Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 11 grudnia 2023 r. w W.

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) S.A. w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego Z. G.

o ustalenie obowiązku zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

na skutek odwołania (...) S.A. w L. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 14 stycznia 2021 r. Nr (...)

uchyla zaskarżoną decyzję.

SSO Dariusz Dąbrowski

Sygn. akt XVII AmE 99/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 14 stycznia 2021 r., znak: (...), na podstawie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 833 z późn. zm.) oraz na podstawie art. 104 k.p.a., po wniosku z dnia 9 lipca 2019 r. złożonego przez Z. G. o wszczęcie postępowania w sprawie spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej działki rekreacyjnej nr (...), położonej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...) zlokalizowanego w miejscowości L., stwierdził, że na (...) S.A. w L. ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia ze Z. G. umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej działki rekreacyjnej nr (...) położonej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...) zlokalizowanego w miejscowości L., dz. nr 235.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła spółka (...) S.A. w L. zaskarżając ją w całości.

Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji:

1.  błędną wykładnię art. 7 ust. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (dalej Pe), poprzez przyjęcie, iż posiadanie przez wnioskodawcę przyłączenia, uprawnienia do korzystania z niewyodrębnionej geodezyjnie nieruchomości, stanowi tytuł prawny w rozumieniu art. 7 ust. 3 Pe,

2.  dowolne przyjęcie, iż w sprawie istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i odbioru w sytuacji kiedy skarżący nie badał tejże okoliczności z uwagi na niekompletność wniosku o przyłączenie.

Mając na uwadze powyższe wniósł o:

1.  uchylenie zaskarżonej decyzji,

2.  zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o ugodowe zakończenie sporu lub oddalenie odwołania i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego.

Zainteresowany wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd na rozprawie w dniu 27 lutego 2023 roku zawiesił postępowanie w sprawie wobec stanowiska stron, wskazujących na możliwość polubownego zakończenia sporu. Mimo wskazywanych przez pełnomocnika powoda możliwości dokonania podłączenia działki należącej do zainteresowanego i składania takich oświadczeń na rozprawie w dniu 4 września 2023 roku Przedsiębiorca nie wywiązał się ze składanych w tej sprawie oświadczeń.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Zainteresowany Z. G. jest dzierżawcą działki rekreacyjnej nr (...), położonej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...) położonego w miejscowości L. ((...)-(...) C.), dz. nr (...) na podstawie Umowy Dzierżawy Działkowej zawartej w dniu 27 czerwca 2018 r. przez Zainteresowanego i (...) Związek (...) L./C.. (dowód k. 3-5 akt administracyjnych)

Uchwałą nr (...) z 8 lutego 2023 r. Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...) wyraził zgodę na przyłączenie działki Z. G., użytkującego działkę nr (...), do ogrodowej sieci energetycznej. (dowód k. 126 akt sądowych)

Przedsiębiorca (...) S.A. w L. jest przedsiębiorcą energetycznym właściwym do przyłączenia zainteresowanego i dzierżawionej przez niego opisanej wyżej działki do sieci elektroenergetycznej.

Z. G. złożył w dniu 13 grudnia 2018 r. wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej należącej do (...) S.A. w L. działki (...) położonej na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...). Przedsiębiorca wezwał wnioskodawcę do przedstawienia tytułu prawnego do nieruchomości, a następnie pozostawił wniosek bez rozpoznania. (dowód k. 6-10, 38 akt administracyjnych)

Pismem z dnia 9 lipca 2019 r. Z. G. złożył wniosek do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki wniosek o wszczęcie i przeprowadzenie postępowania w sprawie odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektrycznej. (dowód k. 1-2 akt administracyjnych)

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2019 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wszczął postępowanie administracyjnej w sprawie spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej przez (...) S.A. w L. działki zainteresowanego. (dowód k. 20-21 akt administracyjnych)

W pismach kierowanych do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki strony przedstawiły swoje stanowisko w sprawie. (k. 36-37, 56, 58 akt administracyjnych)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:

Odwołanie jest bezzasadne, mimo to z uwagi na inne nieprawidłowości niż wskazywane przez powoda, Decyzja podlegała uchyleniu.

W pierwszej kolejności Sąd odniesie się do zarzutów przedstawionych przez powoda w odwołaniu.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 Pe przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania i przyłączania, w pierwszej kolejności, instalacji odnawialnego źródła energii, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Natomiast zgodnie z treścią art. 7 ust. 3 Pe obowiązek, o którym mowa w ust. 1 zdanie pierwsze, nie dotyczy przypadku, gdy ubiegający się o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane.

Powyższe przepisy wskazują, że obowiązek przyłączenia do sieci występuje wówczas, gdy zostały spełnione łącznie następujące warunki:

- istnienie warunków technicznych i ekonomicznych przyłączenia do sieci i dostarczania paliw lub energii,

- spełnianie przez wnioskodawcę warunków przyłączenia do sieci i odbioru,

- dysponowanie tytułem prawnym do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczone.

Sąd podziela stanowisko Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, iż wszystkie powyższe warunki zostały przez wnioskodawcę spełnione. Przede wszystkim należy stwierdzić, że powód na żadnym etapie postępowania administracyjnego nie kwestionował, iż istnieją warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia zainteresowanego do sieci elektroenergetycznej, a wnioskodawca spełnia warunki przyłączenia. Co więcej w żaden sposób nie udowodnił, aby warunki takie nie istniały w odwołaniu. Postawiony w odwołaniu zarzut, iż Organ dowolnie przyjął, że istnieją warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia bez zbadania tej okoliczności. W uzasadnieniu odwołania nie przedstawił jednakże żadnego dowodu na to, że takie warunki nie istnieją. W całych aktach brak jest jakiejkolwiek informacji pochodzącej od Przedsiębiorcy, aby warunki techniczne i ekonomiczne nie istniały. Co więcej powód w żadnym miejscu nie oponował twierdzeniom zainteresowanego, że pozostałe działki na terenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego (...) są przyłączone do sieci (...), a na działce wnioskodawcy położony jest transformator (...). Tym samym brak było jakichkolwiek podstaw do uznania, aby nie istniały techniczne i ekonomiczne warunki podłączenia zainteresowanego sieci elektroenergetycznej.

W czasie postępowania administracyjnego powód podnosił jedynie, że zainteresowany nie posiada tytułu prawnego do nieruchomości, która jest przedmiotem wniosku, a więc zachodzi przesłanka odmowy dokonania przyłączenia wynikająca z treści art. 7 ust. 3 Pe. Sąd w pełni podziela wniosek Organu, iż argumentacja powoda co do powyższego jest nieprawidłowa.

Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2176) działką jest podstawowa jednostka przestrzenna rodzinnego ogrodu działkowego (…) służącą zaspokajaniu potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie prowadzenia upraw ogrodniczych, wypoczynku i rekreacji. Zgodnie zaś z art. 2 pkt 4 tej ustawy prawem do działki jest ustanowiony zgodnie z ustawą tytuł prawny uprawniający do korzystania z działki. Ustanowienie prawa do działki następuje na podstawie umowy dzierżawy działkowej (art. 27 ust. 1 ustawy), zaś nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność (art. 30 ust. 2 ustawy). Mając powyższe na uwadze Sąd nie ma żadnych wątpliwości, że przedstawiona przez zainteresowanego umowa dzierżawy działkowej z dnia 27 czerwca 2028 r. stanowi wystarczający tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do którego energia ma być dostarczona.

Mając powyższe na uwadze zdaniem Sądu co do zasady Prezes Urzędu Regulacji Energetyki prawidłowo wskazał, że na powodzie ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci nieruchomości wskazywanej we wniosku z 13 grudnia 2018 r. przez zainteresowanego.

Należy jednak wskazać, że zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 Pe w sprawach spornych dotyczących odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, w tym dotyczących zwiększenia mocy przyłączeniowej, umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii, umowy o świadczenie usług transportu gazu ziemnego, umowy o świadczenie usługi magazynowania paliw gazowych, umowy, o której mowa w art. 4c obowiązki przedsiębiorstwa energetycznego ust. 3, umowy o świadczenie usługi skraplania gazu ziemnego oraz umowy kompleksowej, oraz w przypadku nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii, odmowy przyłączenia w pierwszej kolejności instalacji odnawialnego źródła energii lub infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, lub ogólnodostępnej stacji ładowania, o której mowa w art. 7 umowa o przyłączenie do sieci ust. 1a, a także odmowy przyłączenia mikroinstalacji, nieprzyłączenia mikroinstalacji pomimo upływu terminu, o którym mowa w art. 7 umowa o przyłączenie do sieci ust. 8d7 pkt 2, nieuzasadnionego ograniczenia pracy lub odłączenia od sieci mikroinstalacji, lub odmowy dokonania zmiany umowy, o której mowa w art. 7 umowa o przyłączenie do sieci ust. 2a, w zakresie terminu dostarczenia po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej, rozstrzyga Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek strony.

Kompetencja Prezesa URE przewidziana w art. 8 ust. 1 Pe obejmuje ukształtowanie treści umowy w przypadku, gdy przedsiębiorstwo energetyczne kwestionuje istnienie obowiązku zawarcia umowy i na tej podstawie odmawia jej zawarcia, jak i w przypadku, gdy obowiązek ten nie jest kwestionowany, lecz strony nie mogą dojść do porozumienia w zakresie treści przyszłej umowy. W przedmiotowej sprawie przedsiębiorstwo, jak wyżej wskazano nieskutecznie, kwestionuje obowiązek zawarcia umowy z Zainteresowanym. Wobec stwierdzenia nieskuteczności kwestionowania obowiązku przez Powoda, Prezes URE nie powinien poprzestawać na stwierdzeniu w decyzji istnienia obowiązku zawarcia umowy, ale ukształtować jej treść. Powyższe zapatrywanie znajduje wyraz tak w dotychczasowym orzecznictwie sądowym (np. wyroki Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 24 kwietnia 2018 r. wydany w sprawie XVII AmE 168/16 i z dnia 30 sierpnia 2021 r. w sprawie XVII AmE 86/20, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 maja 2012 r. w sprawie VI ACa 1510/11), jak też w doktrynie (np. komentarz do art. 8 Prawa Energetycznego pod redakcją M. Czarneckiej i T. Ogłodek, C.H. Beck 2023, Komentarz do art. 8 Prawa Energetycznego pod redakcją Z. Murasa i M. Swory, WK 2016, wyd. II).

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że Organ wydając skarżona Decyzje naruszył normę kompetencyjna wynikająca z art. 8 Pe i w treści Decyzji nie ukształtował umowy pomiędzy Zainteresowanym a Powodem, mimo, ze taki obowiązek wynika ze wskazanego przepisu. Tym samym nie rozstrzygnął w pełni sprawy, pozostawiając Zainteresowanego wobec dalszego problemu przyłączenia do sieci Powoda, zdając się w zasadzie na jego dalsze decyzje. Wobec tak ukształtowanej treści Decyzji Zainteresowany w zasadzie nie ma możliwości jej wyegzekwowania od Powoda, sprawa pozostaje wciąż niezakończona. Stąd jednoznaczny wniosek, że w decyzji powinna być ukształtowana umowa pomiędzy stronami, ponieważ tylko wówczas Zainteresowany będzie miał prawidłowo zakończoną sprawę wniosku, z którym zwrócił się do Urzędu Regulacji Energetyki.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że decyzja w treści zaproponowanej przez Organ ostać się nie może i na podstawie art. 479 ⁵³§2 k.p.c. podlega uchyleniu.

SSO Dariusz Dąbrowski