 ust. 8 PrEnerg), które mogą m.in. finansować koszty przyłączenia do sieci kolejnych podmiotów. W konsekwencji o braku „ekonomicznych” warunków, o których mowa, można mówić wtedy, gdy koszty przyłączenia konkretnego podmiotu do sieci odbiegają rażąco od kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo przyłączające w przypadkach typowych.” (Prawo umów handlowych, System Prawa Handlowego tom 5c, red. Stec 2020, wyd. 1, komentarz do art. 7 ustawy - prawo energetyczne).

W niniejszej sprawie należy podzielić pogląd pozwanego i zainteresowanego w przedmiocie konieczności uwzględnienia faktu, że powód jest już przyłączony do sieci powoda. W niniejszej sprawie pozwany powołał się na wyniki analizy ekonomicznej przeprowadzonej przez zainteresowanego z której wynika, że w przypadku uwzględnienia żądania powoda nastąpi spadek przychodu zainteresowanego tj. spadek przychodu regulowanego niezbędnego do pokrycia kosztów uzasadnionych (...) (który nastąpi na skutek „przełączenia” się odbiorców przemysłowych na pobór paliw gazowych z sieci wysokiego ciśnienia), a skutkował będzie koniecznością wzrostu stawek opłat dla pozostałych odbiorców.

Sąd podziela stanowisko pozwanego i zainteresowanego, w przedmiocie wpływu takiego przyłączenia na koszty opłat odbiorców, gdyż nie sposób pominąć faktu, że koszty te ponoszone przez zainteresowanego są następnie przenoszone w trafie na pozostałych odbiorców. Sąd podziela pogląd wyrażany już w orzecznictwie, odnoszący się do racjonalnego podejścia w kontekście rozbudowy sieci, tj. tak aby koszty tej rozbudowy nie obciążały innych odbiorców ponad uzasadnioną potrzebę. Przypomnieć też należy, że powód w piśmie z dnia 11 stycznia 2016 roku wskazywał, iż składa wniosek o określenie warunków przyłączenia dla istniejącego przyłącza, wskazując, że zamówiona moc umowna pozostanie na obecnym poziomie, a jej zwiększenie przewidziane jest w późniejszym terminie (k. 185 akt adm.), natomiast w piśmie z dnia 27 czerwca 2017 roku (k. 51 akt adm.) wskazał, że wniosek o wydanie warunków przyłączenia podyktowany jest koniecznością zmiany wymaganego ciśnienia paliwa gazowego z uwagi na względy technologiczne. Co istotne, powód w treści wniosku z dnia 10 grudnia 2018 roku, również wskazywał, że jedynie w przyszłości planowane jest zwiększenie zapotrzebowania na paliwo gazowe. Jak zatem wynika z treści wniosku realizacja przyłączenia nie wpłynęłaby na wzrost wolumenu paliwa gazowego dystrybuowanego do urządzeń oraz instalacji wnioskodawcy. Powód także w toku niniejszego procesu nie wykazał, aby wniosek jego podyktowany był istotną zmianą mocy przyłączeniowej, co implikowałoby konieczność przebudowy tj. konieczność dostosowania sieci dystrybucyjnej. Ponadto, jak zasadnie zauważył pozwany, z wyjaśnień zainteresowanego (nie kwestionowanych przez powoda) wynika, że powód ma możliwość zwiększenia poboru z istniejącej sieci dystrybucyjnej średniego ciśnienia, bez konieczności jej rozbudowy. Nie stanowiła zatem przedmiotu sporu okoliczność, że istnieją techniczne możliwości zwiększenia mocy umownej bez konieczności przebudowy istniejącego przyłącza, przy pomocy którego żądania powoda mogą zostać zrealizowane. Jak zaś wynika z treści art. 16 ust. 10 Pe, plan rozwoju przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii, powinien zapewniać długookresową maksymalizację efektywności nakładów i kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne, tak aby nakłady i koszty nie powodowały w poszczególnych latach nadmiernego wzrostu cen i stawek opłat za dostarczanie paliw gazowych lub energii, przy zapewnieniu ciągłości, niezawodności i jakości ich dostarczania. Z tego też względu, wbrew stanowisku powoda, pozwany rozstrzygając przedmiotowy spór zobowiązany był uwzględnić powyższe okoliczności, nie pomijając przy tym wskazanego przez zainteresowanego faktu, że plan rozwoju zainteresowanego nie przewidywał inwestycji związanych ze zmianą sposobu zasilania obiektów powoda. Mając zatem na względzie również powołane wyżej stanowisko doktryny, w przypadku uwzględnienia żądania powoda sytuacją „typową” byłaby sytuacja, gdyby pozostała część kosztów przyłączenia mogła być odzyskana przez przedsiębiorstwo energetyczne poprzez uiszczenie opłat z tytułu dystrybucji paliwa gazowego. W niniejszej sprawie jednak, przyłączenie powoda do sieci gazowej wysokiego ciśnienia spowodowałby faktyczny spadek przychodów z tytułu uiszczanych przez niego opłat, co jest związane z ukształtowaniem stawek opłat z tytułu usług dystrybucji w przypadku wysokiego ciśnienia. Wobec tego trudno przyjąć za powodem, aby „pozostała część kosztów” mogła być odzyskana w jakimkolwiek okresie. Powód nie zmierza bowiem do zwiększania ilości przesyłanych paliw (co wynika z treści dokumentów powołanych już wyżej), a zatem brak jest ekonomicznego uzasadnienia dla takiej inwestycji (k. 7v akt adm.). Zasadnie zatem przyjął pozwany, że zainteresowany jest obowiązany do ochrony interesów ogółu odbiorców, w tym przed możliwą przyszłą niekorzystną zmianą cen lub stawek opłat za dostarczane paliwa gazowe, w sytuacji ponownego przyłączania do sieci gazowej podmiotów już do niej przyłączonych. Nie można tu zatem mówić o naruszeniu art. 4f ust. 1 Pe.

Należy też zauważyć, że pozwany powołał się na analizę efektywności inwestycji, czyli na dowód zgromadzony w postępowaniu administracyjnym. Istotnie, podstawowy substrat dla materiału dowodowego w niniejszej sprawie stanowią dowody zgromadzone w postępowaniu administracyjnym, jednakże nie należy pomijać okoliczności, że wszczęcie przez powoda niniejszego postępowania sądowego otworzyło możliwość uzupełniania postępowania dowodowego przede wszystkim dla samego skarżącego. Pomimo powyższego, powód poprzestał jedynie na sformułowaniu tezy, że istnieją warunki ekonomiczne uzasadniające przyłączenie powoda do siecigazowej wysokiego ciśnienia. Złożony przez powoda wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania zainteresowanego, którym powód zmierzał do wykazania, z jakich przyczyn przeprowadzana analiza opłacalności inwestycji przyłączeniowej uzyskała wynik negatywny – podlegał pominięciu na podstawie art. 235 ² § 2 pkt 3 k.p.c., jako dowód nieprzydatny dla wykazania tego faktu. Ustalenie powyższego nie zależy bowiem od uzyskania w tej mierze oceny zainteresowanego. Tym bardziej, że dowód z przesłuchania stron jest dowodem końcowym, przeprowadzanym fakultatywnie. Dowód ten nie jest dowodem służącym wyjaśnieniu takiego faktu (art. 299 k.p.c.). Reasumując powyższe zagadnienie należy przyjąć, że powód nie wykazał w niniejszym procesie nierzetelności przedmiotowej analizy przeprowadzonej przez zainteresowanego, jej nieprawidłowości w zakresie wniosków, ani też, aby pozwany dokonał nieprawidłowej oceny tej analizy.

Należy też dodać, że Sąd podziela pogląd zainteresowanego, iż przepisy prawa energetycznego nie dają możliwości zobowiązania powoda jako podmiotu przyłączanego do sieci pokrycia pełnych kosztów przyłączenia. Rację ma zatem pozwany, że ustalenia w tym względzie mogą być poczynione bezpośrednio między powodem a zainteresowanym, dopiero w przypadku zaistnienia przesłanek z art. 7 ust. 9 Pe, czyli po uprawomocnieniu niniejszej decyzji. Zatem składane przez powoda deklaracje co do pokrycia wszelkich kosztów związanych z przyłączeniem powoda do sieci gazowej wysokiego ciśnienia pozostają bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Z powyższego wynika, że zarówno na datę wydania zaskarżonej decyzji, jak również na chwilę zamknięcia rozprawy (art. 316 k.p.c.) nie istniały ekonomiczne warunki przyłączenia obiektów powoda do sieci gazowej wysokiego ciśnienia. Z powyższego wynika, że wbrew stanowisku powoda, odmowa zawarcia przedmiotowej umowy jest skutkiem braku jednej z przesłanek (wyżej wskazanej), nie zaś skutkiem naruszenia przez pozwanego art. 1 ust. 2 Pe, czy też nierównoprawnego traktowania odbiorców (art. 44 ust. 1 Pe).

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, jako niezasadne.

O kosztach procesu, Sąd orzekł stosownie do wyników postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. oraz Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Na koszty procesu po stronie pozwanego i zainteresowanego złożył się koszt zastępstwa procesowego w wysokości 720,00 zł, a ponadto, w przypadku zainteresowanego koszt opłat od dokumentów pełnomocnictwa w kwocie 34,00 zł.

Sędzia SO Jolanta Stasińska