Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 478/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie wydany w dniu 27 maja 2024 roku w sprawie o sygn. akt II K 353/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonej w zarzucie pierwszym (I) zawartym w pisemnej skardze apelacyjnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. obrazę przepisów postępowania, a mianowicie obrazę art. 117 § 2 kpk i art. 117 § 2a kpk - przez prowadzenie rozprawy dnia 27 maja 2024 roku pod nieobecność oskarżonej i jej obrońcy mimo złożenia przez obronę w imieniu oskarżonej dwukrotnie wniosku o zawieszenie postępowania. A na wypadek jego nieuwzględnienia - o odroczenie rozprawy z powodu choroby oskarżonej (potwierdzonej złożonym zaświadczeniem od lekarza sądowego), uniemożliwiającej jej udział w rozprawie - i mimo jej oświadczenia przekazanego sądowi przez obrońcę, iż oskarżona chce brać udział w rozprawie.

2. Obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 167 kpk w zw. z art. 170 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 201 kpk przez oddalenie wniosku obrońcy o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych lekarzy psychiatrów - mimo złożenia przez obrońcę zaświadczeń od lekarzy prowadzących oraz lekarza sądowego, iż oskarżona cierpi na chorobę psychiczną - i mimo zakwestionowania rzetelności opinii dr E. W. i dr P. P., którzy wydali swoją opinię bez zbadania oskarżonej,

3. Obrazę art. 201 kpk przez oparcie wyroku na opinii biegłych psychiatrów, dopuszczonej przez Sąd orzekający bez wezwania tych biegłych na rozprawę - mimo żądania tego przez obronę i mimo sprzeczności między ich opinią, a dokumentacją lekarską złożoną przez obronę - i poprzestanie na kwestionowanej przez obronę opinii psychiatrów , wydanej przez nich bez zbadania wyników w górę i w dół, mogącej świadczyć o niesprawności urządzenia oskarżonej i bez jakiegokolwiek kontaktu z nią.

4. Obrazę art. 5 § 2 kpk oraz obrazę art. 6 ust. 2 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/343 z dnia 9 marca 2016 r. w zw. z art. 91 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - przez rozstrzygniecie na niekorzyść oskarżonej A. Ł. wątpliwości co do prawidłowości wykonywanych przez funkcjonariuszy Policji badan na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu , a także wątpliwości co do sekwencji wyników badań,

5. Obrazę art. 5 § 2 kpk przez uznanie wyników przeprowadzonych badań na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu za wiarygodne mimo, iż wyniki przeprowadzonych 6 badań prowadzą do wniosku, iż niektóre z badań (bez ustalenia, które i dlaczego) są niewiarygodne (godz. 14.22-0,76 mg/l, godz. 14.39-0,74 mg./l (spadek), godz. 15.38-0,68 mg/l (spadek), dwie minuty później, godz. 15.40 -0,72 mg/l (wzrost o 0,04), trzydzieści minut później, godz. 16.10 - (0,62 mg/l (spadek o 0,1), trzydzieści jeden minut później, godz. 16.42 - 0,61 mg/l (spadek o 0,01).

6. Obrazę art. 193 § 1 kpk przez zaniechanie dopuszczenia z urzędu opinii biegłej odpowiedniej specjalności, którzy dokonaliby oceny istnienia ewentualnej niesprawności urządzenia do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu - wobec przedstawionej w zarzucie 5 nierealnej amplitudy wahań wyników w górę i w dół, mogącej świadczyć o niesprawności urządzenia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Poniesiony zarzut w punkcie 1 obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wydanego wyroku , a mianowicie obrazy art. 117 §2 kpk i art. 117 § 2a kpk - przez prowadzenie rozprawy dnia 27 maja 2024 roku pod nieobecność oskarżonej i jej obrońcy mimo złożenia przez obronę w imieniu oskarżonej dwukrotnie wniosku o zawieszenie postępowania, a na wypadek jego nieuwzględnienia - o odroczenie rozprawy z powodu choroby oskarżonej (potwierdzonej złożonym zaświadczeniem od lekarza sądowego) jest zasadny i w realiach przedmiotowej sprawy zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Sąd I instancji procedując w dniu 27 maja 2024 roku, a także w dniu 25 stycznia 2024 roku (k-170-171) pomimo nieobecności obrońcy na rozprawie i oskarżonej nie uwzględnił faktu, iż obecność obrońcy (ustanowionego w sprawie) na tych terminach rozpraw była obowiązkowa. Postanowieniem wydanym w dniu 17 października 2022 roku sąd I instancji dopuścił dowód z pisemnej opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów uznając, że zachodzą wątpliwości, czy zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem przez oskarżoną nie była w czasie popełnienia czynu zarzuconego oskarżonej wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona (art. 79 § 1 pkt 3 kpk). W tej sytuacji zgodnie z treścią art. 79 § 3 udział obrońcy na rozprawie jest obowiązkowy. W tym miejscu wskazać należy na utrwaloną linię orzecznictwa Sądu Najwyższego, który stwierdził, że obrona obligatoryjna w wypadkach wskazanych w art. 79 § 1 pkt 3 i 4 kpk ustaje dopiero z chwilą wydania przez sąd postanowienia w trybie art. 79 § 4 zd. pierwsze kpk stwierdzającego, iż udział obrońcy w postępowaniu nie jest obowiązkowy. Jeżeli zatem sąd nie wydał wskazane pomimo tego, że biegli lekarze psychiatrzy nie stwierdzili okoliczności, o których mowa w przywołanych przepisach, to obrona w dalszym ciągu ma charakter obligatoryjny. Wówczas nieobecności obrońcy na rozprawie stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 10 kpk (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 24 kwietnia 2024 r., I KK 101/23). W realiach przedmiotowej sprawy sąd nie wydał postanowienia, o którym mowa w cytowanym wyroku. Ponadto obrońca oskarżonej wniósł o odroczenie rozprawy wyznaczonej na dzień 27 maja 2024 roku i dołączył dokumenty świadczące o tym, że oskarżona nie może stawić się w tym dniu w sądzie z uwagi na stan zdrowia jej to uniemożliwiający, a chciałaby brać udział w rozprawie. W tej sytuacji prowadzenie rozprawy w tym dniu bez udziału obrońcy było pozbawieniem oskarżonej prawa do obrony.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzuconego jej czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadny jest zarzut obrońcy oskarżonej w części, w której wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, gdyż w przedmiotowej sprawie zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Jednocześnie mając na uwadze treść art. 439 § 2 kpk podnieść należy, że jest to rozstrzygniecie na korzyść oskarżonej.

3.2.

Zarzut drugi (II podniesiony w punkcie 7) apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej dotyczył błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku przez przyjęcie, iż oskarżona prowadziła samochód będąc pod wpływem alkoholu mimo jej wyjaśnień, iż spożywała alkohol po zatrzymaniu samochodu i ingerencji S. G. (m.in. odebrania jej kluczyków od samochodu) - której przebieg uznała za napad na nią.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Mając na uwadze treść art. 436 kpk przedwczesne jest ustosunkowanie się przez sąd II instancji do tego zarzutu.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzuconego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Mając na uwadze treść art. 436 kpk przedwczesne jest ustosunkowanie się przez sąd II instancji do tego wniosku apelanta.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Sąd okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Opocznie do ponownego rozpoznania.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W przedmiotowej sprawie zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Aktualne są rozważania sądu okręgowego zawarte w części 3.1 uzasadnienia. W zaistniałej sytuacji procesowej zaistniały przesłanki z art. 437 § 2 kpk do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania go do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd I instancji dokona oceny opinii pisemnej wydanej przez biegłych lekarzy psychiatrów dotyczącej oskarżonej. W sytuacji, gdy sąd meriti nie podzieli wniosków obrońcy oskarżonej, że zachodzą przesłanki z art. 201 kpk do dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej, to konieczne jest wydanie postanowienia o jakim mowa w art. 79 § 1 pkt 4 kpk. Wówczas udział obrońcy (ustanowionego w sprawie) na rozprawie nie będzie obowiązkowy. Po wydaniu ww. postanowienia, sąd rejonowy ma także możliwość zobowiązania obrońcy oskarżonej do obowiązkowego stawiennictwa na rozprawie i w ten sposób uniknie zarzutu obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wydanego orzeczenia tj. art. 6 kpk.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej A. Ł.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skarżone jest rozstrzygnięcie dotyczące uznania oskarżonej za winna popełnienia zarzuconego jej czynu.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana