Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Gałązka

Protokolant: Konrad Tkacz

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2023 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Produkcyjnego i Usługowego (...) spółki jawnej w T.

przeciwko (...) spółce z o.o. w W.

o zapłatę kwoty 300 000 złotych

1. zasądza od pozwanego (...) spółki z o.o. w W. na rzecz powoda Przedsiębiorstwa Produkcyjnego i Usługowego (...) spółki jawnej w T. kwotę 190 581, 61 złotych (sto dziewięćdziesiąt tysięcy pięćset osiemdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 40 581, 61 złotych - od 13 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 150 000 złotych - od 19 lipca 2017 roku do dnia zapłaty;

2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3. ustala, że powód wygrał proces w 63%, a pozwany w 37%, pozostawiając szczegółowe wyliczenie kosztów referendarzowi sądowemu.

SSO Magdalena Gałązka

Sygn. akt. XX GC 1086/17

UZASADNIENIE

Powód Przedsiębiorstwo Produkcyjne i Usługowe (...) spółka jawna w T. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) spółki z o.o. w W. (poprzednio: (...) spółka z o.o.) kwoty 300 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 150 000 złotych - od dnia 13 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 150 000 złotych - od 19 lipca 2017 roku do dnia zapłaty.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

I. Powoda i (...) spółka z o.o. spółkę komandytowo – akcyjną w K. (poprzednik prawny pozwanego) łączyła zawarta 22 sierpnia 2022 roku umowa o generalne wykonawstwo robót budowlanych. Na jej podstawie powód jako wykonawca zobowiązał się do wykonania na rzecz (...) spółka z o.o. spółki komandytowo – akcyjnej w K. jako zamawiającego inwestycji polegającej na budowie magazynów wysokiego składowania wraz z zapleczem socjalno - biurowym oraz infrastrukturą i wjazdem, w skład której wchodzą budynki tzw. (...) i (...) na nieruchomości przy ul. (...) w W. (umowa z wszystkimi aneksami, k- 31 do 64, k- 199 do 269).

Istotne postanowienia umowy były następujące:

- § 1.1 (k-32) - przedmiotem umowy jest kompleksowe wykonanie obiektu na podstawie projektu budowlanego stanowiącego załącznik nr 1 do umowy oraz sporządzenie dokumentacji: wykonawczej konstrukcji stalowej, warsztatowej i powykonawczej;

- § 4 pkt. 4.1 (k-41 verte) w zw. z § 2 pkt. 1 aneksu nr 7 (k-50) - wynagrodzenie wykonawcy wynosi (...) złotych netto;

- § 8 pkt. 8.1 lit. "a" (k-46) - wykonawca udziela zamawiającemu gwarancji jakości robót stanowiących inwestycję na okres 36 miesięcy licząc od daty zakończenia realizacji inwestycji;

- § 8 pkt. 8.2.lit. "a" (k-46) - wykonawca udziela zamawiającemu rękojmi w zakresie jakości robót stanowiących inwestycję na okres 36 miesięcy licząc od daty zakończenia realizacji inwestycji;

- § 8 pkt. 8.3 (k-46 verte) - w przypadku ujawnienia się wady lub usterki podczas okresu gwarancji lub rękojmi zamawiający zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym fakcie wykonawcę. Wybór pomiędzy skorzystaniem z gwarancji bądź rękojmi należy do zamawiającego;

- § 8 pkt. 8.4 zd. 1 (k-46 verte) - w razie wezwania wykonawcy do usunięcia wad lub usterek w ramach rękojmi lub gwarancji, ma on obowiązek ich usunięcia niezwłocznie, tj. nie później niż w terminie 14 dni, chyba że strony na piśmie uzgodnią inny termin, oraz naprawienia wszelkich wynikających z tego szkód;

- § 8 pkt. 8.4 zd. 2 (k-46 verte) - w razie niedokonania naprawy w ww. terminie, zamawiający jest uprawniony zlecić dokonanie naprawy innemu podmiotowi na koszt i ryzyko wykonawcy oraz skorzystać z gwarancji usunięcia wad i usterek;

- § 7 pkt. 7.9 (k-45 verte) - po zakończeniu realizacji inwestycji wykonawca na zabezpieczenie roszczeń wynikających z gwarancji oraz rękojmi doręczy zamawiającemu gwarancję ubezpieczeniową usunięcia wad i usterek o wartości (...) wynagrodzenia netto, z terminem ważności 3 lat i 1 miesiąca od daty jej wystawienia. Gwarancja będzie bezwarunkowa, nieodwołalna oraz płatna na pierwsze żądanie, z prawem cesji na którykolwiek z podmiotów, na rzecz których zamawiający może przenieść prawa i obowiązki wynikające z umowy zgodnie z jej postanowieniami. Wykonawca wyraża zgodę na przelew praw z gwarancji na którykolwiek z podmiotów, na rzecz których zamawiający może przenieść prawa i obowiązki wynikające z umowy;

- § 1 pkt. 1.4 (k-32 verte) - wada oznacza niezgodność robót z przepisami prawa lub polskimi lub europejskimi normami (w szczególności brak, niekompletność lub uszkodzenie robót stanowiące lub prowadzące do niezgodności z obowiązującymi regulacjami) bądź niezgodność robót z umową, prowadzącą do stanu, w którym korzystanie z inwestycji lub jakiekolwiek jej funkcjonalnej części jest niemożliwe lub istotnie utrudnione (w szczególności brak, niekompletność lub uszkodzenie robót). Usterka oznacza niezgodność robót z umową lub obowiązującymi regulacjami (w szczególności brak, niekompletność lub uszkodzenie robót), która nie stanowi wady.

II. W dniu 7 września 2012 roku (...) S.A. jako gwarant wystawił gwarancję ubezpieczeniową usunięcia wad i usterek na rzecz (...) sp. z o.o. sp. k.a. jako beneficjenta gwarancji. Gwarancja była ważna do 16 lipca 2016 roku. Została udzielona nieodwołanie, bezwarunkowo i na pierwsze żądanie do kwoty (...) złotych, w razie nieusunięcia lub nienależytego usunięcia wad i usterek na zasadach określonych w umowie o generalne wykonawstwo z 22 sierpnia 2012 roku (gwarancja wraz z aneksami, k- 141 do 148).

III. W dniu 18 grudnia 2013 roku powód zakończył prace na inwestycji (protokół końcowy, k- 65, protokoły częściowe, k- 66-67, decyzja o pozwoleniu na użytkowanie, k- 80-81).

IV. W dniu 4 grudnia pozwany nabył własność nieruchomości, na której była realizowana inwestycja oraz wskutek cesji nabył prawa beneficjanta gwarancji z gwarancji ubezpieczeniowej (umowa sprzedaży, k- 374 do 410, zawiadomienie o przejściu praw, k- 411, cesja praw, k-,1128 do 1150).

V. Po dokonaniu odbioru prac powoda w 2016 roku ujawniły się wady i usterki posadzki w hali magazynowej w budynku (...). Były to spękania, rysy i uszczerbki w dylatacjach (fotografie, k- 82 do 118, zeznania świadków: T. S. (1), k- 1317, H. C., k- 1235, T. S. (2), k- 1244 do 1246).

Powód początkowo usuwał usterki, jednak ostatecznie między stronami powstał spór co do źródła wadliwości posadzki. Pozwany zarzucał nieprawidłowe wykonawstwo. Powód wskazywał na nieprawidłową eksploatację: mocowanie regałów wysokiego składowania w miejscu dylatacji, używanie silnych środków chemicznych do czyszczenia posadzki, niezgodnych z instrukcją użytkowania, nadmierne punktowe obciążenie nóżek regałowych, używanie wózków z kołami z twardego PCV. Strony wymieniały w latach 2016 - 2017 liczną korespondencję, która nie doprowadziła do uzgodnienia stanowisk. Ostatecznie pozwany pismem z 8 września 2016 roku wezwał powoda do zapłaty kwoty 1 578 675, 42 złotych tytułem kosztów poniesionych na: przeprowadzenie prac naprawczych w budynku (...), wykonanie ekspertyzy technicznej oraz koszty zapewnienia najemcy pozwanego zastępczej powierzchni magazynowej na czas naprawy. Powód kwestionował ustalony przez pozwanego koszt naprawy jako zawyżony; sam wycenił go na kwotę 41 349, 98 złotych (korespondencja, w tym potwierdzająca początkowe usuwanie wad, k- 68 do 79, notatka służbowa, k- 119 -120, kosztorys, k- 121 do 126, pismo z 3.08.15 r., k - 271, pismo z 18.01.16 r., k - 273, mail z 15.01.16 r., k - 273v do 275, pismo z 10.03.2016 r., k. 286, mail z 24.03.16 r., k. 327-328, wezwanie z 28.04.16 r., k - 289 do 292, pismo z 13.05.16 r., k - 75 do 77, mail z 22.06.16 r., k - 300 do 303, k- 307 do 310, mail z 15.07.16 r., k- 305, mail z 10.08.16 r., k - 312 do 325, wezwanie do usunięcia usterek z 6.09.16 r., k- 332, wezwanie do zapłaty z 8.09.16 r., k - 357 do 359, pismo z 13.09.16 r., k - 74, pismo z 14.09.16 r., k - 70-71, pismo z 15.09.16 r., k - 72, pismo z 15.09.16 r., k - 73, pismo z 20.09.16 r., k - 334, notatka wraz ze zdjęciami, k - 339 do 345, pismo z 22.09.16 r., k - 336, mail z 26.09.16 r., k - 338, pismo z 28.09.16 r., k - 68-69, pismo z 4.10.16 r., k. 347 do 355, pismo z 12.10.16 r., k - 361 do 364, pismo z 9.01.17 r., k - 434, pismo z 22.02.17 r., k - 451, mail z 27.04.17 r., k - 516-517, zeznania świadków: H. C., k - 1234-1235, T. S. (2), k - 1244 min. 00:56:22, 00:57:09, T. S. (1), k - 1315 min. 00:12:28, 00:13:11, M. P. 00:08:26-00:08:37, 00:20:00, M. W. 00:48:10, 00:48:40, zeznania powoda, k - 1327, k-1330, zeznania pozwanego, k - 1336).

Obie strony zleciły sporządzenie prywatnych ekspertyz celem ustalenia stanu posadzki oraz źródła wad (ekspertyzy, k- 457 do 506, k- 1271 do 1288, faktury, k- 508 do 510).

VI. Pozwany zrealizował gwarancję bankową w pełnej wysokości (...) złotych, powołując się na nieusunięcie przez powoda usterek posadzki powierzchni magazynowej w hali (...) (wezwanie do wypłaty z gwarancji, k - 366 do 424, k- 438, pismo powoda, k- 152 do 155).

VII. Powód zawarł z ubezpieczycielem ugodę dotyczącą spłaty kwoty (...)złotych. W ugodzie strony ustaliły spłatę ubezpieczycielowi kwoty wypłaconej na rzecz beneficjenta w 11. ratach (ugoda, k- 149-150, wezwanie do zapłaty, k- 151, pisma w postępowaniu w związku z żądaniem wypłaty z gwarancji, k- 152 do 157, k- 436, k- 440 do 450).

Powód uiścił ubezpieczycielowi dwie pierwsze raty po 150 000 złotych każda, w dniu 15 maja 2017 roku oraz 27 czerwca 2017 roku (potwierdzenie zapłaty, k- 158, k- 161).

Następnie zażądał od pozwanego zwrotu kwot uiszczonych ubezpieczycielowi. Pozwany odmówił zapłaty (wezwanie do zapłaty, k- 156, k- 159, k- 160, k- 162, pismo pozwanego, k- 163).

VIII. Pozwany po otrzymaniu środków z gwarancji ubezpieczeniowej rozpoczął poszukiwania wykonawcy, który podjąłby się prac naprawczych posadzki. Działania te były początkowo bezskuteczne, mimo zgłoszenia się oferentów (mail, k - 516-517, korespondencja mailowa z okresu 4.05.17 r. - 18.05.17 r., k - 519 do 528, oferta, k-530 do 532, korespondencja mailowa z okresu 04.05.17 r. - 25.05.17 r., k - 534 do 569, korespondencja mailowa z okresu 31.05.17 - 30.06.17 r., k - 571 do 605, zeznania świadków: H. C., k - 1236, T. S. (2), k-1245 min. 01:00:16, M. P., 00:20:44, protokół z otwarcia ofert, k - 607, korespondencja mailowa z okresu 04.05.17 r. - 8.11.17 r., k. 609 do 766).

Ostatecznie pozwany dopiero 13 listopada 2017 roku zawarł umowę na wykonanie prac naprawczych posadzki z A. G. (...). Wykonała ona prace naprawcze posadzki w części zajmowanej przez najemcę pozwanego. Naprawa polegała na zerwaniu wierzchniej warstwy posadzki, wykonaniu iniekcji w miejsce rys oraz położeniu warstwy wykończeniowej „densit” (umowa, k - 768 do 782, faktury, k- 1204 do 1222, protokół oględzin biegłej, k- 1071, zeznania świadka T. S. (2), k- 1245).

IX. Posadzka wykonana przez powoda (w części hali nieobjętej naprawą) jest w następującym stanie: ma spękania powierzchniowe, rysy (proste, wzdłużne i poprzeczne względem osi przejazdów między regałami, czarne i głębokie oraz mikrorysy), startą wierzchnią warstwę wykończeniową, wyszczerbienia posadzki na krawędzi dylatacji i w betonie, zabrudzenia posadzki, koliste smugi prawdopodobnie od kół i opon, widoczne ubytki i nieszczelności (protokół oględzin biegłej J. S., k- 1071, zeznania świadków: H. C., k- 1235, opinia biegłego W. G., k- 1423, k- 1426 do (...)).

X. Na posadzce najemca pozwanego W. N. składował i przewoził wózkami bankomaty (umowa najmu, k- 784 do 873, zeznania świadków: B. Z., k- 1185, T. S. (2), k- 1245, T. S. (1), k- 1316).

XI. Opisane w pkt. IX wady posadzki w postaci rys, mikrorys, zarysowań, ubytków w wypełnieniu szczelin dylatacyjnych stanowią błędy wykonawcze, nie zaś wynik nieprawidłowej eksploatacji. Koszty naprawy uszkodzonej powierzchni wynoszą 109 418, 39 złotych (opinia biegłego W. G., k- 1437 do 1450, ustne wyjaśnienia opinii, k- 1648-1649).

Obciążenie posadzki (wytrzymałość) w projekcie budowlanym zostało przewidziane na równomiernie rozłożone 50 kN/m ² (zeznania świadka Z. K., k- 1299, opinia biegłego W. G., k- 1506, ustne wyjaśnienie opinii, k- 1646).

W projekcie nie została wskazana wartość obciążeń punktowych posadzki (opinia biegłego W. G., k- 1506, ustne wyjaśnienie opinii, k- 1646).

Powyższym dowodom Sąd nadał walor wiarygodności. Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, zeznań świadków i stron. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony – strony wywodziły z nich jedynie odmienne wnioski prawne. Prywatne ekspertyzy rzeczoznawców sporządzone na zlecenie obu stron mają wyłącznie taki charakter: stanowią dowód tego, że rzeczoznawcy wypowiedzieli się w sposób ujawniony w tych ekspertyzach. Nie stanowią one dowodu z opinii biegłego w postępowaniu sądowym, ani nie mają charakteru równorzędnego z opinią biegłego powoływanego przez Sąd (z zastrzeżeniem, że do kwestii ujawnionej w jednej z tych ekspertyz odniósł się w swojej opinii biegły sądowy; będzie o tym mowa w części dotyczącej rozważań prawnych).

Wiarygodne były także zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i stron, którzy ujawnili przebieg współpracy stron, a ich zeznania korespondują ze sobą wzajemnie i znalazły potwierdzenie w dowodach z dokumentów. Należy jednak zaznaczyć, że ocenie pod kątem wiarygodności nie podlegały wyrażane przez świadków oceny co do przyczyn wadliwości posadzki.

Wiarygodne są także: dowód z oględzin posadzki, przeprowadzany przez biegłą J. S. (2) w trybie zabezpieczenia dowodu oraz dowód z opinii biegłego W. G. (2). Dowód przeprowadzony przez J. S. polegał na utrwaleniu aktualnego stanu posadzki, i został dokonany poprzez sporządzenie protokołu oględzin i fotografii. Z kolei ustalenia faktyczne biegłego W. G. nie nasuwają zastrzeżeń, zostały poprzedzone dodatkowo własnymi oględzinami biegłego oraz samodzielnie wykonanym pomiarem posadzki niezbędnym do sporządzenia kosztorysu naprawy. Wnioski biegłego są należycie uargumentowane. Dodatkowo biegły sporządził opinie uzupełniające, w których odniósł się do zastrzeżeń stron. Zapoznał się także (już w trakcie sporządzania opinii) z dostępną dokumentacją budowlaną, i przedstawił swoje ustalenia i wnioski co do zawartości tej dokumentacji w zakresie odnoszącym się do posadzki (obejmujące zarówno ustalenia o wartości przewidywanych obciążeń posadzki, jak i ustalenia co do braku w projekcie tzw. planu kotwienia, czyli zwymiarowania punktów położenia stóp systemu regałowego, wskazania maksymalnych wartości występujących w nich nacisków oraz szczegółów kotwienia). Biegły wyjaśnił także, z jakiego powodu wykluczył, by przyczyną ujawnionych wad była nieprawidłowa eksploatacja posadzki polegająca na jej przeciążaniu. Wskazał, że jego wniosek spowodowało umiejscowienie rys. W przypadku niewłaściwej eksploatacji głębokie rysy byłyby zlokalizowane głównie w miejscach maksymalnych naprężeń w okręgu o średnicy ok. 36 cm wokół stopy regału, podczas gdy rysy w tych miejscach nie zostały przez niego ujawnione podczas oględzin, mimo długoletniej (7 lat) eksploatacji posadzki. Zdaniem biegłego, nie świadczy to o przeciążaniu samej posadzki w tych miejscach, ale potwierdza jej wystarczającą wytrzymałość, rozumianą jako cechę trwałą, nabytą w trakcie wykonywania posadzki, inną niż sama trwałość posadzki (opinia, k-1510, ustne wyjaśnienie opinii, k- 1651).

Dodatkowo biegły wyjaśnił szczegóły adekwatnej metody naprawy posadzki, której wyceny dokonał w kosztorysie, ale także dokonał korekty w stosunku do pierwszego kosztorysu (wynikającej z przyjęcia błędnej karty katalogowej materiału, k- 1512). Uzasadnienie biegłego w obu tych aspektach nie nasuwa zastrzeżeń Sądu.

Sąd zważył, co następuje: powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

I. Przedmiotem powództwa było żądanie zwrotu kwoty 300 000 złotych, którą pozwany uzyskał wskutek realizacji gwarancji ubezpieczeniowej wystawionej na jego rzecz przez ubezpieczyciela na zlecenie powoda (będącego zleceniodawcą udzielenia tej gwarancji). Ww. kwotę stanowiącą jedynie dwie pierwsze raty kwoty gwarancji powód zwrócił ubezpieczycielowi. W niniejszej sprawie domaga się jej zwrotu od pozwanego argumentując, że pozwany bezpodstawnie zrealizował gwarancję ubezpieczeniową, tj. mimo braku podstaw do skorzystania z tego zabezpieczenia w ramach łączącego strony stosunku zobowiązaniowego (tzw. stosunku podstawowego łączącego powoda jako zleceniodawcę gwarancji i pozwanego jako jej beneficjenta). Zdaniem powoda, treść tego stosunku podstawowego oraz okoliczności, jakie zaistniały w ramach tego stosunku, nie uprawniały pozwanego do realizacji gwarancji ubezpieczeniowej. Dokonując analizy tej stosunku, tj. umowy o generalne wykonawstwo z 22 sierpnia 2012 roku, z której prawa i obowiązki nabył pozwany, należy stwierdzić, że stanowisko powoda o nieprzysługiwaniu pozwanemu uprawnienia do uruchomienia gwarancji ubezpieczeniowej jest nietrafne.

II. Umowa wprowadzała definicję wad i usterek posadzki (w § 1 pkt. 1.4) oraz stanowiła, że w razie ich ujawnienia wykonawca – powód jest zobowiązany do ich niezwłocznego usunięcia bądź naprawy (§ 8 pkt. 8.4 zd.1). Uprawnienie zamawiającego do żądania naprawy wynikało z udzielenia przez wykonawcę: gwarancji i (odrębnie) rękojmi jakości robót stanowiących inwestycję w terminie 36 miesięcy od daty zakończenia realizacji inwestycji (§ 8 pkt. 8.1 lit. "a", § 8 pkt. 8.2 lit „a”). Zabezpieczeniem tych roszczeń zamawiającego była właśnie gwarancja ubezpieczeniowa. Zamawiający był uprawniony do skorzystania z tego zabezpieczenia na wypadek gdyby wykonawca nie usunął wad i usterek (§ 8 pkt. 8.4 zd. 2). Taka właśnie sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie.

Ujawnione zarysowania i spękania posadzki oraz ubytki w dylatacjach przesądzają o częściowej nieprawidłowości wykonanych prac i istotnie utrudniają korzystanie z funkcjonalnej części inwestycji, co mieści się w kryterium wady, o której mowa w § 1 pkt. 1.4 umowy. Na podstawie opinii biegłego, uznanej za wiarygodną z powodów omówionych wyżej, Sąd ustalił, że wszystkie ww. wadliwości wynikają z nieprawidłowego wykonawstwa, nie zaś z niewłaściwego sposobu eksploatacji. Zostały one przy tym ujawnione w okresie 3 lat od daty zakończenia prac w grudniu 2013 roku, a to oznacza, że powód miał obowiązek dokonania ich niezwłocznej naprawy.

Z przeprowadzonych w sprawie dowodów wynika, że powód ostatecznie odmówił naprawy wszystkich zgłoszonych mu usterek. Odmowa uprawniała zaś pozwanego do skorzystania z udzielonego zabezpieczenia, tj. z gwarancji ubezpieczeniowej.

III. W niniejszej sprawie, poza kwestią źródła ujawnionych wadliwości posadzki, która została rozstrzygnięta na niekorzyść powoda – w tym sensie, że Sąd nie podzielił stanowiska, że usterki są efektem nieprawidłowej eksploatacji – istotne znaczenie ma także kwestia wysokości kosztów naprawy posadzki. Przekłada się ona bowiem bezpośrednio na wysokość roszczenia pozwanego podlegającego realizacji w ramach gwarancji ubezpieczeniowej. Roszczenie obejmuje wyłącznie koszty naprawy wad i usterek posadzki, bowiem jedynie taki zakres świadczenia wykonawcy został określony w umowie i zabezpieczony gwarancją ubezpieczeniową. Wynikają z tego dwojakie wnioski.

Po pierwsze, usunięcie wad posadzki bądź ich naprawa dotyczy jedynie miejsc ujawnienia wad. Innymi słowy, powód nie był zobowiązany do dokonania wymiany posadzki w szerszym zakresie. Uprawnienie pozwanego do zerwania posadzki i położenia jej na nowo nie może być rzecz jasna kwestionowane, jednak koszt tego przedsięwzięcia obciąża wyłącznie pozwanego i nie może zostać przeniesiony na powoda.

Po drugie, żądanie pozwanego względem powoda dotyczy wyłącznie kosztów naprawy posadzki. Nie obejmuje natomiast innych kosztów, których potrzeba pojawi się w związku z koniecznością dokonywania napraw. Pozwany nie może więc żądać od powoda zwrotu kosztów zapewnienia swojemu najemcy powierzchni zastępczej na czas dokonywania naprawy posadzki ani naprawienia szkody polegającej np. na udzieleniu najemcy zwolnienia z czynszu za czas trwania naprawy. Roszczenie w tym zakresie wykracza poza obowiązek określony w umowie naprawienia wad i usterek posadzki, a tym samym nie jest objęte gwarancją ubezpieczeniową (ocena uprawnienia pozwanego do domagania się od powoda roszczeń z ww. tytułów pozostaje poza przedmiotem niniejszego powództwa).

IV. Wysokość niezbędnych kosztów naprawy posadzki wynosi 109 418, 39 złotych. Kwota ta została ustalona poprzez sporządzenie przez biegłego własnego kosztorysu, a nadto biegły uznał, że wystarczająca jest naprawa posadzki w miejscach uszkodzenia, nie zaś wymiana całości posadzki w hali. Sąd uznał to stanowisko biegłego za uzasadnione, należycie uargumentowane, i nie nasuwające zastrzeżeń. Jest ono zresztą uzasadnione treścią zobowiązania wykonawcy, o czym była mowa wyżej. Zobowiązanie wykonawcy obejmowało naprawę wad i usterek, a to oznacza naprawę jedynie w miejscu ich ujawnienia, a nie w szerszym zakresie.

V. W dokumencie prywatnej ekspertyzy została ujawniona informacja o niższym niż wymagana poziomie posadzki w niektórych miejscach. Biegły W. G. ocenił, że teoretycznie niższy poziom posadzki może skutkować jej niższą jakością, a w takiej sytuacji nie jest wykluczona konieczność dokonania nawet wymiany posadzki w tych miejscach. Biegły zastrzegł jednak, że ujawnienie przez rzeczoznawców tego niższego poziomu dotyczy tylko jednej z warstw betonu w posadzce, podczas, gdy składa się ona z dwóch warstw betonowych (beton podkładowy i stabilizacja betonem) i od parametrów obu warstw zależy wytrzymałość posadzki, a w konsekwencji jej jakość.

Rzecz jednak w tym, że tych teoretycznych możliwości ani nie da się sprawdzić empirycznie, ani nie da się dokonać jakichkolwiek dalszych ustaleń w tym zakresie (np. co do powierzchni posadzki z obniżonym poziomem) mogących ewentualnie wpłynąć na ustalenie wyższych kosztów naprawy. Brak możliwości sprawdzenia nie wynika z tego, że biegły nie wykonał odwiertów posadzki i nie pobrał jej próbek z uwagi na sprzeciw pozwanego co do tej czynności (gdyby sprzeciw pozwanego był jedyną przeszkodą, Sąd nakazałby wykonanie odwiertów nawet wbrew stanowisku pozwanego). Istotne znaczenie ma okoliczność, że posadzka została niemal w całości wymieniona na nową, a to oznacza, że efekty pracy powodów zostały całkowicie wyrugowane w tych miejscach, i to w sposób definitywny. Wykonanie odwiertów nie pozwoliłoby więc na ustalenie wysokości warstw posadzki położonej przez powodów, bowiem ta posadzka została zerwana i zastąpiona inną.

Powoduje to brak możliwości ustalenia, czy i na jakiej ewentualnie powierzchni doszło do obniżenia poziomu posadzki, jaki miało to wpływ na powstanie wad, i w jaki sposób należy dokonać naprawy, a w szczególności, czy istotnie zachodziła potrzeba wymiany posadzki w tych miejscach. Tych okoliczności nie da się ustalić.

W tej sytuacji jedynie poprawne ustalenie kosztów naprawy obejmuje tylko miejsca występowania wad i usterek, które są w sprawie dobrze udokumentowane. Tylko w tych miejscach zachodzi potrzeba dokonania naprawy, której koszt biegły ustalił na 109 418, 39 złotych. Wyłącznie w zakresie tej kwoty pozwany mógł zrealizować gwarancję ubezpieczeniową. W pozostałym zakresie gwarancja została zrealizowana bezpodstawnie i stanowi świadczenie nienależne pozwanemu na podstawie umowy z 22 sierpnia 2022 roku. Podlega zatem zwrotowi na rzecz powoda na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. – z uwagi na fakt, że realizując gwarancję ubezpieczeniową pozwany uzyskał świadczenie w rozmiarze przekraczającym zobowiązanie powoda zabezpieczone tą gwarancją.

Mając to na uwadze, Sąd zasądził na rzecz powodów kwotę przekraczającą wskazaną wyżej dopuszczalną kwotę gwarancji bankowej, tj. kwotę 190 581, 61 złotych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od kwoty 40 581, 61 złotych od 13 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty i od kwoty 150 000 złotych od 19 lipca 2017 roku do dnia zapłaty. Uzasadniona kwota gwarancji pomniejszyła jedynie pierwszą z rat, do których zwrotu na rzecz ubezpieczyciela zobowiązany jest powód. Odsetki zostały zasądzone od upływu terminów wskazanych w wezwaniach do zapłaty obu rat, zgodnie z art. 455 k.c., stanowiącym, że świadczenie o nieoznaczonym terminie płatności powinno zostać spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do zapłaty. Sąd podziela pogląd, że ww. przepis stosuje się do roszczeń z bezpodstawnego wzbogacenia/nienależnego świadczenia, które uzyskują wymagalność dopiero po wezwaniu o zapłaty.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo uznając, że brak podstaw do jego uwzględnienia.

Rozliczenie kosztów Sąd pozostawił referendarzowi sądowemu, w myśl art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, Sąd może rozstrzygnąć jedynie o zasadach poniesienia przez strony kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu; w tej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony. Sąd przesądził tylko zasadę przyszłego rozliczenia ustalając, że powód wygrał proces w 63%, a pozwany w 37%.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w wyroku.

SSO Magdalena Gałązka

ZARZĄDZENIE

(...)

SSO Magdalena Gałązka