Sygn. akt V U 235/23
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
25 kwietnia 2024roku
Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec
Protokolant : osobiście
po rozpoznaniu 25 kwietnia 2024 roku w Rybniku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z odwołań G. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł.
z dnia 3 sierpnia 2023 roku, nr (...)
z dnia 7 sierpnia 2023 roku, nr (...)
o zasiłek chorobowy
oddala odwołania.
Sygn. akt V U 235/23
Decyzją z 3 sierpnia 2023 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu G. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 31 maja 2023 roku do 31 lipca 2023 roku, po ustaniu tytułu ubezpieczenia. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczenie chorobowe u płatnika składek (...) sp. z o.o. ustało ubezpieczonemu w dniu 30 maja 2023 roku. Podniósł, że ubezpieczony do 31 maja 2023 roku kontynuował wcześniej podjętą w dniu 1 marca 2023 roku pracę zarobową (jako osoba wykonująca umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę o świadczenie usług) u płatnika D. K., która stanowiła tytuł objęcia dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Wskazał, że w związku z powyższym ubezpieczony nie ma prawa do zasiłku chorobowego za ww. okres.
Od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł odwołanie, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za okres od 31 maja 2023 roku do 31 lipca 2023 roku i zasądzenie kosztów. W uzasadnieniu przyznał, że był zatrudniony u płatnika składek (...) sp. z o.o. na podstawie umowy o prace na okres próbny od 1 marca 2023 roku do 31 maja 2023 roku, a także wykonywał czynności wynikające z umowy zlecenia u płatnika składek D. K. do dnia 31 maja 2023 roku, kiedy umowa ta została rozwiązana. Według ubezpieczonego nie świadczył on żadnych czynności u D. K. od dnia 22 maja 2023 roku i niezrozumiałym jest dlaczego płatnik (...) sp. z o.o. wyrejestrował ubezpieczonego z ubezpieczenia z dniem 30 maja 2023 roku skoro umowa miała trwać do 31 maja 2023 roku. Nadto opisał przebieg choroby. Dodał, że o nawrocie choroby dowiedział się 21 maja 2023 roku i to przyczyniło się do powstania u niego depresji.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.
Decyzją z 7 sierpnia 2023 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu G. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 sierpnia 2023 roku do 14 sierpnia 2023 roku po ustaniu zatrudnienia w (...) sp z o.o., z argumentacją jak ww. decyzji z 3.08.2024 r. W sprawie prowadzonej pod sygn. akt VU 247/23, ubezpieczony wniósł odwołanie, w której zażądał zmiany ww. decyzji i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 sierpnia 2023 roku do 14 sierpnia 2023 roku. W uzasadnieniu podniósł te same argumenty co we wcześniejszym odwołaniu.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia. Nadto wniósł o połączenie sprawy VU 247/23 ze sprawą VU 235/23 do wspólnego prowadzenia i rozstrzygnięcia.
Zarządzeniem z 5 października 2023 roku Sąd połączył sprawę VU 247/23 ze sprawą VU 235/23 do wspólnego prowadzenia i rozpoznania.
Sąd ustalił co następuje:
Ubezpieczony G. K. od 1 marca 2023 roku do 30 maja 2023 roku był zatrudniony u płatnika składek (...) sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy na okres próbny na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży i z tego tytułu podlegał ubezpieczeniom społecznym. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika, że w dniu 23 maju 2023 r. pracodawca planował rozwiązać z nim umowę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez ubezpieczonego obowiązków pracowniczych.
Ubezpieczony założył wraz z żoną D. K. Kancelarię (...) w W.. Ubezpieczony od 1 marca 2023 roku rozpoczął współpracę z żoną w ramach umowy zlecenia. Ubezpieczony wykonywał w maju 2023 roku czynności zlecenia. Umowa zlecenia została zakończona w dniu 31 maja 2023 roku.
U ubezpieczonego rozpoznano nowotwór niezłośliwy (...). Ubezpieczony ww. chorobę nowotworową miał zdiagnozowaną po raz pierwszy w marcu 2022 roku i miał przeprowadzoną operację. Diagnoza nawrotu choroby nastąpił w lipcu 2023 roku. Ubezpieczony przebył dwie operacje onkologiczne w Szpitalu (...) w Z.. Podczas przyjęcia do ww. Szpitala w dniu 20 sierpnia 2023 roku, ubezpieczony wskazał, że jest objęty ubezpieczeniem dobrowolnym u płatnika D. K..
Ubezpieczony w dniu 22 maja 2023 r. zgłasza się na płatną wizytę do (...) w W. wskazując podczas wywiadu: „ niepokój, roztrzęsienie; dziwne oskarżenia w pracy , silny lęk i panika przed samolotem, którym miał lecieć z pracy, bezsenność”. Wizyta trwa 5 min. Lekarz psychiatra diagnozuje : „inne zaburzenia lękowe” i „zaburzenia występujące pod maską somatyczną”, przepisuje leki i wystawia mu niezdolność do pracy od 22.05.2023 r. do 1.06.2023 r. Podczas kolejnej prywatnej wizyty z 2.06.2023 r. trwającej 5 min ubezpieczanego wskazuje objawy: „niepokój, roztrzęsienie, bezsenność” i otrzymuje zaświadczenie o niezdolności do pracy na 14 dni. Podobnie wyglądają wizyty w dniach 15.06.2023 r. , 29.06.2023 r. i 13.07.2023 r.. Dopiero podczas wizyty w dniu 31.07.2023 r. ubezpieczony wskazuje, że złe samopoczucie związane jest z podejrzeniem wznowienia (...).
Decyzją z 3 sierpnia 2023 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 31 maja 2023 roku do 31 lipca 2023 roku, po ustaniu tytułu ubezpieczenia (...) sp. z o.o. .
Decyzją z 7 sierpnia 2023 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 sierpnia 2023 roku do 14 sierpnia 2023 roku po ustaniu tytułu ubezpieczenia (...) sp. z o.o..
Dowód: akta organu rentowego: oświadczenie z 10.07.2023 r., zaświadczenie płatnika składek z 28.07.2023 r., pismo płatnika składek z 11.08.2023 r., decyzja ZUS z 03.08.2023 r., decyzja ZUS z 07.08.2023r., a nadto w aktach sprawy: dokumentacja medyczna k. 31-37, k. 46-55, skierowanie na badanie lekarskie k. 100, orzeczenie lekarskie k. 101umowa o pracę k. 102-105, świadectwo pracy k. 106-107, pismo płatnika składek z 23.05.2023 r. k. 108-109, przesłuchanie ubezpieczonego k. 26v
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, a także w oparciu przesłuchanie ubezpieczonego, które wraz z pozostałymi dowodami tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy. Sąd uznał przesłuchanie ubezpieczonego jak również pisemne oświadczenie D. K. za wiarygodne jedynie w tej części w jakiej odpowiadały pozostałemu zgromadzonemu w sprawie materiałowi dowodowemu.
Sąd zważył co następuje:
Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.
Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.
Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dotyczy sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie podlega żadnemu ubezpieczeniu natomiast kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową uprawniającą ją do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym (postanowienie Sądu Najwyższego z 23.10.2003 roku II UK 176/03 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z 7.05.2003r., III UZP 3/03).
Pamiętać należy, że zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Ryzykiem chronionym jest w tym przypadku niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 4 czerwca 2012r. sygn. akt I UK 13/12, LEX nr 1218583).
Wobec powyższego, należy stwierdzić, że uprawnienia do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa należy rozpatrywać zawsze w aspekcie istniejącego – aktualnego tytułu ubezpieczenia. Z przedłożonych dokumentów w postaci umowy o pracę, świadectwa pracy czy zaświadczenia płatnika składek wynika wprost, że ubezpieczenie chorobowe u płatnika składek (...) sp. z o.o. ustało ubezpieczonemu w dniu 30 maja 2023 roku z powodu rozwiązania umowy z upływem czasu, na który umowa o pracę była zawarta. Z przesłuchania ubezpieczonego wynika, że do 31 maja 2023 roku kontynuował wcześniej podjętą w dniu 1 marca 2023 roku umowę zlecenia u płatnika D. K. (żony ubezpieczonego), która stanowiła tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Nadto z dołączonej dokumentacji medycznej wynika, że w sierpniu 2023 roku sam ubezpieczony uważał, że podlega ubezpieczeniu chorobowemu u płatnika składek D. K..
Zebrany w sprawie materiał dowody jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczony próbował wykorzystać sytuację i aby utrzymać ciągłość świadczenia z ZUS (po ustaniu zatrudnienia), jeszcze w trakcie zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. widząc, że grozi mu dyscyplinarne zwolnienie udał się na prywatną wizytę do lekarza psychiatry, od którego otrzymał zaświadczenie o niezdolności do pracy. Ubezpieczony w trakcie tej wizyty wskazuje jako powód swojego roztrzęsienia i niepokoju : dziwne oskarżenia w pracy, lęk przez podróżą służbową samolotem. Kalkulując ubezpieczony nie zanotował, że umowa z (...) była zawarta do 30.05.2023 r. Będąc przekonanym, że umowa będzie trwałą do 31.05.2023 r. nie zdążył wygasić innego tytułu do objęcia ubezpieczeniem chorobowym tj. umowy zlecenia z firmą swojej żony. Mając na uwadze relacje osobiste ze zleceniodawcą (D. K.), rolę jaką pełnił w tej firmie i charakter czynności wykonywany w ramach umowy zlecenia za nie wiarygodne należy uznać zarówno pisemne oświadczenie D. K. jak i twierdzenia ubezpieczonego, że w maju 2023 r. sporadycznie (łącznie 5 godzin), a od 22.05.2023 r. wcale nie wykonywał umowy zlecenia. Symptomatyczne jest, że ubezpieczony nie powołał swojej żony na świadka. Podkreślić należy, że ubezpieczony tłumaczył, że przyczyną nieświadczenia w maju zlecenia był jego zły stan zdrowia związany z chorobą onkologiczną. W toku postępowania okazało się to nieprawdą, albowiem nowotwór (...) zdiagnozowano u niego już rok wcześniej (a zatem nie było to dla niego zaskoczenie), a w roku 2023 nastąpił faktycznie nawrót choroby przy czym diagnoza tej kwestii nastąpiła dopiero w lipcu 2023 r. a nie jak twierdził ubezpieczony luty-maj 2023 r. Podczas trwającej 5 min. prywatnej wizyty 22.05.2023 r. u lekarza psychiatry (który wystawia mu pierwsze zaświadczenie o niezdolności o pracy) ubezpieczony nie wskazał jako przyczyny swojego „rzekomo” złego stanu zdrowia psychicznego choroby onkologicznej. Taką przyczynę podaje dopiero podczas wizyty w dniu 31.07.2023 r. Ubezpieczony nie przedłożył zatem żadnych dowodów na fakt, iż jego stan zdrowia nie pozwalał mu świadczyć w maju 2023 r. (w szczególności po 22 maja) czynności w ramach umowy zlecenia ( i że takich czynności nie wykonywał), a zatem istniał po ustaniu zatrudnienia w (...) sp. z o.o. tytuł prawny do objęcia go dobrowolnym ubezpieczaniem chorobowym, czego ubezpieczony nie dopełnił, pomimo, że zleceniodawcą była dla niego osoba bliska.
Skoro po 30 maja 2023 roku ubezpieczony kontynuował działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, to bezprzedmiotowym był wniosek ubezpieczonego o przyznanie mu zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. za okres: od 31 maja 2023 roku do 31 lipca 2023 roku i od 1 sierpnia 2023 roku do 14 sierpnia 2023 roku.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołania od decyzji z 3 sierpnia 2023 roku i od decyzji z 7 sierpnia 2023 roku.
Sędzia Wiesław Jakubiec