Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Sobieszczański

Sędziowie: SO Magdalena Nałęcz

SO Bolesław Wadowski

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy w uproszczonym postepowaniu o zatwierdzenie układu dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

w przedmiocie zatwierdzenia układu

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 4 marca 2022 r. 2021 r., sygn. akt XVIII GRz 137/21

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski

Sygn. akt XXIII Gz 431/22

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 4 marca 2022 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie odmówił zatwierdzenia układu w uproszczonym postepowaniu o zatwierdzenie układu dłużnika (...) sp. z o.o. w W. (pkt 1); kosztami postepowania obciążył dłużnika (...) sp. z o.o. w W..

Zażalenia na powyższe postanowienie wniósł dłużnik zaskarżając je w całości.

Postanowieniu temu skarżący zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, przejawiający się w błędnym ustaleniu przez tut. Sąd że suma wierzytelności Dłużnika wynosi (...),00 złotych, podczas gdy:

a.  suma wierzytelności wynosi (...) złotych, co wynika bezpośrednio z wniosku o zatwierdzenie układu, jak też z protokołu ze zgromadzenia wierzycieli z dnia 4 października 2021 roku;

b.  sam Sąd I instancji wskazuje, że suma wierzytelności uwzględnionych w spisie wynosi(...) zł,

2.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a to art. 165 ust. 1 pr. restr. w zw. z art. 262 § 2 pkt 2 i 3 k.s.h. oraz art. 255 § 1 k.s.h. przez błędne uznanie, że:

a.  propozycje układowe zaprezentowane przez Dłużnika są sprzeczne z przepisami Tytułu III Działu I Rozdziału 4 Kodeksu spółek handlowych, w szczególności art. 262 § 2 pkt 2 i 3 k.s.h. oraz art. 255 § 1 k.s.h.;

b.  podwyższenie kapitału zakładowego - w zakresie nieobjętym przepisem szczególnym art. 156 pr. restr. może nastąpić tylko w drodze zmiany umowy spółki;

podczas gdy:

a.  Dłużnik nie domagał się podwyższenia kapitału zakładowego wynikającego z konwersji wierzytelności uwzględnionych w spisie wierzytelności ponad (...) złotych;

b.  dopuszczalne jest tzw. widełkowe podwyższenie kapitału zakładowego;

c.  żaden przepis prawa nie wyłącza możliwości przedstawienia we wniosku widełkowego podwyższenia kapitału;

a tym samym propozycje układowe nie naruszają powszechnie obowiązujących przepisów prawa;

3.  naruszenie przepisu prawa materialnego, a to:

a.  art. 156 ust. 5 pr. restr. przez błędne uznanie, że ten przepis nakazuje przygotowanie propozycji układowych w taki sposób, że propozycje układowe nie mogą przewidywać określenia sumy, o jaką kapitał zakładowy ma zostać podwyższony w sposób tzw. „widełkowy", podczas gdy:

i.  widełkowe podwyższenie kapitału zakładowe jest dopuszczalne,

ii.  dłużnik przedstawił sposób restrukturyzacji zadłużenia przez konwersję całości kwot ujętych w spisie wierzytelności na udziały Dłużnika, określając, że kapitał zakładowy zostanie podniesiony od (...) zł do kwoty (...) zł,

(...).  literalne brzmienie ww. przepisu nie zabrania przedstawienia propozycji układowych w przewidziany w propozycjach układowych przez Dłużnika sposób;

b.  art. 3 ust. 1 pr. restr. przez naruszenie przez tut. Sąd nakazu działania w ten sposób, aby osiągnąć cele postępowania restrukturyzacyjnego, tj. umożliwienie Dłużnikowi restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, podczas gdy wysokość wierzytelności Skarbu Państwa - Urzędu Skarbowego W.została ustalona dopiero na etapie otrzymywania karty do głosowania od wierzyciela,

a tym samym postanowienie w przedmiocie odmowy zatwierdzenia układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym, szczególnie w sytuacji, w której wynika to z okoliczności, za które Dłużnik nie odpowiada, uniemożliwia Dłużnikowi osiągnięcie założonych przez ustawodawcę celów postępowania restrukturyzacyjnego.

Na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. w zw. z art. 209 ust. 1 pr. restr., skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości i orzeczenie o zatwierdzeniu układu dłużnika z wierzycielami.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela poczynione przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne oraz dokonaną na ich podstawie ocenę prawną i w konsekwencji przyjmuje je za własne. Podkreślić należy, że ustalenie stanu faktycznego, a przede wszystkim analizę prawną dopuszczalności zatwierdzenia układu przyjętego w uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu Sąd pierwszej instancji przeprowadził w sposób pełny i jak najbardziej prawidłowy. Dlatego rozważania Sądu Okręgowego będą miały charakter jedynie uzupełniający wynikający bezpośrednio z konieczności zajęcia stanowiska względem podniesionych w zażaleniu zarzutów i przedstawionych na ich poparcie argumentów.

Na wstępie należy przypomnieć, że postępowanie o zatwierdzenie układu zawartego przez dłużnika z wierzycielami toczyło się w oparciu o przepisy ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętych skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 171) – dalej ustawa covidowa. Postępowanie uregulowane w tej ustawie jest modyfikacją postępowania o zatwierdzenie układu uregulowanego w ustawie Prawo Restrukturyzacyjne. Istota postępowania o zatwierdzenie układu sprowadza się zaś do przeprowadzenia pozasądowej procedury w celu przyjęcia układu, na mocy którego będzie przeprowadzona restrukturyzacja przedsiębiorstwa przechodzącego trudności ekonomiczne.

Artykuł 15 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, iż uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy – Prawo restrukturyzacyjne znajdujących zastosowanie do postępowania o zatwierdzenie układu, ze zmianami wynikającymi z przepisów art. 15 ust. 2 do art. 25 ww. ustawy. Oznacza to, iż stosuje się wprost, a nie odpowiednio przepisy art. 210-226 pr.rest. oraz pozostałe przepisy ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, dotyczące postępowania o zatwierdzenie układu, w szczególności przepisy ogólne o postępowaniach restrukturyzacyjnych i ich skutkach (Tytuł I).

Wyjaśnić w tym miejscu należy, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o krajowym rejestrze zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 1080). Wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w uproszczonym postepowaniu restrukturyzacyjnym złożony został bowiem przed wejściem w życie tej ustawy, a zgodnie z mającym charakter przepisu przejściowego art. 8 tej ustawy, w sprawach, w których przed dniem jej wejścia w życie wpłynął wniosek restrukturyzacyjny, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Odmawiając zatwierdzenia układu Sąd pierwszej instancji stanął na stanowisku, że narusza on prawo, co stosownie do treści art. 165 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne wyklucza jego zatwierdzenie.

Zgodnie z art. 165 ust. ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz.U. z 2021 r, poz. 1588, ze zmianami) sąd odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli narusza on prawo, w szczególności jeżeli przewiduje udzielenie pomocy publicznej niezgodnie z przepisami, albo jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Domniemywa się, że jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (ust. 1). Z przepisu tego wynika, że przesłanki odmowy zatwierdzenia układu zdefiniowane w jego treści są przesłankami obligatoryjnymi, co oznacza, że w razie wystąpienia którejkolwiek z nich zachodzi bezwzględna konieczność odmowy zatwierdzenia układu. Inaczej jest w przypadku przesłanki odmowy zatwierdzenia układu opisanej w art. 165 ust. 2 pr.r, która jest przesłanką fakultatywną i jej wystąpienie stwarza jedynie możliwość odmowy zatwierdzenia układu, nie przesądza jednak o konieczności takiej odmowy.

Wyjaśnić też należy, że naruszenie prawa, które na podstawie art. 165 ust. 1 pr.r. uzasadnia odmowę zatwierdzenia układu nie musi być rażące, oznacza to, że każde naruszenie prawa jest podstawą odmowy zatwierdzenia układu.

Przyjmuje się, że w rozumieniu art. 165 ust. 1 pr.r. „układ narusza prawo” zarówno wtedy, gdy do naruszenia prawa doszło w trakcie jego przyjmowania – naruszenie proceduralne, jak i wtedy gdy jego treść jest sprzeczna z obowiązującym porządkiem prawnym – naruszenie materialnoprawne.

Przyjęty przez wierzycieli w niniejszej sprawie wariant układu przewidywał umorzenie części wierzytelności, tj. wszelkich należności ubocznych oraz kosztów postepowań sądowych, sądowoadministracyjnych i egzekucyjnych powstałych po dniu otwarcia postepowania restrukturyzacyjnego oraz konwersję całości kwot ujętych w spisie wierzytelności na udziały dłużnej spółki. Analizując postanowienia układowe Sąd pierwszej instancji słusznie zaznaczył, że co do zasady umorzenie należności i konwersja należności na udziały są dopuszczalne i przewidziane przepisami Prawa restrukturyzacyjnego sposoby restrukturyzacji wierzytelności dłużnika w art. 156 ust. 1 pkt 3 i pkt 4 pr.r. Wskazał jednak, że propozycje układowe przewidujące konwersję wierzytelności na udziały lub akcje muszą zawierać dodatkowe elementy określone w art. 156 ust. 5 pr.r. Zgodnie z tym przepisem propozycje układowe przewidujące konwersję wierzytelności na udziały lub akcje zawierają:

1) sumę, o jaką kapitał zakładowy ma zostać podwyższony, a w przypadku prostej spółki akcyjnej - liczbę akcji, które mają zostać wyemitowane;

2) liczbę oraz wartość nominalną nowo ustanowionych udziałów lub akcji lub też wartość, o którą następuje podwyższenie wartości nominalnej udziałów lub akcji już istniejących, a w przypadku akcji niemających wartości nominalnej - ich liczbę i cenę emisyjną;

3) określenie, że objęcie udziałów lub akcji następuje z wyłączeniem prawa pierwszeństwa lub poboru, przy czym wyłączenie prawa pierwszeństwa lub poboru następuje nawet wówczas, jeżeli takiej możliwości nie przewiduje umowa spółki lub statut;

4) oznaczenie, czy akcje nowej emisji są na okaziciela, czy imienne;

5) cenę emisyjną nowych akcji;

6) datę, od której nowe akcje mają uczestniczyć w dywidendzie.

Podkreślić należy, że wprowadzone w tym przepisie rygorystyczne wymogi dotyczące propozycji układowych zakładających konwersje wierzytelności na akcje lub udziały są jak najbardziej uzasadnione. Co oczywiste te same wymogi musza zostać spełnione w odniesieniu do przyjętego przez wierzycieli układu, by mógł on zostać zatwierdzony przez sąd. Jak to bowiem wyjaśnił Sąd pierwszej instancji powołując się na zasługujący na pełną aprobatę pogląd wyrażony przez Bartosza Groele w „ Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, wyd. II” (red. A. Hrycaj, P. Filipiak, wyd. LEX, Warszawa 2020) „ Wobec tego, że układ wraz z odpisem prawomocnego postanowienia o zatwierdzeniu układu stanowi podstawę wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do KRS, art. 156 ust. 5 p.r. szczegółowo determinuje elementy, jakie winna zawierać propozycja układowa obejmująca taki sposób restrukturyzacji zobowiązań. (…)Treść takiej propozycji układowej musi inkorporować w sobie wszelkie kwestie wymagane dla podjęcia uchwały w przedmiocie podwyższenia oraz elementy ujęte we wniosku o wpis takiego podwyższenia do rejestru, skoro KRS wpisywał będzie czynność korporacyjną na podstawie tylko i wyłącznie propozycji układowych (a precyzyjnie – na podstawie prawomocnego postanowienia o zatwierdzeniu układu). Pozytywna ocena legalności układu z prawem dokonywana przez sąd restrukturyzacyjny wyklucza możliwość odmiennej oceny dokonanego podwyższenia kapitału przez sąd rejestrowy”.

Zgodnie z art. 262 § 2 k.s.h. do zgłoszenia podwyższenia kapitału zakładowego należy dołączyć:

1) uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego;

2) oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym;

3) oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione.

Z ustaleń Sądu pierwszej instancji wynika, że suma wierzytelności uwzględnionych w spisie wierzytelności, a co za tym idzie wartość udziałów, które mogłyby zostać objęte przez wierzycieli dłużnej spółki w wyniku konwersji wynosi (...) zł. Co najwyżej zatem o taką kwotę mógł zostać podwyższony kapitał zakładowy dłużnej spółki. Tymczasem propozycje układowe przewidują podwyższenie kapitału zakładowego dłużnej spółki o (...) zł. Odpowiednio propozycje układowe przewidują ustanowienie (...) nowych udziałów o wartości nominalnej (...) zł każdy. Z przeliczenia precyzyjnie przedstawionego w zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia tabeli wynika propozycje układowe winny przewidywać ustalenie (...) nowych udziałów o wartości nominalnej (...) zł każdy, a nie (...) udziałów. Różnica wynosi zatem 15 620 udziałów, które pozostaną nieobjęte i niepokryte, ani dłużnik bowiem ani nadzorca układu nie wyjaśnili kto miałby udziały te objąć i pokryć. Jak najbardziej słuszne jest zaś stanowisko Sądu pierwszej instancji, że niedopuszczalnym jest by część kapitału zakładowego spółki z o.o. pozostała niepokryta i by część udziałów powstałych w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego została nieobjęta.

W konkluzji Sąd pierwszej instancji wskazał za A. Witoszem (w: A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz (red.), System Prawa Handlowego Tom 6 Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne, wydanie 2, Nb 12.4.3.2., s. 530), że to sąd restrukturyzacyjny bada zgodność układu z prawem, co wyklucza odmienną ocenę sądu rejestrowego na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Skoro zatem na obecnym etapie postępowania nie udowodniono, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostaną w całości wniesione w wyniku konwersji wierzytelności na udziały (wartość konwertowanych wierzytelności jest niższa niż wartość, o jaką ma zostać podwyższony kapitał zakładowy) oraz że wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym zostaną objęte, to Sąd restrukturyzacyjny zobligowany jest odmówić zatwierdzenia układu. Okoliczność ta nie mogłaby być bowiem osobno badana na etapie rejestracji podwyższenia kapitału zakładowego dłużnika.

W konsekwencji należy uznać, że propozycje układowe zaprezentowane przez dłużnika są sprzeczne z przepisami Tytułu III Działu I Rozdziału 4 Kodeksu spółek handlowych, w szczególności art. 262 § 2 pkt 2 i 3 k.s.h. oraz art. 255 § 1 k.s.h., gdyż podwyższenie kapitału zakładowego spółki - w zakresie nieobjętym przepisem szczególnym art. 156 p.r. (tj. ponad kwotę wynikającą z konwersji wierzytelności uwzględnionych w spisie wierzytelności na udziały) może nastąpić tylko w drodze zmiany umowy spółki (ewentualnie w innych przypadkach regulowanych w k.s.h., np. art. 257 k.s.h., art. 260 k.s.h., jednak takie przypadki podwyższenia kapitału zakładowego pozostają poza kognicją Sądu restrukturyzacyjnego).

Nie mogły zatem zasługiwać na uwzględnienie podniesione w zażaleniu zarzuty.

Oczywiście bezzasadny był zarzut błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, który zdaniem skarżącego przejawiać miał się w błędnym ustaleniu, że suma wierzytelności względem dłużnika wynosi (...) zł, podczas gdy suma tych wierzytelności wynosi (...) zł. Zarzut ten jest o tyle bezzasadny, że Sąd pierwszej instancji ustalił sumę wierzytelności względem dłużnika właśnie na kwotę (...) zł, tj. dokładnie taką jak to wskazał dłużnik w zażaleniu. Co istotne to właśnie rozbieżność pomiędzy sumą wierzytelności podlegających konwersji na udziały dłużnika ustalona na kwotę (...) zł, a sumą o którą miał zostać podwyższony kapitał zakładowy dłużnika, tj. kwotą (...) zł była podstawą oceny, że układ naruszał prawo i skutkowała odmową jego zatwierdzenia. Skutkiem tej rozbieżności było bowiem to, że część podwyższonego kapitału pozostała by nieobjęta i niepokryta.

Nie miał też racji skarżący zarzucając naruszenie art. 165 ust. 1 pr.r. w zw. z art. 262 § 2 pkt 2 i 3 k.s.h. oraz 255 § 1 k.s.h.

Nie do końca bowiem zrozumiałe jest twierdzenie skarżącego, że nie domagał się on podwyższenia kapitału zakładowego wynikającego z konwersji wierzytelności uwzględnionych w spisie wierzytelności ponad (...) zł, w sytuacji kiedy w propozycjach układowych, wariant II pkt 2a przyjętych przez wierzycieli wprost czytamy: „ Konwersja całości kwot ujętych w spisie wierzytelności na udziały spółki (...) sp. z o.o. według następujących warunków: suma podwyższenia kapitału zakładowego od (...) zł do (...) zł ”. Nie budziło zatem wątpliwości, co trafnie ocenił Sąd pierwszej instancji, że kapitał zakładowy dłużnej spółki miał zostać podwyższony do kwoty właśnie (...) zł, tj. o kwotę (...) zł. Z kolei z dalszych postanowień propozycji układowych wynikało, że w podwyższonym kapitale układowym objęte zostaną jedynie udziały o wartości (...) zł. Jak to już wyżej wyjaśniono to ta rozbieżność uznana został za naruszającą prawo, o której mówi art. 165 ust. 1 pr.r. skutkującą odmową zatwierdzenia układu.

Zdaniem Sądu Okręgowego myli się skarżący wskazując, co zresztą jest jego głównym argumentem mającym uzasadnić dopuszczalność układu o przyjętej i zgłoszonej do zatwierdzenia treści, że dopuszczalne jest tzw. widełkowe podwyższenie kapitału zakładowego. Owszem zgodzić się z nim należy, że nie ma przepisu, który wprost i jednoznacznie zabraniałby tzw. widełkowego podwyższenia kapitału zakładowego. Z drugiej jednak strony z szeregu przepisów, w tym przede wszystkim tych przytoczonych przez Sąd pierwszej instancji, wynika, że zakaz podwyższenia kapitału zakładowego w drodze konwersji wierzytelności na udziały bez wyraźnego określenia kwoty tego podwyższenia istnieje. Już z treści art. 156 ust. 5 pkt 1) wprost wynika obowiązek wskazania w propozycjach układowych zakładających konwersję sumy, o jaką kapitał zakładowy ma zostać podwyższony. Współgra z tym wskazany w ust. 5 pkt 2) obowiązek wskazania liczby oraz wartości nominalnej nowo ustanowionych udziałów. Od razu podkreślić należy, że w propozycjach układowych wielkości te powinny być konsekwentnie takie same, a nie w jednym miejscu przewidywać podwyższenie kapitału o daną kwotę, a w innym zupełnie inną. Zakaz jakichkolwiek wątpliwości i rozbieżności co do wielkości podwyższanego kapitału wynika nie tylko z art. 156 ust. 5 pr.r. w zw. z art. 262 § 2 pkt 2) i pkt 3) k.s.h., ale uzasadniony jest tym, że postanowienie o zatwierdzeniu układu (którego sentencja zawiera treść układu) jest podstawą dokonania wpisu w krajowym rejestrze sądowym. Zdaniem Sądu Okręgowego postanowienia układu, które za pośrednictwem postanowienia o jego zatwierdzeniu, stanowią podstawę wpisu do rejestru powinny być na tyle jasne i precyzyjne, by wykluczyć jakąkolwiek możliwość ich modyfikacji czy interpretacji, a co za tym idzie by wpis taki na podstawie samego postanowienia o zatwierdzeniu układu był możliwy.

Zwrócić w tym miejscu należy uwagę na postanowienia zawarte w pkt 2 j. drugiego wariantu układu, o którego zatwierdzenie wnosił dłużnik. Zapis ten potwierdza wymóg jasności i precyzji sformułowania propozycji układowych w zakresie wysokości podwyższenia kapitału zakładowego oraz liczbę i wartości nominalnej nowo ustanowionych udziałów. Przewiduje on bowiem procedurę konwersji na udziały wierzytelności spornych oraz takich, o których istnieniu dłużnik nie miał wiedzy. Otóż żeby doszło do konwersji również tych wierzytelności na udziały, dłużnik musiał doprowadzić do podjęcia wszystkich niezbędnych czynności zgodnie z Kodeksem spółek handlowych w celu podwyższenia kapitału zakładowego i objęcia udziałów przez wierzyciela na zasadach opisanych we wcześniejszych postanowieniach propozycji układowych. Zdaniem Sądu Okręgowego, gdyby dłużnik rzeczywiście w tak luźny i swobodny sposób traktował wysokość podwyższanego w drodze konwersji kapitału zakładowego, jak próbuje to przedstawić w zażaleniu, z pewnością nie wymagałby przechodzenia skomplikowanego i sformalizowanego procesu podwyższenia kapitału zakładowego, każdorazowo w razie pojawienia się wierzytelności spornych i takich, o których dłużnik nie miał wiedzy stwierdzonych tytułem wykonawczym.

Paradoksalnie potwierdzeniem trafności oceny Sądu pierwszej, że układ o przyjętej treści narusza prawo, co przesądza o odmowie jego zatwierdzenia, jest też treść podniesionych w zażaleniu zarzutów. W pkt 3a.ii. zażalenia skarżący podniósł, że „dłużnik przedstawił sposób restrukturyzacji zadłużenia przez konwersję całości kwot ujętych w spisie wierzytelności na udziały dłużnika określając, że kapitał zakładowy zostanie podniesiony od (...) zł do kwoty (...) zł”. Stwierdzenie to wskazuje, że intencją dłużnika było podniesienie kapitału zakładowego o kwotę (...) zł. Tymczasem coś zupełnie odwrotnego wynika z treści zarzutu sformułowanego w pkt 2 b.b., gdzie wskazano, że „dłużnik nie domagał się podwyższenie kapitału zakładowego wynikającego z konwersji wierzytelności uwzględnionych w spisie wierzytelności ponad kwotę (...) zł. To z kolej stwierdzenie oznacza, że w wyniku konwersji kapitał zakładowy dłużnika miał zostać podniesiony co najwyżej o kwotę 18 799 380 zł. W samych zarzutach zażalenia dłużnik nie ustrzegł się zatem rozbieżności, oba te stwierdzenia są bowiem ze sobą w oczywistej sprzeczności. Raz dłużnik próbuje przekonywać, że kapitał zakładowy spółki w wyniku konwersji miał zostać podwyższony o kwotę (...) zł, po to by w innym miejscu wskazać, że podwyższenie miało nastąpić jedynie o kwotę
(...) zł. Wynika z tego, że sam dłużnik miał co najmniej wątpliwości i nie wiedział o jaką kwotę miało nastąpić podwyższenie kapitału w wyniku konwersji. Tym bardziej uzasadnione wątpliwości mógł mieć zatem najpierw sąd restrukturyzacyjny, a następnie rejestrowy. Sformułowanie propozycji układowych i przyjętego na ich podstawie układu nie pozwalało na przesądzenie i jednoznaczne określenie o jaka tak naprawdę kwotę miało nastąpić podwyższenie kapitału zakładowego dłużnej spółki. Wykluczało to możliwość wpisu takiego podwyższenia kapitału w krajowym rejestrze sądowym z uwagi na brak jednoznaczności w określeniu podwyższanego kapitału. Nie ulega zatem wątpliwości, że układ zakładający konwersje wierzytelności na udziały, z którego w sposób jednoznaczny nie wynika o jaką kwotę ma zostać podwyższony kapitał zakładowy jest niezgodny z prawem, co na podstawie art. 165 ust. 1 pr.r. wyklucza możliwość jego zatwierdzenia.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 3 ust. ustawy Prawo restrukturyzacyjne, zgodzić się oczywiście należy ze skarżącym, który wskazał, że celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika. Nie jest to jednak cel, do którego dążyć należy w sposób bezwzględny ignorując wyraźne regulacje ustawowe. Wskazuje na to choćby treść art. 165 ust. 1 pr.r., gdzie jako jedną z bezwzględnych przesłanek odmowy zatwierdzenia układu jest naruszenie przez niego prawa. Przy czym, jak to wyżej wyjaśniono, naruszenie to wcale nie musi być istotne.

Przedstawionej oceny nie zmieniłoby też i to (choć w niniejszej sprawie nie zostało to do końca wyjaśnione), gdyby się okazało, że prawo zostało naruszone z przyczyn od dłużnika niezależnych i trudno mu przypisać za to odpowiedzialność. Przepis art. 165 ust. 1 pr.r. nakazuje bowiem oceniać niejako efekt finalny, zarówno treść układu jak i procedurę jego przyjęcia, bez znaczenia pozostają przy tym przyczyny naruszenie prawa przez układ, w szczególności czy było to zawinione czy też nie i przez kogo.

Z przedstawionych względów Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji, że poddany ocenie układ narusza prawo, co na podstawie art. 165 ust. 1 pr.r. uzasadniało odmowę jego zatwierdzenia. Dlatego na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. w zw. z art. 209 pr. rest. postanowił o oddaleniu zażalenia.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski